On İkinci Bölüm
Asur’dan Korkmayın
1, 2. (a) İnsan açısından bakıldığında, Yunus’un Asurlular’a vaaz etme görevini kabul etmek istememesi neden anlayışla karşılanabilir? (b) Nineveliler, Yunus’un mesajına nasıl karşılık verdiler?
MÖ DOKUZUNCU yüzyılın ortasında, Amittay’ın oğlu, İbrani peygamber Yunus, Asur İmparatorluğu’nun başkenti Nineve’ye (Ninova) gitme cesareti gösterdi. Bildirmesi gereken çok önemli bir mesaj vardı. Yehova ona şunu demişti: “Kalk, Nineveye, o büyük şehre git, ve ona karşı çağır, çünkü kötülüğü benim önüme kadar çıktı.”—Yunus 1:2, 3.
2 Yunus bu görevi aldığında, önce ters yöne, Tarşiş’e doğru kaçtı. İnsan açısından bakıldığında, Yunus’un oraya gitmek istememesi anlayışla karşılanabilir. Asurlular çok zalim insanlardı. Bakın bir Asur kralı düşmanlarına neler yapmıştı: “Devlet memurlarının kollarını, bacaklarını kestim. . . . . İçlerinden birçoğunu ateşte yaktım. Aldığım canlı tutsakların kiminin ellerini veya parmaklarını, kimininse burunlarını kestim.” Bütün bunlara rağmen, Yunus sonunda Yehova’nın mesajını bildirdiğinde, Nineveliler günahlarından tövbe ettiler ve Yehova da o dönemde kenti esirgedi.—Yunus 3:3-10; Matta 12:41.
Yehova “Değneği” Alıyor
3. İsrailoğulları’nın, Yehova’nın peygamberlerinden aldıkları uyarılara gösterdikleri tepki Nineveliler’inkinden nasıl farklıdır?
3 Acaba Yunus’un vaaz ettiği İsrailoğulları da aynı olumlu karşılığı veriyorlar mı? (II. Kırallar 14:25) Hayır. Pak tapınmaya sırt çeviriyorlar. Aslına bakılırsa, ‘gök cisimlerine tapacak, Baal’a kulluk edecek’ kadar ileri gidiyorlar. Üstüne üstlük, “Oğulları ile kızlarını ateşten geçirdiler, ve falcılık ettiler, ve sihirbazlık ettiler, ve RABBİN gözünde kötü olanı yapmak için, onu öfkelendirmek için kendilerini sattılar.” (II. Kırallar 17:16, 17) Yehova kendilerini uyarmak için peygamberler gönderdiğinde, Nineveliler’in tersine, İsrailoğulları olumlu karşılık vermiyorlar. Bu nedenle, Yehova da daha sert önlemler almaya karar veriyor.
4, 5. (a) “Asur” ile ne kastedilir, Yehova onu nasıl ‘değnek’ olarak kullanır? (b) Samiriye ne zaman düşer?
4 Yunus’un Nineve’yi ziyaretinden sonra, Asur’un saldırganlığında bir süre için bir gerileme olur.a Bununla birlikte, MÖ sekizinci yüzyılın başında, Asur, yeniden askeri bir güç olarak boy gösterir ve Yehova tarafından hayret verici şekilde kullanılır. Peygamber İşaya, kuzeydeki İsrail Krallığı’na Yehova’dan gelen şu uyarıyı verir: “Ey Aşurlu, öfkemin değneği! ve onun elindeki asa benim gazabımdır. Onu fasık (irtidat etmiş) millete karşı göndereceğim, ve çapul etsin ve yağma etsin diye, ve onları sokakların çamuru gibi çiğnesin diye gazap ettiğim kavma karşı ona emredeceğim.”—İşaya 10:5, 6.
5 İsrailoğulları için ne alçaltıcı bir durum! Yehova, onları cezalandırmak üzere ‘değnek’ olarak bir pagan milleti, “Asur”u kullanıyor. MÖ 742’de, Asur kralı V. Şalmaneser, irtidat etmiş İsrail milletinin başkenti Samiriye’yi kuşatır. Samiriye, yaklaşık 90 metre yüksekliğindeki bir tepe üzerinde bulunan stratejik noktasından, üç yıl kadar düşmana geçit vermez. Ama hiçbir insan stratejisi Tanrı’nın amacını engelleyemez. MÖ 740’da, Samiriye düşer ve Asurlular’ın ayakları altında çiğnenir.—II. Kırallar 18:10.
6. Asur, ne yaparak Yehova’nın kendisiyle ilgili niyetinin ötesine geçer?
6 Yehova, Kendi kavmine ders vermek üzere Asurlular’ı kullandıysa da, Asur milleti Yehova’yı kabul etmez. Bu nedenle, İşaya sözlerine şöyle devam eder: “Fakat o [Asur] böyle düşünmiyor, ve yüreği böyle hesap etmiyor; ancak onun yüreğinde olan helâk etmek, ve bir çok milletleri kesip atmaktır.” (İşaya 10:7) Yehova’nın niyeti, Asur’u bir araç olarak kullanmaktır. Oysa Asur Kralı’nın niyeti başkadır. Zihninde çok daha büyük bir proje, o zamanlar bilinen dünyayı fethetme düşüncesi vardır.
7. (a) ‘Prenslerimin hepsi kral değil mi?’ sözünü açıklayın. (b) Bugün Yehova’yı terk edenler hangi olaydan ders almalı?
7 Asurlular’ın fethettiği İsrailoğulları’na ait olmayan kentlerin birçoğu önceleri krallar tarafından yönetiliyordu. Bu eski krallar şimdi vasal prensler olarak Asur kralına boyun eğmek zorunda olduklarından, o, haliyle, “Reislerimin [prenslerimin] hepsi kıral değil mi?” diye övünebiliyor. (İşaya 10:8) Milletlerin ünlü kentlerinin sahte tanrıları, kendilerine tapanları yok olmaktan kurtaramadılar. Samiriye halkının tapındığı Baal, Molek ve altın buzağı gibi tanrılar da bu kenti kurtarmayacak. Yehova’yı terk eden Samiriye’nin, Tanrı’nın müdahalesini beklemeye hiç hakkı yok. Bugün, Yehova’yı terk eden herkes Samiriye’nin başına gelenlerden ders almalı. Asur, Samiriye ve diğer kentleri fethetmesiyle övünebilir: “Kalno da Karkemiş [Karkamış] gibi değil mi? Hamat [Hama] da Arpad [Arpat] gibi değil mi? Samiriye de Şam gibi değil mi?” (İşaya 10:9) Asur onların hepsine aynı gözle bakıyor: Alınıp yağmalanacak yerler.
8, 9. Asur, Yeruşalim’e göz dikmekle neden haddini aşıyor?
8 Ne var ki, Asur övünürken sınırı aşıyor. Şunları diyor: “Oyma putları Yeruşalimin ve Samiriyeninkinden daha iyi olan putların ülkelerine elim nasıl erişti ise, Samiriyeye ve onun putlarına ne ettimse, Yeruşalime ve onun putlarına da etmez miyim?” (İşaya 10:10, 11) Asur’un yendiği krallıkların, Yeruşalim’in ve hatta Samiriye’ninkinden çok daha fazla putu vardı. Asur, ‘Samiriye’ye yaptıklarımı Yeruşalim’e de yapmaktan beni ne alıkoyabilir?’ diye düşünüyor.
9 Ne kadar da yüksekten atıyor! Yehova onun Yeruşalim’i almasına izin vermeyecek. Yahuda’nın hakiki tapınmayı destekleme konusundaki geçmişinin temiz olmadığı bir gerçek. (II. Kırallar 16:7-9; II. Tarihler 28:24) Yehova, Yahuda’nın sadakatsizliğinden ötürü, Asur istilası sırasında çok sıkıntı çekeceğine ilişkin uyarıda bulunmuştu. Ancak, Yeruşalim bu sıkıntıyı atlatacak. (İşaya 1:7, 8) Asur istilası sırasında, Hizkiya Yeruşalim’de kraldır. Hizkiya, babası Ahaz’a benzemez. Saltanatının daha ilk ayında, mabedin kapılarını yeniden açarak pak tapınmayı tekrar başlatır!—II. Tarihler 29:3-5.
10. Yehova, Asur’la ilgili neyi vaat ediyor?
10 Şu halde, Yehova, Asur’un Yeruşalim’e saldırı tasarısını onaylamıyor. Bu küstah dünya gücünü cezalandıracağını vaat ediyor: “Rab Siyon Dağı’na ve Yeruşalim’e karşı tasarladıklarını yapıp bitirdikten sonra şöyle diyecek: ‘Asur Kralı’nı kibirli yüreği, övüngen bakışları yüzünden cezalandıracağım.’ ”—İşaya 10:12, YÇ.
Sıra Yahuda ve Yeruşalim’de!
11. Asur, neden Yeruşalim’i kolayca avlayacağını düşünüyor?
11 MÖ 740’ta Kuzey Krallığı’nın düşmesinden sekiz yıl sonra, yeni Asur kralı Sanherib (Sinahheriba) Yeruşalim’e yürür. İşaya, Sanherib’in mağrur planını şairane biçimde anlatıyor: “Kavmların sınırlarını kaldırdım, ve hazinelerini soydum, ve tahtlarda oturanları bir yiğit gibi alçalttım; ve elim bir yuva bulur gibi kavmların malını buldu; ve bırakılmış yumurtaları nasıl devşirirlerse [toplarlarsa], ben de bütün dünyayı öyle devşirdim; ve kanat kımıldatan, ve ağız açan, ve cıvıldıyan olmadı.” (İşaya 10:13, 14) Sanherib, diğer kentler düştüğüne ve Samiriye yıkıldığına göre, Yeruşalim’i de kolayca avlayacağını düşünüyor. Kent belki isteksizce savaşa kalkışsa bile “cıvıldayan”, yani sesini çıkaran pek olmayacak, içindekiler hemen boyun eğecek, hazineleri terk edilmiş yuvadan yumurta toplarcasına toplanıp götürülecek.
12. Yehova, Asur’un övünmesiyle ilgili doğru görüşü nasıl gösteriyor?
12 Ne var ki, Sanherib bir noktayı unutuyor. İrtidat etmiş Samiriye hak ettiği cezayı almıştır. Oysa Yeruşalim, Kral Hizkiya’nın yönetiminde bir kez daha pak tapınmanın kalesi olmuştur. Yeruşalim’e dokunmak isteyen, Yehova’ya hesap vermek zorundadır. İşaya öfkeyle şunları soruyor: “Balta ile kesen adama karşı balta övünür mü? testere kullanan adama karşı testere kendini büyütür mü? Sanki değnek kendini kaldıranı sallıyormuş, sanki asa odun olmıyan insanı kaldırıyormuş!” (İşaya 10:15) Oduncunun baltayı, hızarcının testereyi, çobanın değnek veya sopayı kullandığı gibi, Yehova da Asur İmparatorluğu’nu sadece bir alet olarak kullanıyor. Değneğin şimdi kendisini kullanana karşı büyüklenmesi ne müthiş bir cüret!
13. (a) ‘Semizlerin’ (b) ‘dikenler ve çalıların’ (c) ‘ormanın izzetinin’ kimler olduğunu ve başlarına nelerin geleceğini açıklayın.
13 Asur’un başına ne gelecek? “Orduların Rabbi Yehova onun semizleri arasına zebunluk [yıpratıcı hastalık, YÇ] gönderecek; ve onun izzeti altında ateş yanar gibi yangın tutuşacak. Ve İsrailin ışığı ateş, ve onun Kuddûsu alev olacak; ve bir günde onun dikenlerini ve çalılarını yakacak, ve yiyip bitirecek. Ormanının ve semereli tarlasının izzetini de, canı ve bedeni de telef edecek; ve bir hastanın erimesi gibi olacak. Ve ormanının artakalan ağaçları az olacak; bir çocuk da onları yazabilir.” (İşaya 10:16-19) Evet, Yehova bu Asurlu “değneği” yonta yonta ufaltacak! Asur ordusunun “semizleri” –yiğit askerleri– “yıpratıcı hastalıkla” vurulacak. Artık güçlü görünmeyecekler! İsrail’in Işığı Yehova Tanrı, onun etrafı saran diken ve çalılara benzeyen kara birliklerini yakacak. ‘Ormanın izzeti’ –subayları– tümüyle harap olacak. Yehova Asur’un işini bitirdikten sonra, onun geride bir çocuğun parmakla sayabileceği kadar az subayı kalacak.—İşaya 10:33, 34’e de bakın.
14. Asur’un MÖ 732 dolaylarında Yahuda topraklarında ilerleyişini anlatın.
14 Yine de, MÖ 732’de Yeruşalim’de yaşayan Yahudiler, Asur’un yenileceğine inanmakta mutlaka zorluk çekiyorlar. Devasa Asur ordusu hiç durmadan ilerliyor. Yahuda’da düşen kentlerin adlarına kulak verin: “Ayyata vardı, . . . . Migron . . . . Mikmaş . . . . Geba . . . . Rama . . . . Saul Gibeası . . . . Gallim . . . . Laişa . . . . Anatot . . . . Madmena . . . . Gebim . . . . Nob.” (İşaya 10:28-32a)b Sonunda, istilacılar Yeruşalim’e 50 kilometre mesafedeki Lakiş’e ulaşır. Aradan çok geçmeden, büyük bir Asur ordusu kenti tehdit eder. “Siyon Kenti’nin kurulduğu dağa, Yeruşalim Tepesi’ne yumruk sallayacak.” (İşaya 10:32b, YÇ) Asur’u acaba ne durdurabilir?
15, 16. (a) Kral Hizkiya’nın neden kuvvetli imana ihtiyacı var? (b) Yehova neden Hizkiya’ya yardım edecek?
15 Kentteki sarayda, Kral Hizkiya’nın kaygısı giderek artar. Giysilerini yırtıp çul sarınır. (İşaya 37:1) Yehova’dan Yahuda adına bilgi almak üzere peygambere adamlar gönderir. Kısa bir süre sonra ona Yehova’dan, “korkma. . . . . bu şehri koruyacağım” haberini getirirler. (İşaya 37:6, 35) Yine de, ordu onun gözüne çok tehdit edici ve kendinden son derece emin gözükmektedir.
16 Kral Hizkiya’yı bu kriz döneminde imanı ayakta tutacak. İman, ‘görülmemesine rağmen gerçeklerin açık kanıtıdır.’ (İbraniler 11:1) Açıkça görülenin ötesine bakmayı içerir. Ama iman bilgiye dayanır. Hizkiya, muhtemelen Yehova’nın ileriye yönelik söylediği şu cesaret verici sözleri hatırlıyor: “Ey sen, Siyonda yaşayan halkım, Asurlular’dan korkma. . . . . Çünkü çok yakında gazabım sona erecek, öfkem Asurlular’ın yıkımını sağlayacak. Ben, Her şeye Egemen RAB, Midyanlılar’ı Orev Kayası’nda altettiğim gibi, onları da kırbaçla altedeceğim. Değneğimi Mısır’a karşı nasıl deniz üzerine uzattımsa, şimdi yine öyle yapacağım.” (İşaya 10:24-26, YÇ)c Evet, Tanrı’nın kavmi önceleri de zor durumlarla karşılaşmıştı. Kızıldeniz’de, Mısır ordusunun üstünlüğü karşısında, Hizkiya’nın atalarının durumu umutsuz görünmüştü. Yine, yüzyıllar önce, Midyanoğulları ve Amalekliler İsrail’i istila ettiğinde, Gideon, kendilerinden sayıca çok üstün bir kalabalıkla karşı karşıya kalmıştı. Ama Yehova her iki olayda da kavmini kurtarmıştı.—Çıkış 14:7-9, 13, 28; Hâkimler 6:33; 7:21, 22.
17. Asur’un boyunduruğu nasıl ve neden “kırılacak”?
17 Acaba Yehova yine daha önceki olaylarda davrandığı gibi davranacak mı? Evet. Şu vaatte bulunuyor: “O gün vaki olacak ki, onun yükü senin sırtından, ve boyunduruğu senin boynundan kalkacak, ve semizlikten ötürü [‘yağdan ötürü’, YÇ, dipnot] boyunduruk kırılacak.” (İşaya 10:27) Tanrı’ya ahitle bağlı kavmin sırtından ve boynundan Asur boyunduruğu kalkacak. Aslında boyunduruk ‘kırılacaktır’ ve öyle de olur. Yehova’nın meleği bir gecede 185.000 Asurluyu öldürür. Tehlike ortadan kalkar ve Asurlular Yahuda topraklarını bir daha geri gelmemek üzere terk ederler. (II. Kırallar 19:35, 36) Neden? “Yağdan ötürü.” Bununla, Davud’un soyundan gelen Hizkiya’nın kral olarak meshedilmesinde kullanılan yağ kastediliyor olabilir. Böylece Yehova şu vaadini yerine getirir: “Kendim için ve kulum Davudun hatırı için, kurtarayım diye bu şehri koruyacağım.”—II. Kırallar 19:34.
18. (a) İşaya’nın peygamberliği bir kezden fazla mı gerçekleşiyor? Açıklayın. (b) Bugün hangi teşkilat eski Samiriye’ye benziyor?
18 İşaya’nın bu babında incelenen kayıt, 2.700’den fazla yıl önce Yahuda’da meydana gelen olaylarla ilgilidir. Ancak bu olaylar günümüzle son derece bağlantılıdır. (Romalılar 15:4) Acaba bu, incelediğimiz heyecan verici öyküde başroldekilerin, yani Samiriye ve Yeruşalim halkı kadar Asurlular’ın da çağımızda birer karşılığı bulunduğu anlamına mı gelir? Evet. Putperest Samiriye gibi, Hıristiyan Âlemi de Yehova’ya tapındığını iddia ediyor, oysa irtidat iliklerine dek işlemiştir. An Essay on the Development of Christian Doctrine’de, Roma Katolik Kardinali John Henry Newman, Hıristiyan Âleminin yüzyıllardır kullandığı tütsü, kandil, kutsal su, rahip giysileri, resim ve heykel gibi nesnelerin “hepsinin pagan kökenli” olduğunu itiraf ediyor. Yehova, eskiden Samiriye’nin putperestliğinden hoşnut olmadığı gibi, şimdi de Hıristiyan Âleminin pagan kökenli tapınmasından hoşnut değildir.
19. Hıristiyan Âlemi hangi konuda ve kimler tarafından uyarılmaktadır?
19 Yehova’nın Şahitleri, Hıristiyan Âlemini, Yehova’nın kendilerinden hoşnut olmadığı konusunda yıllardır uyarmaktadır. Örneğin, 1955’te dünya çapında, “Hıristiyan Âlemi mi Yoksa Hıristiyanlık mı—Hangisi Dünyanın Işığı?” başlıklı umumi konuşmayı sundular. Konuşma, Hıristiyan Âleminin, pak Hıristiyan öğreti ve uygulamalarından sapmış olduğunu tüm çıplaklığıyla ortaya koydu. Ardından, bu etkili konuşma metninin kopyaları birçok ülkedeki din adamlarına postalandı. Hıristiyan Âlemi verilen uyarıyı teşkilatça kulak ardı etti. Onlar bu şekilde Yehova’ya kendilerini ‘değnekle’ cezalandırmaktan başka seçenek bırakmıyorlar.
20. (a) Hangi örgüt çağdaş Asur olarak hizmet edecek, nasıl değnek olarak kullanılacak? (b) Hıristiyan Âlemi ne ölçüde cezalandırılacak?
20 Yehova, başkaldıran Hıristiyan Âlemini cezalandırmak üzere kimi kullanacak? Bunun cevabını Vahiy’in 17. babında buluyoruz. Orada, Hıristiyan Âlemi de içinde olmak üzere, dünyanın tüm sahte dinlerini temsil eden ‘Büyük Babil’ adlı bir fahişe tanıtılıyor. Fahişe yedi başlı ve on boynuzlu kırmızı bir canavarın sırtına binmiştir. (Vahiy 17:3, 5, 7-12) Bu canavar Birleşmiş Milletler Örgütü’nü temsil ediyor.d Tıpkı eski Asur’un Samiriye’yi yok ettiği gibi, kırmızı canavar da ‘fahişeden nefret edecek; onu perişan ve çıplak edecek ve onun etini yiyecek ve kendisini ateşte yakacak.’ (Vahiy 17:16) Böylece, çağdaş Asur (BM ile bağlantılı milletler) Hıristiyan Âlemine kuvvetli bir darbe indirerek onu yok edecek.
21, 22. Canavarı, Tanrı’nın hizmetçilerine saldırmaya kim yöneltecek?
21 Yehova’nın sadık Şahitleri Büyük Babil’le birlikte yok edilecek mi? Hayır. Tanrı onlardan hoşnuttur. Pak tapınma ayakta kalacak. Ne var ki, Büyük Babil’i yok eden canavarın açgözlü bakışları bu kez de Yehova’nın hizmetçilerine yöneliyor. Bu tutumuyla, Tanrı’nın değil, başka birinin düşüncesine göre davranmış oluyor. Kimin? İblis Şeytan’ın.
22 Yehova, Şeytan’ın mağrur planını önceden açığa vuruyor: “O gün aklına bir takım şeyler gelecek, ve kötü düşünceler düşüneceksin; ve diyeceksin: Duvarsız köyler diyarına çıkayım, rahatta olanların, emniyette oturanların üzerine gideyim, hepsi [koruyucu] duvarsız oturmaktalar. . . . . Çapul etmek ve yağma etmek için . . . . çıkacaksın.” (Hezekiel 38:10-12) Şeytan, ‘Milletleri Yehova’nın Şahitlerine saldırmaya neden kışkırtmayayım? Onlar hiçbir siyasal etkinliği olmayan, savunmasız, korunmasız kişiler. Hiç direnemeyecekler. Onları toplayıp yok etmek, korunmasız bir yuvadan yumurta toplamak kadar kolay!’ diye düşünecek.
23. Çağdaş Asur Hıristiyan Âlemine yaptıklarını Tanrı’nın hizmetçilerine de yapmayı neden başaramayacak?
23 Ama sizler, ey milletler, dikkatli olun! Yehova’nın hizmetçilerine dokunursanız, Tanrı’yla hesaplaşmak zorunda kalacağınızı aklınızdan çıkarmayın. Yehova, hizmetçilerini seviyor ve Hizkiya’nın zamanında Yeruşalim için savaştığı gibi, mutlaka onlar için de savaşacak. Çağdaş Asur, Yehova’nın hizmetçilerini yok etmeye kalkıştığında, aslında Yehova Tanrı ve Kuzu İsa Mesih ile savaşacak. Bu savaşı Asur kazanamayacak. Mukaddes Kitap “Kuzu onları yenecektir” diyor; “çünkü rablerin Rabbi ve kıralların Kıralıdır.” (Vahiy 17:14; ayrıca Matta 25:40 ile karşılaştırın.) Eski Asur gibi, kırmızı canavar da ‘helake gidecek.’ Artık ondan korkulmayacak.—Vahiy 17:11.
24. (a) İsa’nın hakiki takipçileri geleceğe hazırlanmak amacıyla ne yapmaya kararlıdır? (b) İşaya nasıl daha da ileriye bakıyor? (155. sayfadaki çerçeveye bakın.)
24 İsa’nın hakiki takipçileri, Yehova’yla ilişkilerini güçlü tutup O’nun isteklerini yapmaya yaşamlarında öncelik verdiklerinde, geleceğe korkmadan bakabilirler. (Matta 6:33) Bu takdirde, ‘kötüden korkmaları’ gerekmez. (Mezmur 23:4) İman gözleriyle, Tanrı’nın kudretli elinin, kendilerini cezalandırmak yerine, düşmanlarından korumak için kalkmış olduğunu görecekler. Ve kulakları güven perçinleyici şu sözleri işitecek: “Korkma.”—İşaya 10:24.
[Dipnotlar]
a Insight on the Scriptures, Cilt 1, sayfa 203’e bakın.
b Konuya açıklık getirebilmek için, İşaya 10:20-27’den önce İşaya 10:28-32 ele alınıyor.
c İşaya 10:20-23’ü irdelemek için 155. sayfadaki “İşaya Daha da İleriye Bakıyor” başlığına bakın.
d Fahişenin ve kırmızı canavarın kimliği hakkında, Yehova’nın Şahitlerinin yayımladığı Vahiy—Görkemli Doruğu Yakındır! kitabının 34 ve 35. bölümlerinde daha fazla bilgi bulabilirsiniz.
[Sayfa 155, 156’daki çerçeve/resimler]
İŞAYA DAHA DA İLERİYE BAKIYOR
İşaya kitabının 10. babı esas olarak, Yehova’nın, Asur istilasını İsrail’e hükmünü infaz etmek üzere kullanacağına ve Yeruşalim’i savunacağına ilişkin vaadi üzerinde odaklanır. Yirmi ila yirmi üçüncü ayetler bu peygamberliğin ortalarında yer aldığından, onların da babın diğer ayetleriyle aynı dönemde gerçekleştiği düşünülebilir. (İşaya 1:7-9 ile karşılaştırın.) Ne var ki, kullanılan sözcükler, bu ayetlerin özellikle günahlarından ötürü Yeruşalim’in de hesap vermek zorunda kaldığı daha geç dönemler için geçerli olduğunu gösterir.
Kral Ahaz, yardım almak için Asur’a başvurarak güvenlik kazanmaya çalışıyor. Peygamber İşaya, ileride, İsrail evinden kurtulacak olanların bir daha hiçbir zaman böyle anlamsız bir davranışta bulunmayacaklarını bildiriyor. İşaya 10:20 ayeti, onların ‘İsrail’in Kutsalı Yehova’ya dayanacaklarını’ söylüyor. Bununla birlikte, 22. ayet, az sayıda insanın bunu yapacağını, kavmin ‘ancak küçük bir kısmının döneceğini’ gösteriyor. Bu bize, İşaya’nın, İsrail’de bir işaret olan oğlu Şear-Yaşub’u anımsatıyor. Onun ismi “Sağ kalanlar Dönecek” anlamına gelir. (İşaya 7:3) Onuncu babın 23. ayeti, kararlaştırılan ‘yıkımın’ yaklaştığı uyarısında bulunuyor. Bu yıkım başkaldıran kavme verilecek bir ceza olduğundan, haklı nedene dayanıyor. Sonuçta, nüfusu “denizin kumu kadar” çok olan bir milletin ancak küçük bir kısmı dönecek. Aynı ayet, yaklaşan bu yıkımın bütün ülkede gerçekleşeceğine ilişkin uyarıda bulunuyor. Bu defa Yeruşalim esirgenmeyecek.
Bu ayetler, MÖ 607’de Yehova Babil İmparatorluğu’nu “değneği” olarak kullandığında olanları çok iyi anlatıyor. Yeruşalim de içinde olmak üzere bütün ülke istilacıların eline geçti. Yahudiler Babil’e götürülüp orada 70 yıl tutsak yaşadılar. Daha sonra, ancak “küçük bir kısmı” hakiki tapınmayı yeniden kurmak üzere Yeruşalim’e döndü.
Romalılar 9:27, 28’de gösterildiği gibi, İşaya 10:20-23’teki peygamberlik birinci yüzyılda da gerçekleşti. (İşaya 1:9; Romalılar 9:29 ile karşılaştırın.) Pavlus, birinci yüzyılda Yahudilerin ‘küçük bir kısmının’ ruhi bakımdan Yehova’ya ‘döndüğünü’, çok az sayıda sadık Yahudi’nin İsa Mesih’in takipçisi olarak Yehova’ya ‘ruhla ve hakikatle’ tapınmaya başladığını anlatıyor. (Yuhanna 4:24) Sonradan, diğer milletlerden iman edenlerin de katılımıyla ruhi bir millet, ‘Tanrı’nın İsrail’i’ oluştu. (Galatyalılar 6:16) Bu olayda, İşaya 10:20’deki sözler yerine geldi: Yehova’ya vakfolan bir millet, “artık bir daha” O’na sırt çevirip insani kaynaklardan destek aramadı.
[Sayfa 147’deki resim]
Sanherib, milletleri toplamanın, yuvadan yumurta toplamak kadar kolay olduğunu düşünüyor