“Yehova’nın Düşünüşünü Kim Anlıyor?”
“‘Yehova’nın düşünüşünü kim anlıyor ki O’na akıl verebilsin?’ Biz ise Mesih’in düşünüşüne sahibiz” (1. KOR. 2:16).
1, 2. (a) Pek çok insan hangi zorluğu yaşıyor? (b) Kendi düşünce tarzımız ve Yehova’nın düşünce tarzı hakkında neyi aklımızda tutmalıyız?
HİÇ başka bir insanın düşünce tarzını anlamakta zorlandığınız oldu mu? Belki yeni evlisiniz ve eşinizin nasıl düşündüğünü bir türlü anlayamıyorsunuz. Gerçekten de erkekler ve kadınlar farklı düşünür, hatta farklı konuşur. Öyle ki bazı kültürlerde aynı toplumun erkek ve kadınları farklı lehçeler kullanır. Ayrıca, kültür ve dil farkları düşünce ve davranış tarzlarında farklılıklar doğurabilir. Ne var ki, başkalarını tanıdıkça onların düşünce tarzını anlayabilmek için o kadar çok fırsatınız olur.
2 Dolayısıyla kendi düşünce tarzımızın Yehova’nınkinden çok farklı olması bizi şaşırtmamalı. Yehova İşaya peygamber aracılığıyla İsrailoğullarına şöyle demişti: “Sizin düşünceleriniz Benim düşüncemle bir değil, sizin yollarınız Benim yolumla bir değil.” Sonra bu gerçeği şöyle örnekledi: “Gökler yerden nasıl yüksekse, Benim yolum sizin yollarınızdan, Benim düşüncem sizin düşüncelerinizden öyle yüksektir” (İşa. 55:8, 9).
3. Hangi iki yolla Yehova’ya “yakın” olmaya çalışabiliriz?
3 Peki bu Yehova’nın düşünce tarzını anlamaya çalışmamıza bile gerek olmadığı anlamına mı gelir? Hayır. Yehova’nın bütün düşüncelerini asla tamamen anlayamasak da, Kutsal Kitap bizi Yehova’ya “yakın” olmaya teşvik eder (Mezmur 25:14; Özdeyişler 3:32’yi okuyun). Yehova’ya yaklaşmamızın bir yolu, O’nun Kutsal Kitapta kayıtlı işleriyle ‘ilgilenmek’, onlara dikkat etmektir (Mezm. 28:5). Başka bir yolu da, “görünmez Tanrı’nın yansıması” olan ‘Mesih’in düşünüşünü’ öğrenmektir (Kol. 1:15; 1. Kor. 2:16). Kutsal Kitap kayıtlarını incelemeye ve onlar üzerinde düşünmeye zaman ayırarak Yehova’nın niteliklerini ve düşünce tarzını anlamaya başlayabiliriz.
Yanlış Bir Eğilimden Sakının
4, 5. (a) Hangi yanlış eğilimden kaçınmamız gerekir? Açıklayın. (b) İsrailoğulları hangi yanlış düşünce tarzına kapıldı?
4 Yehova’nın işleri üzerinde düşünürken, O’nu insan standartlarına göre yargılama eğiliminden kaçınmamız gerekir. Yehova’nın Mezmur 50:21’de kayıtlı “Beni de kendine benzeteceğini sandın” sözleri bu eğilime değinir. Bir Kutsal Kitap bilgininin 175 yılı aşkın bir zaman önce dediği gibi, “İnsan Tanrı’yı kendi standartlarına göre yargılamaya ve kendisi için geçerli olduğunu düşündüğü kanunlara O’nun da uyması gerektiğini varsaymaya eğilimlidir.”
5 Yehova’yla ilgili görüşümüzü kendi standart ve arzularımıza göre şekillendirmemeye dikkat etmeliyiz. Bu neden önemlidir? Çünkü Kutsal Yazıları incelerken, bizim kısıtlı, kusurlu bakış açımızdan Yehova’nın bazı davranışları pek de doğru görünmeyebilir. Eski İsrail ulusu böyle bir düşünce tarzına kapılmış ve Yehova’nın kendileriyle ilişkisi hakkında yanlış bir sonuca varmıştı. Yehova’nın onlara ne dediğine dikkat edin: “Şimdi siz, ‘Yehova’nın işleri adil değil!’ diyeceksiniz. Ey İsrail evi, dinleyin! Benim işlerim mi adil değil? Adil olmayan sizin işleriniz değil mi?” (Hez. 18:25).
6. Eyüp neyi öğrendi? Onun tecrübesinden biz nasıl yararlanabiliriz?
6 Yehova’yı kendi standartlarımıza göre yargılama tuzağından kaçınmanın bir yolu, bakış açımızın kısıtlı ve bazen de ciddi ölçüde hatalı olduğunu kabul etmektir. Eyüp’ün bunu öğrenmeye ihtiyacı vardı. O, acılar çektiği dönemde olumsuz duygulara kapılmış ve kendisi hakkında gereğinden fazla düşünmeye başlamıştı. Daha önemli meseleleri gözden kaçırmıştı. Fakat Yehova ona bakış açısını genişletmesi için sevgiyle yardım etti. Eyüp’e cevaplayamayacağı 70’den fazla soru sorarak onun anlayışının ne kadar kısıtlı olduğunu gösterdi. Eyüp alçakgönüllü davrandı ve bakış açısını düzeltti (Eyüp 42:1-6’yı okuyun).
‘Mesih’in Düşünüşünü’ Edinmek
7. İsa’nın işlerini incelemek Yehova’nın düşünüşünü anlamamıza neden yardımcı olur?
7 İsa söylediği ve yaptığı her şeyde Babasını kusursuz biçimde örnek aldı (Yuhn. 14:9). O nedenle İsa’nın işlerini incelemek Yehova’nın düşünce tarzını anlamamıza yardım eder (Rom. 15:5; Filip. 2:5). Öyleyse şimdi iki İncil kaydına bakalım.
8, 9. Yuhanna 6:1-5’e göre hangi durum İsa’nın Filipus’a bir soru sormasına yol açtı? İsa neden böyle yaptı?
8 Şu sahneyi gözünüzde canlandırın. MS 32’nin Fısıh bayramından hemen önceydi. İsa’nın elçileri Celile’yi boydan boya katederek yaptıkları olağanüstü vaizlik turundan yeni dönmüşlerdi. Bu büyük faaliyet nedeniyle yorgun olduklarından, İsa onları Celile Gölü’nün kuzeydoğu kıyısında ıssız bir yere götürdü. Ancak binlerce kişi peşlerinden oraya geldi. İsa o kalabalığı iyileştirdikten ve onlara pek çok şey öğrettikten sonra çözülmesi gereken bir durum ortaya çıktı. O ıssız yerde bunca insana nereden yiyecek bulacaklardı? Durumun farkında olan İsa, o yöreden olan Filipus’a “Bu insanları doyurmak için nereden ekmek alacağız?” diye sordu (Yuhn. 6:1-5).
9 İsa neden Filipus’a bu soruyu sordu? Ne yapacağını bilmiyor muydu? Elbette biliyordu. Peki aklında ne vardı? O sırada orada olan elçi Yuhanna şöyle açıklıyor: “[İsa] onu denemek için böyle diyordu; çünkü aslında kendisi ne yapacağını biliyordu” (Yuhn. 6:6). İsa öğrencilerinin imanının ne kadar geliştiğini görmek istedi. Bu soruyla dikkatleri çekti ve yapabileceği şeylere imanlarını dile getirmeleri için onlara bir fırsat sundu. Fakat onlar bu fırsatı kaçırdılar ve bakış açılarının aslında ne kadar kısıtlı olduğunu ortaya koydular (Yuhanna 6:7-9’u okuyun). Bunun üzerine İsa onlara hayal bile edemedikleri bir şey yapabileceğini gösterdi: Bir mucize yaparak orada bulunan binlerce aç insanı doyurdu (Yuhn. 6:10-13).
10-12. (a) İsa neden Yunanlı kadının isteğini hemen yerine getirmemiş olabilir? Açıklayın. (b) Şimdi hangi konuyu ele alacağız?
10 Bu kayıt İsa’nın başka bir olaydaki düşünce tarzını anlamamıza yardım eder. İsa o büyük kalabalığı doyurduktan kısa süre sonra elçileriyle birlikte kuzeye seyahat etmiş, İsrail sınırlarını aşıp Sur ve Sayda dolaylarına gitmişti. Oradayken Yunanlı bir kadınla karşılaştılar. Kadın İsa’ya kızını iyileştirmesi için yalvardı. İsa başta kadını görmezden geldi. Fakat ısrarı üzerine ona şöyle dedi: “Bırak önce çocuklar doysun, çocukların ekmeğini alıp yavru köpeklere atmak doğru olmaz” (Mar. 7:24-27).
11 İsa neden kadına yardım etmeyi başta reddetti? Acaba Filipus’a yaptığı gibi, tepkisinin ne olacağını görmek için kadını deniyor, ona imanını göstermesi için bir fırsat mı veriyordu? İsa’nın ses tonu, yazılı metinden anlaşılmasa da, kadının cesaretini kırmadı. “Yavru köpekler” ifadesini kullanması yaptığı benzetmeyi yumuşattı. Belki de İsa, çocuğunun isteğini yerine getirmeye niyetli, ancak onun kararlılığını görmek için bu niyetini belli etmeyen bir baba gibi davranıyordu. Durum her ne olursa olsun, kadın imanını dile getirince İsa seve seve onun isteğini yerine getirdi (Markos 7:28-30’u okuyun).
12 Bu iki İncil kaydı bize “Mesih’in düşünüşü” hakkında değerli bir anlayış kazandırır. Öyleyse şimdi Kutsal Yazıların Yehova’nın düşünüşünü daha iyi anlamamıza nasıl yardım edebileceğine bakalım.
Yehova ile Musa Arasında Geçenler
13. İsa’nın düşünce tarzı hakkında anlayış kazanmak bize nasıl yardım eder?
13 İsa’nın düşünce tarzı hakkında anlayış kazanmak, kavraması zor olabilen Kutsal Kitap pasajlarını anlamamıza yardım eder. Örneğin İsrailoğulları tapınmak için altın bir buzağı yaptıktan sonra Yehova’nın Musa’ya söylediklerine bakalım. Tanrı şöyle dedi: “Görüyorum ki bunlar dik başlı bir halk. Şimdi bırak, onlara gazabımı göstereyim, onları yok edeyim ve seni büyük bir millet yapayım” (Çık. 32:9, 10).
14. Musa Yehova’nın sözlerine nasıl karşılık verdi?
14 Kayıt şöyle devam ediyor: “Musa Tanrısı Yehova’ya yakardı ve ‘Ey Yehova’ dedi, ‘Muazzam gücünü kullanıp kuvvetli elinle Mısır diyarından çıkardığın halkına neden gazaplanıyorsun? Neden Mısırlılar, “Tanrıları dağlarda öldürmek, yeryüzünden silmek için, kötü niyetle onları Mısır’dan çıkardı” desinler? Gazabın dinsin, halkının başına getireceğin felaketten vazgeç. Kulların İbrahim, İshak ve İsrail’i an; onlara, Kendi üzerine yemin edip “Sizin soyunuzu göklerin yıldızları kadar çoğaltacağım. Söz verdiğim tüm bu toprakları sizin soyunuza vereceğim ve devirler boyu onların mülkü olacak” demiştin.’ Ve Yehova halkının başına getireceğini söylediği felaketten vazgeçti” (Çık. 32:11-14).a
15, 16. (a) Yehova’nın sözleri Musa’ya hangi fırsatı verdi? (b) Yehova ne yapmaktan vazgeçti?
15 Yehova’nın düşünce tarzının Musa tarafından düzeltilmesi mi gerekiyordu? Kesinlikle hayır! Yehova neye niyetli olduğunu söylediyse de, bu O’nun nihai kararı değildi. Aslında Yehova burada Musa’yı, tıpkı İsa’nın sonradan Filipus’a ve Yunanlı kadına yaptığı gibi, deniyordu. Musa’ya görüşünü dile getirme fırsatı verildi.b Yehova onu İsrail ile Kendisi arasında bir aracı olarak tayin etmişti ve yaptığı bu düzenlemeye bağlı kalarak Musa’nın rolüne saygı duyduğunu göstermiş oldu. Acaba Musa hayal kırıklığına yenilecek miydi? Bu fırsattan yararlanıp Yehova’yı, İsrail’i boş verip kendi soyundan büyük bir ulus meydana getirmeye teşvik edecek miydi?
16 Musa’nın sözleri onun imanını ve Yehova’nın adaletine güvenini gösterdi. Verdiği karşılıktan kendi çıkarını düşünmediği, Yehova’nın ismi için kaygılandığı anlaşılıyor. O, Yehova’nın ismine leke gelmesini istemiyordu. Böylece Musa bu konuda “Yehova’nın düşünüşünü” anladığını gösterdi (1. Kor. 2:16). Sonuç ne oldu? Yehova nasıl davranacağı konusunda henüz son kararını vermediğinden, kayıt O’nun tüm ulusun başına getirmeye niyetli olduğu felaketten ‘vazgeçtiğini’ belirtir.
Yehova ile İbrahim Arasında Geçenler
17. Yehova İbrahim’in kaygısı karşısında nasıl büyük sabır gösterdi?
17 Yehova’nın hizmetçilerine imanlarını ve güvenlerini dile getirme fırsatı verdiğine dair başka bir örnek İbrahim’in Sodom hakkında istekte bulunduğu olaydır. O kayıtta Yehova’nın İbrahim’in sekiz defa soru sormasına izin vererek büyük sabır gösterdiğini görürüz. Hatta İbrahim’in hararetle şöyle yalvardığını okuruz: “Doğruyla kötüyü aynı kefeye koyup, kötünün yanında doğruyu da öldürmen mümkün değil. Hayır, bunu yapman mümkün değil. Tüm dünyanın hâkimi adil davranmaz mı?” (Başl. 18:22-33).
18. Yehova’nın İbrahim’e davranış tarzından ne öğreniyoruz?
18 Bu kayıttan Yehova’nın düşünce tarzı hakkında ne öğreniyoruz? Yehova’nın doğru kararı verebilmek için İbrahim’den akıl almaya mı ihtiyacı vardı? Hayır. Elbette Yehova kararının nedenlerini daha en başta belirtebilirdi. Ancak İbrahim’in o soruları sormasına izin vererek, ona Kendi kararını kabul edebilmesi ve düşünce tarzını anlayabilmesi için zaman vermiş oldu. Ayrıca bu sayede İbrahim Yehova’nın merhametinin ve adaletinin derinliğini anlayabildi. Evet, Yehova İbrahim’i dostu saydı ve ona böyle davrandı (İşa. 41:8; Yak. 2:23).
Bizim İçin Dersler
19. Eyüp’ü nasıl örnek alabiliriz?
19 “Yehova’nın düşünüşü” hakkında ne öğrendik? Yehova’nın düşünüşüyle ilgili anlayışımızı Tanrı’nın Sözünün şekillendirmesine izin vermeliyiz. Yehova’yı asla kendi sınırlı bakış açımıza, standartlarımıza ve düşünce tarzımıza göre yargılamamalıyız. Eyüp şöyle dedi: “[Tanrı] benim gibi insan değil ki, O’na cevap vereyim, mahkemede yüz yüze geleyim” (Eyüp 9:32). Yehova’nın düşünüşünü anlamaya başladığımızda kendimizi Eyüp gibi şöyle söylemekten alamayız: “Bunlar O’nun işinin küçük ayrıntıları, O’nun hakkında duyduklarımız yalnızca bir fısıltı! Hele bir de gürlediğinde, kim buna akıl erdirebilir?” (Eyüp 26:14).
20. Kutsal Kitapta anlaşılması zor bir kısma rastladığımızda ne yapmalıyız?
20 Kutsal Yazıları okurken, özellikle de Yehova’nın düşünce tarzıyla ilgili anlaşılması zor bir kısma rastladığımızda ne yapmalıyız? Eğer konu hakkında araştırma yaptıktan sonra hâlâ net bir cevap bulamadıysak, bunu Yehova’ya güvenimizi deneyen bir konu olarak görebiliriz. Unutmayalım ki, bazen Kutsal Kitaptaki bazı pasajlar bize Yehova’nın niteliklerini ne kadar iyi anladığımızı ve davranışlarının bu nitelikleri yansıttığına güvendiğimizi gösterme fırsatı verir. Yehova’nın yaptığı her şeyi anlamadığımızı alçakgönüllülükle kabul edelim (Vaiz 11:5). Dolayısıyla elçi Pavlus’un şu sözlerine katılma isteği duyuyoruz: “Tanrı’nın nimetlerinde, hikmetinde ve bilgisinde ne büyük bir derinlik var! Ne akıl ermez hükümleri, ne keşfedilemez yolları var! Çünkü ‘Yehova’nın düşüncesini kim bildi, ya da kim O’nun danışmanı oldu?’ ‘O’na daha önce bir şey vermiş olan var mı ki, alacaklı olsun?’ Çünkü her şey O’ndandır, O’nun sayesindedir ve O’nun içindir. O sonsuza dek yüceltilsin. Amin” (Rom. 11:33-36).
[Dipnotlar]
a Benzer bir kayıt Sayılar 14:11-20’de de bulunur.
b Bazı bilginlere göre Çıkış 32:10’da “bırak” olarak tercüme edilen İbranice deyim bir davet veya öneri olarak algılanabilir, yani bu ifade Musa’nın Yehova ile İsrail ulusu ‘arasına girebileceğini’ ima ediyor olabilir (Mezm. 106:23; Hez. 22:30). Böyle olsun ya da olmasın, belli ki Musa görüşünü Yehova’ya söylemekten hiç çekinmedi.
Hatırlıyor musunuz?
• Yehova’yı kendi standartlarımıza göre yargılama eğiliminden kaçınmamıza ne yardım eder?
• İsa’nın davranışlarını anlamak Yehova’ya “yakın” olmamıza nasıl yardım eder?
• Yehova’nın Musa ve İbrahim’le yaptığı konuşmalardan neler öğrendiniz?
[Sayfa 5’teki resimler]
Yehova’nın Musa ve İbrahim’le arasında geçenlerden O’nun düşünce tarzı hakkında ne öğreniyoruz?