Mukaddes Kitapta Çelişkiler Var mı?

MUKADDES KİTAP, ‘Tanrı’nın yalan söylemesi imkânsızdır’ der. (İbraniler 6:18) Bundan dolayı, O’nun kitabı, tutarsızlıklar ve önemli çelişkilerle dolu olursa, nasıl Tanrı’nın Sözü olarak adlandırılabilir? Böyle bir şey asla olamaz. Şöyle sorabilirsiniz: ‘O halde neden çelişkilere rastlıyoruz?’

Yüzyıllar boyu büyük çaba harcanarak, el yazmasıyla çoğaltılan ve o günlerin yaygın dillerine tercüme edilmesine ihtiyaç duyulan bir kitapta da muhtemelen bazı yazım farklılıkları yapıldı. Fakat bunlardan hiçbiri, Mukaddes Kitabın bir bütün olarak ilham edilişi ve otoritesi üzerine şüphe düşürecek kadar büyük ve önemli olmamıştır. Dikkatle yapılan bir inceleme, görünüşteki çelişkiler için dürüst bir çözümün mevcut olduğunu gösterebilir. Mukaddes Kitapta çelişkiler olduğunu iddia edenler, çoğu kez tam bir araştırma yapmadan, Mukaddes Kitaba inanmak veya onun tarafından yönetilmek istemeyen kişilerin, dürtüleriyle bu görüşü kabul etmişlerdir. Mukaddes Kitap, Süleymanın Meselleri 18:13’te “dinlemeden cevap vermek, insan için sefahet ve utançtır” diye uyarır.

Bazı kişiler arasıra Mukaddes Kitap yazarlarının, sayılarla ilgili meseleler, olayların kronolojik sırası, iktibasların sözleri ve benzer konularda daima uyum içinde olmadıklarını iddia ederek, duruma itiraz ederler. Fakat bir an düşünün; bir olayı gören bir kaç görgü tanığından ne gördüklerini yazmaları istenseydi, tüm ifadeleri söz ve ayrıntılarla ilgili, tamamen aynı olacak mıydı? Eğer yazılanlar tamamen birbirinin aynı olsaydı, yazarların aralarında gizlice anlaşıp yazdıklarından şüphe etmeyecek miydiniz? Böylece Tanrı, Mukaddes Kitap yazarlarının kendilerine özgü üslup ve sözleri kullanmalarına izin verirken kendi düşüncelerini ve önemli gerçekleri tam olarak aktarmalarını sağladı.

Önceki kayıtlardan yapılan iktibaslar, yeni yazarların amaç ve ihtiyaçlarını karşılamak üzere biraz farklı kelimelerle ifade edilmiş olabilir, buna rağmen temel anlam ve asıl düşünceler korunmuştur. Olayları gruplandırmak için de aynı şey söylenebilir. Bir yazar, olayları tam olarak kronolojik sıraya göre yazarken, başka biri olayları belirli fikirlerle ilgili bağlantılara göre sıralayabilir. Benzer şekilde bir yazar kendi görüş açısına göre olayların bir özetini verecek belirli şeyleri yazmayabilir. Bundan dolayı Matta, İsa tarafından gözleri iyileştirilen iki körden söz ederken, Markos ve Luka sadece bir kişiden söz ederler. (Matta 20:29-34; Markos 10:46; Luka 18:35) Matta’nın bu kaydı çelişkili değildir. Markos ve Luka, sadece İsa’nın konuştuğu adama dikkatlerini verirlerken, Matta, verdiği rakamda daha titiz davranır.

Zamanı ölçmek için farklı yöntemler de var. Yahudi milleti, her biri yılın farklı zamanlarda başlayan, kutsal ve dünyevi olmak üzere iki takvim kullanırlardı. Aynı olaya değinen yazarlar değişik ay ve günleri verdiklerinde, sadece farklı bir takvim kullanmış olduklarından böyle yazmış olabilirler. Doğulu yazarlar, kesirli sayıları pek az kullandıklarından, bir yılın kısımları tam olarak sayılırdı. Yuvarlak sayı olarak en yakın tam sayı alınırdı. Örneğin, Tekvin’in 5. babında bulunan soy hattı kayıtlarında bu nokta görülmektedir.

“Çelişkileri” Çözmek

Mukaddes Kitapta, acaba bazı ayetlere tam olarak ters düşen ayetler yok mudur? Bazı Mukaddes Kitap eleştirmenleri tarafından gösterilen birkaçını ele alalım.

Yuhanna 3:22’de İsa, “vaftiz ediyordu” diye okurken, biraz sonra, yani Yuhanna 4:2’de “halbuki İsa kendi değil, fakat şakirtleri vaftiz ediyordu” der. Ancak bununla ilgili tüm kaydı okursak, İsa’nın şakirtlerinin onun ismiyle ve onun yönetimi altında vaftiz etme işini yaptıkları anlaşılıyor. Bu, bir iş adamının ve sekreterinin aynı mektubu yazdıklarını iddia edebildikleri duruma benzer.

Sonra Tekvin 2:2’de Tanrı’nın “bütün işten” istirahat ettiğini söyleyen kayıt vardır. Bununla ters düşen, İsa’nın, Yuhanna 5:17’de Tanrı “şimdiye kadar işlemektedir” diyen sözüdür. Fakat bağlamın gösterdiği gibi, Tekvin’deki kayıt, Tanrı’nın maddi yaratma işlerinden söz eder, oysa İsa, Tanrı’nın insanlık için sağladığı rehberlik ve özenle ilgili işlere değinir.

Çelişki gibi görünen diğer bir kayıt, Çıkış 34:7 ile Hezekiel 18:20 ayetleriyle ilgilidir. Birinci ayette Tanrı “babaların günahını oğullarda, ve oğulların oğullarında” arayacağını söylerken, ikincisinde “babanın fesadını oğul taşımaz” der. Bu iki ayet acaba neden çelişkili gibi görünür? Durum ayetlerin bağlamlarından anlaşılır. Önceki ve sonraki ayetleri ve ortamı incelemek yeterlidir. O zaman Tanrı sadece babaların değil, oğulların ve torunların da cezalandırılacağını söylediğinde, İsraillilerin kendisine karşı suç işleyip esarete götürüldükleri takdirde, bir millet olarak sonucun ne olacağına değindiği anlaşılır. Öte yandan bir oğulun, babasının suçundan sorumlu olmayacağını söylerken, kişisel sorumluluk hakkında konuşur.

Matta 1:18-25 ve Luka 1:26-38’de yazılı olan İsa’nın doğum kaydı gibi kayıtlarda da benzer farklar bulunabilir. Fakat onlar acaba bir çelişki midir?

Ünlü bir kişinin iki ayrı biyografisini hiç okudunuz mu? Eğer okudunuzsa, bu biyografilerin çelişkili olmadıklarını ancak farklı ayrıntılara değindiklerine dikkat ettiniz mi? Bu, çoğu kez yazarın kişisel izlenimlerinden veya kullandığı kaynaklardan dolayıdır. Aynı zamanda yazarın, anlatmak için neyi önemli saydığına, görüş açısına ve eserini yazdığı okuyucuların düşüncesiyle de bağlantılıdır. Böylece Milletlerden olan okurlar için yazılan kayıtlar, bazı gerçekleri zaten anlayan ve kabul eden Yahudilere yazılanlardan farklı olacaktı.

Bunlar, dikkatli bir inceleme olmaksızın birbiriyle çelişir gibi görünen Mukaddes Kitaptaki pasajlardan sadece birkaçıdır. Fakat yazarın görüş açısı ve bağlamlar zihinde tutularak, dikkatlice incelendiğinde, onların çelişki olmadığı, sadece ek araştırmayı gerektiren pasajlar oldukları sonucuna varılır. İnsanların büyük çoğunluğu bu tür çabalar harcamaz. Sadece “Mukaddes Kitap çelişkilidir” demeyi çok daha uygun ve kolay bulurlar.

Güvenimize Layıktır

Tanrı’nın mukaddes ruhu, kayıtlarını yazmaları için Mukaddes Kitap yazarlarına büyük bir anlatım özgürlüğü vermiştir. (Resullerin İşleri 3:21) Böylece onlar, gördükleriyle işittiklerini renkli ve canlı bir şekilde kaleme aldılar. Bununla birlikte aralarındaki farklılıklar gerçekte onların güvenilir ve dürüst olup gizlice anlaşarak yazmadıklarını kanıtlar. (II. Petrus 1:16-21) Anlatımlarında farklılık bulunurken, yazarların tümü, aynı yönü işaretlediler, aynı maksadı yansıttılar: Yehova Tanrı’nın, insanlığı mutlu etmek için neler yapacağını ve insanların da, Tanrı’nın lütfunu kazanmak için neler yapması gerektiğini göstermek.—Süleymanın Meselleri 2:3-6, 9.

Mukaddes Kitap akıl gücümüze seslenen bir kitaptır. Baştan sona kadar uyum içindedir. Kendisiyle asla çelişmez. 66 kitabın (İngilizce King James Version’a göre, 1.189 bap ve 31.173 ayet) tümü de tamamen güvenimize layıktır. Evet, Mukaddes Kitaba güvenebiliriz.

[Sayfa 6’daki çerçeve]

Mukaddes Kitapta “Çelişkiler” Bulursanız Acaba Şu Sebeplerden Olabilir Mi?

◆ Belirli tarihsel gerçekler veya eski adetleri bilmediğiniz için mi?

◆ Ayetin bağlantılı olduğu düşünceleri gözönüne almadığınızdan mı?

◆ Yazarın görüş açısını görmezlikten geldiğiniz için mi?

◆ Yanlış dinsel düşünceleri Mukaddes Kitabın gerçekten öğrettiğiyle bağdaştırmaya çalıştığınız için mi?

◆ Geçerli olmayan veya dikkatle yapılmamış bir Mukaddes Kitap tercümesi kullandığınız için mi?