Vicdanınız Güvenilir Bir Rehber mi?

1, 2. Vicdanımızı kime borçluyuz ve böyle bir yetimiz olduğu için neden minnettarlık duymalıyız?

YEHOVA TANRI insanı özgür iradeyle yarattı, başka sözlerle ona seçme özgürlüğü verdi. Ayrıca ilk erkekle kadına ve doğacak soylarına çok değerli bir rehber de sağladı; bu, doğruyu ve yanlışı ayırt etme yetisi, yani vicdandır. Vicdanımız onu doğru kullandığımızda iyi olanı yapmamıza ve kötü olandan kaçınmamıza yardım edebilir. Evet, vicdanımız Tanrı’nın bizi sevdiğinin ve iyi olanı yaparak birlik içinde olmamızı istediğinin kanıtıdır.

² Bugün de insanlarda hâlâ vicdan yetisi var (Romalılar 2:14, 15’i okuyun). Birçokları Kutsal Kitaptaki davranış standartlarından çok uzaklaşmış olsa da, iyi olanı seven ve kötü olandan nefret eden bazı kişiler olduğunu biliyoruz. Vicdan birçok insanı korkunç kötülükler yapmaktan alıkoyar. Hiç kimsenin vicdan sahibi olmadığı bir dünyanın ne kadar kötü olabileceğini düşünün. Herhalde bugünkünden çok daha fazla kötü haber duyardık. İnsanlara vicdan verdiği için Tanrı’ya gerçekten minnettar olabiliriz!

 3. Vicdanın cemaatte nasıl olumlu yönde güçlü bir etkisi olur?

³ Çoğu insandan farklı olarak, Yehova’ya hizmet edenler vicdanlarını eğitmek ister. Onlar vicdanlarının sesinin, doğruyla yanlış, iyiyle kötü konusunda Tanrı’nın Sözünde bulunan standartlarla uyumlu olmasını ister. Doğru eğitilen vicdan bu şekilde cemaatte olumlu yönde güçlü bir etki yaratır. Bununla birlikte Hıristiyanlar olarak, vicdanımızı eğitmek ve kullanmak bizim için sadece zihinsel bir faaliyet değildir. Kutsal Kitap rahat bir vicdan ile iman ve sevgi arasında bağlantı kurar. Pavlus şöyle yazdı: “Bu talimatla hedeflenen, temiz yürekten, rahat vicdandan ve ikiyüzlü olmayan imandan kaynaklanan sevgidir” (1. Tim. 1:5). Vicdanımızı eğittikçe ve onun sesine kulak verdikçe Yehova’ya olan sevgimiz artar, imanımız güçlenir. Aslında vicdanımızı kullanma tarzımız ruhi olgunluğumuzu, yüreğimizin durumunu ve Yehova’yı memnun etmeyi ne kadar istediğimizi gösterir. Evet, içimizdeki bu ses bizim gerçekte nasıl biri olduğumuzu ortaya koyar.

 4. Vicdanımızı nasıl eğitebiliriz?

⁴ Peki vicdanımızı nasıl eğitebiliriz? Bunu yapmanın başlıca yolları Kutsal Kitabı dua ederek düzenli incelemek, okuduklarımız üzerinde derin düşünmek, sonra da öğrendiklerimizi uygulamaktır. Elbette bu, zihni bilgiyle doldurmaktan ve birtakım kuralları öğrenmekten daha fazlasını gerektirir. Yaptığımız Kutsal Kitap incelemesi, kişiliğiyle, nitelikleriyle, hoşlandığı ve hoşlanmadığı şeylerle Yehova’yı giderek daha net bir şekilde zihnimizde canlandırmamızı sağlamalı. O zaman vicdanımız Yehova Tanrı’nın davranış tarzıyla uyumlu hale gelecek. Bu da yüreğimizi harekete geçirerek bizde O’na giderek daha fazla benzeme isteği yaratacak.

 5. Bu makalede neyi ele alacağız?

⁵ Yine de şunları merak edebiliriz: Kararlar vermemiz gerektiğinde iyi eğitilmiş vicdanımız bize nasıl yardım edebilir? Bir iman kardeşimizin verdiği vicdani kararlara nasıl saygı duyabiliriz? Vicdanımız bizi nasıl daha gayretli olmaya yöneltebilir? Bu soruları aklımızda tutarak vicdanımızın bize yardım edebileceği şu üç alanı inceleyelim: (1) sağlık (2) dinlenme ve eğlence (3) hizmet.

 6. Kardeşlerin sık sık soru sorduğu ve karar vermek zorunda olduğu bir alan nedir?

⁶ Kutsal Kitap bizi zararlı alışkanlıklardan kaçınmamız ve yeme içme gibi konularda ölçülü olmamız için uyarır (Özd. 23:20; 2. Kor. 7:1). İlerleyen yaşımızın ve bazı hastalıkların yol açtığı etkilerden kurtulamasak da, Kutsal Kitap ilkelerine uyarak sağlığımızı bir ölçüde koruyabiliriz. Bazı ülkelerde hem tıbbi tedavi yöntemleri hem de çeşitli alternatif tedaviler yaygındır. Bürolara tedavi yöntemleri arasında seçim yapmak isteyen kardeşlerden sık sık mektuplar geliyor. Birçoğu “Yehova’nın bir hizmetçisi böyle bir tedaviyi kabul edebilir mi?” diye soruyor.

 7. Tıbbi tedaviler konusunda kararımızı neye göre verebiliriz?

⁷ Bir Şahit sağlıkla ilgili bir konuda soru sorsa bile, Büro ya da cemaat ihtiyarları onun yerine karar verme yetkisine sahip değildir (Gal. 6:5). Elbette onlar Yehova’nın sözlerinden, kişinin kararını etkileyebilecek noktalara dikkat çekebilirler. Örneğin İsa’nın bir takipçisi Kutsal Kitaptaki ‘kandan sakının’ emrini unutmamalıdır (Elçi. 15:29). Bu emre uymanın, tam kan ya da kanın dört ana bileşeninden birini içeren bir tedavi yöntemini reddetmek anlamına geldiği açıktır. Bu bilgi bir Hıristiyanın vicdanını, dört ana bileşenin birinden elde edilen küçük kısımları kabul edip etmemek konusunda karar verirken de etkileyebilir.a Peki tıbbi bir tedavi üzerinde düşünürken Kutsal Kitaptaki başka hangi öğütler bize rehberlik edebilir?

 8. Sağlık konusunda Filipililer 4:5 ayeti bize nasıl yardım eder?

⁸ Özdeyişler 14:15 şöyle der: “Deneyimsiz insan her söze inanır; sağgörülü kişi ise adımını tartarak atar.” Bazı hastalıkların bilinen bir tedavisi yoktur. Bu nedenle, bir tedaviyle şaşırtıcı sonuçlar alındığı yönündeki iddialar kanıtlanmış değilse bu konuya temkinli yaklaşmak akıllıca olur. Pavlus ilhamla şunları yazdı: “Makullüğünüz herkesçe bilinsin” (Filip. 4:5). Makullük bizi sağlıkla ilgili meselelere ruhi konuları geri plana atacak kadar fazla vakit ayırmaktan da alıkoyar. Sağlığımızla ilgilenmeyi yaşamda en önem verdiğimiz konu haline getirirsek sırf kendini düşünen biri olabiliriz (Filip. 2:4). Yehova’ya hizmetimiz her şeyden önce gelir, bu yüzden sağlık konusundaki beklentilerimiz her zaman makul olmalıdır (Filipililer 1:10’u okuyun).

 9. Romalılar 14:13, 19 ayetleri sağlıkla ilgili kararlarımızı nasıl etkiler? Birliğimiz nasıl tehlikeye girebilir?

⁹ Makul bir Şahit kendi görüşlerini başkalarına kabul ettirmeye çalışmaz. Avrupa ülkelerinden birinde bir karı koca besin desteği olarak kullanılan bazı ürünleri ve bir diyet programını ısrarla tavsiye ediyordu. Bu ürünleri kullanmaları için bazı kardeşleri ikna ettiler, bazıları ise kullanmamayı tercih etti. Zaman geçtikçe beklenen sonuçların elde edilmediği görüldü ve pek çok kırgınlık yaşandı. Bu çift belirli bir diyeti uygulamaya ya da besin desteği kullanmaya kendi adlarına karar verme hakkına sahipti, fakat sağlıklı yaşam reçeteleri yüzünden cemaatin birliğini tehlikeye atmaları makul bir davranış mıydı? Bir zamanlar eski Roma’da yaşayan Hıristiyanların da belirli yiyecekler ve önemli sayılan günler konusunda farklı görüşleri vardı. Pavlus onlara hangi öğüdü verdi? Bu tür günler hakkında şöyle dedi: “Kimi bir günün diğerlerinden daha önemli olduğu kanısındadır; kimi de her günü bir tutar. Şöyle ya da böyle, herkes görüşünden tam anlamıyla emin olsun.” Dolayısıyla önemli olan başkalarını tökezletecek şeyler yapmamaktı (Romalılar 14:5, 13, 15, 19, 20’yi okuyun).

10. Neden başkalarının kişisel kararlarına saygı duymalıyız? (Makalenin başındaki resme bakın.)

¹⁰ Bir iman kardeşimizin kişisel bir konudaki vicdani kararını anlayamıyorsak onu hemen yargılamamalı ya da kararını değiştirmesi için baskı yapmamız gerektiğini düşünmemeliyiz. Belki vicdanı hâlâ ‘zayıftır’ ve onu daha fazla eğitmesi gerekiyordur ya da belirli konularda gereğinden fazla duyarlıdır (1. Kor. 8:11, 12). Belki de bizim kendi vicdanımızın ne durumda olduğunu incelememiz ve Tanrı’nın ilkeleriyle uyumlu olması için onu daha fazla eğitmemiz gerekiyordur. Her birimiz sağlık gibi konularda kişisel kararımızı vermeye ve bu kararın getirdiği sorumluluğu üstlenmeye hazır olmalıyız.

11, 12. Eğlence seçiminde Kutsal Kitabın hangi öğüdünü akılda tutmamız gerekir?

¹¹ Yehova insanı dinlendirici ve eğlendirici faaliyetlerden zevk alabilecek ve yarar görebilecek şekilde yarattı. Süleyman “gülmenin” ve “oynamanın” vakti olduğunu söyler (Vaiz 3:4). Ancak hoş vakit geçirmek için yapılan her şey yararlı, rahatlatıcı ya da canlandırıcı değildir; ayrıca bu tür faaliyetlere fazla zaman harcamak ya da çok sık katılmak da iyi olmaz. Acaba vicdanımız yapıcı eğlencelere katılmamıza ve onlardan yarar görmemize nasıl yardım edebilir?

¹² Kutsal Yazılar bazı davranışları “günahkâr bedenin işleri” olarak tanımlar ve bizi bu konuda uyarır. Bu davranışlar arasında “cinsel ahlaksızlık, pislik, edepsiz davranışlar, putperestlik, ruhçuluk, düşmanlık, çekişme, kıskançlık, öfke nöbetleri, ağız kavgaları, bölünmeler, mezhepler, haset, sarhoşluklar, çılgın eğlenceler ve buna benzer şeyler” vardır. Pavlus “Bunları alışkanlık edinenlerin Tanrı’nın krallığında mirası olmayacak” diye yazdı (Gal. 5:19-21). Dolayısıyla şu sorular üzerinde düşünebiliriz: “Vicdanım beni saldırganca davranışlar, rekabet ruhu, milliyetçilik ya da şiddet içeren sporlardan kaçınmaya yöneltiyor mu? Pornografik sahnelere yer veren ya da cinsel ahlaksızlığı, sarhoşluğu veya ruhçuluğu hoş gören bir filmi izleme tuzağıyla karşılaştığımda içimdeki ses beni uyarıyor mu?”

13. 1. Timoteos 4:8 ve Özdeyişler 13:20 ayetlerindeki öğütler eğlence konusunda bize nasıl yardım edebilir?

¹³ Kutsal Kitap dinlenme ve eğlenme konusunda vicdanımızı şekillendirmemize yardım edecek ilkeler de sağlar. Bunlardan biri şudur: “Beden eğitiminin yararı azdır” (1. Tim. 4:8). Birçok kişi ölçülü şekilde düzenli egzersiz yapmanın sağlığa yararlı olup zihin ve bedeni canlandırdığı konusunda hemfikir. Peki, grupça yapılan bir spor faaliyetine katılmak istiyorsak, grupta kimler olduğuna dikkat etmemiz gerekir mi? Özdeyişler 13:20 şöyle der: “Hikmetlilerle aynı yolda giden hikmetli olur; akılsızlarla ilişkide olan ise zarar görür.” Bu ayet, katılacağımız faaliyete karar verirken Kutsal Kitaba göre eğittiğimiz vicdanımızın rehberliğine başvurarak seçici olmamız gerektiğini açıkça gösteriyor.

14. Bir aile Romalılar 14:2-4 ayetlerindeki ilkeyi nasıl uyguladı?

¹⁴ Christian ve Daniela’nın ergenlik çağında iki çocuğu var. Christian şunları anlatıyor: “Aile İbadeti akşamında dinlenme ve eğlenme konusunu ele aldık. Bazı eğlence türlerinin uygun olduğu, bazılarının uygun olmadığı konusunda görüş birliğine vardık. Kimler iyi arkadaş olarak görülebilir sorusu üzerinde konuştuk. Kızlarımızdan birine göre okulda teneffüs sırasında bazı Şahit gençlerin yaptıkları uygun değildi ve o bundan rahatsız olmuştu. Onlar gibi davranmak için üzerinde baskı hissetmişti. Birlikte akıl yürüterek, herkesin bir vicdanı olduğu, kimlerle ne yapacağımızı seçerken vicdanımızı rehber almamız gerektiği sonucuna vardık” (Romalılar 14:2-4’ü okuyun).

15. Dinlenmek ve eğlenmek için plan yaparken Matta 6:33’ü dikkate almak bize nasıl yardım edebilir?

¹⁵ Diğer bir soru da dinlendirici bir faaliyete ne zaman katılacağımızla ilgilidir. Dinlenmek ve eğlenmek için plan yaparken ibadetler, tarla hizmeti ve kişisel inceleme gibi teokratik faaliyetlerinizin dışında bir zaman seçmeye dikkat ediyor musunuz? Yoksa teokratik faaliyetleri eğlenceye ayırdığınız vakitlerin arasına mı sıkıştırıyorsunuz? Öncelikleriniz neler? İsa şöyle dedi: “Tanrı’nın krallığına ve O’nun istediği doğruluğa yaşamınızda daima ilk yeri verin; o zaman tüm bu şeyler de size verilecektir” (Mat. 6:33). Vicdanınız sizi önceliklerinizi İsa’nın öğüdüne göre belirlemeye yöneltiyor mu?

16. Vicdanımız bizi ne yapmaya yöneltir?

¹⁶ Doğru eğitilmiş bir vicdan bizi sadece yanlış davranışlara karşı uyarmaz, iyi işler yapmaya da yöneltir. Bu iyi işler arasında en başta gelenler evden eve hizmetine katılmak ve rastlantıda şahitlik fırsatlarını değerlendirmektir. Pavlus’un vicdanı onu böyle yapmaya yöneltmişti. Duyuru işi hakkında şunları yazdı: “Bu benim yükümlülüğüm. Evet, eğer iyi haberi bildirmezsem vay halime!” (1. Kor. 9:16). Onu örnek aldığımızda vicdanımız bize seslenir ve doğru olanı yaptığımıza dair güvence verir. İyi haberi duyururken, konuştuğumuz insanların doğruyu yapmaları için onların vicdanlarına da hitap ederiz. Pavlus şöyle dedi: “Hakikati ortaya koyarak Tanrı’nın önünde her insanın vicdanı için iyi bir örnek olduk” (2. Kor. 4:2).

17. Genç bir hemşire nasıl vicdanının sesini dinledi?

¹⁷ Jacqueline 16 yaşındayken okulda biyoloji dersi görüyordu. Bir seferinde evrim teorisi ayrıntılı şekilde açıklanmaktaydı. Şunları anlatıyor: “Vicdanım sınıf müzakeresine her zamanki kadar etkin şekilde katılmama izin vermedi. Evrim teorisini savunamazdım. Öğretmene yaklaşıp görüşümü açıkladım. O beklemediğim kadar iyi karşıladı ve tüm sınıfa yaratılış konusunda bir şeyler anlatmamı teklif etti.” Jacqueline Kutsal Kitaba göre eğittiği vicdanının sesini dinlediği için büyük bir doyum hissetti. Sizin vicdanınız da sizi doğru olanı yapmaya yöneltiyor mu?

18. Rahat, güvenilir bir vicdana sahip olmaya neden önem vermemiz gerekir?

¹⁸ Yaşamımızı Yehova’nın davranış tarzı ve standartlarıyla uyumlu hale getirmeyi hedef edinmek çok iyi bir seçimdir. Vicdan bu amaca ulaşmak için paha biçilmez bir yardımcı olabilir. Kendimizi Tanrı’nın Sözünü okumaya vererek, okuduklarımız üzerinde derin düşünerek ve onları uygulamaya çalışarak vicdanımızı eğitiriz. O zaman bir Şahit olarak sürdürdüğümüz yaşamda çok değerli bir rehberimiz var demektir.