Okuyucuların Soruları
Matta ve Luka’nın, İsa’nın yaşamının ilk yıllarıyla ilgili kayıtları neden birbirinden farklıdır?
Matta’nın İsa’nın doğumu ve yaşamının ilk yıllarıyla ilgili kaydı Luka’nın kaydından bir ölçüde farklıdır. Bunun nedeni iki İncil yazarının olayları farklı açılardan anlatmasıdır.
Matta’nın kaydı Yusuf’a odaklanır. Kayıt Yusuf’un Meryem’in hamile olduğunu öğrendiğinde verdiği tepkiyi, rüyasında bir meleğin ona durumu açıkladığını ve Yusuf’un meleğin söylediklerini yaptığını anlatır (Mat. 1:19-25). Ardından Matta bir meleğin Yusuf’a rüyasında ailesiyle birlikte Mısır’a kaçmasını söylediğini ve onun bu emre itaat ettiğini belirtir. Sonra kayıt başka bir rüyada bir meleğin Yusuf’a İsrail topraklarına geri dönmesini söylediğini, onun ailesini alıp geri döndüğünü ve Nasıra’ya yerleşmeye karar verdiğini anlatır (Mat. 2:13, 14, 19-23). Matta İncilinin ilk iki bölümünde Yusuf’un ismi 11 kez, Meryem’in ismi ise sadece 6 kez geçer.
Öte yandan Luka’nın kaydı Meryem’e odaklanır. Meryem’in Cebrail melek tarafından ziyaret edildiğini, akrabası Elizabet’in yanına gittiğini ve Yehova’yı yücelttiğini anlatır (Luka 1:26-56). Ardından Luka, Şimeon’un Meryem’e İsa’nın ileride çekeceği acılarla ilgili söylediklerini aktarır. Hatta Luka, İsa’nın 12 yaşındayken ailesiyle birlikte mabede gittiğini anlatırken bile Yusuf’un değil Meryem’in sözlerini alıntılar. Ayrıca tüm bu olayların Meryem’i derinden etkilediğini belirtir (Luka 2:19, 34, 35, 48, 51). Luka İncilinin ilk iki bölümünde Meryem’in ismi 16 kez, Yusuf’un ismi ise sadece 5 kez geçer. Görüldüğü gibi, Matta daha çok Yusuf’un düşüncelerine ve yaptıklarına odaklanırken Luka Meryem’in rolüne ve yaşadıklarına odaklanır.
Benzer şekilde, iki İncil kaydında İsa’nın geldiği soy da farklı şekilde ele alınır. Matta Yusuf’un soy hattını izler. Kayıt onun Kral Davut’un oğlu Süleyman’ın soyundan geldiğini, bu nedenle Yusuf’un evlatlık oğlu İsa’nın Davut’un krallığının yasal mirasçısı olduğunu gösterir (Mat. 1:6, 16). Ancak Luka anlaşılan Meryem’in soy hattını izler. Meryem’in Kral Davut’un oğlu Natan’ın soyundan geldiğini, böylece İsa’nın fiziksel açıdan mirasçı olduğunu gösterir (Luka 3:31). “O, insan olarak Davut’un soyundandı” (Rom. 1:3). Peki neden Luka kaleme aldığı soy kaydında Meryem’i babası Heli’nin kızı olarak belirtmez? Çünkü genellikle resmi soy kayıtlarında sadece ailedeki erkekler listelenirdi. Dolayısıyla Luka Yusuf’tan Heli’nin oğlu olarak söz ettiğinde, insanlar onun Heli’nin damadı olduğunu anlıyordu (Luka 3:23).
Matta ve Luka’daki soy kayıtları İsa’nın vaat edilen Mesih olduğunu açıkça ortaya koyar. İsa’nın Kral Davut’un soyundan geldiği o kadar iyi bilinen bir gerçekti ki, Ferisiler ve Sadukiler bile bunu inkâr edemedi. İsa’nın hem Matta hem de Luka’da yer alan soy kaydı, imanımızın temelinin ayrılmaz bir parçasıdır ve Tanrı’nın vaatlerinin kesinlikle gerçekleşeceğine dair güvenimizi pekiştirir.