Yehova Krallara Ders Verir
“Onun bütün işleri hakikat ve yolları adalettir; ve kibirle yürüyenleri alçaltmağa kudreti olan odur.”—Daniel 4:37.
1. Elihu, Yehova’nın hangi özelliğine dikkati çekti?
“İŞTE, Allah kudretile yüksek işler yapar; onun gibi öğreten kimdir?” Elihu’nun ıstırap çeken Eyub’a söylediği bu sözler, Yaratıcımız Yehova Tanrı’nın eşsiz özelliklerinden birine dikkati çekmektedir. İnsana öğretmek veya ders vermek bakımından, O’nunla hiç kimse boy ölçüşemez.—Eyub 36:22.
2, 3. (a) Yehova’nın insanlara vermeyi gerekli gördüğü derslerden biri hangisidir? (b) Musa’nın zamanında Yehova’nın bu dersi vermek zorunda kaldığı hükümdar kimdir? Yehova nasıl ders verdi? (c) Tanrı, Sözünde insanlara bu dersi vermeyi amaçladığını kaç kez söyler?
2 Tanrı’nın insanlara ve milletlere öğretmesi gereken şeylerden biri de, O’nunla doğru ilişki kurma konusudur. Davud’un Mezmur 9:19, 20’deki sözleri bunu şöyle belirtir: “Kalk, ya RAB (Yehova); insan galip olmasın; milletler senin önünde hükmolunsun. Ya RAB, onları korkut; milletler bilsin ki, ancak insandırlar.”
3 Musa’nın zamanındaki Firavun, Yehova Tanrı’nın bu dersi vermeyi gerekli gördüğü hükümdarlar arasındaydı. Tanrı, Mısır üzerine belalar göndermekle, bu dersi verdi. Üstelik mağrur Firavun’a şöyle dedi: “Gerçekten bunun için, ismim bütün dünyada ilân olunsun diye sende kudretimi göstermek için, seni durdurdum (mevcut bıraktım).” (Çıkış 9:16) Ayrıca Çıkış 6:7’den Yoel 3:17’ye kadar 70 kereden fazla, Yehova, Sözünde kralların, insanların ve milletlerin, Kendisinin bütün yeryüzü üzerinde Yüce Tanrı Yehova olduğunu bilmeleri için benzer kudretli işler yapacağını söyledi.
4. Daniel’in zamanında Yehova, hangi üç hükümdara bu dersi verdi? Nasıl?
4 Yehova’nın, krallara nasıl ders verdiğine dair Daniel kitabında bazı göze çarpan örnekler kayda alınmıştır. Söz konusu hükümdarlar Nebukadnetsar, Belşatsar ve Darius idi. Tanrı acaba onlara nasıl ders verdi? Büyük ihtimalle bu olay MÖ 617 ila 535 yılları arasında geçer. Nasıl? Yorumlarıyla birlikte rüyalar göndermekle ve Kendi kudretini göstermekle. Yehova, hüküm süren bu insanlara Kendisinin evrenin üstün Egemeni olduğunu ve onların sadece zayıf insanlar olduklarını gösterdi. Şimdi dünyayı yönetenler bundan ders almalıdırlar.
5. Daniel kitabının doğruluğundan şüphe edenleri, hangi gerçekler susturabilir?
5 Bugün birçok çağdaş eleştirmen Daniel kitabının doğruluğundan şüphe etmektedir. Bu eleştirmenlere cevap veren bir Mukaddes Kitap bilgini, yerinde olarak şunları söyledi: “Daniel kitabında bulunan mucize ve peygamberliklerin, Daniel tarafından kaydedildikleri öne sürülüyor. Burada ya gerçek, ya da gerçek olmayan mucize ve peygamberlikler söz konusudur.” (Daniel the Prophet [Peygamber Daniel] E. B. Pusey tarafından, sayfa 75) Kitabın yazarı, örneğin: “Ben, Daniel” demekle tekrar ve tekrar kendisini tanıtıyor. (Daniel 8:15; 9:2; 10:2) Bütün bunlar acaba sahtekârlık mıdır? Gerçek şu ki, 18. yüzyıldan önce ne Yahudiler ne de Hıristiyanlar, Daniel kitabının doğruluğundan şüphe ediyorlardı. Daniel kitabı ile ilgili olarak aslında, herhangi bir çağdaş Mukaddes Kitap bilgininin görüşünden çok, Mukaddes Kitabın söyledikleri önem taşımaktadır. Buna göre Hezekiel kitabında üç kez Daniel’den söz edilmektedir. (Hezekiel 14:14, 20; 28:3) Hepsinden çok, Tanrı’nın Oğlu İsa’nın sözleri inandırıcıdır. O, Matta 24:15, 16’da şöyle demektedir: “İmdi Daniel peygamber vasıtası ile söylenmiş olan harap edici mekruh şeyin mukaddes yerde dikildiğini gördüğünüz zaman (okuyan anlasın), Yahudiyede olanlar o vakit dağlara kaçsınlar.”a
Nebukadnetsar Hakiki Tanrı’nın Kim Olduğunu Öğrenir
6. Babil kralının kibrini destekleyen ne olabilirdi? Kendisi hakkında yazılarında ne söyledi?
6 İşaya peygamberin gösterdiği gibi, Babil kralları çok gururlu insanlardı. (İşaya 14:4-23) Nebukadnetsar, aynı zamanda çok dindar biriydi. Yazılarında “inşa projeleri ve Babil tanrılarına dikkat” ettiğinden söz etti. Şüphesiz, Yeruşalim ile tüm Yahudiyeyi alması onu gururlandırdı, çünkü daha önce Sanherib bunu yapmak istemiş, ama feci bir başarısızlığa uğramıştı.
7. Daniel kitabının 1. babında kaydedilen hangi olay, Nebukadnetsar’ı, İbranilerin Tanrısına saygı duymaya sevk etmeliydi?
7 Nebukadnetsar, Daniel ve üç İbrani arkadaşı kendisine takdim edildikten sonra, onların Tanrısına saygı duymak için iyi nedenlere sahip oldu; çünkü kral, “kıralın kendilerinden sorduğu her hikmet ve anlayış içinde onları bütün ülkesindeki sihirbazların, ve falcıların hepsinden on kat üstün buldu.” Evet, Tanrıları Yehova olan bu hikmetli adamlar, başka tanrılara tapınanlardan çok üstün durumda idiler. Nebukadnetsar, bunu görmezlikten gelemezdi.—Daniel 1:20.
8. Yehova, Babil’in hikmetli adamlarının özel bir bilgiye sahip olmadıklarını nasıl açığa vurdu?
8 Yehova, kral Nebukadnetsar’a başka şeyler de öğretecekti. Daha sonra verdiği ders Daniel kitabının 2. babında kayıtlıdır. Tanrı, kralın korkunç bir rüya görmesini sağladı, sonra da onu unutturdu. Gördüğü rüya Babil kralını çok rahatsız etti ve bütün hikmetli adamlarını çağırarak rüyayı ve yorumunu istedi. Tabii, onlar, yorumu bir yana, rüyayı bile anlatamadılar. Böylece özel bilgilere sahip olmadıklarını gösterdiler. Bunun üzerine çok kızan kral, hepsinin idam edilmesini emretti. Daniel ile arkadaşlarına bu ferman bildirilince, Daniel kendisine biraz zaman verilmesini istedi. Bu vakit verildi. Daniel ile üç arkadaşı bu meseleyi dualarının konusu yaptıktan sonra, Yehova, Daniel’e rüyayı ve anlamını açıkladı.—Daniel 2:16-20.
9. (a) Nebukadnetsar’ın rüyasını sadece kim yorumlayabildi? Nasıl bir yorum getirdi? (b) Dolayısıyla kral hangi sonuca vardı?
9 Daniel kralın önüne getirildiği zaman Nebukadnetsar ona şöyle sordu: “Gördüğüm düşü ve yorasını sen bana bildirebilir misin?” Daniel, gururlu krala, hikmetli adamlarının, rüyasını ve yorumunu anlatamadıklarını hatırlattıktan sonra şöyle dedi: “Fakat göklerde sırları açan bir Allah vardır, ve son günlerde ne olacağını kıral Nebukadnetsara o bildirmiştir.” Sözlerine devam eden Daniel, rüyasında gördüğü muazzam heykeli ve anlamını krala açıkladı. Bundan çok etkilenen kral şöyle dedi: “Mademki sen bu sırrı açabildin, gerçek sizin Allahınız, ilâhların Allahı, ve kıralların Rabbidir, ve sırlar açan odur.” Böylece Yehova, kral Nebukadnetsar’a Kendisinin tek hakiki Tanrı olduğunu öğretti.—Daniel 2:26, 28, 47.
10, 11. (a) Büyük kibrini gösteren kral Nebukadnetsar, ne yaptıktan sonra hangi emri verdi? (b) Kralın emrine uymak istemeyen üç İbrani, hangi davayı ortaya koydu? Sonuç ne oldu?
10 Kral Nebukadnetsar, İbranilerin Tanrısının bilgi ve hikmetinden şüphesiz etkilenmişti, ama hâlâ öğreneceği çok şey vardı. Gururlu kral, Dura ovasında altından büyük bir heykel diktirdi. Heykelin boyu 60 arşın, eni 6 arşındı; bu bize Vahiy 13:18’de geçen Şeytan’ın “canavar”ının sayısının da 666 olduğunu hatırlatıyor. (Bir arşın 45 cm olduğundan heykelin boyu 27 metre ve eni de 2,7 metre idi.) Kral, ülkesindeki bütün görevlilerin ‘heykelin tahsisine gelmelerini’ emretti. Müzik çalındığı zaman, hepsinin yere kapanıp heykele tapınmalarını emretti. Orada hazır bulunan üç İbrani’nin altın heykele tapınmadıklarını gören bazı kıskanç Kildaniler, onları krala şikâyet ettiler.—Daniel 3:1, 2.
11 Bir zamanlar “tanrılar için halkın ağzına hürmet koydurmak”la övünen Nebukadnetsar’ın gözünde bu mesele çok ciddiydi. Söz konusu hareketle hem Nebukadnetsar’ın kral olarak haşmetine, hem de dinsel gayretine hakaret edilmiş oldu. Büyük kızgınlıkla dolan gururlu kral, üç İbrani’ye şu emirle yeni bir fırsat verdi: “Eğer tapınmazsanız, hemen o saat ateşi alevli fırının içine atılacaksınız; ve benim elimden sizi kurtaracak ilâh kimdir?” İşte, Nebukadnetsar, İbranilerin Tanrısının hizmetçilerini zayıf bir kralın elinden kurtarabildiğini ve O’ndan başka gerçek bir kurtarıcı olmadığını fark edecekti.—Daniel 3:15.
Ağaçla İlgili Rüya
12, 13. (a) Daniel, kral Nebukadnetsar’a, rüğaçla ilgili gördüğü rüya hakkında hangi yorumu yaptı? (b) Nebukadnetsar, rüyasının yorumunun kendisini ciddi bir şekilde düşündürmediğini nasıl gösterdi?
12 Eğer bu olaylar senin başından geçseydi, nasıl etkilenirdin? Herhalde bu üç ders, kral Nebukadnetsar’a yerini anlaması için yeterli olmadı. Bu nedenle Yehova, ona başka bir ders daha verdi. Yine bir rüya söz konusuydu ve Babil’in hikmetli adamlarından hiçbiri bu rüyayı yorumlayamadı. Sonunda Daniel çağrıldı. Rüyanın anlamını anlatan Daniel, kralın yedi yıl “kırın hayvanları” gibi yaşadıktan sonra, aklının başına geleceğini söyledi.—Daniel 4:1-37.
13 Daha sonra başına gelenlere bakılırsa, gördüğü rüyanın Nebukadnetsar’ı pek düşündürmediği anlaşılıyor. Böylece yaklaşık bir yıl sonra, kral sarayında gezinirken gururla: “Kıral evi olsun diye, kuvvetimin kudreti ile ve haşmetimin izzeti için yapmış olduğum büyük Babil bu değil mi?” diye övündü. Bu, ne kibirli bir tutumdu! Tam o anda gökten gelen bir ses, mağrur hükümdara krallığının kendisinden alındığını ve “insanların kırallığı üzerinde Yüce Olanın saltanat sürdüğünü . . . bilinciye kadar” onun kır hayvanlarıyla beraber yaşayacağını söyledi.—Daniel 4:30-32.
14. Ağaçla ilgili rüya nasıl gerçekleşti? Bunun Nebukadnetsar üzerinde etkisi ne oldu?
14 Nebukadnetsar yedi vakit veya yıl boyunca bir hayvan gibi yaşadıktan sonra, Yehova, kralın aklını başına getirdi. Nebukadnetsar ‘hiç kimsenin Yüce Olan’ın işini durduramayacağını veya O’na: Ne yapıyorsun? diyemeyeceğini kabul etti. Üstelik dersini aldığını şu sözlerle de gösterdi: “Şimdi ben, Nebukadnetsar, göklerin Kıralına hamdederim, ve yükseltip ona izzet veririm; çünkü onun bütün işleri hakikat ve yolları adalettir; ve—bizzat kralın yaptığı gibi—kibirle yürüyenleri alçaltmağa kudreti olan odur.” Yehova’nın, egemenlik davasını nasıl hallettiğine dair bütün kayıtlar, bu olayların aslında hayal ürünü olmadığını, gerçek tarihi kaleme almak için Tanrı tarafından ilham edilmiş olan bir yazarın eseri olduğu yolunda kuvvetli belirtiler değil midir?—Daniel 4:35, 37.
Belşatsar Duvardaki El Yazısını Görür
15. Belşatsar, hakiki Tanrı Yehova’yı hor gördüğünü nasıl gösterdi?
15 Yehova’nın ders verdiği başka biri ise, kral Belşatsar’dır. O, kral Nabonidus’un oğluydu ve onunla birlikte hüküm sürüyordu. Nabonidus, Nebukadnetsar’ın bir oğluydu. Büyük bir ziyafet veren Belşatsar küstahlık edip, büyük adamlarının karılarının ve cariyelerinin şarap içmeleri için, büyükbabasının, Yehova’nın Yeruşalim’deki mabedinden alıp hazinesine kattığı altın kapların getirilmesini emretti. Böylece “şarap içtiler, ve altın, ve gümüş, ve tunç, gümüş, demir, ağaç, ve taş ilahlara hamdettiler.”—Daniel 5:3, 4.
16, 17. (a) Yehova Belşatsar’a nasıl büyük korku verdi? (b) Daniel duvardaki yazıyı nasıl yorumladı? Yorum doğru çıktı mı? Nasıl?
16 Tanrı’nın, Babil’in hükümdarlığını sona erdirme vakti artık gelmişti. Dolayısıyla sarayın duvarına bir elin garip şeyler yazmasını sağladı. Bu mucize kralın cesaretini öylesine kırdı ki, yorumlanması için derhal tüm hikmetli adamlarını çağırttı. Onlardan hiçbiri bu yazıyı yorumlayamadı. Bunun üzerine annesi krala, Nebukadnetsar’ın gördüğü rüyaları yorumlayan Daniel’in bunu da yorumlayabileceğini hatırlattı. (Daniel 5:10-12) Çağrılıp bunu yapabilip yapamayacağı sorulduğu zaman Daniel, kralın gururlu büyükbabasının, Yüce Olan’ın insanların krallığı üzerinde Hükümdar olduğunu bilinceye kadar Tanrı tarafından nasıl alçaltıldığını hatırlattı.—Daniel 5:20, 21.
17 Daniel devamen Belşatsar’a şöyle dedi: “Ve Allaha izzet vermedin, o Allah ki, soluğun onun elindedir, ve bütün yolların onundur.” (Daniel 5:23) Böylece Daniel, duvarda görülen yazıyla, Babil krallığının günlerinin sona erdiğini, kendisinin tartılıp eksik bulunduğunu ve krallığının Med ve Perslere verileceğini krala bildirdi. Yehova, bu mağrur krala çok gerekli bu dersi verdikten sonra, Kildanilerin kralı Belşatsar o gece öldürüldü.—Daniel 5:30.
18. Yehova, bugün benzer şekilde dünya hükümdarlarına, egemenliği ve kurtarma gücü hakkında nasıl dersler verecektir?
18 Yehova, gururlu kral Nebukadnetsar ve Belşatsar’a egemenliği ve kurtarma gücü hakkında nasıl ders verdiyse, Armagedon’da da, yeryüzünün bütün yöneticilerine Üstün Hükümdar ve Evrenin Kadirimutlak Egemeni olduğunu gösterecektir. Senin hayatın da şüphesiz bundan etkilenecek. Acaba nasıl? Yehova üç İbrani genci ateşli fırından nasıl kurtardıysa, sadık hizmetçilerini de kurtaracaktır.—Daniel 3:26-30.
Darius Yehova’nın Kurtarma Gücü Hakkında Ders Alıyor
19, 20. Daniel’in hayatında geçen hangi olay, Yehova’nın kurtarma gücü hakkında kral Darius’a bir ders verdi?
19 Daniel kitabının 6. babı, başka bir olayı anlatıp, Yehova’nın kral Darius’a, kurtarma gücü hakkında nasıl bir ders verdiğini gösterir. Daniel’e karşı gizlice yapılan bir komplonun sonucu olarak, kral istememesine rağmen Daniel, aslanlar çukuruna atıldı. Darius, hakiki Tanrı’ya karşı kendisini gururla yükseltmemişti. Mesele, Tanrı’nın kendisini kurtaracağına dair Daniel’e güvence vremesine rağmen, buna Darius’un tam olarak inanmamasıydı. Aksi halde, niçin uykusuz bir gece geçirip şafak sökerken aceleyle aslanlar çukuruna koşarken kaygılansın? O zaman şöyle haykırdı: “Ey Daniel, hay (yaşayan) Allahın kulu, durmadan kendisine kulluk ettiğin Allahın, aslanlardan seni kurtarabildi mi?”—Daniel 6:18-20.
20 Evet, Tanrı Daniel’i korumuştu. Kral Darius buna öyle sevindi ki şu fermanı çıkardı: “Bütün kırallığım ülkesi içinde bulunan insanlar, Danielin Allahından titresinler ve korksunlar; çünkü o hay (yaşayan) Allahtır, ve ebetlerce kaimdir, yıkılmıyacak kırallık onun kırallığıdır . . . kurtarır ve azat eder, ve göklerde ve yerde alâmetler ve harikalar işler; aslanların pençesinden Danieli kurtaran odur.”—Daniel 6:26, 27.
21. (a) Daniel kitabının ilk altı babı ne hakkında göze çarpan örnekler verir? (b) Bu olayların kaydının üzerimizde nasıl bir etkisi olmalıdır?
21 Daniel kitabının ilk altı babı, Kendi ismi uğruna, Yehova’nın vefakâr hizmetçilerini nasıl kurtardığına ve dünyanın güçlü krallarına, Kendisinin, gerçekten her şeye kadir ve gururlu hükümdarları alçaltabilen Evrensel Egemen olduğuna dair göze çarpan örnekler verir. Bu kayıtlar, Tanrı’ya karşı sağlıklı bir korku, Yehova’nın mutlak kudreti ve egemenliğine karşı da derin bir saygı duymamızı sağlar. Bu ilham edilmiş sözler, aynı zamanda imanımızı da kuvvetlendirir; çünkü Yehova Tanrı’nın büyük iman ve cesaret gösteren hizmetçilerini desteklediğine dair değerli örnekler verir. Bundan sonraki makale bunu açıkça belirtecektir.
[Dipnotlar]
a Dinsel Seri 74, sayfa 3-7’ye bakın.
NASIL CEVAPLANDIRACAKSIN?
Yehova’nın, dünya hükümdarlarına ders vermesi neden gerekli olmuştur?
Daniel kitabının tarihsel doğruluğu hakkında ne söylenebilir?
Verilen hangi ders, kral Nebukadnetsar’ı daha da alçalttı?
Yehova’nın, krallara verdiği dersler bizi nasıl etkilemelidir?