Özdenetim: Yehova’nın Onayı İçin Şart Olan Bir Nitelik
“Kuzenim bana sataştığında boğazını tutup sıkmaya başladım. Onu öldürmek istedim” (Paul).
“Evde sudan sebeplerle öfkeden köpürürdüm. Mobilya, oyuncak, elime ne geçerse kırıp dökerdim” (Marco).
Belki biz böyle aşırı tepkiler vermiyoruz. Yine de, hepimiz kendimizi kontrol etmekte zaman zaman zorlanırız. Bunun başlıca nedeni ilk insan Âdem’den günahkâr eğilimler miras almış olmamızdır (Rom. 5:12). Paul ve Marco gibi bazı kişiler öfkelerini kontrol etmekte zorlanıyor. Başkaları düşüncelerini kontrol altında tutmakta zorlanabilir. Örneğin sürekli cesaretlerini kıran veya kendilerini korkutan şeyler üzerinde düşünebilirler. Başkaları da cinsel ahlaksızlık yapma, uyuşturucu ya da aşırı alkol kullanma dürtülerine karşı koymakta zorlanabilir.
Düşüncelerinin, arzularının ve davranışlarının kontrolden çıkmasına izin veren kişiler hayatlarını mahvedebilir. Fakat biz bundan kaçınabiliriz. Nasıl? Özdenetim geliştirerek. Şimdi bunu yapmamıza yardım edecek şu soruları ele alalım: (1) ‘Ruhun meyvesi olan niteliklerden’ özdenetim nedir? (Gal. 5:22, 23). (2) Neden çok önemlidir? (3) Bu niteliği nasıl geliştirebiliriz? Ardından, özdenetim gösteremediğimiz zamanlarda ne yapabileceğimizi göreceğiz.
ÖZDENETİM NEDİR?
Özdenetim sahibi biri, içinde uyanan her dürtüye göre davranmaz. Tanrı’yı üzecek şekilde konuşmaktan ve davranmaktan kaçınır.
İsa bize özdenetimin ne anlama geldiğini gösterdi. Kutsal Kitap şöyle der: “Hakaret gördüğünde hakaretle karşılık vermedi. Acı çektiğinde kimseyi tehdit etmeye kalkışmadı; tersine kendisini, adil şekilde yargılayanın ellerine bıraktı” (1. Pet. 2:23). İsa işkence direğinde asılıyken düşmanları onunla alay ettiğinde sakinliğini korudu (Mat. 27:39-44). Daha önce din adamları onu kendi sözleriyle tuzağa düşürmeye çalıştıklarında da İsa büyük bir özdenetim gösterdi (Mat. 22:15-22). Ayrıca bazı öfkeli Yahudiler onu taşlamaya kalktığında, İsa yine örnek bir tutum sergiledi. Misilleme yapmak yerine, “gizlendi ve mabetten çıktı” (Yuhn. 8:57-59).
İsa’nınki gibi bir özdenetim gösterebilir miyiz? Evet, kusursuz bir şekilde olmasa da bunu başarabiliriz. Elçi Petrus şöyle yazdı: “Mesih de sizin uğrunuzda acı çekti ve onun adımlarını izleyebilesiniz diye size bir örnek bıraktı” (1. Pet. 2:21). Kusurlu olsak da İsa’nın adımlarını izleyebilir ve özdenetim gösterebiliriz. Peki bu niteliği sergilememiz neden çok önemlidir?
ÖZDENETİM NEDEN ÇOK ÖNEMLİ?
Yehova’nın onayını kazanmak için özdenetim göstermemiz şarttır. Yehova’ya yıllardır sadakatle hizmet ediyor olsak bile, davranışlarımızı ve sözlerimizi kontrol etmezsek O’nunla dostluğumuzu kaybedebiliriz.
Musa’yı düşünelim. O, yaşadığı dönemde “yeryüzündeki tüm insanlardan çok daha yumuşak başlı biriydi” (Say. 12:3). Onlarca yıldır İsrailoğullarının şikâyetlerine tahammül ediyordu. Fakat bir gün kontrolünü kaybetti. Halk yeterince su olmamasından şikâyet ettiğinde öfkelendi. Musa onlara sert bir şekilde şöyle dedi: “Ey asiler, dinleyin! . . . . Bu kayadan size su çıkarmamızı istiyor musunuz?” (Say. 20:2-11).
Musa kendine hâkim olamadı. Suyu mucizevi şekilde sağlayan Yehova’yı yüceltmedi (Mezm. 106:32, 33). Bunun sonucunda, Yehova onun Vaat Edilmiş Topraklara girmesine izin vermedi (Say. 20:12). Musa o olayda öfkesini kontrol edemediği için herhalde öldüğü güne dek pişman olmuştur (Tekr. 3:23-27).
Bundan ne ders alıyoruz? Uzun süredir hakikatte olsak bile, bizi sinir eden ya da yanlışı düzeltilmesi gereken kişilerle asla saygısızca konuşmamalıyız (Efes. 4:32; Kol. 3:12). Şu bir gerçek ki, yaşımız ilerledikçe tahammülümüz azalabilir. Fakat Musa’yı hatırlayın. Yehova’nın önünde yıllar içinde edindiğimiz iyi namı, bir anlık özdenetim eksikliği yüzünden lekelemeyi asla istemeyiz. Peki bu çok önemli niteliği geliştirmek için ne yapabiliriz?
NASIL ÖZDENETİM GELİŞTİREBİLİRİZ?
Dua ederek kutsal ruhu dileyin. Neden? Çünkü özdenetim Tanrı’nın ruhunun meyvesi olan niteliklerden biridir ve Yehova isteyen herkese ruhunu verir (Luka 11:13). Yehova ruhu aracılığıyla, bize özdenetim göstermek için ihtiyacımız olan gücü sağlar (Filip. 4:13). Ayrıca sevgi gibi ruhun meyvesi olan diğer nitelikleri de geliştirmemize yardım eder; bunlar özdenetim göstermemizi kolaylaştırır (1. Kor. 13:5).
Özdenetim göstermenizi zorlaştıracak her şeyden kaçının. Örneğin, yanlış davranışların öne çıktığı internet sitelerinden ve eğlencelerden kendinizi koruyun (Efes. 5:3, 4). Aslında bizi yanlış bir şey yapmaya yöneltebilecek her şeyden sakınmalıyız (Özd. 22:3; 1. Kor. 6:12). Mesela, kirli cinsel davranışlarda bulunmaya eğilimli birinin aşk romanlarından ve romantik filmlerden tamamen uzak durması gerekebilir.
Bu öğüdü uygulamak bizim için kolay olmayabilir. Ancak çaba harcarsak, Yehova özdenetim gösterebilmemiz için ihtiyacımız olan gücü verecektir (2. Pet. 1:5-8). O düşüncelerimizi, sözlerimizi ve davranışlarımızı kontrol altında tutmamıza yardım edecek. Daha önce bahsettiğimiz Paul ve Marco Yehova’nın yardımıyla öfkelerini kontrol etmeyi öğrendiler. Başka bir kardeş ise trafikte diğer sürücülere sık sık öfkeleniyor, hatta onlarla tartışıyordu. Peki bu durum karşısında ne yaptı? Şöyle anlatıyor: “Her gün hararetle dua ettim. Özdenetimle ilgili makaleler inceledim ve bana yardımcı olacak ayetler ezberledim. Bu konuda yıllardır çaba göstersem de, hâlâ her sabah kendime o gün sakinliğimi korumak istediğimi hatırlatıyorum. Ayrıca randevularıma telaşlanmadan yetişmek için evden erken çıkıyorum.”
ÖZDENETİM GÖSTEREMEDİĞİMİZDE
Hepimizin özdenetim gösteremediği zamanlar olacak. Böyle bir durumda kendimizi Yehova’ya dua edemeyecek kadar mahcup hissedebiliriz. Fakat dua etmeye asıl böyle zamanlarda ihtiyacımız var. Öyleyse bu gibi durumlarda Yehova’ya hemen dua edin. O’ndan af dileyin, yardım isteyin ve aynı hatayı tekrarlamamaya kararlı olun (Mezm. 51:9-11). Yehova, içtenlikle merhamet dilediğiniz duaları hor görmez (Mezm. 102:17). Elçi Yuhanna’nın hatırlattığı gibi, Tanrı’nın oğlunun kanı “bizi her günahtan arındırır” (1. Yuhn. 1:7; 2:1; Mezm. 86:5). Unutmayın ki, Yehova kullarına birbirlerini tekrar tekrar bağışlamalarını söyler. Dolayısıyla O’nun da bizim için aynısını yapacağına güvenebiliriz (Mat. 18:21, 22; Kol. 3:13).
Musa’nın çölde bir anlığına özdenetimini kaybetmesi Yehova’yı hiç memnun etmedi. Ancak yine de Yehova onu affetti. Ayrıca Tanrı’nın Sözü Musa’dan imanıyla göze çarpan biri olarak bahseder (Tekr. 34:10; İbr. 11:24-28). Yehova Musa’nın Vaat Edilmiş Topraklara girmesine izin vermemiş olsa da, onu cennet yeryüzüne kabul edecek ve ona sonsuza dek yaşama ümidi verecek. Özdenetim geliştirmek için çaba harcamaya devam edersek biz de aynı ümide sahip olabiliriz (1. Kor. 9:25).