Toplumsal Eğlenceler—Yararlarından Sevinç Duy, Tuzaklarından Sakın
“Adam için yemekten ve içmekten ve emeğile canını sevindirmekten daha iyi bir şey yoktur.”—VAİZ 2:24.
1. Tanrı’nın rehberliği eğlence hususunda kavmine hangi yönlerden yardım eder?
YEHOVA’NIN rehberliği hizmetçilerine birçok yarar sağlar. Eğlence alanında bunu görebiliriz. O’nun rehberliği, hizmetçilerinin bir meseleyle ilgili olarak olumlu ya da olumsuz yönde aşırılığa kaçmaktan sakınmasına yardım eder. Giysi ve davranış sadeliği üzerinde direnen bazı bağnaz dindarlar, hemen her zevki günah olarak görürler. Öte yandan, çoğu insan, Yehova’nın kanun ve prensipleriyle çelişse bile, zevklerin peşinde koşar.—Romalılar 1:24-27; 13:13, 14; Efesoslular 4:17-19.
2. Tanrı’nın eğlenceyle ilgili görüşü hakkında başlangıçtaki ipuçları nelerdir?
2 Tanrı’nın kavmi hakkında acaba ne söylenebilir? Mukaddes Kitabı tetkik etmeye başlayan birçokları, Tanrı’nın aslında insanları yaşamdan zevk alabilme yeteneğiyle yarattığını öğrendiğinde hayret eder. Tanrı, ilk ana babamıza bir iş verdi; fakat bu nakâmil insanların çoğunun hayatına damgasını vuran ezici ve can sıkıcı türden bir iş değildi. (Tekvin 1:28-30) Bir yeryüzü cennetinde yaşayan herkesin sevinç bulabileceği sayısız olanağı bir düşünelim. Bir tehdit oluşturmayacak olan vahşi hayvanları ve günlük yaşamın bir kısmı haline gelebilen evcil hayvanları seyrederken duyacakları sevinci göz önüne getirelim! Ve “görünüşü güzel ve yenilmesi iyi olan her ağaç”tan ne muazzam yiyecekler hazırlamaları mümkün olacak!—Tekvin 2:9; Vaiz 2:24.
3-5. (a) Eğlence hangi amaca hizmet etmeli? (b) Tanrı’nın İsraillilerin eğlenmekten sevinç duymalarına razı olduğundan neden emin olabiliriz?
3 Gerçekten, şimdi olduğu gibi cennette de aynı amaca hizmet edecek bu faaliyetler eğlence olarak görülebilir: Bu amaç, birinin ilerdeki verimli faaliyetler veya işler için kendini tazelemesi ve dinçleşmesidir. Bir eğlence bunu başardığı takdirde yararlıdır. Bu, hakiki tapıcıların, henüz cennette yaşamıyor olmalarına rağmen, hayatlarında eğlenceye yer verebilecekleri anlamına mı gelir? Evet. Insight on the Scriptures adlı eser Yehova’nın eski kavmi arasında düzenlenen eğlenceler hakkında şunları yazıyor:
4 “İsraillilerin nasıl eğlenip hoş vakit geçirdikleri Mukaddes Kitap kaydında belirgin şekilde tanımlanmıyor. Bununla beraber, eğlencelerin, milletin dinsel prensipleriyle uyum içinde olduğu takdirde, hem uygun, hem de arzu edilir olaylar olarak kabul edildiği görülmektedir. Eğlenmenin başlıca türleri, müzik aletleri çalmak, şarkılar söylemek, dans etmek, sohbet etmek ve bazı oyunlar oynamaktı. Bilmeceler ortaya atmaya ve zor sorular sormaya oldukça değer veriliyordu.—Hâk. 14:12.”—Cilt 1, sayfa 102.
5 Davud, zafer kazanarak döndüğünde, İbrani kadınlar bunu kutlarken (İbranice, saçag) telli sazlar ve tefler kullandılar. (I. Samuel 18:6, 7) Bu İbranice sözcüğün anlamı temelde “gülmek”tir ve bazı tercümeler onlardan “şenlik yapan kadınlar” olarak söz eder. (Byington, Rotherham, The New English Bible) Ahit sandığı taşınırken, “Davudla bütün İsrail evi, . . . . her çeşit çalgılarla . . . . RABBİN [Yehova’nın] önünde oynuyorlardı.” Davud’un karısı Mikal dengesiz bir görüşe sahipti, çünkü Davud’un eğlenceli faaliyetlere katılmasından hoşnut olmadı. (II. Samuel 6:5, 14-20) Tanrı, Babil’den dönen esirlerin benzer sevinçli faaliyetlere katılacaklarını önceden bildirdi.—Yeremya 30:18, 19; 31:4; Mezmur 126:2 ile karşılaştır.
6. Yunanca Mukaddes Yazılar, eğlence hakkında doğru görüşe sahip olmamıza nasıl yardım eder?
6 Biz de eğlence konusunda dengeli olmaya çalışmalıyız. Örneğin, İsa’nın münzevi biri olmadığının bilincinde miyiz? Kendisi, Levi’nin hazırladığı ‘büyük ziyafet’ gibi, tazelendirici yemeklere katılmak üzere vakit ayırdı. Ve kendi gözlerinde adil olanlar, yiyip içtiğinden dolayı onu eleştirdikleri zaman, İsa, onların görüş ve davranışlarını reddetti. (Luka 5:29-31; 7:33-36) Onun bir düğüne katıldığını, üstelik şenliklere katkıda bulunduğunu da hatırlayalım. (Yuhanna 2:1-10) İsa’nın üvey kardeşi olan Yahuda, ilk Hıristiyanlar arasındaki “muhabbet ziyafetleri”nden söz etti; anlaşıldığına göre bunlar, yoksulların güzel yiyeceklerden, hoş ve rahat bir hava içinde yapılan arkadaşlıktan sevinç duyabileceği ziyafetlerdi.—Yahuda 12.
Vaktinde ve Uygun Toplumsal Eğlenceler
7. Tanrı’nın Sözü, eğlence konusunda dengeli olmamızı nasıl teşvik eder?
7 Vaiz 10:19 “ziyafet gülmek için yapılır, ve şarap hayata sevinç verir” derken, bunlardan olumlu şekilde söz eder. Bu sözler eğlencenin aslında yanlış veya kötü olduğunu göstermez, öyle değil mi? Bununla beraber, aynı kitap şunları söyler: “Her şeyin . . . . vakti var; . . . . ağlamanın vakti var, ve gülmenin vakti var; dövünmenin vakti var, ve oynamanın vakti var.” (Vaiz 3:1, 4) Evet, uygun eğlenceyi mahkûm etmemekle birlikte Mukaddes Kitap, ihtiyatlı olmamız konusunda uyarılar sunar. Bunlar, toplumsal eğlencenin süresi ve sıklığı açısından ölçülü olmakla ilgili öğüdü içerir. O aynı zamanda, büyük toplumsal buluşmalarda sık sık ortaya çıkan tuzaklara karşı da bizi uyarır.—II. Timoteos 3:4.
8, 9. Yaşadığımız dönem ve Tanrı vergisi görevimiz eğlencemizi neden etkilemelidir?
8 Gördüğümüz gibi, Babil’den geri dönen ve yapacak çok işleri olan Yahudiler, dinlenme amacıyla yapılan sevinçli düzenlemelere katılacaklardı. Bununla beraber Yeremya daha önce ‘şakalaşanlar derneğinde oturmayacağını ve sevinip coşmayacağını’ söylemişti. (Yeremya 15:17) Kendisi, yakın olan bir hükümle ilgili mesajı vermek üzere Tanrı tarafından görevlendirilmişti; böylece, vakit, onun için şenliklere katılma vakti değildi.
9 Bugün İsa’nın takipçileri Tanrı’nın ümit mesajını ve aynı zamanda Şeytan’ın kötü sistemine karşı hükümlerini ilan etmek üzere görevlendirilmişlerdir. (İşaya 61:1-3; Resullerin İşleri 17:30, 31) Bu nedenle, eğlencenin hayatımızda ilk yeri almasına izin vermememizin gerektiği açıkça anlaşılır. Bu noktayı, bir tutam tuz ya da yemeğin tadını güzelleştiren özel bir baharatla tasvir edebiliriz. Yemeğe, tadını bozana kadar baharat koyar mısın? Elbetteki hayır. İsa’nın Yuhanna 4:34 ve Matta 6:33’teki sözleriyle uyum içinde olarak, ilgilendiğimiz başlıca şey—esas yemeğimiz—Tanrı’nın iradesini yapmak olmalıdır. Buna göre, eğlence, baharat gibidir. Bizi tüketmek ve boğmak yerine, tazelendirmeli ve bize güç kazandırmalıdır.
10. Hepimiz, eğlenceye ne kadar vakit harcadığımızı neden tekrar gözden geçirmeliyiz?
10 Fakat bir an durup şunu düşünelim: İnsanların çoğu, eğlenceye verdikleri vakit ve önemin ölçülü olduğunu söylemiyor mu? Eğer aksini düşünselerdi zaten bir ayarlama yaparlardı. Bu, bize her birimizin durup ciddi olarak ve dürüstçe eğlencenin aslında hayatımızda nasıl bir yeri olduğunu gözden geçirmemiz gerektiği fikrini vermiyor mu? Acaba eğlence biz farkına varmadan hayatımızın önemli bir kısmı haline gelmiş olabilir mi? Örneğin, her zaman, eve geldiğimizde düşünmeden TV’yi açıyor muyuz? Vaktimizin büyük bir kısmını her hafta, örneğin, her cuma veya cumartesi akşamı eğlenceye ayırmaya alıştık mı? O vakit geldiğinde, evdeysek ve bir eğlence planlamamışsak, hayal kırıklığına uğruyor muyuz? İki soru daha: Bir toplumsal buluşmanın ertesi günü, geç yattığımız ya da uzun yolculuk yaptığımız için bitkin olduğumuzu, belki tarla hizmetine çıkamayacak veya iş yerinde verimli bir şekilde çalışamayacak kadar yorulduğumuzu fark ediyor muyuz? Eğlencemiz ara sıra ya da sık sık bizi böyle etkiliyorsa, gerçekten uygun ve dengeli bir eğlence midir?—Süleymanın Meselleri 26:17-19 ile karşılaştır.
11. Eğlencemizin türünü yeniden gözden geçirmek neden uygundur?
11 Eğlencemizin türünü de gözden geçirmek bizim için iyi olur. Tanrı’nın hizmetçileri olmamız, eğlencemizin uygunluğunun garantisi değildir. Resul Petrus’un İsa’nın meshedilmiş takipçilerine neler yazdığına dikkat edelim: “Çünkü fücurda, şehvetlerde, sarhoşluklarda, maskaralıklarda, içki âlemlerinde ve caiz olmıyan putperestliklerde yürümüş olarak, Milletlerin muradını işlemek için geçmiş olan vakit yeter.” (I. Petrus 4:3) Kendisi burada parmağını sallayarak kardeşlerini tehdit etmiyor ve onları sanki dünyadaki insanları örnek alıyorlarmış gibi suçlamıyordu. Bununla beraber, biri kolayca zararlı eğlencenin kurbanı olabileceği için, İsa’nın takipçilerinin [o zaman ve şimdi] uyanık kalmaları hayatidir.—I. Petrus 1:2; 2:1; 4:7; II. Petrus 2:13.
Tuzaklara Karşı Uyanık Ol
12. Birinci Petrus 4:3’te hangi tür tuzaklar vurgulanmıştır?
12 Ne tür tuzaklara karşı uyanık olmalıyız? İşte, Petrus burada sarhoşluklar, maskaralıklar, içki âlemlerinden söz etmişti. Bir Alman yorumcu, burada kullanılan Yunanca sözcüklerin “aslında bir ziyafette hep birlikte içki içmeye uygulandı”ğını açıkladı. İsviçreli bir profesör bu alışkanlıkların o zaman yaygın olduğunu yazdı: “Bu tanımlamanın, devamlı olarak yapılan buluşmalar, hatta belirtilen utanç verici faaliyetlerin yapıldığı organize edilmiş kulüplerle bile ilgisi olmalıdır.”
13. Buluşmalarda alkol kullanımı nasıl bir tuzak oldu? (İşaya 5:11, 12)
13 Büyük toplumsal buluşmalarda alkollü içkilerin bulunması birçoklarını tuzağa düşürmüştür. Bu, Mukaddes Kitabın bu tür içkilerin ölçülü olarak kullanılmasını yasakladığı anlamına gelmez, çünkü böyle bir yasaklama bulunmamaktadır. Çünkü İsa’nın Kana’daki düğünde şarap yapması, bunun bir kanıtıdır. Orada aşırı içki içilmemiştir, çünkü öyle olsaydı, İsa, Tanrı’nın ölçüsüz olarak içki içenlerin arasında bulunmamakla ilgili öğüdünü tutmak isteyecekti. (Süleymanın Meselleri 23:20, 21) Fakat şu ayrıntı dikkate değer: Oradaki ziyafet reisi, başka ziyafetlerde önce iyi şarabın ve çok içtikleri zaman kötüsünün’ sunulduğunu söyledi. (Yuhanna 2:10) Buna göre, Yahudilerin herkes için bol şarabın bulunduğu düğünlerde sarhoş olmaları alışılmış bir şeydi.
14. İsa’nın misafir davet eden takipçileri alkollü içki tuzağıyla nasıl başa çıkabilir?
14 Buna uygun olarak, İsa’nın ev sahipliği yapan takipçilerinden bazıları, ancak misafirlerine ne ikram edildiğini ve onların ne kadar içtiklerini gözlemelerinin mümkün olduğu durumlerde şarap, bira ve başka alkollü içkiler sunmaya karar verdi. Yukarıda sözü edilen Yahudi düğünlerindeki gibi, davet edilenlerin sayısı ev sahibinin bizzat gözleyebileceğinden daha büyükse, bol alkolün bulunması tehlikeli bir tuzak olabilir. Alkolle ilgili sorunuyla çok mücadele etmiş ve bunun üstesinden gelmiş olan biri orada bulunabilir. Alkolü denetimsiz olarak elde edebilmesinin kendisini aşırı içmek üzere ayartabileceğini ve eğlenceyi herkes için bozabileceğini anlayabilirsin. Almanya’da oturan ve çocukları olan bir nazır, iman kardeşleriyle yapılan toplumsal buluşmalardaki hoş arkadaşlıktan ailesinin yararlandığını söylemiştir. Fakat, biranın kolayca elde edilebileceği durumlarda problem çıkma ihtimalinin kesinlikle daha büyük olduğunu da sözlerine eklemiştir.
15. Toplumsal buluşmalar için uygun rehberlik nasıl sağlanabilir?
15 Kana’daki düğünde bir “ziyafet reisi” vardı. (Yuhanna 2:8) Bu, yemek yemek veya hoş vakit geçirmek amacıyla evine birkaç kişi davet eden bir ailenin, bir ziyafet reisi tayin etmesi gerektiği anlamına gelmez. Koca, olayı gözleme sorumluluğunu taşımaktadır. Grup ister iki aileden, isterse de daha fazla kişiden oluşsun, biri muhakkak orada olup biten şeylerden sorumlu olmalıdır. Oğul veya kızları toplumsal bir buluşmaya davet edildikleri zaman birçok ana baba bu buluşma hakkında bilgi ediniyor. Onlar ev sahibiyle irtibat kurarak bu buluşmanın başından sonuna dek kimin gözetimi altında olacağını soruyorlar. İsa’nın takipçisi olan bazı ana babalar yaşlı ve genç olanların karşılıklı müşareketten sevinç duyabilmeleri için orada hazır bulunmak üzere kendi programlarında ayarlamalar yaptılar.
16. Buluşmaların büyüklüğü hakkında hangi şeyleri göz önünde bulundurmamız uygundur?
16 Teşkilatın Kanada şubesi şunları yazıyor: “Toplumsal buluşmaların büyüklüğünü sınırlama hususunda verilen öğüt, bazı ihtiyarlar tarafından, evlilik vesilesiyle düzenlenen büyük buluşmaların verilen öğüdün bir ihlali anlamına geldiği şeklinde anlaşıldı. Toplumsal buluşmaları küçük ve idare edilebilir ölçüde tutmamız öğütlendiğine göre, bir düğüne 200 veya 300 kişi davet etmenin yanlış olduğu sonucuna vardılar.”a Bu buluşmaların büyüklük ölçüsü hakkındaki görüşleri gereğinden fazla vurgulamaktansa, orada kaç kişi olursa olsun, asıl dikkat, uygun gözetimin sağlanmasına verilmelidir. İsa’nın sağladığı şarabın miktarı, Kana’daki düğüne epeyce kişinin katıldığını gösterir, fakat uygun bir gözetimin olduğu açıktır. O zaman yapılan başka ziyafetler böyle değildi; onların büyüklüğü gözetim eksikliğine yol açan bir etken olabilir. Buluşma ne denli büyükse, bu görev de o oranda zorlaşır, çünkü aşırılığa eğilimli olan daha zayıf kişilerin, isteklerini yerine getirmeleri daha kolay olur. Gözetimsiz buluşmalarda, bu kişiler, şüpheli faaliyetlerin ortaya çıkmasına önayak olabilir.—I. Korintoslular 10:6-8.
17. Bir buluşmanın düzenlenmesinde İsa’nın takipçilerinden beklenen denge nasıl gösterilebilir?
17 Toplumsal bir buluşmanın mükemmel gözetimi, onun planlanmasını ve hazırlığını da içerir. Onu eşsiz veya unutulmaz bir olay haline getirmek için cazip bir tema düzenlemeye gerek yoktur; çünkü böyle davranmak, kıyafet balosu veya maskeli balo gibi dünyevi partileri taklit etmek anlamına gelebilir. Vaat Edilen Diyardaki sadık İsraillilerin, katılanların Mısır veya başka bir ülkedeki putperestler gibi giyindikleri bir parti düzenlediğini düşünebilir misin? Duygulara hitap eden danslara ya da putperestler arasında moda olan çılgın müziğe yer vermeyi planlayacaklar mıydı? Sina Dağında oldukları zaman, Mısır’da yaygın ve popüler olabilen böyle müzik ve dansların tuzağına düştüler. Tanrı’nın ve O’nun olgun hizmetçisi Musa’nın o eğlenceye ne gözle baktığını biliyoruz. (Çıkış 32:5, 6, 17-19) Böylece ev sahibi ya da toplumsal bir olayın gözetimini üstlenen kişi, orada müzik veya dans olup olmayacağını dikkate almalıdır; eğer olacaksa, bunun Tanrısal prensiplerle uyum içinde olduğundan emin olmalıdır.—II. Korintoslular 6:3.
18, 19. İsa’nın bir düğüne davet edilmiş olmasından ne öğrenebiliriz ve bunu nasıl uygulayabiliriz?
18 Son olarak, ‘İsa ve şakirtlerinin o düğüne davet edildiklerini’ hatırlayalım. (Yuhanna 2:2) Tabii, İsa’nın şakirdi olan biri veya bir aile, hoş ve yapıcı bir vakit geçirmek üzere başkalarını ziyaret edebilir. Fakat tecrübelerin gösterdiği gibi, planlanmış toplumsal buluşmalara kimlerin katılacağını önceden tespit etmek, problemlerin önlenmesine yardım eder. Bunun önemi, Tennessee, ABD’den, dolgun vakitli hizmette çalışan oğul ve kızlar yetiştirmiş bir ihtiyar tarafından vurgulanmıştır. Kendisi veya eşi bir davetiyeyi kabul etmeden ya da bir buluşmaya katılmak üzere çocuklarına izin vermeden önce, katılanların önceden belli olup olmadığından emin olmak amacıyla ev sahibiyle irtibat kurdu. Ailesi, yemek, piknik veya top oyunu gibi herkesin gelebileceği buluşmalarda bazılarının düştüğü tuzaklardan korunmuş oldu.
19 İsa bir buluşmaya sadece akrabalar, eski arkadaşlar, aynı yaşta veya ekonomik düzeyde olanların davet edilmesini teşvik etmedi. (Luka 14:12-14; Eyub 31:16-19 ile karşılaştır; Resullerin İşleri 20:7-9) Davet edeceğin kişileri dikkatle seçersen, farklı yaş ve koşullarda bulunan kardeşleri davet etmen daha kolay olur. (Romalılar 12:13; İbraniler 13:2) Onlardan bazıları, İsa’nın olgun takipçilerinin arkadaşlığından yararlanabilecek ruhen zayıf veya yeni olanlar olabilir.—Süleymanın Meselleri 27:17.
Eğlenceyi Yerinde Tutmak
20, 21. Eğlencenin hayatımızda bir yeri olması neden uygundur?
20 Tanrı’dan korkan insanlar olarak, eğlence hakkında düşünmemiz, türünün uygun olup olmadığını ve ona harcadığımız vakit hususunda dengeli olup olmadığımızı kendimize sormamız yerindedir. (Efesoslular 2:1-4; 5:15-20) Vaiz kitabının yazarı ilham altında bunun hakkında şöyle düşündü: “Ben sevinci övdüm, çünkü güneş altında insan için yemekten, ve içmekten, ve sevinçli olmaktan daha iyi bir şey yoktur; çünkü Allahın güneş altında ona verdiği ömrünün bütün günlerinde çektiği emekte kendisine kalacak budur.” (Vaiz 8:15) Bu gibi dengeli zevkler insanı canlandırabilir ve şimdiki sistemde yaygın olan problem ve düş kırıklıklarına rağmen dengemizi korumamıza yardım eder.
21 Örneğin, Avusturyalı öncü bir hemşire uzun zamandan beri iyi tanıdığı bir hemşireye şunları yazdı: “Geçenlerde şahane bir gezi yaptık. Yaklaşık 50 kişi, Ferlach’a yakın küçük bir göle gittik. Birader B—üstü kapalı kamyonetine üç mangal, açılıp kapanır sandalyeler, masalar ve bir pingpong masası alarak gruba önderlik etti. Bu olaydan büyük sevinç duyduk. Bir hemşire akordeonunu getirdi ve birçok ilahi söyledik. Genç veya yaşlı olsun, tüm kardeşler bu müşareketten büyük sevinç duydu.” Aşırı içki veya hafifmeşrep davranış gibi tuzaklardan tamamen uzak ve iyi gözetilmiş böyle bir eğlence, bu hemşirede unutulmaz anılar bırakmıştı.—Yakub 3:17, 18.
22. Toplumsal eğlencelerden sevinç duyarken, hangi uyarıyı sürekli olarak zihnimizde tutmalıyız?
22 Pavlus, bizi, nakâmil bedenimizin arzularına yenik düşmemeye, hatta ayartmalara maruz kalmamıza neden olan planlar yapmamaya ısrarla teşvik etti. (Romalılar 13:11-14) Bu, toplumsal eğlencelerle ilgili planları da içerir. Öğüdünü bu konuda da uyguladığımız takdirde, bazılarının ruhen batmasına neden olan durumlardan sakınmış olabileceğiz. (Luka 21:34-36; I. Timoteos 1:19) Biz daha ziyade, Tanrı ile ilişkimizi hikmetle sürdürmemize yardım edecek olan sağlıklı eğlence türlerini seçeceğiz. Bu şekilde, Tanrı’nın armağanlarından biri olarak nitelenebilen toplumsal eğlencelerden yararlanmış olacağız.—Vaiz 5:18.
[Dipnotlar]
a Dinsel Serinin 46. kitabı düğünler ve düğün ziyafetleri hakkında dengeli bir öğüt içermektedir. Evlenecek olan damat ve gelin adayları ile onlara yardım eden diğerlerinin, düğün planlarını yapmadan önce bu malzemeyi gözden geçirmeleri yararlıdır.
Neler Öğrendik?
◻ Toplumsal eğlencelerden sevinç duymakla ilgili Mukaddes Kitapta hangi dengeli görüşü buluyoruz?
◻ Eğlenceye ayrılan vakit ve onun türü neden incelenmelidir?
◻ İsa’nın ev sahipliği yapan bir takipçisinin, tuzakları önlemek üzere yapabileceği şeylerden bazıları nelerdir?
◻ Uygun ve dengeliyse, eğlence İsa’nın takipçileri için ne başarabilir?