Kutsal Kitaptaki Sırası 48​—Galatyalılar

Yazarı: Pavlus

Yazıldığı Yer: Korintos ya da Antakya

Tamamlanma Tarihi: MS y. 50-52

 1. (a) Galatyalılar mektubu hangi cemaatlere hitaben yazıldı? (b) O cemaatler nasıl ve ne zaman kuruldu?

PAVLUS’UN Galatyalılar 1:2’de hitap ettiği cemaatler arasında anlaşılan Pisidya Antakyası, Konya, Listra ve Derbe vardı; bu cemaatler farklı yerlerde bulunsa da hepsi aynı Roma eyaletinde, yani Galatya’daydı. Elçilerin İşleri kitabının 13 ve 14. bölümleri Pavlus’un Barnabas’la birlikte Galatya bölgesinde yaptığı ilk vaizlik turunu anlatır. Bu turun sonucunda orada cemaatler kuruldu. O cemaatler Yahudilerden ve Yahudi olmayanlardan oluşuyordu; aralarında muhtemelen Kelt asıllı Galyalılar da vardı. Pavlus bu tura MS 46’da Yeruşalim’e geldikten kısa süre sonra çıkmıştı (Elçi. 12:25).

 2. (a) Pavlus’un ikinci vaizlik turundaki Galatya ziyareti nasıl sonuçlandı? Fakat ardından ne oldu? (b) Pavlus yolculuğuna nasıl devam etti?

² MS 49’da Pavlus Silas’la birlikte ikinci vaizlik turuna başladı ve Galatya sahasına gitti. Oradaki hizmetleri sonucunda “cemaatlerin imanı güçleniyor ve kardeşlerin sayısı günden güne artıyordu” (Elçi. 15:40, 41; 16:1, 2, 5). Ancak onlar ayrılır ayrılmaz Galatya’ya Yahudilik taraftarı sahte öğretmenler geldi. Sünnetin ve Musa Kanununa uymanın gerçek Hıristiyanlığın şartları olduğunu savunan bu kişiler cemaatlerden bazı kardeşleri de buna inandırdılar. Bu arada Pavlus Misya’dan geçip Makedonya ve Yunanistan’a gitti, sonunda Korintos’a varıp orada kardeşlerle en az 18 ay kaldı. Daha sonra MS 52’de, Efesos üzerinden dönüş yolculuğuna başladı ve aynı yıl içinde, başlangıç noktası olan Antakya’ya vardı (Elçi. 16:8, 11, 12; 17:15; 18:1, 11, 18-22).

 3. Galatyalılar mektubu nerede ve ne zaman yazılmış olabilir?

³ Pavlus Galatyalılar mektubunu nerede ve ne zaman yazdı? Şüphesiz Yahudilik taraftarlarının neler yaptığını öğrenir öğrenmez yazdı. Bu haberi Korintos’ta, Efesos’ta veya Antakya’da almış olabilir. Korintos güçlü bir olasılıktır; çünkü Pavlus MS 50-52’de orada 18 ay, yani Galatya’dan haberlerin ulaşabileceği kadar uzun süre kalmıştır. Efesos zayıf bir olasılıktır, çünkü elçi orada yalnızca dönüş yolculuğu sırasında kısa bir süre bulunmuştur. Öte yandan mektubun Antakya’da yazılmış olması da mümkündür. Çünkü Pavlus anlaşılan MS 52 yılının yazında vaizlik turunu bitirdiğinde, başlangıç noktası olan bu şehirde “bir süre kaldı” (Elçi. 18:23). Antakya ile Anadolu arasında kolaylıkla iletişim sağlanabildiğinden Yahudilik taraftarlarıyla ilgili bilgiyi Pavlus orada almış ve Galatyalılar mektubunu yazmış olabilir.

 4. Pavlus Galatyalılar mektubunda elçiliği hakkında hangi bilgileri verir?

⁴ Mektupta Pavlus “insanlar tarafından ya da bir insan aracılığıyla değil, İsa Mesih ve . . . . Babamız Tanrı tarafından elçi olarak atanmış” olduğunu söyler (Gal. 1:1). Ayrıca yaşamı ve elçiliğiyle ilgili pek çok bilgi verir. Bir elçi olarak Yeruşalim’deki diğer elçilerle işbirliği içinde olduğunu, hatta başka bir elçiye, Petrus’a yanlışını göstermek için yetkisini kullandığını anlatır (1:13-24; 2:1-14).

 5. Galatyalılar kitabının doğru ve kanonik olduğunu gösteren hangi gerçekler var?

⁵ Galatyalılar kitabının doğru ve kanonik, yani Kutsal Metinler dizisine ait bir kayıt olduğunu gösteren hangi gerçekler var? Hıristiyan ilahiyatçılarından Irenaeus, İskenderiyeli Clemens, Tertullianus ve Origenes yazılarında bu mektuba adıyla değinmiştir. Ayrıca, Galatyalılar mektubu şu önemli Kutsal Kitap elyazmalarında mevcuttur: Sina Yazması, İskenderiye Yazması, 1209 numaralı Vatikan Yazması, Ephraemi Syri reskriptusu (Kodeks), Claromontanus Kodeksi ve 2 numaralı Chester Beatty Papirüsü (P⁴⁶). Bundan başka, mektup Yunanca Kutsal Yazıların diğer kısımlarıyla ve sık sık gönderme yaptığı İbranice Kutsal Yazılarla tamamen uyum içindedir.

 6. (a) Galatyalılar mektubu hangi iki nokta üzerinde durur? (b) Bu mektup Pavlus’un diğer mektuplarından ne yönden farklıdır? (c) Galatyalılar mektubu neyi vurgular?

⁶ Pavlus “Galatya’daki cemaatlere” açıksözlülükle yazdığı bu etkili mektupta (1) (Yahudilik taraftarlarının iddialarının aksine) gerçek bir elçi olduğunu ve (2) Kanunun gereklerini yapmanın değil, İsa Mesih’e imanın insanı akladığını, dolayısıyla sünnetin Hıristiyanlar için gereksiz olduğunu kanıtlar. Pavlus genellikle mektuplarını başkalarına yazdırsa da Galatyalılara mektubunu ‘kendi eliyle, iri harflerle’ yazmıştır (6:11). Bu mektubun içeriği hem Pavlus hem de Galatyalılar için çok önemliydi. Mektup gerçek Hıristiyanların İsa Mesih sayesinde sahip olduğu özgürlüğün değerini vurgular.

GALATYALILAR KİTABININ İÇERİĞİ

7, 8. (a) Pavlus iyi haberin kaynağı hakkında ne söyledi? (b) Pavlus’un sünnetsizlere gönderilmiş bir elçi olduğu nasıl doğrulandı? (c) Kifas’ın durumunda yetkisini nasıl kullandı?

⁷ Pavlus elçiliğini savunuyor (1:1–2:14). Pavlus Galatya’daki cemaatlere iyi dileklerde bulunduktan sonra, farklı bir iyi habere bu kadar çabuk yönelmelerine hayret ettiğini söyler ve açıkça şöyle der: “Size bildirdiğimizin dışında bir haberi iyi habermiş gibi bildiren, bizden biri ya da gökten bir melek bile olsa, lanetli olsun” (1:8). Pavlus’un bildirdiği iyi haberin kaynağı insan değildi, onu bir insandan da öğrenmemiş, ‘vahiy yoluyla İsa Mesih’ten almıştı’ (1:12). Pavlus önceleri gayretli bir Yahudilik taraftarı olarak Tanrı’nın cemaatine zulmederken, Tanrı lütfu sayesinde onu Oğlu hakkındaki iyi haberi milletlere bildirmesi için çağırmıştı. Pavlus Hıristiyanlığı benimsedikten en az üç yıl sonra Yeruşalim’e gitti ve orada elçilerden yalnızca Petrus’u ve Efendimizin kardeşi Yakup’u gördü. Yahudiye’deki cemaatler onun hakkında bir şeyler duymuş ve ondan ötürü ‘Tanrı’yı yüceltmeye başlamıştı’, ancak hâlâ Pavlus’u sima olarak tanımıyorlardı (1:24).

⁸ Pavlus 14 yıl sonra Yeruşalim’e tekrar gitti ve orada özel olarak kendi duyuru faaliyeti hakkında bir açıklama yaptı. Kimse yol arkadaşı Titus’tan Yunanlı olmasına rağmen sünnet olmasını talep etmedi. Yakup, Kifas ve Yuhanna, iyi haberi sünnetlilere bildirme işi nasıl Petrus’a verildiyse, sünnetsizlere bildirme işinin de Pavlus’a verildiğini anladılar. Ve kendilerinin sünnetli olanlara, Pavlus ile Barnabas’ın da diğer milletlere gitmesi konusunda fikir birliğine varıp el sıkıştılar. Ancak Kifas Antakya’ya geldiğinde sünnetli olanların korkusuyla “iyi haberin içerdiği hakikate” uygun davranmayınca Pavlus onu herkesin önünde azarladı (2:14).

 9. İsa’nın takipçileri hangi sayede aklanabilirler?

⁹ Kanun değil, iman sayesinde aklanılır (2:15–3:29). Pavlus “İnsanın kanunun gereklerini yaparak değil, sadece Mesih İsa’ya iman sayesinde aklanabildiğini biliyoruz” der (2:16). Elçi artık yaşamını Mesih’le birlik içinde sürdürmektedir ve imanı sayesinde, Tanrı’nın isteğini yapmak üzere yaşamaktadır. Pavlus “Doğruluğa kanun yoluyla erişilseydi, Mesih boşuna ölmüş olurdu” der (2:21).

10. (a) Tanrı’dan nimetler almak için önemli olan nedir? (b) Kanun neden verilmişti?

¹⁰ Galatyalılar iman edip kutsal ruhu alarak başladıkları hizmeti, Kanunun gereklerini yaparak tamamlayabileceklerini düşünecek kadar akılsız mıdır? Önemli olan insanın İbrahim gibi duyduklarına iman etmesidir; o “Yehova’ya iman etti ve böylece doğru bir kişi sayıldı” (3:6). Tanrı’nın vaadine göre artık “İman yolunda olanlar sadık İbrahim gibi nimetler alırlar” (3:9). Onlar Mesih’in direk üzerinde ölmesiyle Kanunun lanetinden kurtulmuştur. Mesih İbrahim’den gelen Soy’dur ve 430 yıl sonra verilen Kanun, Soy’la ilgili vaadi iptal etmemiştir. Öyleyse Kanun neden verilmişti? “İmanla aklanabilelim diye bizi Mesih’e götüren eğiticimiz oldu” (3:24). Ancak artık bu eğiticinin gözetiminde değiliz ve Yahudi ile Yunanlı arasında bir ayrım yoktur; çünkü hepsi Mesih İsa’da birdir, ‘İbrahim’in soyundandır ve vaade göre mirasçılardır’ (3:29).

11. (a) Galatyalılar neyi görmezden geliyordu? (b) Pavlus Hıristiyanların özgürlüğünü hangi örnekle açıkladı?

¹¹ Özgürlüğünüzü korumaya kararlı olun (4:1–6:18). Tanrı, Kanunun hükmü altında olanlar kurtulsun ve ‘evlat edinilerek oğullar olabilsin’ diye Oğlunu göndermiştir (4:5). Öyleyse Galatyalılar nasıl olur da bu dünyanın zayıf ve aciz kalan temellerine geri dönerek yine onlara kulluk etmek isterler? Belirli günleri, ayları, dönemleri ve yılları kutladıklarından Pavlus onlara verdiği emeğin boşa gitmesinden korkmaktadır. İlk ziyaretinde kendisini Tanrı’nın bir meleği gibi kabul ettiklerini hatırlatır. Şimdi doğruyu söylediği için düşmanları mı olmuştur? Kanunun hükmü altında olmak isteyenler Kanunda yazan şu gerçeği dikkate almalıdır: İbrahim’in iki kadından iki oğlu olmuştur. Köle kız Hacer, Yehova’ya Kanun ahdiyle bağlı olan İsrail ulusunun karşılığıdır; bu ahit köle çocuklar meydana getirir. Oysa özgür kadın Sara yukarıdaki Yeruşalim’in karşılığıdır; Pavlus “Yukarıdaki Yeruşalim özgürdür ve bizim annemiz odur” der (4:26). Peki Kutsal Yazılar bu konuda ne demiştir? “Hizmetçinin oğlu asla özgür kadının oğluyla birlikte mirasçı olamaz.” Pavlus “Biz hizmetçinin değil, özgür kadının çocuklarıyız” diyerek sözlerini bağlar (4:30, 31).

12. (a) Galatyalılar hangi yolda yürümeliydi? (b) Pavlus hangi önemli tezata dikkat çekti?

¹² Pavlus sünnetin hiçbir önemi olmadığını, önemli olanın sevgi yoluyla ortaya konan iman olduğunu açıklar. Bütün Kanun şu sözle ifade edilir: “Komşunu kendin gibi seveceksin” (5:14). Onlara ruhun gösterdiği yolda yürümelerini tembihler, çünkü “Ruh size rehberlik ediyorsa Kanunun hükmü altında değilsiniz demektir” (5:18). Pavlus günahkâr bedenin işleri hakkında uyarıda bulunarak “Bunları alışkanlık edinenlerin Tanrı’nın krallığında mirası olmayacak” der (5:21). Sonra bu davranışlarla tezat oluşturan, ruhun meyvesi olan nitelikleri sayar, bunlara karşı bir kanun olmadığını söyler ve şunları ekler: “Ruhun rehberliğinde yaşıyorsak, ruhun gösterdiği yolda, onunla uyum içinde yürümeye devam edelim” (5:25). Ayrıca Galatyalıları kendini beğenmiş ve kıskanç kişiler olmamaları için uyarır.

13. (a) Hıristiyanlar Mesih’in kanununa nasıl uyabilir? (b) Asıl önemli olan nedir?

¹³ Bir kişi farkında olmadan yanlış bir davranışta bulunursa, ruhi yeterliğe sahip olanlar “yumuşak bir tutumla” onu düzeltmeye çalışmalıdır (6:1). Hıristiyanlar birbirlerinin yüklerini taşıyarak Mesih’in kanununa uyabilir. Fakat aynı zamanda herkes kendi yaptıklarını gözden geçirmeli ve kendi sorumluluğunu taşımalıdır. İnsan ne ekerse onu biçer; bu ya bedenden yozlaşma ya da ruhtan sonsuz yaşam olacaktır. Galatyalıların sünnet edilmesini isteyenlerin tek amacı insanları hoşnut etmek ve zulümden kaçmaktır. Önemli olan sünnetli olup olmamak değil, yeni yaratılışa ait biri olmaktır. Bu ilkeye uygun yaşamak herkese, “Tanrı’nın İsraili’ne” barış getirecektir ve merhamet görmelerini sağlayacaktır (6:16).

KİTABIN YARARLARI

14. Pavlus gözetmenler için nasıl bir örnektir?

¹⁴ Galatyalılar mektubunda, bir zamanlar Tanrı’nın cemaatine aşırı derecede zulmeden Pavlus’un, milletlere gönderilmiş bir elçi olarak görevini titizlikle yerine getirdiğini ve kardeşlerinin iyiliği için her zaman mücadeleye hazır biri olduğunu görürüz (1:13-16, 23; 5:7-12). Pavlus sorunları hiç vakit kaybetmeden ele almış, yanlış düşünceleri mantık yürüterek ve Kutsal Yazıları kullanarak çürütmüş, böylece bir gözetmenin nasıl olması gerektiğini göstermiştir (1:6-9; 3:1-6).

15. (a) Bu mektubun Galatya’daki cemaatlere nasıl yararı oldu? (b) Hangi ilke İsa’nın takipçilerine günümüze dek rehberlik etmiştir?

¹⁵ Bu mektubun Galatya’daki cemaatlere büyük yararı oldu. Çünkü onlara Mesih sayesinde nasıl bir özgürlüğe sahip olduklarını ve iyi haberi çarpıtanların güvenilir kişiler olmadığını net şekilde anlattı. Ayrıca insanın ancak iman sayesinde aklanabileceğini ve kurtulmak için sünnetin artık gerekli olmadığını açıkladı (2:16; 3:8; 5:6). Dolayısıyla bu mektup Yahudi ve diğer milletlerden kişilerin, bedensel özelliklere dayanan böyle ayrımları bir kenara bırakarak cemaatte tam bir birlik içinde hizmet etmesini sağladı. Bununla birlikte Kanunun hükmü altında olmamak bedensel arzular için fırsat olarak görülmemeliydi. “Komşunu kendin gibi seveceksin” ilkesi hâlâ geçerliydi (5:14). Bu ilke İsa’nın takipçilerine günümüze dek rehberlik etmiştir.

16. Galatyalılar’da İbranice Kutsal Yazılarla ilgili hangi iman güçlendiren açıklamalar bulunur?

¹⁶ Pavlus mektubunda İbranice Kutsal Yazılardan etkili örnekler kullanarak Galatyalıların öğretilerle ilgili birçok noktayı anlamasına yardım etti. Örneğin Tanrı’dan aldığı ilhamla İşaya 54:1-6 ayetlerini açıklayarak Yehova’nın kadınını “yukarıdaki Yeruşalim” olarak tanıttı. Hacer ve Sara’yla nelerin temsil edildiğini açıkladı ve Kanunun kölesi olarak kalanların değil, Mesih’in özgür bıraktığı kişilerin Tanrı’nın vaatlerinin mirasçısı olduğunu gösterdi (Gal. 4:21-26; Başl. 16:1-4, 15; 21:1-3, 8-13). Galatyalılar mektubu Kanun ahdinin İbrahim ahdini geçersiz kılmadığını, ona sonradan eklendiğini açıkça gösterir. Ayrıca iki ahit arasında 430 yıl olduğunu da belirtir ki bu Kutsal Kitap kronolojisi için önemli bir süredir (Gal. 3:17, 18, 23, 24). Tüm bu kayıtlar İsa’nın takipçilerinin imanını güçlendirmek için günümüze dek korunmuştur.

17. (a) Bu mektupta Soy’la ilgili hangi önemli açıklama yer alır? (b) Krallığın mirasçıları ve onlarla işbirliği yapanlar için hangi tembihler bulunur?

¹⁷ En önemlisi de, bu mektupta bütün peygamberlerin özlemle beklediği Krallığın yöneticisi olacak Soy’un kimliği kesin biçimde açıklanır: “Vaatler İbrahim’e ve onun soyundan olana verildi . . . . o da Mesih’tir” (3:16). Mesih İsa’ya imanları sayesinde Tanrı’nın oğulları olanların bu Soy’a dahil edildiği gösterilir: “Mesih’e ait olduğunuza göre, İbrahim’in soyundansınız ve vaade göre mirasçılarsınız” (3:29). Hem Krallığın mirasçısı olanlar hem de onlarla işbirliği yapanlar Galatyalılar mektubundaki şu değerli tembihlere kulak vermelidir: ‘Mesih’in sizi kölelikten kurtararak sağladığı özgürlüğü korumaya kararlı olun.’ ‘İyi olanı yapmaktan vazgeçmeyin, çünkü yorulmazsak mevsimi geldiğinde biçeceğiz.’ ‘Herkes için, fakat özellikle iman kardeşleriniz için iyilik yapın’ (5:1; 6:9, 10).

18. Galatyalılar mektubunda son olarak hangi uyarı ve tembih bulunur?

¹⁸ Son olarak mektup ciddi bir uyarıda bulunarak günahkâr bedenin işlerini yapmayı alışkanlık edinenlerin ‘Tanrı’nın Krallığında mirası olmayacağını’ söyler. Öyleyse hepimiz bu dünyaya özgü kirli davranışlardan ve çekişmelerden kesinlikle uzak duralım. Ruhun meyvesi olan nitelikleri, yani ‘sevgi, sevinç, barış, tahammül, iyilikseverlik, iyilik, iman, yumuşak başlılık ve özdenetim’ geliştirmek için elimizden geleni yapalım (5:19-23).