NHLOKOMHAKA LEYI DYONDZIWAKA 16
Yana eMahlweni U Khensa Nkutsulo
“N’wana wa munhu . . . u tele ku nyikela vutomi byakwe leswaku byi va nkutsulo wa lavo tala.”—MAR. 10:45.
RISIMU 18 Hi Khensa Nkutsulo
LESWI HI NGA TA SWI DYONDZAa
1-2. I yini nkutsulo naswona hikwalahokayini hi wu lava?
LOKO Adamu a dyoha, u lahlekeriwe hi nkateko wo hanya hilaha ku nga heriki naswona xidyoho xakwe a xi ta tlulela ni vana lava a ta va veleka. Leswi a swi endleke, a swi nga rivaleleki hikuva u dyohe hi vomu. Ku vuriwa yini hi vana vakwe? A va hoxanga xandla eku dyoheni ka yena. (Rhom. 5:12, 14) Xana a swi ta koteka leswaku va kutsuriwa eka rifu leri a va vangeleke rona? Ina! Endzhakunyana ka loko Adamu a dyohile, Yehovha u vule ndlela leyi a a ta va kutsula hayona vana va Adamu va timiliyoni eka xidyoho ni rifu. (Gen. 3:15) Hi nkarhi lowu faneleke, Yehovha a a ta rhumela N’wana wakwe ku suka etilweni leswaku a ta “nyikela vutomi byakwe . . . byi va nkutsulo wa lavo tala.”—Mar. 10:45; Yoh. 6:51.
2 I yini nkutsulo? Hi ku ya hi Matsalwa ya Vukreste ya Xigriki, nkutsulo i vutomi bya Yesu lebyi a byi nyikeleke leswaku a vuyisa leswi lahliweke hi Adamu. (1 Kor. 15:22) Hikwalahokayini hi lava ku kutsuriwa? Nawu lowu Yehovha a a wu nyike Vaisrayele, a wu vula leswaku vutomi byi fanele byi rihiwa hi vutomi. (Eks. 21:23, 24) Adamu a a nga ri na xidyoho kambe u tlange hi nkateko lowu a a nyikiwe wona. Leswi Yesu a a nga ri na xidyoho, u nyikele hi vutomi byakwe leswaku Xikwembu xi ta kota ku fikelela xikongomelo xa xona. (Rhom. 5:17) Hikwalaho, u ve “Tatana La Nga Riki Na Makumu” eka hinkwavo lava nga ni ripfumelo eka nkutsulo.—Esa. 9:6; Rhom. 3:23, 24.
3. Hi ku ya hi Yohane 14:31 na 15:13, i yini lexi endleke Yesu a nyikela hi vutomi byakwe?
3 Yesu u nyikele hi vutomi byakwe hileswi a rhandzaka Tata wakwe wa le tilweni swin’we na hina. (Hlaya Yohane 14:31; 15:13.) Rirhandzu rero, hi rona leri endleke leswaku a endla ku rhandza ka Tata wakwe ni ku tshama a tshembekile ku ya fika eku feni. Hikwalaho ka sweswo, Yehovha u ta kota ku fikelela xikongomelo xakwe hi vanhu ni misava. Eka nhlokomhaka leyi, hi ta twa leswaku hikwalahokayini Xikwembu xi tshike Yesu a xanisiwa hi ndlela ya tihanyi emahlweni ko va a dlayiwa. Nakambe, hi ta bula hi mutsari un’wana wa Bibele loyi a kombiseke leswaku wa wu khensa swinene nkutsulo. Hi ta gimeta hi ku bula hi ndlela leyi hi nga swi kombisaka hayona leswaku ha wu khensa nkutsulo ni swilo hinkwaswo leswi Yehovha na Yesu va hi endleleke swona.
HIKWALAHOKAYINI YESU A XANISIWILE?
4. Hlamusela ndlela leyi Yesu a feke hayona.
4 Ehleketa hi maxangu lawa Yesu a ma voneke loko a nga si dlayiwa. Hambileswi a a ta swi kota ku vitana tintsumi ta magidigidi leswaku ti ta n’wi sirhelela, u tshike masocha ya Varhoma ma n’wi khoma ma tlhela ma n’wi bukutela. (Mat. 26:52-54; Yoh. 18:3; 19:1) Ma n’wi yevulele hi ximoko lerova miri wakwe wu sala ni timbanga. Endzhaku, ma tikirhete mhandzi yo tika enhlaneni wakwe lowu a wu mpfempfa ngati. U ringete ku nekaneka mhandzi yoleyo a yi yisa laha a a ta dlayeriwa kona kambe hi ku hatlisa ku lerisiwe munhu un’wana leswaku a n’wi rhwalela yona. (Mat. 27:32) Loko Yesu a fika laha a a ta dlayeriwa kona, masocha ma nambe ma belela mavoko ni milenge yakwe emhandzini. Loko a ri emhandzini, miri wakwe a wu tika lerova swipikiri leswi a beleriwe hi swona a swi endla a twa ku vava ngopfu. Vanghana vakwe va ve ni gome naswona mana wakwe u ririle kambe varhangeri va Vayuda a va ri karhi va n’wi poyila. (Luka 23:32-38; Yoh. 19:25) Ku hele tiawara to tala a ri eku xanisiweni. Mbilu ni mahahu yakwe a swi nga ha tirhi kahle lerova a nga ha swi koti ni ku hefemula kahle. Loko a nga si timeka, u khongerile. Endzhaku, u korhamise nhloko a fa. (Mar. 15:37; Luka 23:46; Yoh. 10:17, 18; 19:30) Hakunene, u dlayiwe hi ndlela yo vava ni leyi khomisaka tingana!
5. I yini lexi twiseke Yesu ku vava ku tlula ndlela leyi a dlayiweke hayona?
5 Ndlela leyi Yesu a dlayiweke hayona, a hi yona leyi endleke leswaku a karhateka ngopfu. A a karhateka hikwalaho ka swihehlo leswi a a phyarhekiwe swona. A ku vuriwa leswaku u rhukane Xikwembu naswona a nga xi xiximi hambi ku ri vito ra xona. (Mat. 26:64-66) Sweswo hi swona leswi endleke a twa ku vava swinene lerova a kala a navela onge Tata wakwe a nga n’wi sirhelela leswaku a nga dlayiwi hi ndlela yo tano leyi khomisaka tingana. (Mat. 26:38, 39, 42) Hikwalahokayini Yehovha a tshike N’wana wakwe a xanisiwa a tlhela a dlayiwa? A hi buleni hi swivangelo swinharhu.
6. Hikwalahokayini a swi boha leswaku Yesu a hayekiwa emhandzini ya nxaniso?
6 Xo sungula, Yesu u hayekiwe emhandzini ya nxaniso leswaku a ta tshunxa Vayuda eka ndzhukano. (Gal. 3:10, 13) Phela a va vule leswaku va ta yingisa Nawu wa Xikwembu kambe a va wu yingisanga. Ndzhukano wolowo, a wu engetela eka xidyoho lexi va xi kumeke eka kokwa wa vona Adamu. (Rhom. 5:12) Nawu lowu Xikwembu a xi wu nyike Vaisrayele a wu vula leswaku loko munhu a endle xidyoho lexi faneriwaka hi rifu, a a fanele a dlayiwa. Endzhaku, miri wakwe a wu ta hayekiwa emhandzini.b (Det. 21:22, 23; 27:26) Hikwalaho, ku hayekiwa ka Yesu emhandzini, a swi ta endla leswaku Vayuda lava n’wi bakanyeke va vuyeriwa eka gandzelo rakwe.
7. Hi xihi xivangelo xa vumbirhi lexi endleke leswaku Xikwembu xi tshika N’wana wa xona a xanisiwa?
7 Twana xivangelo xa vumbirhi lexi endleke leswaku Xikwembu xi tshika N’wana wa xona a xanisiwa. A xi ri eku n’wi leteleni leswaku a ta va Muprista Lonkulu enkarhini lowu taka. Yesu u swi vonile leswaku swa tika ku yingisa Xikwembu loko munhu a langutane ni swiyimo swo tika swinene. A a twa ku vava ngopfu lerova u kale a khongela hi “swirilo swa matimba ni mihloti.” Leswi Yesu a langutaneke ni swiyimo swo tika hi ndlela yo tano, wa swi twisisa swiyimo swa hina naswona u ta swi kota ku hi “pfuna” loko hi “ringiwa.” Hi ba mandla hi vuyelela eka Yehovha leswi a hi vekeleke Muprista Lonkulu, loyi a nga ni tintswalo naswona a nga ta hi “twela vusiwana eku tsaneni ka hina.”—Hev. 2:17, 18; 4:14-16; 5:7-10.
8. Hi xihi xivangelo xa vunharhu lexi endleke leswaku Xikwembu xi tshika Yesu a xanisiwa hi ndlela ya tihanyi?
8 Xa vunharhu, Yehovha u tshike Yesu a xanisiwa hi ndlela ya tihanyi leswaku a ta hlamula xivutiso lexi xa nkoka: Xana vanhu va nga swi kota ku tshama va tshembekile eka Xikwembu loko va xanisiwa hi ndlela ya tihanyi? Sathana wa ala! U vula leswaku vanhu va tirhela Xikwembu hi xikongomelo xo vuyeriwa. U tshemba leswaku vanhu va fana ni kokwa wa vona Adamu, a va n’wi rhandzi Yehovha. (Yobo 1:9-11; 2:4, 5) Leswi Yehovha a a nga kanakani leswaku N’wana wakwe u tshembekile, u n’wi tshikile a xanisiwa hi tindlela hinkwato. Hambiswiritano, Yesu a nga tshikanga ku tshembeka eka Xikwembu, u kombise leswaku Sathana i muhembi.
MUTSARI WA BIBELE LOYI A KOMBISEKE LESWAKU WA WU KHENSA SWINENE NKUTSULO
9. Hi dyondza yini eka muapostola Yohane?
9 Mhaka ya nkutsulo yi tiyise ripfumelo ra Vakreste vo tala. Yi endle leswaku va ya emahlweni ni ntirho wa vona wo chumayela hambiloko va kanetiwa ni ku tiyisela maxangu yo hambanahambana vutomi hinkwabyo. Twana leswi muapostola Yohane a swi endleke. U hete malembe ya kwalomu ka 60 a ri karhi a chumayela hi ta Kreste ni nkutsulo. Loko a ri ni malembe yo tlula 90, Mfumo wa Rhoma wu n’wi pfalele ejele exihlaleni xa Patmosi, hi ku ehleketa leswaku u ni nkucetelo wo biha evanhwini. Hikwalahokayini a khomiwile? A khomeriwa ku “vulavula hi Xikwembu ni ku nyikela vumbhoni hi Yesu.” (Nhlav. 1:9) Hi dyondza swo tala eka Yohane loko swi ta emhakeni ya ripfumelo ni ku tiyisela!
10. Tibuku leti Yohane a ti tsaleke ti swi kombisa njhani leswaku a wu khensa nkutsulo?
10 Eka tibuku takwe leti huhuteriweke, Yohane u kombise leswaku u rhandza Yesu hi mbilu hinkwayo naswona wa wu khensa swinene nkutsulo. Ku ringana mikarhi yo tlula 100, u vulavule hi nkutsulo kumbe ndlela leyi nkutsulo wu hi vuyerisaka hayona. Hi xikombiso, u tsale a ku: “Loko mani na mani o endla xidyoho, hi ni mupfuni loyi a nga na Tatana, ku nga Yesu Kreste, loyi a lulameke.” (1 Yoh. 2:1, 2) Nakambe tibuku takwe, ti vulavula ngopfu hi ku “nyikela vumbhoni hi Yesu.” (Nhlav. 19:10) Swi lo tlangandla, leswaku hakunene Yohane a wu khensa swinene nkutsulo. Hina namuntlha, hi nga swi kombisa njhani leswaku ha wu khensa nkutsulo?
U NGA SWI KOMBISA NJHANI LESWAKU WA WU KHENSA NKUTSULO?
11. I yini lexi nga hi pfunaka hi kota ku hlula ndzingo?
11 U nga pfumeleli ndzingo wu ku endlisa xidyoho. Loko hakunene hi wu khensa nkutsulo, a hi nge tibyeli hi ku: ‘Hikwalahokayini ndzi fanele ndzi tikarhata loko ndzi langutana ni ndzingo? Swa fana hambiloko ndzo dyoha, loko ndzi kombela ku rivaleriwa, Xikwembu xi ta ndzi rivalela.’ Kurinasweswo, loko hi langutana ni ndzingo, hi fanele hi ku: ‘Suka! Ndzi nga va dyohela njhani Yehovha na Yesu, endzhaku ka swilo hinkwaswo leswi va ndzi endleleke swona?’ Loko hi langutana ni ndzingo, hi fanele hi kombela matimba eka Yehovha, hi ku: ‘U nga ndzi tshiki ndzi hluriwa hi ndzingo.’—Mat. 6:13.
12. Hi nga xi tirhisa njhani xitsundzuxo lexi nga eka 1 Yohane 3:16-18?
12 Rhandza vamakwenu. Loko hi rhandza vamakwerhu, hi kombisa leswaku ha wu khensa nkutsulo. Hikwalahokayini? Hikuva Yesu a nga felanga hina ntsena kambe u fele ni vamakwerhu. Leswi a va feleke, swi vula leswaku na vona i va nkoka eka yena. (Hlaya 1 Yohane 3:16-18.) Hi komba vamakwerhu leswaku ha va rhandza hi ndlela leyi hi va khomaka hayona. (Efe. 4:29, 31–5:2) Hi xikombiso, ha va seketela loko va vabya kumbe loko va langutana ni miringo yo tika ni loko va weriwe hi timhangu ta ntumbuluko. A hi nge makwerhu wo karhi u hi khunguvanyisile, xana hi fanele hi endla yini?
13. Hikwalahokayini hi fanele hi rivalela van’wana?
13 Xana swa ku tikela ku rivalela makwerhu loko a ku dyoherile? (Lev. 19:18) Loko swi ri tano, yingisa xitsundzuxo lexi: “Yanani emahlweni mi lehiselana mbilu ni ku rivalelana hi ku tshunxeka hambiloko munhu a ri ni xivangelo xa ku vilerisiwa hi un’wana. Tanihi leswi Yehovha a mi rivaleleke hi ku tshunxeka, na n’wina mi fanele mi endla tano.” (Kol. 3:13) Loko hi rivalela vamakwerhu, hi komba Tata wa hina wa le tilweni leswaku hakunene ha wu khensa nkutsulo. Hi nga swi kombisa njhani leswaku ha yi khensa nyiko leyi ya risima leyi Xikwembu xi hi nyikeke yona?
U NGA SWI KOMBISA NJHANI LESWAKU WA WU KHENSA NKUTSULO?
14. Hi yihi ndlela yin’wana leyi hi nga swi kombisaka hayona leswaku ha wu khensa nkutsulo?
14 Khensa Yehovha leswi a ku nyikeke nkutsulo. Makwerhu wa xisati Joanna, loyi a nga ni malembe ya 83 naswona a tshamaka eIndiya, u ri: “Ndzi swi teka swi ri swa nkoka ku katsa nkutsulo siku ni siku loko ndzi khongela ni ku khensa Yehovha hikwalaho ka wona.” Siku ni siku loko u khongela, ehleketa hi swihoxo leswi u swi endleke kutani u kombela Yehovha a ku rivalela. Loko u endle xidyoho lexikulu, swi nga lava leswaku u ya ni le ka vakulu u ya kombela ku pfuniwa. Va ta ku yingisela va tlhela va ku pfuna hi ku tirhisa Rito ra Xikwembu. Va ta khongela na wena, va kombela Yehovha a ku rivalela leswaku u tlhela u va ni vuxaka lebyinene na yena.—Yak. 5:14-16.
15. Hikwalahokayini hi fanele hi tinyika nkarhi wo dyondza hi nkutsulo ni ku anakanyisisa ha wona?
15 Anakanyisisa hi nkutsulo. Makwerhu wa xisati Rajamani, loyi a nga ni malembe ya 73, u ri: “Loko ndzi hlaya hi ta maxangu lawa Yesu a langutaneke na wona, ndzi xiririka mihloti.” Na wena swi nga endleka u tlhaveka loko u ehleketa hi maxangu lawa N’wana wa Xikwembu a ma voneke. Ku anakanyisisa hi nkutsulo, swi ta endla leswaku u ya u n’wi rhandza ngopfu Yesu swin’we ni Tata wakwe. Handle ko kanakana, u ta vuyeriwa swinene loko u tinyika nkarhi wo dyondza hi nkutsulo.
16. Hi vuyeriwa njhani loko hi dyondzisa van’wana hi nkutsulo? (Vona xifaniso lexi nga eka xifunengeto.)
16 Dyondzisa van’wana hi nkutsulo. Loko hi dyondzisa van’wana hi nkutsulo, ndlela leyi hi wu tlangelaka hayona ya kula. Hi ni switirhisiwa swo tala leswi hi pfunaka ku hlamusela van’wana xivangelo lexi endleke leswaku Yesu a hi fela. Hi xikombiso, hi nga va komba dyondzo 4 ya Broxara leyi nge, Mahungu Lamanene Lama Humaka Eka Xikwembu! Yi ni nhlokomhaka leyi nge, “Yesu Kreste I Mani?” Kumbe hi va komba ndzima 5 ya buku leyi nge, I Yini Leswi Hi Nga Swi Dyondzaka eBibeleni? Yi ni nhlokomhaka leyi nge, “Nkutsulo I Nyiko Leyinene Ngopfu Leyi Humaka Eka Xikwembu.” Nakambe, lembe ni lembe hi kombisa leswaku ha wu khensa nkutsulo hi ku va kona eXitsundzuxweni xa rifu ra Yesu ni ku rhamba van’wana leswaku va va kona. Mawaku nkateko wonghasi lowu Yehovha a hi nyikeke wona, wo dyondzisa van’wana hi N’wana wakwe!
17. Hikwalahokayini nkutsulo ku ri nyiko ya risima ku tlula hinkwato leti Xikwembu xi ti nyikeke vanhu?
17 Hakunene swa fanela leswaku hi wu khensa nkutsulo. Wu hi endla hi va ni vuxaka lebyinene na Yehovha hambileswi hi velekiweke ni xidyoho. Wu ta tlhela wu herisa mitirho hinkwayo ya Diyavulosi. (1 Yoh. 3:8) Nakambe wu ta endla swi koteka leswaku Yehovha a hundzula misava hinkwayo yi va paradeyisi hilaha a tshembiseke hakona eku sunguleni. Misava hinkwayo yi ta tala hi vanhu lava gandzelaka Yehovha. Onge siku ni siku, hi nga kombisa leswaku ha wu khensa nkutsulo, ku nga nyiko ya risima ku tlula hinkwato leti Xikwembu xi ti nyikeke vanhu!
RISIMU 20 U Nyikele Hi N’wana La Rhandzekaka
a Hikwalahokayini Yesu a dlayiwe hi ndlela ya tihanyi? Xivutiso lexi, xi ta hlamuriwa eka nhlokomhaka leyi. Nakambe, yi ta hi pfuna leswaku hi ya emahlweni hi khensa nkutsulo.
b Hi ntolovelo Varhoma a va belela swigevenga emhandzini swi ri karhi swi hanya, Yehovha na yena u pfumelele N’wana wakwe leswaku a dlayiwa tano.
c NHLAMUSELO YA SWIFANISO: Vamakwerhu vanharhu lava langutaneke ni miringo leyi nga faniki, un’wana u papalata ku langutisa swifaniso leswi nga basangiki, un’wana u ala ku dzaha kasi un’wana u ala ku amukela xifumbarheriso.