Ana-babalar ve Çocuklar: İlk Yeri Tanrı’ya Verin!
“Allahtan kork, ve onun emirlerini tut.”—VAİZ 12:13.
1. Ana-babalar ve çocukların hangi korkuyu geliştirmeleri gerekir; bu onlara ne verecek?
İSA MESİH hakkında bir peygamberlik, ‘onun zevkinin Yehova korkusunda’ olacağını söyledi. (İşaya 11:3) Onun korkusu esas olarak Tanrı’ya yönelik derin bir saygı ve huşu, Tanrı’yı sevdiğinden dolayı içinde oluşan, O’nu gücendirme korkusudur. Ana-babalar ve çocukların Tanrı’ya karşı Mesih’inkine benzer bir korku geliştirmeleri gerekir; bu İsa’ya verdiği gibi onlara da sevinç verecektir. Onlar, Tanrı’nın emirlerine itaat ederek yaşamlarında ilk yeri O’na vermelidirler. Bir Mukaddes Kitap yazarına göre, “insanın bütün vazifesi budur.”—Vaiz 12:13.
2. Kanunun en önemli emri hangisiydi ve aslında kime verilmişti?
2 Kanunun en önemli emri, yani ‘Yehova’yı bütün yüreğimiz, canımız ve kuvvetimizle sevmemiz’ gerektiği hakkındaki emir, en başta ana-babalara verilmişti. Bu, Kanunun devam eden sözleriyle gösterilmiştir: “Onları [Yehova’yı sevmekle ilgili bu sözleri] oğullarının zihnine iyice koyacaksın, ve evinde oturduğun, ve yolda yürüdüğün, ve yattığın, ve kalktığın zaman bunlar hakkında konuşacaksın.” (Tesniye 6:4-7; Markos 12:28-30) Böylece ana-babalara, O’nu önce kendileri sevmekle ve çocuklarına da aynı şeyi yapmalarını öğretmekle, ilk yeri Tanrı’ya vermeleri emredildi.
İsa’nın Takipçilerine Özgü Bir Sorumluluk
3. İsa çocuklara dikkat etmenin önemini nasıl gösterdi?
3 İsa, küçük çocuklara bile dikkat etmenin önemini gösterdi. İsa’nın yeryüzündeki hizmetinin sonlarına doğru, bir keresinde, insanlar çocuklarını ona getirmeye başladılar. Anlaşılan, şakirtleri İsa’nın fazla meşgul olup rahatsız edilmemesi gerektiğine inandıklarından, insanlara engel olmaya çalıştılar. Fakat İsa şakirtlerini azarladı: “Bırakın, çocuklar bana gelsinler, ve onlara mani olmayın.” İsa ‘onları kucağına’ bile aldı, böylece küçüklere dikkat etmenin önemini dokunaklı bir şekilde gösterdi.—Luka 18:15-17; Markos 10:13-16.
4. “Bütün milletleri şakirt edin” emri kimlere verilmişti; ve bu, ne yapmalarını gerektirecekti?
4 Aynı zamanda İsa, takipçilerinin, kendi çocuklarının dışında, başkalarına da öğretme sorumluluğuna sahip olduklarını açıkça belirtti. Ölüp diriltilmesinden sonra, İsa, bazı ana-babalar da içinde olmak üzere ‘beş yüzden fazla kardeşe bir defada göründü.’ (I. Korintoslular 15:6) Açıkça görüldüğü gibi bu, 11 resulünün de birarada bulunduğu Galile’deki bir dağda oldu. Orada İsa herkesi ısrarla şöyle teşvik etti: “İmdi, siz gidip bütün milletleri şakirt edin, . . . . size emrettiğim her şeyi tutmalarını onlara öğretin.” (Matta 28:16-20) İsa’nın hiçbir takipçisi bu emri ihmal etmekte haklı olamaz! Ana-babaların buna uyması, hem çocuklarına özen göstermelerini hem de aleni vaaz etme ve öğretme işine katılmalarını gerektirir.
5. (a) Hepsi değilse de, resullerin çoğunun evli ve çocuk sahibi olduklarını gösteren nedir? (b) Aile reislerinin hangi öğüdü ciddiye almaları gerekiyordu?
5 Resullerin bile, vaaz etmek kadar Tanrı’nın sürüsüne çobanlık etmek görevlerini de aile sorumluluklarıyla dengelemek zorunda olmaları dikkate değer. (Yuhanna 21:1-3, 15-17; Resullerin İşleri 1:8) Bunun nedeni, hepsi değilse de, çoğunun evli olmasıydı. Bunun için resul Pavlus şunu açıkladı: “Diğer resuller, ve Rabbin kardeşleri, ve Kifas gibi, yanımızda iman eden bir karı gezdirmeğe salâhiyetimiz yok mudur?” (I. Korintoslular 9:5; Matta 8:14) Bazı resullerin çocukları da vardı. Eusebius gibi eski tarihçiler, Petrus’un çocukları olduğunu söylüyor. İsa’nın ilk takipçileri arasındaki tüm ana-babalar Kutsal Yazılarda bulunan şu öğüdü dinlemeliydiler: “Fakat eğer biri, kendininkilere, ve bilhassa evi halkına bakmazsa, imanı inkâr etmiştir, ve imansızdan fenadır.”—I. Timoteos 5:8.
Başlıca Sorumluluk
6. (a) İsa’nın takipçisi ihtiyarlardan aile sahibi olanlar hangi zorlukla yüz yüzedirler? (b) Bir ihtiyarın başlıca sorumluluğu nedir?
6 Bugün İsa’nın takipçisi ihtiyarlardan aile sahibi olanlar, resullerinkine benzer bir durumdadırlar. Alenen vaaz etme ve Tanrı’nın sürüsüne çobanlık etme görevleriyle ailelerinin ruhi ve fiziksel ihtiyaçlarına özen göstermek konusundaki sorumluluklarını dengelemelidirler. Acaba hangi faaliyete öncelik verilmeli? The Watchtower dergisinin 15 Mart 1964 tarihli sayısı şuna dikkat çekti: “[Babanın] ilk yükümlülüğü ailesine karşıdır ve aslında, bu yükümlülüğünü yerine getirmezse hizmet etmesi uygun olmaz.”
7. İsa’nın takipçisi babalar nasıl ilk yeri Tanrı’ya verir?
7 Böylece babalar, ‘çocuklarını Yehova’nın terbiyesi ve tembihiyle yetiştirmeye devam etme’ emrini tutarak ilk yeri Tanrı’ya vermelidirler. (Efesoslular 6:4) Bir babanın İsa’nın takipçilerinden oluşan cemaat içindeki faaliyetlerin gözetimiyle ilgili bir görevinin olması durumunda bile, bu sorumluluk başka birine bırakılamaz. Bu durumda bulunan babalar aile üyelerinin fiziksel, ruhi ve duygusal ihtiyaçlarını sağlamakla ilgili sorumluluklarını nasıl yerine getirebilir ve aynı zamanda cemaate riyaset edip gözetim sağlayabilirler?
Gerekli Desteği Sağlamak
8. Bir ihtiyarın karısı onu nasıl destekleyebilir?
8 Aile sorumluluğu olan ihtiyarların, kendilerine verilen destekten yararlanabileceği açıktır. Yukarda değinilen dergi, İsa’nın takipçisi bir kadının kocasına destek olabileceğine dikkat çekti. Şunları söyledi: “Evde iyi bir programa sahip olmak, yemekleri vaktinde hazırlamak, cemaat ibadetlerine gitmek üzere vaktinde hazır olmakla kocasının farklı görevlere hazırlanması için durumu mümkün olduğu kadar elverişli hale getirebilir; hem kendisinin hem de onun değerli vakitten kazanmalarına yardım edebilir. . . . . İsa’nın takipçisi bir kadın, kocasının yönlendirmesi altında, çocukları Yehova’yı memnun etmek üzere izlemeleri gereken yolda yetiştirmek üzere çok şey yapabilir.” (Süleymanın Meselleri 22:6) Evet, kadın “yardımcı” olarak yaratıldı; kocası hikmetle davranıp onun yardımını seve seve kabul edecektir. (Tekvin 2:18) Onun desteği, kocasının hem ailesiyle hem de cemaatle ilgili sorumluluklarını daha etkili biçimde yerine getirmesini sağlayabilir.
9. Selânik’teki cemaatte kimler cemaatin diğer mensuplarına yardım etmeye teşvik edildi?
9 Bununla birlikte, hem ‘Tanrı’nın sürüsünü gütmesi’ hem de kendi ailesine özen göstermesi gereken İsa’nın takipçisi bir nazırı destekleyici nitelikteki faaliyetlere katılabilecek olanlar yalnızca ihtiyarların eşleri değildir. (I. Petrus 5:2, 3) Başka kimler de olabilir? Resul Pavlus Selânik’teki kardeşlerini, onlara “reislik edenler”e saygı göstermeye önemle teşvik etti. Yine de, Pavlus devamla aynı kardeşlere, özellikle riyaset konumunda olmayanlara hitap ederek, şunları yazdı: “Ey kardeşler, sizi buna teşvik ederiz, nizamsızlara nasihat edin, yüreksizleri teselli edin, zayıflara destek olun, bütün insanlara karşı tahammül edin.”—I. Selânikliler 5:12-14.
10. Tüm kardeşlerin sevgi dolu yardımının cemaat üzerinde nasıl mükemmel bir etkisi vardır?
10 Bir cemaatteki kardeşlerin, kederli olanları teselli etmeye, zayıflara destek olmaya, düzeni bozucu şekilde davrananlara öğüt vermeye ve herkese karşı tahammül etmeye yönelten sevgiye sahip olmaları ne mükemmel bir şeydir! Kısa zaman önce Mukaddes Kitap hakikatini çektikleri onca sıkıntıya rağmen benimsemiş olan Selânik’teki kardeşler, Pavlus’un öğüdünü uygulayıp bunu yaptılar. (Resullerin İşleri 17:1-9; I. Selânikliler 1:6; 2:14; 5:11) Onların sevgi dolu işbirliğinin tüm cemaati güçlendirme ve birleştirme yönündeki mükemmel etkisini düşünün! Benzer şekilde bugün kardeşler birbirlerini teselli ettikleri, destekledikleri ve birbirine öğüt verdiklerinde, çoğu kez bakmaları gereken ailelere sahip olan ihtiyarların çobanlık sorumluluklarını yerine getirmeleri çok daha kolay olur.
11. (a) “Kardeşler” ifadesinin kapsamına kadınların da girdiği sonucuna varmak neden mantıklıdır? (b) Bugün İsa’nın takipçisi olan olgun bir kadın, daha genç kadınlara nasıl bir yardımda bulunabilir?
11 Pavlus’un hitap ettiği “kardeşlerin” kapsamına kadınlar da giriyor muydu? Evet, giriyordu; çünkü iman eden birçok kadın vardı. (Resullerin İşleri 17:1, 4; I. Petrus 2:17; 5:9) Bu kadınlar ne tür bir yardımda bulunabilirdi? Cemaatlerde “nefsanî hevesleri”ni denetleme konusunda sorunları olan veya “yüreksiz” duruma düşmüş daha genç kadınlar vardı. (I. Timoteos 5:11-13) Bugün de bazı kadınların benzer sorunları vardır. Onların en çok ihtiyaç duydukları şey, sadece dinleyen bir kulak veya başlarını koyup ağlayacakları bir omuz olabilir. Birçok durumda, İsa’nın takipçisi olan olgun bir kadın böyle bir yardımı sağlayacak en uygun kişidir. Örneğin o, İsa’nın takipçisi bir erkeğin, bir kadınla yalnız başına uygun şekilde ele alamayacağı kişisel sorunları konuşabilir. Pavlus, böyle bir yardım sağlamanın değerine dikkat çekip, şunları yazdı: “Yaşlı kadınlar . . . . iyilik muallimleri olsunlar; ta ki, Allahın kelâmına küfrolunmamak için, genç kadınları kocalarını seven, çocuklarını seven, temkinli, iffetli, evde işliyen, iyi, kendi kocalarına tâbi olmak üzre terbiye etsinler.”—Titus 2:3-5.
12. Cemaatte bulunan herkesin kimin yönlendirmesini izlemesi önemlidir?
12 İşbirliği yaparak hem kocalarını, hem de ihtiyarları desteklediklerinde, alçakgönüllü hemşireler cemaat içinde ne büyük bir nimettirler! (I. Timoteos 2:11, 12; İbraniler 13:17) Herkes sevgi ruhuyla birbirine yardım etmek üzere işbirliği yaptığı ve tayin edilmiş çobanların yönlendirmesine tabi olduğu zaman, bundan özellikle aile sorumlulukları olan ihtiyarlar yarar görürler.—I. Petrus 5:1, 2.
Ana-babalar, İlk Yeri Neye Veriyorsunuz?
13. Pek çok baba, aileleri konusunda nasıl başarısız oluyor?
13 Yıllar önce eğlence dünyasının tanınmış bir siması şu gözlemde bulundu: “Yüzlerce işçisi olan firmaları yöneten başarılı işadamları görüyorum; onlar iş dünyasında her durumun nasıl ele alınacağını, nasıl disiplin sağlanacağını ve ödül verileceğini biliyorlar. Oysa yönettikleri en önemli iş kendi aileleridir ve bunda başarısız oluyorlar.” Neden böyle oluyor? Ticari ve diğer çıkarlara ilk yeri verip Tanrı’nın öğüdünü ihmal ettiklerinden değil mi? O’nun Sözü şunu söyler: “Sana emretmekte olduğum bu sözler[i] . . . . oğullarının zihnine iyice koyacaksın.” Bu her gün yapılmalıydı. Ana-babalar vakitlerini, özellikle de sevgi ve derin ilgilerini cömertçe vermelidirler.—Tesniye 6:6-9.
14. (a) Ana-babalar çocuklarına nasıl özen göstermelidirler? (b) Çocuklara verilecek uygun eğitim neleri içerir?
14 Mukaddes Kitap bize çocukların Tanrı’dan miras olduklarını hatırlatır. (Mezmur 127:3) Çocuklarınıza Tanrı’ya ait bir şey olarak, size emanet ettiği bir armağanmış gibi özen gösteriyor musunuz? Eğer onu kucaklar, sevgi dolu özen ve ilginizi böyle gösterirseniz, çocuğunuz büyük olasılıkla buna karşılık verecektir. (Markos 10:16) Fakat “çocuğu gideceği yola göre yetiştir”mek, ona sarılmaktan ve öpmekten daha fazlasını gerektirir. Çocuğun yaşamdaki tuzaklardan kaçınmak üzere hikmetle donatılması için sevgiyle verilen terbiyeye de ihtiyacı vardır. Ana-baba, ‘çocuğunu terbiye ederek’ gerçek sevgiyi gösterir.—Süleymanın Meselleri 13:1, 24; 22:6.
15. Aile terbiyesinin gerekli olduğunu gösteren nedir?
15 Aile terbiyesinin gerekliliği, bir rehber öğretmenin bürosuna gelen çocuklarla ilgili yaptığı şu tariften görülebilir: “Acınacak durumdalar; yürekleri keder yüklü ve şaşkınlar. Olayların gerçek yüzünden söz ederken ağlıyorlar. Pek çoğu düşünülemeyecek kadar çok kez intihara kalkıştı; bunu, aşırı mutluluktan değil, mutsuz ve ilgiden yoksun durumda oldukları duygusuna kapıldıklarından, böyle genç bir yaşta ‘sorumluluk sahibi’ olmanın ve bu sorumluluğun kendilerine fazla gelmesinin yol açtığı stresten ötürü yapıyorlar.” Şunu da ekledi: “Genç birinin üzerinde pek çok sorumluluğun olduğunu hissetmesi ürkütücü bir olaydır.” Çocukların terbiyeyi kabul etmeye yanaşmayabileceği doğruysa da, aslında onlar ana-babalarından gelen talimatları ve kısıtlamaları takdir ederler. Onlar, ana-babalarının kendilerine birtakım sınırlar koyacak kadar özen göstermesinden mutludurlar. Ana-babası bunu yapan bir genç şöyle söyledi: “Bu üzerimden ağır bir yükü kaldırdı.”
16. (a) İsa’nın takipçileri olan ailelerde yetiştirilen bazı çocukların başına ne geliyor? (b) Bir çocuğun dik başlı tavrı neden muhakkak ana-babasının verdiği eğitimin iyi olmadığı anlamına gelmez?
16 Ancak bazı gençler kendilerini seven ve onlara mükemmel eğitim sağlayan ana-babalara sahip olmalarına rağmen, İsa’nın benzetmesindeki müsrif oğul gibi ana-babalarının rehberliğini reddederek yoldan sapıyorlar. (Luka 15:11-16) Bununla birlikte, bu bizzat ana-babaların Süleymanın Meselleri 22:6’nın emrettiği gibi çocuklarını uygun şekilde yetiştirme sorumluluklarını yerine getirmedikleri anlamına gelmeyebilir. “Çocuğu gideceği yola göre yetiştir, yaşlı olunca da ondan ayrılmaz” ifadesi, genel bir kural olarak verilmişti. Üzücüdür ki, bazı çocuklar müsrif oğul gibi, ‘ana ya da babaya itaat etmeyi hor görüyorlar.’—Süleymanın Meselleri 30:17.
17. Dik başlı çocukların ana-babaları nasıl teselli bulabilirler?
17 Dik başlı bir oğlu olan baba şöyle yakındı: “Yüreğine erişmek için sürekli olarak çaba gösterdim. O kadar çok şey denedim ki, artık ne yapacağımı bilmiyorum. Hiçbiri işe yaramadı.” Böyle dik başlı çocukların, zamanla, aldıkları sevgi dolu eğitimi hatırlayıp müsrif oğul gibi geri döneceğini ümit ediyoruz. Bununla beraber, bazı çocukların ana-babalarına büyük acı vererek bazı çocukların isyan ettikleri ve ahlaksızca şeyler yaptıkları bilinen bir gerçektir. Yeryüzünde yaşamış en büyük öğretmen bile, uzun süre öğrencisi olmuş Yahuda İskariyot tarafından ele verildiğini görmüştü; bunu bilmek ana-babaları teselli edebilir. Yehova da ruh olan oğullarından birçoğu, Kendisinin hiçbir hatası olmadığı halde öğüdünü reddedip isyancılar olduklarında kuşkusuz üzüldü.—Luka 22:47, 48; Vahiy 12:9.
Çocuklar—Kimi Memnun Edeceksiniz?
18. Çocuklar ilk yeri Tanrı’ya verdiklerini nasıl gösterebilirler?
18 Yehova siz gençleri ısrarla şuna teşvik ediyor: “Ana babalarınıza Rabde itaat edin.” (Efesoslular 6:1) Gençler bunu yapmakla ilk yeri Tanrı’ya vermiş olur. Akılsız olmayın! Tanrı’nın Sözü şöyle diyor: “Sefih adam babasının tedibini hor görür.” Kendini beğenmiş şekilde, terbiye olmadan da idare edebileceğinizi düşünmemelisiniz. “Nesil var ki, kendi gözünde tahirdir, fakat murdarlığından yıkanmamıştır” sözleri bu gerçeği vurgular. (Süleymanın Meselleri 15:5; 30:12) O halde Tanrısal yönlendirmeye kulak verin; ana-babanızın emirlerini ve terbiyesini ‘dinleyin,’ ‘yanınızda saklayın,’ ‘unutmayın,’ ‘dikkat edin,’ ‘koruyun’ ve ‘bırakmayın.’—Süleymanın Meselleri 1:8; 2:2; 3:1; 4:1; 6:20.
19. (a) Çocuklar, Yehova’ya itaat etmek için hangi güçlü nedenlere sahiptirler? (b) Gençler, Yehova’ya minnettarlıklarını nasıl gösterebilirler?
19 Yehova’ya itaat etmek için güçlü nedenlere sahipsiniz. O sizi seviyor; sizi koruması ve mutlu bir yaşamdan sevinç duymanıza yardım etmesi için kanunlarını verdi, çocukların ana-babalarına itaat etmesiyle ilgili kanun da bunların içindedir. (İşaya 48:17) O sizin uğrunuza ölmesi için Oğlunu da verdi; böylece, günah ve ölümden kurtulup sonsuz yaşamdan sevinç duyabileceksiniz. (Yuhanna 3:16) Minnettarlık duyuyor musunuz? Tanrı göklerden sizi izliyor. O’nu gerçekten sevip sevmediğinizi ve sağladığı olanakları takdir edip etmediğinizi görmek amacıyla yüreğinizi deniyor. (Mezmur 14:2) Şeytan da sizi izliyor ve O’na itaat etmeyeceğinizi iddia ederek, Tanrı ile alay ediyor. Tanrı’ya itaatsizlik ettiğiniz zaman, Şeytan’ı sevindiriyor ve Tanrı’yı ‘incitiyorsunuz.’ (Mezmur 78:40, 41) Yehova sizden şu ricada bulunuyor: “Oğlum, hikmetli ol, ve yüreğimi sevindir [bana itaat etmekle], ta ki, beni ayıplıyana cevap vereyim.” (Süleymanın Meselleri 27:11) Evet, cevaplanması gereken soru şudur: ‘Kimi memnun edeceksiniz, Şeytan’ı mı, yoksa Yehova’yı mı?’
20. Bir genç kız, korkuya kapıldığı zaman bile Yehova’ya hizmet etme cesaretini nasıl korudu?
20 Şeytan ve dünyasının üzerinizdeki baskısı karşısında Tanrı’nın iradesini yapmak kolay değildir. Bu ürkütücü olabilir. Bir genç kız şuna dikkat çekti: “Korkuya kapılmak, üşümek gibidir. Ona karşı yapabileceğiniz bir şey vardır.” Şöyle açıkladı: “Üşüdüğünüz zaman, bir kazak giyersiniz. Eğer hâlâ üşüyorsanız, bir şey daha giyersiniz. Üşümeniz geçinceye kadar bir şeyler giymeye devam edersiniz ve artık üşümezsiniz. Böylece, korkuya kapıldığınızda Yehova’ya dua etmek, üşüdüğünüzde bir kazak giymek gibidir. Dua ettikten sonra hâlâ korkuyorsam, korku hissetmeyinceye kadar, tekrar tekrar dua ediyorum. İşe yarıyor. Beni zorluklardan uzak tutuyor!”
21. Yaşamımızda ilk yeri O’na vermek üzere gerçekten gayret ettiğimizde, Yehova bizi nasıl destekleyecek?
21 Eğer yaşamımızda ilk yeri Tanrı’ya vermek üzere gerçekten çaba gösterirsek, Yehova bizi destekleyecektir. Bizi güçlendirecek, Oğlu için yapmış olduğu gibi, gerektiğinde meleklerin yardımını sağlayacaktır. (Matta 18:10; Luka 22:43) Tüm ana-babalar ve çocuklar yürekli olun. Mesih’inkine benzer bir korkuya sahip olun; bu size sevinç verecek. (İşaya 11:3) Evet, “Allahtan kork, ve onun emirlerini tut; çünkü insanın bütün vazifesi budur.”—Vaiz 12:13.
Cevaplandırabilir Misiniz?
◻ İsa’nın ilk takipçileri hangi sorumluluklarını dengelemeliydiler?
◻ İsa’nın takipçisi ana-babalar hangi sorumluluğu yerine getirmeli?
◻ İsa’nın takipçisi ihtiyarlardan aile sahibi olanlar için hangi yardım hazırdır?
◻ Cemaatteki hemşireler nasıl değerli bir hizmette bulunabilirler?
◻ Çocukların hangi öğüt ve yönlendirmeye kulak vermeleri çok önemlidir?
[Sayfa 15’teki resim]
İsa’nın takipçisi olgun yaşlı bir kadın çoğu kez, genç bir kadına gereken yardımı sağlayabilir
[Sayfa 17’deki resim]
Dik başlı çocukları olan ana-babalar Kutsal Yazılardan nasıl bir teselli bulabilirler?