“Yukarıdan Olan Hikmet” Yaşamınızda Etkin mi?

1-3. (a) Süleyman annelik konusunda çıkan bir tartışmayı nasıl olağanüstü bir hikmet göstererek çözüme bağladı? (b) Yehova bize ne vermeyi vaat eder, bu konuda hangi sorular doğuyor ?

ZOR bir davaydı; iki kadın, bir bebek yüzünden tartışıyordu. Aynı evi paylaşıyorlardı ve birkaç gün arayla birer oğul doğurmuşlardı. Bebeklerden biri ölmüştü ve şimdi iki kadın da yaşayan bebeğin öz annesi olduğunu iddia ediyordu.a Olayın başka görgü tanığı yoktu. Bu dava herhalde alt mahkemede dinlenmiş ama çözülememişti. Sonunda, dava İsrail kralı Süleyman’a getirilmişti. Acaba o, gerçeği ortaya çıkarabilecek miydi?

² Süleyman iki kadının tartışmasını bir süre dinledikten sonra bir kılıç getirtti. Sonra ikna olmuş gibi görünerek, çocuğun ikiye bölünüp her kadına bir parçasının verilmesini emretti. O zaman çocuğun gerçek annesi, bebeğinin, değerli evladının diğer kadına verilmesi için krala yalvardı. Oysa diğer kadın çocuğun ikiye bölünmesinde ısrar ediyordu. Süleyman artık gerçeği anlamıştı. Bir annenin, rahminde taşıdığı bebeğe ne kadar şefkatle bağlı olduğunu biliyordu ve bu bilgisini tartışmayı çözüme bağlamak üzere kullandı. Süleyman “anası budur” diyerek bebeğini kendisine verdiğinde gerçek annenin ne kadar ferahladığını bir düşünün.—I. Kırallar 3:16-27.

³ Ne olağanüstü bir hikmet, değil mi? Süleyman’ın davayı nasıl çözdüğünü işiten halk, “kendisinde Allah hikmeti” olduğunu görüp ona büyük bir saygı duydu. Evet, Süleyman’ın hikmeti Tanrısal bir armağandı. Yehova ona “hikmetli ve anlayışlı yürek” vermişti. (I. Kırallar 3:12, 28) Ya bizim için ne denebilir? Biz de Tanrı’dan hikmet alabilir miyiz? Evet, çünkü Süleyman ilhamla, “RAB hikmet verir” diye yazdı. (Süleymanın Meselleri 2:6) Hikmet bilgi, anlayış ve ayırt etme yeteneğini iyi kullanabilmektir. Yehova samimiyetle isteyenlere bu niteliği vereceğini vaat eder. Yukarıdan olan hikmeti acaba nasıl kazanabiliriz? Ve onun yaşamımızda etkin olmasını nasıl sağlayabiliriz?

4-7. Hikmet kazanmak için karşılanması gereken dört talep nedir?

⁴ Tanrı’dan hikmet alabilmek için çok zeki ya da yüksek eğitimli mi olmak gerekir? Hayır. Yehova hikmetini, yetişme tarzımıza ve eğitim durumumuza bakmaksızın bizimle paylaşmaya hazırdır. (I. Korintoslular 1:26-29) Ama Mukaddes Kitap bizi ‘hikmet kazanmaya’ teşvik ettiğinden, ilk adımı biz atmalıyız. (Süleymanın Meselleri 4:7) Bunu nasıl yapabiliriz?

⁵ Birincisi, Tanrı’dan korkmalıyız. Süleymanın Meselleri 9:10 “RAB korkusu hikmetin başlangıcıdır [hikmet kazanmak için ilk adımdır, The New English Bible]” diyor. Tanrı korkusu gerçek hikmetin temelidir. Neden mi? Hikmetin, bilgiyi başarıyla kullanma yeteneği içerdiğini hatırlayın. Tanrı’dan korkmak, O’nun önünde dehşet içinde yere kapanmak değil, derin bir korku, saygı ve güvenle eğilmektir. Böyle bir korku hem sağlıklıdır hem de bizi harekete geçiren güçlü bir etkiye sahiptir. Yaşamımızı Tanrı’nın iradesi ve davranış tarzıyla ilgili bilgimizle uyumlu kılmamıza neden olur. İzleyebileceğimiz daha akıllıca bir hareket tarzı yoktur, çünkü Yehova’nın standartları onları tutanlara her zaman en büyük yararı sağlar.

⁶ İkincisi, alçakgönüllü olmalı ve haddimizi bilmeliyiz. Alçakgönüllü ve haddini bilir olmadan Tanrı’dan gelen hikmete sahip olunamaz. (Süleymanın Meselleri 11:2) Neden? Çünkü alçakgönüllü olur ve haddimizi bilirsek, her şeyi bilmediğimizi, görüşlerimizin her zaman doğru olmadığını ve Yehova’nın fikrini öğrenmemiz gerektiğini kabule hazır oluruz. Yehova “mağrurlara karşı durur”, fakat alçakgönüllülere hikmet vermekten hoşnut olur.—Yakub 4:6.

⁷ Üçüncüsü, Tanrı’nın yazılı Sözünü incelemeliyiz. Yehova’nın hikmeti, Sözünde gözler önüne serilir. Bu niteliğe sahip olabilmek için onu gayretle aramalıyız. (Süleymanın Meselleri 2:1-5) Dördüncüsü, dua etmeliyiz. Tanrı’dan içtenlikle hikmet dilersek, onu bize cömertçe verir. (Yakub 1:5) Ruhunun yardımını dileyen dualarımız cevapsız kalmaz. Ve O’nun ruhu, sorunları çözmemizi, tehlikeden sakınmamızı ve hikmetli kararlar vermemizi sağlayan Sözündeki defineyi bulmamızı mümkün kılar.—Luka 11:13.

 8. Tanrısal hikmeti gerçekten kazandığımız nasıl belli olur?

⁸ Yehova’nın hikmeti, 17. bölümde gördüğümüz gibi pratik değere sahiptir. Dolayısıyla, Tanrısal hikmeti gerçekten kazanmışsak, bu davranış tarzımızdan belli olur. İsa’nın öğrencisi Yakub Tanrısal hikmetin sonuçlarını şöyle tanımladı: “Gökten inen bilgelik [hikmet] her şeyden önce paktır, sonra barışçıldır, yumuşaktır (makuldür) ve uysaldır. Merhamet ve iyi meyvelerle doludur. Kayırıcılığı [ayrımcılığı], ikiyüzlülüğü yoktur.” (Yakub 3:17, YÇ) Tanrısal hikmetin bu yönlerinin her birini irdelerken, kendimize “yukarıdan olan hikmet yaşamımda etkin mi?” diye sorabiliriz.

 9. Pak olmak ne demektir, paklığın hikmetin başta gelen özelliği sayılması neden yerindedir?

⁹ “Her şeyden önce pak.” Pak olmak, yalnız dıştan değil, içten de saf ve lekesiz olmak demektir. Mukaddes Kitap hikmetle yürek arasında ilişki kurar; yukarıdan olan hikmet kötü düşünce, arzu ve güdülerle kirlenen bir yüreğe giremez. (Süleymanın Meselleri 2:10; Matta 15:19, 20) Ama yüreğimiz kusurlu insanlar için mümkün olabilecek ölçüde paksa, ‘kötülükten çekilip iyilik edeceğiz.’ (Mezmur 37:27; Süleymanın Meselleri 3:7) Paklığın, hikmetin başta gelen özelliği sayılması yerinde değil mi? Her şeyden önce, ahlaken ve ruhen temiz değilsek, yukarıdan olan hikmetin diğer özelliklerini gerçekten nasıl yansıtabiliriz?

10, 11. (a) Barışçıl olmamız neden önemlidir? (b) Bir iman kardeşinizi gücendirdiğinizi hissederseniz barışçıl olduğunuzu nasıl gösterebilirsiniz? (Dipnota da bakın.)

¹⁰ “Sonra barışçıl.” Yukarıdan olan hikmet bizi Tanrı’nın ruhunun bir meyvesi olan barışın peşinden koşmaya yöneltir. (Galatyalılar 5:22) Yehova’ya tapınanları birleştiren ‘barış bağını korumaya’ gayret ederiz. (Efesoslular 4:3, İncil—Çağdaş Türkçe Çeviri) Barış bozulursa onu yeniden kurmak için de elimizden geleni yaparız. Bu neden önemlidir? Mukaddes Kitap “barış içinde yaşayın. Sevgi ve barış kaynağı Tanrı da sizinle birlikte olacaktır” der. (II. Korintoslular 13:11, İncil—Çağdaş Türkçe Çeviri) Öyleyse, barış içinde yaşadığımız sürece, barış Tanrısı bizimle olacaktır. İman kardeşlerimize davranış tarzımızın Yehova’yla ilişkimiz üzerinde doğrudan etkisi vardır. Barışçıl olduğumuzu nasıl gösterebiliriz? Bir örnek ele alalım.

¹¹ Bir iman kardeşinizi gücendirdiğinizi hissederseniz ne yapmalısınız? İsa “takdimeni mezbahta arzederken, kardeşinin sana karşı bir şeyi olduğu hatırına orada gelirse, takdimeni orada mezbahın önünde bırak, ve git, önce kardeşin ile barış, ve o vakit gel, takdimeni arzet” dedi. (Matta 5:23, 24) Bu öğüdü uygulamak üzere ilk adımı siz atıp kardeşinize gidebilirsiniz. Ne amaçla? Onunla ‘barışmak’ amacıyla.b Bunun için de, onun kırgınlığının farkında olduğunuzu söylemeniz gerekebilir. Barışı yeniden kurmak amacıyla ona gider ve bu tutumu sürdürürseniz, büyük olasılıkla yanlış anlaşılma sonucu ortaya çıkan pürüzler giderilebilir ve uygun şekilde özür dilenerek hatalar bağışlanabilir. Böylece barışmak için ilk adımı atarak Tanrısal hikmetin size rehberlik ettiğini göstermiş olursunuz.

12, 13. (a) Yakub 3:17’deki “yumuşak” sözcüğünün anlamı nedir? (b)  Makul olduğumuzu nasıl gösterebiliriz?

¹² “Yumuşak.” Bu ne anlama gelir? Mukaddes Kitap bilginlerine göre, Yakub 3:17’de “yumuşak” olarak çevrilen Yunanca özgün sözcüğün tercümesi zordur. Çevirmenler burada “nazik”, “sabırlı”, “düşünceli” gibi sözcükler kullandılar. Çağdaş bir çeviri bu ayette “makul” sözcüğünü kullanır ve dipnotunda Yunanca sözcüğün asıl anlamının ‘uysal’ olduğunu belirtir. Yukarıdan olan hikmetin bu yönünün bizde etkin olduğunu acaba nasıl gösterebiliriz?

¹³ Filipililer 4:5’te [YÇ] “uysallığınız bütün insanlarca bilinsin” denmektedir. Başka bir çeviri şöyledir: “Makul olarak isim yapın.” (The New Testament in Modern English, J. B. Phillips) Önemli olan, bizim kendimizi nasıl gördüğümüz değil, başkalarının bizi nasıl gördüğü, nasıl tanındığımızdır. Makul bir kimse her zaman kanunun harfi üzerinde veya kendi isteklerinde diretmez. Bunun yerine, başkalarını dinlemeye razı olur ve yerindeyse, onların isteklerine uyar. Ayrıca, başkalarına sert ya da kaba değil, nazik davranır. Bu gerçi İsa’nın tüm takipçileri için geçerli ise de, ihtiyarlar için özellikle önemlidir. İhtiyarların yumuşak olması onları çekici, yaklaşılabilir kılar. (I. Selânikliler 2:7, 8) ‘Ben acaba düşünceli, uysal, nazik, makul biri olarak isim yaptım mı?’ diye kendimize sormamız iyi olur.

14. “Uysal” olduğumuzu nasıl gösterebiliriz?

¹⁴ “Uysal.” “Uysal”, yani itaate hazır diye çevrilen Yunanca sözcük, Yunanca Kutsal Yazıların başka hiçbir yerinde geçmez. Bir bilgine göre, bu sözcük ‘çoğu kere askeri disiplin konusunda kullanılır.’ ‘İkna edilmesi kolay’ ve ‘boyun eğer, söz dinler’ fikrini taşır. Yukarıdan olan hikmetin yönlendirdiği biri, Kutsal Yazıların söylediklerine kolayca boyun eğer. Bir karar verdikten sonra, buna ters düşen her gerçeği reddeden biri olarak tanınmaz. Tersine, yanlış bir tavır aldığına veya hatalı sonuca vardığına ilişkin Kutsal Yazılardan açık bir kanıt gösterildiğinde hemen değişiklik yapar. Acaba başkaları sizi böyle tanıyor mu?

15. Merhamet nedir, Yakub 3:17’de “merhamet” ve ‘iyi meyvelerden’ birlikte söz edilmesi neden yerindedir?

¹⁵ “Merhamet ve iyi meyvelerle dolu.”c Yukarıdan olan hikmetin ‘merhametle dolu’ olduğu söylendiğine göre, merhamet bu hikmetin önemli bir kısmıdır. “Merhamet” ve ‘iyi meyvelerden’ birlikte söz edildiğine dikkat edin. Bu yerindedir, çünkü Mukaddes Kitapta merhamet genelde başka kimselere etkin şekilde gösterilen ilgi anlamında kullanılır. Onun meyveleri yapılan iyiliklerdir. Bir başvuru kitabı merhameti, ‘birinin kötü durumda olmasına üzülüp bir şeyler yapmaya çalışmak’ olarak tanımlar. Bu nedenle, Tanrısal hikmet soğuk, kuru, duygusuz, kuramsal bir nitelik değildir. Tersine, sıcak, içten gelen, duyarlı bir niteliktir. Merhamet dolu olduğumuzu nasıl gösterebiliriz?

16, 17. (a) Tanrı sevgisinin yanı sıra başka ne de bizi vaaz etme işinde pay sahibi olmaya yöneltir, neden? (b) Merhamet dolu olduğumuzu ne şekillerde gösterebiliriz?

¹⁶ Bunu yapmanın önemli bir yolu, kuşkusuz Tanrı’nın Gökteki Krallığının iyi haberini başkalarıyla paylaşmaktır. Acaba bizi bu işi yapmaya yönelten nedir? Öncelikle, Tanrı’ya duyduğumuz sevgi. Ayrıca başkalarına duyduğumuz merhamet ve şefkat. (Matta 22:37-39) Bugün birçok kişi ‘çobanı olmayan koyunlar gibi şaşırmış ve dağılmıştır.’ (Matta 9:36) Sahte dinin çobanları tarafından ihmal edilmiş ve körletilmiştir. Sonuç olarak, Tanrı’nın Sözünde hikmetli bir rehberliğin bulunduğunu ve Gökteki Krallığın yakında yeryüzüne getireceği nimetleri bilmemektedir. Çevremizdekilerin ruhi ihtiyaçları üzerinde böyle uzun uzadıya düşündüğümüzde, içimizden taşan merhamet duygusu bizi Yehova’nın sevgi dolu amacını onlara anlatmak üzere elimizden geleni yapmaya yöneltir.

¹⁷ Merhamet dolu olduğumuzu başka ne şekillerde de gösterebiliriz? İsa’nın, soyguncular tarafından her şeyi alınıp dövülerek yol kenarına bırakılmış yolcuyu gören Samiriyeli örneklemesini anımsayın. Merhametli Samiriyeli o adama ‘acıdı’, yaralarını sarıp ona baktı. (Luka 10:29-37) Bu davranış, merhametin, ihtiyaçta olanlara pratik yardımda bulunmayı içerdiğini göstermiyor mu? Mukaddes Kitap bize “herkese, özellikle iman ailesinin üyelerine iyilik yapalım” der. (Galatyalılar 6:10, YÇ) Bunu hangi fırsatlarda yapabileceğimizi düşünelim. Yaşlı bir kardeşin belki ibadetlere getirilip götürülmesi gerekebilir. Cemaatteki bir dul hemşireye evinin onarımında yardım gerekebilir. (Yakub 1:27) Cesaretini kaybeden birini “iyi söz”le rahatlatmak gerekebilir. (Süleymanın Meselleri 12:25) Merhametimizi böyle gereksinimleri karşılayarak gösterirsek, yukarıdan olan hikmetin yaşamımızda etkin olduğunu kanıtlarız.

18. Yukarıdan olan hikmet bize yol gösteriyorsa, yüreğimizden neyi söküp atmaya gayret etmeliyiz, neden?

¹⁸ ‘Ayrımcı değil.’ Tanrısal hikmet ırksal önyargılara ve aşırı milliyetçilikten kaynaklanan gurura üstün gelir. Bu hikmet bize yol gösteriyorsa, yüreğimizden insanlar arasında ayrım yapma eğilimini söküp atmaya gayret ederiz. (Yakub 2:9) İman kardeşlerimizden birine ne eğitimi, mali durumu ya da cemaatteki sorumluluğu nedeniyle ayrıcalıklı davranır, ne de toplumsal veya ekonomik düzeyi düşük görünen bir diğerini küçümseriz. Yehova böyle kimselere sevgi gösterdiğine göre, kuşkusuz biz de onları sevgimize layık görmeliyiz.

19, 20. (a) “İkiyüzlü” olarak çevrilen Yunanca sözcüğün kökeni nereye dayanır? (b) “İkiyüzlülükten arınmış kardeşlik sevgisi”ni nasıl gösteririz, bu neden önemlidir?

¹⁹ ‘İkiyüzlü değil.’ “İkiyüzlü” olarak çevrilen Yunanca sözcükle ‘rol yapan bir aktör’ kastedilir. Eski devirlerde, Yunanlı ve Romalı aktörler rol yaparken yüzlerine büyük maskeler takarlardı. Bu nedenle, Yunanca’da “ikiyüzlü” sözcüğü, sahte bir tavır takınanlar, rol yapanlar için kullanılırdı. Tanrısal hikmetin bu yönü, sadece iman kardeşlerimize yönelik davranışlarımızı değil, aynı zamanda onlar hakkındaki duygularımızı da etkilemelidir.

²⁰ Resul Petrus hakikate boyun eğmemizin ‘ikiyüzlülükten arınmış kardeşlik sevgisiyle’ sonuçlanması gerektiğini belirtti. (I. Petrus 1:22, İncil—Çağdaş Türkçe Çeviri) Evet, kardeşlerimize duyduğumuz sevgi yapay olmamalı. Başkalarını kandırmak üzere maske takmıyor, rol yapmıyoruz. Sevgimiz içten, candan olmalı. Ancak bu takdirde iman kardeşlerimizin güvenini kazanırız, çünkü onlar bizim içten ne isek dıştan da o olduğumuzu bilirler. Bu içtenlik, kardeşler arasında açık, dürüst ilişkilerin kurulmasına yol açarak cemaatte güven atmosferi oluşturur.

21, 22. (a) Süleyman hikmeti korumayı neden başaramadı? (b) Hikmeti nasıl koruyabiliriz, bunu yapmaktan nasıl yarar görürüz?

²¹ Korumamız gereken Tanrısal hikmet Yehova’nın bir armağanıdır. Süleyman, oğluna, ‘pratik hikmeti ve düşünme yeteneğini korumasını’ öğütlemişti. (Süleymanın Meselleri 3:21) Ne yazık ki, kendisi bunu yapmadı. İtaatli olduğu sürece hikmetli kaldı. Ama yabancı milletlerden almış olduğu kadınlar sonunda onu Yehova’ya sunulan pak tapınmadan saptırdı. (I. Kırallar 11:1-8) Süleyman’ın sonu bilginin, iyi yönde kullanılmadığı takdirde pek bir değeri olmadığını gösterir.

²² Pratik hikmeti nasıl koruyabiliriz? Mukaddes Kitabı ve ‘sadık ve basiretli kölenin’ bize sağladığı yardımcı yayınları sadece düzenli okumakla kalmamalı, onlardan öğrendiklerimizi uygulamaya da gayret etmeliyiz. (Matta 24:45) Tanrısal hikmeti uygulamak için pek çok nedenimiz var. Bu, şimdi daha iyi bir yaşama sahip olmamız anlamına gelir. Bizim “gerçekten olan hayatı” –Tanrı’nın yeni dünyasındaki yaşamı– sıkı tutmamızı mümkün kılar. (I. Timoteos 6:18) Ve en önemlisi, kendimizde yukarıdan olan hikmeti geliştirmekle mutlak hikmet kaynağı Yehova Tanrı’ya daha da yaklaşırız.