Koyunları ve Keçileri Nasıl Bir Gelecek Bekliyor?
“Çoban koyunları keçilerden ayırdığı gibi, onları birbirinden ayıracaktır.”—MATTA 25:32.
1, 2. Koyun ve keçiler meseli neden bizi ilgilendirmeli?
İSA MESİH kuşkusuz dünyada yaşamış en büyük Öğretmendi. (Yuhanna 7:46) Öğretme yöntemlerinden biri meseller, yani tasvirler kullanmaktı. (Matta 13:34, 35) Bunlar, derin ruhi anlamı olan ve peygamberlik niteliği taşıyan hakikatlerin basit fakat güçlü biçimde aktarılmasını sağlıyordu.
2 İsa, koyunlar ve keçiler meselinde, özel bir yetkiyle hareket edeceği zamana işaret etti: “İnsanoğlu . . . . izzetile gelince.” (Matta 25:31) Bunun bizi ilgilendirmesi gerekir, çünkü İsa, “senin huzurunun ve bu ortamın sona erişinin alameti ne olacak?” sorusuna verdiği cevabı bu tasvirle bitirir. (Matta 24:3) Fakat bu bizim için ne anlama gelir?
3. İsa konuşmasının başlangıcında, büyük sıkıntı başlar başlamaz hangi gelişmelerin olacağını söyledi?
3 İsa, büyük sıkıntının başlamasından “hemen sonra” ortaya çıkacak göze çarpar gelişmeleri önceden bildirdi; bunlar bizim beklemekte olduğumuz gelişmelerdir. ‘İnsanoğlunun alametinin’ o zaman görüneceğini söyledi. Bu durum, “İnsanoğlunun gökün bulutları üzerinde kudretle ve büyük izzetle geldiğini görecek” olan ‘yeryüzünün bütün sıptlarını’ büyük ölçüde etkileyecek. İnsanoğluna “melekleri” eşlik edecek. (Matta 24:21, 29-31)a Koyunlar ve keçiler meseli için ne denebilir? Çağdaş Mukaddes Kitaplar onu 25. baba koyar, fakat o, İsa’nın cevabının onun izzetiyle gelişi hakkında daha fazla ayrıntı veren ve ‘bütün milletlerle’ ilgili hükmetme işi üzerinde yoğunlaşan bir kısmıdır.—Matta 25:32.
Meseldeki Kişiler
4. Koyun ve keçiler meselinin başında İsa hakkında ne deniyor ve başka kimlerden de söz ediliyor?
4 İsa mesele şu sözlerle başlar: “İnsanoğlu . . . . gelince.” ‘İnsanoğlunun’ kim olduğunu herhalde biliyorsunuz. İncil yazarları bu ifadeyi çoğu kez İsa’ya uyguladılar. İsa da, Daniel’in, “insan oğluna benzer biri”nin Günleri eski olana kadar gelip ondan “saltanat, ve izzet, ve kırallık” aldığını gösteren rüyetini zihninde bulundurarak bunu kendisine uyguladı. (Daniel 7:13, 14; Matta 26:63, 64; Markos 14:61, 62) İsa, bu meselde geçen en önemli kişiyse de, yalnız değildir. Bu makale dizisinde, daha önce alıntı yapılan Matta 24:30, 31’de gösterildiği gibi, İsa, İnsanoğlu “kudretle ve büyük izzetle geldiği” zaman meleklerinin de önemli bir rol oynayacaklarını söyledi. Benzer şekilde, koyunlar ve keçiler meseli de, hükmetmek için ‘izzetinin tahtına’ oturacağı zaman İsa’nın yanında meleklerin olacağını gösterir. (Matta 16:27 ile karşılaştırın.) Fakat Hâkim ve melekleri gökte bulunduklarına göre, meselde insanlardan söz ediliyor mu?
5. İsa’nın ‘kardeşlerini’ nasıl saptayabiliriz?
5 Mesele göz gezdirildiğinde, saptamamız gereken üç grubun olduğu görülür. Koyunlar ve keçilerin yanı sıra İnsanoğlu, üçüncü bir grubu da ekler; bu grubun kimliği, koyunlar ve keçilerin kimliğinin saptanmasından çok daha önemlidir. İsa bu üçüncü grubu ruhi kardeşleri olarak adlandırır. (Matta 25:40, 45) İsa, “Babamın iradesini kim yaparsa, benim kardeşim, kızkardeşim ve anam odur” dediğine göre, onlar hakiki tapıcılar olmalı. (Matta 12:50; Yuhanna 20:17) Pavlus, bu noktayla daha doğrudan ilişkili olarak, “İbrahim’in zürriyeti”nin bir kısmı ve Tanrı’nın oğulları olan İsa’nın takipçileri hakkında yazdı. Onları, İsa’nın “kardeşleri” ve “semavî davete hissedar olanlar” diye adlandırdı.—İbraniler 2:9-3:1; Galatyalılar 3:26, 29.
6. İsa’nın kardeşlerinin “en küçükleri” kimlerdir?
6 İsa neden kardeşlerinin “en küçükleri”nden söz etti? Bu sözler, resullerin ondan daha önce duyduğu sözleri çağrıştırır. İsa, kendisinden önce öldüğünden yerde yaşama ümidine sahip olan Vaftizci Yahya ile gökte yaşama ümidine sahip olanları karşılaştırırken şunları dedi: “Vaftizci Yahyadan daha büyüğü çıkmamıştır; fakat göklerin melekûtunda [krallığında] daha küçük olan ondan daha büyüktür.” (Matta 11:11) Göğe gidenlerden bazıları, resuller gibi cemaatte önemli kişiler olabilir, diğerleriyse o kadar önemli kişiler olmayabilir; ancak onların tümü İsa’nın ruhi kardeşleridir. (Luka 16:10; I. Korintoslular 15:9; Efesoslular 3:8; İbraniler 8:11) Bu nedenle, bazıları yeryüzünde önemsizmiş gibi görünseler de, onun kardeşleriydiler ve kendilerine buna göre davranmalıydı.
Koyunlar ve Keçiler Kimdir?
7, 8. İsa koyunlar hakkında ne dedi, öyleyse onlar hakkında hangi sonuca varabiliriz?
7 Koyunlara verilen hükümle ilgili şunları okuyoruz: “[İsa] sağındakilere diyecektir: Ey sizler, Babamın mubarekleri, gelin, dünya kurulduğundan beri sizin için hazırlanmış olan melekûtu [krallığı] miras alın. Zira aç idim, bana yiyecek verdiniz; susamıştım, bana içecek verdiniz; yabancı idim, beni içeri aldınız; çıplak idim, beni giydirdiniz; hasta idim, beni aradınız; zindanda idim, yanıma geldiniz. O zaman salihler ona cevap verip diyecekler: Ya Rab, biz seni ne zaman aç görüp yedirdik, veya susamış görüp içirdik? Ve ne zaman seni yabancı görüp içeri aldık, veya çıplak görüp giydirdik? Ve ne zaman seni hasta, veya zindanda görüp yanına geldik? Kıral cevap verip onlara diyecek: Doğrusu size derim: Mademki bu kardeşlerimden, şu en küçüklerinden birine yaptınız, bana yapmış oldunuz.”—Matta 25:34-40.
8 Açıkça görüldüğü gibi, İsa’nın onur ve lütuf ifade eden sağ yanında bulunmaya layık olduklarına hükmedilen koyunlar, bir insan sınıfını temsil eder. (Efesoslular 1:20, 21; İbraniler 1:3) Onlar ne yaptılar ve ne zaman? İsa onların, duygudaşça saygı ve cömertlik göstererek kendisine, hasta ya da hapiste olduğunda yardım edip yiyecek, içecek ve giyecek verdiğini söyler. Koyunlar, İsa’nın şahsına böyle şeyler yapmadıklarını söylediklerinde, İsa onların, ruhi kardeşleri olan meshedilmiş takipçilerinin artakalanını desteklemekle kendisini desteklemiş olduklarını belirtir.
9. Bu mesel neden Bin Yıllık dönem için geçerli olamaz?
9 Mesel Bin Yıllık dönem için geçerli değildir, çünkü meshedilmiş olanlar o zaman açlık, susuzluk, hastalık çeken ya da hapiste bulunan kişiler olmayacak. Ancak onlardan birçoğu şimdiki ortamın sonunda böyle şeyler yaşadılar. Şeytan, yeryüzüne atılışından bu yana özellikle artakalanı öfkesinin hedefi durumuna getiriyor ve onları alayla, işkence ve ölümle karşı karşıya bırakıyor.—Vahiy 12:17.
10, 11. (a) İsa’nın kardeşlerine bir iyilikte bulunan herkesin koyunlar arasında sayılacağını düşünmek neden akla uygun değildir? (b) Koyunlar yerinde olarak kimleri temsil ediyor?
10 İsa, kardeşlerinden birine bir parça ekmek ya da bir bardak su vermek gibi küçük bir iyilikte bulunan herkesin koyunlardan biri olarak niteleneceğini mi söylüyor? Bu tür iyi davranışlar insana özgü iyiliği yansıtabilirse de, aslında bu meseldeki koyunlardan çok daha fazlasının istendiği görülüyor. İsa’nın, kardeşlerinden birine rastlantı sonucu iyilikte bulunan birine, örneğin bir ateiste ya da din adamına değinmiş olması pek güçlü bir olasılık değildir. Tam tersi, İsa, koyunları iki kez “salihler” olarak adlandırdı. (Matta 25:37, 46) Bu nedenle, koyunlar, bir süredir Mesih’in kardeşlerinin yardımına koşan, başka sözlerle onları etkin olarak destekleyen ve Tanrı’nın önünde adil bir durumda bulunabilecek kadar iman gösteren kişiler olmalı.
11 Yüzyıllardır İbrahim gibi birçok kimse adil bir durumda bulundu. (Yakub 2:21-23) Nuh, İbrahim ve diğer sadık kişiler Tanrı’nın Gökteki Krallığı altında Cennet’te hayat alacak olan ‘başka koyunlar’ arasında sayılıyorlar. Son zamanlarda, daha milyonlarca kişi başka koyunlar olarak hakiki tapınmada yer aldı ve meshedilmiş kimselerle “tek sürü” haline geldi. (Yuhanna 10:16; Vahiy 7:9) Yerde yaşama ümidine sahip bu kişiler, İsa’nın kardeşlerini Gökteki Krallığın elçileri olarak kabul ediyor, bu nedenle de onlara fiziksel ve ruhi açıdan yardımda bulunuyorlar. İsa, yeryüzünde başka koyunların, kardeşlerine yaptıklarını kendisine yapılmış sayıyor. İsa, milletlere hükmetmek üzere geldiğinde hayatta olan bu kişilere koyunlar olarak hükmedilecek.
12. Koyunlar, İsa’ya nasıl iyilik yaptıklarını neden sorabilirler?
12 Başka koyunlar şimdi meshedilmiş kimselerle birlikte iyi haberi vaaz ediyor ve onlara yardım ediyorlarsa, neden “Ya Rab, biz seni ne zaman aç görüp yedirdik, veya susamış görüp içirdik?” diye sorsunlar? (Matta 25:37) Bunun çeşitli nedenleri olabilir. Bu bir meseldir. İsa, bu mesel yoluyla ruhi kardeşlerine duyduğu derin ilgiyi gösteriyor; onlarla aynı duyguları paylaşıyor, onlarla birlikte acı çekiyor. İsa önceden şunları demişti: “Sizi kabul eden beni kabul eder; ve beni kabul eden beni göndereni kabul eder.” (Matta 10:40) İsa bu tasvirde, kardeşlerine yapılan (iyi ya da kötü) şeylerin göğe bile eriştiğini, bunların gökte kendisine yapılıyormuş gibi olduğunu göstererek söz konusu ilkeyi daha da açar. Aynı zamanda, İsa burada, ister lehte ister aleyhte olsun Tanrı’nın hükmünün doğru ve adil olduğunu açıkça ortaya koyarak Yehova’nın hüküm standardı üzerinde durur. Keçiler, ‘Seni doğrudan görmüş olsaydık,’ şeklinde bir mazeret ileri süremezler.
13. Keçi benzeri kimseler, İsa’ya neden “Rab” diye hitap edebilirler?
13 Bu meselde gösterilen hükmün ne zaman verileceğini anladıktan sonra, keçilerin kim olduğuna ilişkin daha net bir görüş kazanıyoruz. Bunun gerçekleşmesi, ‘İnsanoğlunun alametinin gökte görüneceği; o zaman yeryüzünün bütün sıptlarının dövüneceği ve İnsanoğlunun göğün bulutları üzerinde kudretle ve büyük izzetle geldiğini görecekleri’ zaman olacak. (Matta 24:29, 30) Büyük Babil’in başına gelen sıkıntıda sağ kalan ve Kralın kardeşlerine acımasızca davranmış olanlar, çaresizlik içinde canlarını kurtarma umuduyla İsa’ya “Rab” olarak hitap edebilirler.—Matta 7:22, 23; Vahiy 6:15-17 ile karşılaştırın.
14. İsa koyunlar ve keçilere hangi temele dayanarak hükmedecek?
14 Ne var ki, İsa’nın hükmü, bir zamanlar kiliseye gidenlerin, ateistlerin ya da başkalarının çaresizlikten kaynaklanan isteklerine dayanmayacak. (II. Selânikliler 1:6, 7) Bunun yerine, hâkim, insanların yürek durumunu ve geçmişte kardeşlerinden ‘en küçüklerine’ bile davranışlarını göz önünde bulunduracak. İsa’nın meshedilmiş takipçilerinden yerde kalanların sayısının azalmakta olduğunu kabul etmeliyiz. Bununla birlikte, ‘sadık ve basiretli köleyi’ oluşturan meshedilmiş kişiler ruhi gıda ve yönlendirme sağladığı sürece, müstakbel koyunlar da, tıpkı ‘her milletten ve sıptlardan ve kavmlardan ve dillerden büyük kalabalığın’ yaptığı gibi köle sınıfına iyilik yapma fırsatına sahiptirler.—Vahiy 7:9, 14.
15. (a) Birçokları keçi benzeri olduklarını nasıl gösteriyor? (b) Bir kimsenin koyun veya keçi olduğunu söylemekten neden kaçınmalıyız?
15 Mesih’in kardeşlerine ve tek sürü olarak onlarla birleşen milyonlarca başka koyuna nasıl davranılıyor? Birçok insan, Mesih’in temsilcilerine kişisel olarak zarar verme girişiminde bulunmamış olabilir, fakat onun kavmine sevgiyle de davranmıyor. Keçiye benzer kişiler kötü dünyayı tercih ederek, ister doğrudan ister dolaylı yoldan duymuş olsunlar, Gökteki Krallığın mesajını reddediyor. (I. Yuhanna 2:15-17) Kuşkusuz, son tahlilde hüküm vermeye tayin edilen kişi İsa’dır. Kimin koyun kimin keçi olduğuna karar vermek bize düşmüyor.—Markos 2:8; Luka 5:22; Yuhanna 2:24, 25; Romalılar 14:10-12; I. Korintoslular 4:5.
Her Bir Grubu Nasıl Bir Gelecek Bekliyor?
16, 17. Koyunları nasıl bir gelecek bekliyor?
16 İsa koyunlara şu hükmü verdi: “Ey sizler, Babamın mubarekleri, gelin, dünya kurulduğundan beri sizin için hazırlanmış olan melekûtu [krallığı] miras alın.” Ne kadar sıcak bir davet—“Gelin”! Neye gelmeliydiler? Meselinin sonunda ifade ettiği gibi sonsuz yaşama: “Salihler ebedî hayata gideceklerdir.”—Matta 25:34, 46.
17 İsa talantlar meselinde, gökte kendisiyle beraber hüküm sürecek olanlardan ne talep edildiğini göstermişti; bu meselde ise, Gökteki Krallığın tebaalarından ne beklendiğini göstermektedir. (Matta 25:14-23) Koyunlar, İsa’nın kardeşlerini tüm yürekle desteklediklerinden dolayı, onun Gökteki Krallığının yeryüzü ülkesinde bir yer miras alırlar. Tanrı’nın, fidyeyle kurtarılan insanlık ‘dünyası kurulduğundan beri’ kendileri için hazırladığı yerde, yani yeryüzündeki cennette yaşayacaklar.—Luka 11:50, 51.
18, 19. (a) İsa keçilere hangi hükmü verecek? (b) Keçilerin sonsuz eziyet çekmeyeceklerinden nasıl emin olabiliriz?
18 Keçilere infaz edilen hükümle ne büyük bir tezat! “O zaman solundakilere de diyecek: Ey lânetliler, benim yanımdan İblis ile onun meleklerine hazırlanmış olan ebedî ateşe gidin. Çünkü aç idim, bana yiyecek vermediniz; susamıştım, bana içecek vermediniz; yabancı idim, beni içeri almadınız; çıplak idim, beni giydirmediniz; hasta ve zindanda idim, beni aramadınız. O zaman onlar da cevap verip diyecekler: Ya Rab, seni ne vakit aç, veya susamış, yahut yabancı, veya çıplak, yahut hasta, veya zindanda gördük de, sana hizmet etmedik? O zaman onlara cevap verip diyecek: Doğrusu size derim: Mademki bu en küçüklerden birine yapmadınız, bana da yapmamış oldunuz.”—Matta 25:41-45.
19 Mukaddes Kitabı inceleyenler, bunun, keçi benzeri kişilerin ölümsüz canlarının bitmeyen ateşte acı çekeceği anlamına gelmediğini bilirler. Bu söz konusu olamaz, çünkü insanın kendisi candır; o, ölümsüz cana sahip değildir. (Tekvin 2:7; Vaiz 9:5, 10; Hezekiel 18:4) Hâkim, keçileri “ebedî ateşe” mahkûm ederek, İblis ve cinleri için de kalıcı bir son anlamına gelen ve gelecekle ilgili hiçbir ümide yer vermeyen bir yok oluşu kastediyor. (Vahiy 20:10, 14) Böylece Yehova’nın Hâkimi birbirine zıt hükümler veriyor. Koyunlara “Gelin,” keçilere “yanımdan . . . . gidin” diyor. Koyunlar ‘ebedi hayatı’ miras alacaklar. Keçiler ise “ebediyen kesilip atılacaklar.”—Matta 25:46.b
Bizim İçin Ne Anlama Gelir?
20, 21. (a) İsa’nın takipçileri hangi önemli işi yapmalı? (b) Hangi ayırım şimdi devam ediyor? (c) Koyun ve keçiler meseli gerçekleşmeye başladığında insanların durumu ne olacak?
20 İsa’nın, huzurunun ve sistemin sonunun alameti hakkında verdiği cevabı işiten dört resulün düşünmesi gereken çok şey vardı. Uyanık olmaya devam etmeli ve dikkatle beklemeliydiler. (Matta 24:42) Aynı zamanda, Markos 13:10’da sözü edilen şahitlik işini de yapmalıydılar. Yehova’nın Şahitleri bugün yorulmaksızın bu işle uğraşmaktadır.
21 Şu halde, koyunlar ve keçiler meseli hakkındaki bu yeni anlayış bizim için ne anlama geliyor? İnsanlar şimdiden bir tarafta yer almaktalar. Bazıları ‘helake götüren geniş yolda’ yürürken, diğerleri ‘hayata götüren dar yolda’ kalmaya çalışıyor. (Matta 7:13, 14) Fakat İsa’nın meselde tasvir edilen koyun ve keçilere nihai hükmünü ilan edeceği zaman önümüzdedir. İnsanoğlu Hâkim göreviyle geldiğinde, birçok hakiki takipçisinin, gerçekten vakfolmuş koyunlarından oluşan bir ‘büyük kalabalığın,’ yeni dünyaya girmek için “büyük sıkıntı”nın son kısmından başarıyla geçmek üzere yeterli durumda olduğuna karar verecek. Bu ümit şimdi bir sevinç kaynağı olmalı. (Vahiy 7:9, 14) Öte yandan, “her milletten” çok sayıda insan inatçı keçi benzeri olduğunu kanıtlayacak. Onlar “ebediyen kesilip atılacak.” Yeryüzü için ne büyük kurtuluş!
22, 23. Mesel ilerde yerine geleceğine göre, vaaz etme işimiz neden bugün çok önemli?
22 Meselde belirtildiği gibi, hüküm yakın gelecekte verilecekse de, şimdi bile çok önemli bir şey olmaktadır. İsa’nın takipçileri olan bizler insanlar arasında ayırıma yol açan bir mesajın duyurulmasıyla yapılan bir hayat kurtarma işiyle uğraşıyoruz. (Matta 10:32-39) Pavlus şunları yazdı: “‘Her kim Rabbin (Yehova’nın) ismini çağırırsa, kurtulacaktır.’ İmdi kendisine iman etmedikleri zatı nasıl çağıracaklar? ve işitmedikleri zata nasıl iman edecekler? ve vâzeden olmaksızın, nasıl işitecekler?” (Romalılar 10:13, 14) Tanrı’nın ismiyle ve kurtuluş mesajıyla yaptığımız aleni hizmet 230’u aşkın ülkede insanlara erişiyor. Mesih’in meshedilmiş kardeşleri bu işe hâlâ öncülük ediyor. Beş milyon kadar başka koyun şimdi onlara katıldı. İsa’nın kardeşlerinin duyurduğu bu mesaja kürenin her tarafında olumlu karşılık veriliyor.
23 Biz evden eve ya da rastlantılarda vaaz ederken, birçok kişi verdiğimiz mesajla karşı karşıya kalıyor. Başkaları hiç bilmediğimiz yollarla Yehova’nın Şahitlerini ve onların neyin temsilcisi olduklarını duyabilir. Hüküm zamanı geldiğinde, İsa, toplumca paylaşılan sorumlulukları ve aileden kaynaklanan avantajları ne ölçüde göz önünde tutacak? Bu konuda bir şey söyleyemeyiz; bununla ilgili tahminler yürütmek de yersizdir. (I. Korintoslular 7:14 ile karşılaştırın.) Şimdi birçok kimse kulağını tıkıyor, alay ediyor ya da Tanrı’nın kavmine hiç çekinmeden zulmediyor. O halde, bu kritik bir zamandır; böyle kimseler, İsa’nın keçi olarak hükmedeceği kişiler arasında olmaya doğru ilerliyor olabilirler.—Matta 10:22; Yuhanna 15:20; 16:2, 3; Romalılar 2:5, 6.
24. (a) Bireylerin vaaz etme işimize olumlu karşılık vermeleri neden önemli? (b) Bu inceleme, kişisel olarak hizmetinize karşı nasıl bir tutuma sahip olmanıza yardım etti?
24 Ne mutlu ki, birçok kimse olumlu karşılık veriyor, Tanrı’nın Sözünü inceleyip Yehova’nın Şahidi oluyor. Şu sırada görünüşte keçi benzeri olan bazıları belki değişip koyun benzeri olabilir. Asıl mesele, olumlu karşılık verip Mesih’in kardeşlerinin artakalanını etkinlikle destekleyenlerin, şimdi bu sayede, yakın gelecekte İsa hükmetmek üzere tahta oturduğu zaman sağ tarafına alınmalarına dayanak oluşturacak bir delil sağlamış olmalarıdır. Bu kimseler bereketleniyor ve bereketlenmeye de devam edecekler. Öyle ise, bu mesel bizi, İsa’nın takipçileri olarak yaptığımız hizmette daha da gayretle faaliyette bulunmaya teşvik etmeli. İş işten geçmeden, Gökteki Krallığın iyi haberini duyurmak üzere elimizden geleni yapmak ve bu yolla başkalarına olumlu karşılık verme fırsatı yaratmak istiyoruz. Daha sonra, lehte veya aleyhte hüküm vermek İsa’ya kalacak.—Matta 25:46.
[Dipnotlar]
b El Evangelio de Mateo şunları bildiriyor: “Sonsuz yaşam kesin yaşamdır; onun karşıtı kesin cezadır. Yunanca aionios sıfatı esas olarak süreye değil, niteliğe değinir. Kesin ceza sonsuza dek süren ölümdür.”—Emekli profesör Juan Mateos (Pontifical Biblical Institute, Roma) ve Profesör Fernando Camacho (Theological Center, Seville), Madrid, İspanya, 1981.
Hatırlıyor musunuz?
◻ Matta 24:29-31 ile Matta 25:31-33 arasındaki hangi benzerlikler koyun ve keçiler meselinin ilerde yerine geleceğini gösterir; bu ne zaman olacak?
◻ İsa’nın kardeşlerinin “en küçükleri” kimlerdir?
◻ İsa’nın ‘salihler’ ifadesini kullanması, bunların kimi temsil ettiğini ve kimi temsil etmediğini saptamamıza nasıl yardımcı olur?
◻ Mesel ilerde yerine geleceğine göre, vaaz etme işimiz neden şimdi önemli ve acildir?
[Sayfa 24’teki çerçeve/resim]
BENZERLİKLERE DİKKAT EDİN
Büyük sıkıntı başladıktan sonra İnsanoğlu gelir
İnsanoğlu gelir
Büyük izzetle gelir İzzetle gelip
izzetli tahta oturur
Melekler onun yanındadır Melekler kendisiyle
beraber gelir
Yeryüzünün bütün sıptları Bütün milletler toplanır;
onu görür sonunda keçilere hükmedilir
(büyük sıkıntı biter)
[Tanıtım notu]
Garo Nalbandian