Dualarınız Ne Derece Anlamlıdır?
“Bütün yüreğimle çağırdım; bana cevap ver, ya RAB (Yehova).”—Mezmur 119:145.
1, 2. (a) İsa’nın hangi meseli dua ile ilgilidir? (b) İsa, iki duadan hangi sonucu çıkardı ve bu bize ne göstermektedir?
YARATICI Yehova Tanrı ne tür duaları işitir? İsa Mesih’in söylediği bir mesel, Tanrı’nın duaları işitmesi için en önemli koşullardan birini açıklar. İsa, Yeruşalim’deki mabette dua eden iki adamdan söz etti. Bunlardan biri çok saygı gören bir Ferisi, diğeri ise, hor görülen bir vergi mültezimiydi. Ferisi: “Ya Allah, sana şükrederim ki, ben başka adamlar gibi, . . . . yahut şu vergi mültezimi gibi de değilim. Haftada iki kere oruç tutarım; bütün gelirimin ondalığını veririm” diyerek dua ediyordu. Oysa alçakgönüllü vergi mültezimi: “Ya Allah, ben günahkâra merhamet kıl, diyerek göğsüne vuruyordu.”—Luka 18:9-13.
2 İsa, bu iki dua hakkında şu yorumu yaptı: “Size diyorum: Bu adam [vergi mültezimi] ötekinden [Ferisiden] ziyade doğru sayılarak evine indi; zira kendini yükselten her adam alçaltılır; fakat kendini alçaltan yükseltilir.” (Luka 18:14) Anlaşıldığı gibi, İsa, semavi Baba’ya sadece dua etmenin yeterli olmadığını gösterdi. Nasıl dua ettiğimiz, yani zihinsel tutumumuz da önemlidir.
3. (a) Dua ile ilgili temel kurallardan bazılarını say. (b) Duaların hangi farklı türü olabilir?
3 Dua gerçekten değerli, önemli ve ciddi bir imtiyazdır. İsa’nın bilgili takipçileri dua etmekle ilgili temel kuralları çok iyi bilirler. Dua edenler, dualarını tek hakiki Tanrı Yehova’ya yöneltmelidirler. Dualar, Tanrı’nın Oğlu İsa Mesih’in ismiyle yapılmalıdır. Kabul edilebilmesi için de imanla yapılmalıdır. Evet, “Tanrıya yaklaşan, onun var olduğuna . . . . iman etmelidir.” Ayrıca, dualar Tanrı’nın iradesine uygun da olmalıdır. (İbraniler 11:6; Mezmur 65:2; Matta 17:20; Yuhanna 14:6, 14; I. Yuhanna 5:14) Mukaddes Yazılardaki örneklerden, duaların hamt, şükran, rica ve yalvarış şeklinde olabileceğini öğreniyoruz.—Luka 10:21; Efesoslular 5:20; Filipililer 4:6; İbraniler 5:7.
ANLAMLI DUA ÖRNEKLERİ
4. (a) Musa ve Yeşu, anlamlı dualar konusunda nasıl örnek verdiler? (b) Davud ve Kral Hizkiya hangi örneği verdi? (c) Burada konu edilen duaların bazıları hangi genel karakteristik özelliği taşır?
4 Güç problemlerle karşılaştığımızda, ciddi kararlar vermemiz gerektiğinde, büyük hatalar işlediğimizde ya da hayatımız tehdit altında olduğunda, dualarımız özellikle ciddiyet kazanır ve anlamlı olur. İsrailliler, sadakatsiz çaşıtların getirdiği olumsuz haberi işitince isyan ettiklerinden, Yehova, Musa’ya kavmin ölümü hak ettiğini söyledi. Musa, Yehova’ya ciddi ve anlamlı şekilde dua etti; dualarında, Tanrı’nın ismi söz konusu olduğundan, bunu yapmaması için O’na yalvardı. (Sayılar 14:11-19) İsrailliler, Akan’ın açgözlülüğünden dolayı Ay’da yenilgiye uğradıklarında, Yeşu da Yehova’nın ismi uğruna derin duygularını yansıtarak ricada bulundu. (Yeşu 7:6-9) Davud’un mezmurlarından birçoğu ciddi dualardır. Özellikle göze çarpan bir örnek 51. Mezmur’dur. Asur kralı Sanherib, Yahuda’yı almak istediğinde, kral Hizkiya’nın duası da, anlamlı duaların diğer iyi bir örneğidir. O zaman da Yehova’nın ismi söz konusu olmuştu.—İşaya 37:14-20.
5. Yehova’nın başka hizmetçileri tarafından yapılan ve bize örnek olan başka anlamlı duaları say.
5 Yeremya, mersiyelerinde, Yehova’ya sık sık hitap ettiğinden bu kitabın, kavmi uğruna Yeremya’nın yaptığı uzun, ciddi bir dua olduğu söylenebilir. (Yeremyanın Mersiyeleri 1:20; 2:20; 3:40-45, 55-66; 5:1-22) Ezra ve Daniel de kendi milletlerinin suçunu itiraf edip, bağışlanması için onlar adına Yehova’ya yalvarışla anlamlı ve ciddi şekilde dua ettiler. (Ezra 9:5-15; Daniel 9:4-19) Büyük balığın karnındayken Yunus’un yaptığı duanın da ciddi ve anlamlı olduğundan şüphesiz emin olabiliriz.—Yunus 2:1-9.
6. (a) İsa, anlamlı dualar konusunda bize nasıl örnek verdi? (b) Dualarımızın anlamlı olması için hangi ana etken gereklidir?
6 İsa, 12 resulünü seçmeden önce, bu seçimin Babasının iradesine uygun olması için bütün gece dua etti. (Luka 6:12-16) Yuhanna’nın 17. babında kaydedildiği gibi, İsa, ihanete uğradığı gece yine anlamlı şekilde dua etti. Bu dualar, Yehova Tanrı ile bunları yapanlar arasında iyi bir ilişkinin kurulduğunu gösteren kanıtlardır. Dualarımızın anlamlı olmasını istiyorsak, bu ilişki, dualarımızda şüphesiz ana etken olmalıdır. Dualarımızın Yehova Tanrı’nın indinde “tesirli” olması için de, onların, ciddi ve anlamlı olması gerekir.—Yakub 5:16.
NAKÂMİLLİKTEN KAYNAKLANAN KUSURLAR
7. Dua konusunda kendimize hangi soruları sorabiliriz?
7 Görüldüğü gibi, sıkıntılı durumlarda dualarımız özellikle ciddi ve anlamlı olur. Fakat ya günlük dualarımız için ne diyelim? Onlar, gökteki Babamız Yehova Tanrı ile kurduğumuz sıcak ve yakın ilişkiyi yansıtıyorlar mı? Yerinde olarak şunlar söylenmiştir: “Duanın Tanrı indinde anlamlı olabilmesi için önce bizim için anlam taşıması gereklidir.” Dualarımıza gereken şekilde dikkat edip onları düşünüyor muyuz ve onların gerçekten yüreğimizden geldiğinden emin miyiz?
8. Nakâmilliğimizden dolayı dualarımız hangi yönlerden kusurlu olabilir?
8 Bu açıdan dualarımızın seviyesinin düşmesi çok kolaydır. Miras olarak aldığımız nakâmil eğilimlerden dolayı, yüreğimiz, dualarımızı niteliksiz duruma getirerek kolayca bizi aldatabilir. (Yeremya 17:9) Dua etmeden önce çoğu kez durup düşünmezsek, dualarımızın kolayca mekanik, basmakalıp bir alışkanlık haline geldiğini görebiliriz. Ya da dualarımız, İsa’nın, “putperestlerin” uygunsuz duaları hakkında söylediği gibi, boş tekrarlar haline dönüşebilir. (Matta 6:7, 8) Veya özel sorunlara ya da kişilere değineceği yerde sadece yuvarlak sözcükler içerebilir.
9. Dualarımız konusunda başka hangi tuzaklar da başgösterebilir? Bunların başgöstermesinin bir nedeni şüphesiz nedir?
9 Bazen çarçabuk dua etmeye eğilimli olabiliriz. Fakat şu söze dikkat etmeliyiz: “Eğer dua edemeyecek kadar meşgulsen, bu, gereğinden fazla meşgul olduğunu gösterir.” Belirli sözleri ezberleyip, her dua edişimizde onları tekrarlamaktan kaçınmalıyız. Ayrıca, Yehova’nın bir şahidi için, örneğin, büyük bir ibadette duanın okunarak yapılmasına gerek olmamalıdır. Fakat duayı yönelttiğimiz kişiyi, yani Yehova’yı bedenen göremediğimizden, bu tuzakların bir kısmı ya da hepsi başgösterebilir. Herhalde bu tür dualarla ne Tanrı’yı memnun edebiliriz, ne de bunların bize bir yararı olur.
KUSURLARIN ÜSTESİNDEN GELMEK
10. (a) Hangi eğilim, duanın öneminin bilincinde olmadığımızı gösterecektir? (b) Mukaddes Yazılardaki hangi göze çarpar olay da dikkate alınmalıdır?
10 Her günkü dualarımızın ve gökteki Babamızla aramızdaki iyi ilişkinin önemini takdir ettiğimiz derecede, kendimizi yukarıda sözü edilen tuzaklardan koruyabiliriz. Bu tür bir takdir, bizi sanki daha sonra çok önemli bir şey yapacakmışız gibi, dualarımızı çarçabuk yapmamızı engelleyecektir. Evrensel Egemen Yehova Tanrı ile konuşmaktan daha önemli hiçbir şey olamaz. Gerçi zamanın çok kısıtlı olduğu durumlar da olabilir. Örneğin kral Artakserkses, “niçin yüzün kederlidir?” diye sakisi Nehemya’ya sorduğunda, Nehemya ‘göklerin Tanrısına hemen dua etti.’ (Nehemya 2:4) Kral hemen cevap beklediğinden, Nehemya uzun uzun dua edemezdi. Fakat onun anlamlı ve yürekten dua ettiğinden eminiz. Çünkü Yehova o duaya hemen cevap verdi. (Nehemya 2:5, 6) Bununla birlikte bu gibi az rastlanan olaylar dışında, başka işleri bekletip dualarımız için gerekli zamanı ayırmalıyız. Çarçabuk dua ediyorsak, duanın öneminin bilincinde değiliz demektir.
11. Kaçınmamız gereken diğer bir davranış nedir? İsa bu konuda hangi mükemmel örneği verdi?
11 Kaçınmamız gereken başka bir davranış da, yuvarlak ifadeler kullanmaktır. Bu gibi dualar, duanın değerli imtiyaz olma niteliğiyle bağdaşmaz. İsa, örnek duasında bu konuda mükemmel bir örnek verdi. Yedi farklı dilekte bulundu: Üçü adaletin zaferiyle, biri günlük bedensel ihtiyacımızla, üçü ise, ruhi refahımızla ilgiliydi.—Matta 6:9-13.
12. Dualarımızda belirgin sözler söylemek açısından Pavlus nasıl örnek oldu?
12 Resul Pavlus da bu konuda iyi bir örnek bıraktı. ‘Söylemek için cesaret ihsan olunsun’ diye iman kardeşlerine kendisi için de dua etmelerini rica etti. (Efesoslular 6:18-20) O da başka kişiler için dua ettiğinde aynı şekilde ayrıntılar dahil etti. “Şunu dua ederim ki, âla [daha önemli] olan şeyleri beğenmeniz için, bilgide ve hep sezgide sevginiz daha ve daha ziyade artsın; Allahın izzeti ve methi için, İsa Mesih vasıtası ile olan adalet meyvesile dolmuş olarak Mesihin gününe kadar saf ve kusursuz olasınız” dedi.—Filipililer 1:9-11.
13. Yehova’ya yaptığımız çeşitli hizmetler hakkında nasıl anlamlı şekilde dua edebiliriz?
13 Evet, belirli şeyler için dua etmeliyiz; bu nedenle de düşünerek dua etmemiz gerekir. (Süleymanın Meselleri 15:28 ile karşılaştır.) Tarla hizmetinde çalışırken, sadece çabalarımızı bereketlemesi için değil, bize hikmet, takt kullanma yeteneği, tahammül, konuşma cesareti vermesi ve etkinlikle şahadet etmemizi bozabilecek bir zayıflığın giderilmesine de yardımcı olması için Tanrı’ya yakarabiliriz. Ayrıca bizi, adalete acıkıp susayanlara sevk etmesi için de Tanrı’ya dua edemez miyiz? Bir umumi konuşma vermeden, ya da hizmet veya Konuşma Yeteneğini Geliştirme ibadetindeki görevimizi yapmadan önce, bizi mukaddes ruhuyla desteklemesi için Yehova’ya rica edebiliriz. Neden? Tanrı’nın ismine onur verilmesini sağlamak, iman kardeşlerimiz için yapıcı olmak üzere içtenlik ve inançla konuşabilmek, ayrıca güven ve dengemizi korumak için de ruhunu dileyebiliriz. Bu tür dualar, konuşma verirken, doğru zihni tutuma sahip olmamıza da yardımcı olur.
14. Üstesinden gelinmesi zor görülen bedensel zayıflıklarımıza karşı tutumumuz ne olmalı?
14 Ruhi durumumuzu bozabilecek ve üstesinden gelinmesi zor görünen bedensel zayıflıklarımız varsa, özel olarak duamızda onlara da yer vermeliyiz. Cesaretsizliğe düşeceğimiz yerde, yardım edip bizi bağışlaması için alçakgönüllülükle ve içtenlikle Tanrı’ya yalvarmakta asla yorulmamalıyız. Evet, böyle durumlarda zayıflığımız nedeniyle Tanrı’ya kaç kez dua ettiğimize bakmadan zor durumda olan bir çocuğun hemen babasına başvurduğu gibi, biz de her zaman Yehova’ya başvurmalıyız. Samimi davrandığımız takdirde, Yehova, bize yardım edecek ve bizi bağışladığını fark etmemizi sağlayacaktır. Bu koşullar altında, kendi problemini açıklayan resul Pavlus’un itirafı bizi teselli edebilir.—Romalılar 7:21-25.
DUALARIMIZIN ANLAMLI OLMASINA YARDIMCI OLAN NOKTALAR
15. Dua ederken, Yehova Tanrı’ya nasıl bir zihni tutumla yaklaşmalıyız?
15 Dualarımızın gerçekten anlamlı olabilmesi için, düşüncemizin başka yöne kaymasını engellemeli ve daha ziyade Yüce Tanrı Yehova’nın huzurunda bulunduğumuza dikkat etmeliyiz. Ululuğunun bilincinde olarak derin saygıyla O’na yaklaşmalıyız. Yehova’nın Musa’ya demiş olduğu gibi, hiç kimse Tanrı’yı görüp de yaşayamaz. (Çıkış 33:20) Bu nedenle, İsa’nın bir Ferisi ile vergi mültezimi meselinde belirttiği gibi, alçakgönüllülük ve haddini bilir bir tutumla Yehova’ya yaklaşmalıyız. (Mika 6:8; Luka 18:9-14) Yehova, bizim için gerçek bir kişi olmalıdır. Musa’nın sahip olduğu zihinsel tutuma biz de sahip olmalıyız. O “görünmiyen zatı görür gibi dayandı”. (İbraniler 11:27) Bu özellikler, gökteki Babamızla iyi bir ilişkide olduğumuzu gösterecektir.
16. Anlamlı şekilde dua etmekte, yüreğimiz ne rol oynar?
16 Yehova’ya karşı yüreğimiz sevgi ve şefkatle dolu olursa, dualarımız yine anlamlı olacaktır. Örneğin 23. ve 103. Mezmurlarda, mezmur yazarı Davud’un, Yehova Tanrı’ya karşı takdir ve sevgisini ne denli gösterdiğini düşünün! Davud’un Büyük Çoban Yehova Tanrı ile iyi bir ilişkiye sahip olduğuna şüphe yoktur. Konuşma Yeteneğini Geliştirme İbadetinde sıcak ve duygulu konuşmayı öğreniyoruz. Mukaddes Yazıları okurken ve daha da önemlisi, gökteki Babamıza dua ederken, özellikle buna dikkat etmeliyiz. Evet, şöyle dua eden Davud’un hissettiklerini biz de hissetmek istiyoruz: “Ya RAB (Yehova), yollarını bana bildir; tariklerini bana öğret. Bana hakikatinde yol göster, ve bana öğret; çünkü sen kurtuluşumun Allahısın.” Ayrıca, başka bir mezmur yazarının şu sözleri neler hissetmemiz gerektiğini açıklar. “Bütün yüreğimle çağırdım; bana cevap ver, ya RAB.”—Mezmur 25:4, 5; 119:145.
17. Dualarımızda aynı sözleri tekrarlamaktan nasıl kaçınabiliriz?
17 Anlamlı şekilde dua etmemiz ve aynı sözleri tekrarlamaktan kaçınmak için değişik sözcükler kullanmamız yerinde olacaktır. Günün ayeti veya Mukaddes Kitabı açıklayan yayınlar bu konuda bize fikir verebilir. “Dinsel Seri”de tetkik ettiğimiz konu veya bir umumi konuşma ya da hazır bulunduğumuz büyük kongrelerin konusu bize yardımcı olabilir.
18. Dualarımızın daha anlamlı olabilmesi için, Mukaddes Yazıların sözleri ve örneklerine göre ne yapabiliriz?
18 Fiziksel durumumuzu değiştirmek de duanın ruhuna girebilmemize ve anlamlı dualar yapabilmemize yardımcı olacaktır. Alenen dua ederken doğal olarak başımızı eğiyoruz. Fakat kişisel olarak veya ailece dua ederken bazıları, alçakgönüllü bir tutum yansıtılmasına yardımcı olduğu için Yehova’nın önünde diz çökmeyi uygun buluyorlar. Mezmur 95:6’da şu teşviği buluyoruz: “Gelin, toplanalım, ve iğilelim; bizi yaratan RABBİN önünde diz çökelim.” Süleyman, Yehova’nın mabedinin vakfında dua ederken diz çöktü. Daniel de adet edindiği gibi dua ederken diz çökerdi.—II. Tarihler 6:13; Daniel 6:10.
19. Cemaat adına dua etme sorumluluğunu taşıyanlar hangi noktaları zihinlerinde bulundurmalıdırlar?
19 Duanın önemi bakımından ihtiyarlar, cemaat adına alenen dua etmek için kimi seçeceklerine dair ayırt etme yeteneği kullanmalıdırlar. Cemaati temsil eden Vaftizli erkeğin, İsa’nın olgun bir takipçisi olması gerekir. Yaptığı dua, Tanrı ile iyi bir ilişkiyi yansıtmalıdır. Dua imtiyazı verilenler sadece kendileri için değil tüm cemaat için dua ettiklerinden, duanın tüm cemaat tarafından duyulmasına dikkat etmelidirler. Aksi takdirde duanın sonunda cemaattekiler nasıl “amin” diyebilirler? (I. Korintoslular 14:16) Anlamlı şekilde “amin” diyebilmeleri için, cemaattekiler, yapılan duayı benimseyip düşüncelerinin başka yere kaymasına izin vermemek üzere dikkatle duayı dinlemelidirler. Dikkat edilmesi gereken başka bir husus da şudur: Yehova Tanrı’ya sunulan bu dualar, dinleyicilere vaaz etmek veya kişisel düşünceleri ileri sürmek üzere bir fırsat olarak kullanılmamalıdır.
20. Yüksek sesle yapılan anlamlı duaların, dinleyenlere yararlı olması için hangi teklifte bulunuluyor?
20 Yüksek sesle yaptığımız dualar, gerçekten anlamlı iseler, dinleyenler için yararlı olur. Bu nedenle evli çiftlerin ve aile üyelerinin her gün en az bir kez birlikte dua etmeleri çok yerinde bir davranıştır. Birlikte yapılan duada bir kimse, örneğin aile reisi, eşi ve çocukları adına bu duayı yapacaktır.
21. Dualarımızın anlamlı olabilmesi için hangi hususa dikkat etmemiz gerekir?
21 Dualarımızın gerçekten anlamlı olabilmesi için başka bir hususa da dikkat etmemiz gerekir. Dualarımızla tutarlı davranmalıyız. Acaba bu ne demektir? Bu, dualarımızla uyum içinde yaşamak ve dua ettiğimiz şeyler için de kişisel olarak çaba harcamak demektir. Dualarımızla ilgili bu yönü, gelecek makalede ele alacağız.
NASIL CEVAP VERECEKSİN?
□ Mukaddes Yazılarda kaydedilen anlamlı dualardan bazıları hangileridir?
□ Nakâmilliğimizden dolayı dualarımız nasıl kusurlu olabilir?
□ Dualarımızda işlenen bazı kusurların üstesinden nasıl gelebiliriz?
□ Anlamlı dualar yapmamıza yardımcı olan bazı şeyler nelerdir?
[Sayfa 10’daki pasaj]
“Artık boş takdime getirmeyin; buhur bana mekruh şeydir; ay başı ve Sebt günü toplantıların çağırılmasına; fesat ile bayram toplantısına dayanamıyorum . . . . Ve ellerinizi açtığınız zaman gözlerimi sizden gizliyeceğim; birçok dualar ettiğiniz zaman da dinlemiyeceğim; elleriniz kanla dolu. Yıkanın, temizlenin gözümün önünde işlerinizin kötülüğünü atın; kötülük etmekten vazgeçin; iyilik etmeği öğrenin; adaleti arayın, ezilmiş olana doğruluk edin, öksüzün hakkını koruyun, dul kadının davasına bakın.”—İşaya 1:13, 15-17.