Rirhandzu (Agape)—Leswi Ri Nga Riki Swona Ni Leswi Ri Nga Swona

“Seketelani . . . rirhandzu ra n’wina ra vumakwenu hi rirhandzu.”—2 PETRO 1:5, 7, NW.

 1. (a) Hi yihi mfanelo leyi Bibele yi vulavulaka ngopfu ha yona? (b) Hi wahi marito ya mune ya Xigriki lawa hakanyingi ya hundzuluxeriwaka tanihi “rirhandzu,” naswona hi rihi leri ku vulavuriwaka ha rona eka 1 Yohane 4:8?

MFANELO leyi Rito ra Xikwembu, Bibele, ri vulavulaka ngopfu ha yona i rirhandzu. Hi Xigriki, ku nga ririmi ro sungula ra Matsalwa ya Vukreste, ku ni marito ya mune lawa hakanyingi ya hundzuluxeriwaka tanihi “rirhandzu.” Rirhandzu leri hi bulaka ha rona sweswi a hi rona leri vuriwaka eʹros (ku nga rito leri nga kumekiki eMatsalweni ya Vukreste ya Xigriki), leri susumetiwaka hi rirhandzu ra rimbewu; naswona a hi buli hi leri vuriwaka stor·geʹ, ku nga rirhandzu leri susumetiwaka hi vuxaka bya le nyameni; naswona a hi buli hi phi·liʹa, ku nga rirhandzu ra xinakulobye leri susumetiwaka hi ku xiximana, leri se hi buleke ha rona eka xihloko lexi hundzuke. Kambe hi bula hi a·gaʹpe—rirhandzu leri sekeriweke eka nsinya wa nawu, leri ku nga vuriwaka leswaku ri fambisana ni ku pfumala vutianakanyi, naswona i rirhandzu leri muapostola Yohane a a vulavula ha rona loko a ku: “Xikwembu i rirhandzu.”—1 Yohane 4:8.

 2. I yini lexi vuriweke malunghana ni rirhandzu (a·gaʹpe)?

² Malunghana ni rirhandzu leri (a·gaʹpe), Profesa William Barclay u vula leswi landzelaka eka New Testament Words: “Agapē ri fambisana ni mianakanyo: a ko va ntlhaveko ntsena lowu humaka etimbilwini ta hina handle ka nsusumeto wo karhi [ku fana na phi·liʹa]; i nsinya wa nawu lowu hi hanyaka ha wona lowu humaka embilwini. Agapē ri fambisana ngopfu ni ku tiyimisela. Ra hlula ni ku fikelela xikongomelo xa rona. Ku hava ni un’we loyi a rhandzaka valala va yena hi ntumbuluko. Ku rhandza valala i ku hlula mimboyamelo ni minsusumeto ya hina hinkwayo ya ntumbuluko. Rirhandzu leri ra agapē . . . entiyisweni i matimba yo rhandza lava nga rhandzekiki, ku rhandza vanhu lava hi nga va tsakeliki.”

 3. Yesu Kreste na Pawulo va kandziyise rirhandzu hi ndlela yihi?

³ Ina, xin’wana xa swilo leswi hambanisaka vugandzeri bya ntiyiso bya Yehovha Xikwembu ni mixaka leyin’wana hinkwayo ya vugandzeri hi leswi vugandzeri bya ntiyiso byi kandziyisaka rirhandzu ra muxaka lowu. Hi laha ku faneleke, Yesu Kreste u boxe milawu mimbirhi leyikulu, a ku: “Nawu lowo rhanga hi lowu nge . . . ‘Rhandza [Yehovha] Xikwembu xa wena hi mbilu ya wena hinkwayo, ni moya wa wena hinkwawo, ni ku anakanya ka wena hinkwako, ni matimba ya wena hinkwawo.’ Nawu wa vumbirhi hi lowu nge: ‘Rhandza munhu-kuloni, kukota loko u tirhandza.’ A ku na nawu wun’wana lowu tlulaka milawu yoleyo.” (Marka 12:29-31) Muapostola Pawulo u kandziyisa rirhandzu hi ndlela leyi fanaka eka 1 Vakorinto ndzima 13. Endzhaku ko kandziyisa leswaku rirhandzu a ku ri mfanelo ya nkoka leyi bohaka, u gimete hi ku: “Sweswi, ku tiyile swilo swinharhu leswi: Ku pfumela, ni ku langutela, ni rirhandzu; kambe lexikulu ngopfu eka swona i rirhandzu.” (1 Vakorinto 13:13) Hi laha ku faneleke, Yesu u vule leswaku valandzeri va yena a va ta voniwa hi rirhandzu.—Yohane 13:35.

Leswi Rirhandzu Ri Nga Riki Swona

 4. I swingani swilo leswo biha ni swilo leswinene malunghana ni rirhandzu leswi Pawulo a swi boxaka eka 1 Vakorinto 13:4-8?

⁴ Ku tala ku vuriwa leswaku swa olova ku hlamusela leswi rirhandzu ri nga riki swona ku tlula ku hlamusela leswi rirhandzu ri nga swona. Sweswo i ntiyiso hi ndlela yo karhi, hikuva muapostola Pawulo, eka ndzima yakwe leyi vulavulaka hi rirhandzu, ku nga 1 Vakorinto 13, eka tindzimana 4 ku ya ka 8, u boxa swilo swa kaye leswi swi nga riki rirhandzu, na nkombo wa swona leswi nga rirhandzu.

 5. “Mavondzo” i yini, naswona ri tirhisiwa njhani hi ndlela leyinene eMatsalweni?

⁵ Xo sungula lexi Pawulo a vulaka leswaku a hi rirhandzu hi leswaku “a ri na mavondzo.” Sweswo swi lava ku hlamuseriwanyana, hikuva ku ni mavondzo lamanene ni layo biha. Dikixinari yi hlamusela “mavondzo” tanihi “ku ka u nga tiyiseleli ku phikisiwa” ni “ku lava ku tinyiketela loku heleleke.” Hi xikombiso, Muxe u vule leswi landzelaka eka Eksoda 34:14: “U nga ka u nga nkhinsameli šikwembu šiṅwana, hikuv̌a Yehova o v̌uriwa la [nga ni mavondzo]; i Šikwembu ša [mavondzo].” Eka Eksoda 20:5, Yehovha u ri: ‘Mina Yehovha Xikwembu xa wena, ndzi Xikwembu lexi lavaka ku tinyiketela loku heleleke.’ Hi ndlela leyi fanaka, muapostola Pawulo u tsarile a ku: ‘Ndzi ni mavondzo lamanene eka n’wina.’—2 Vakorinto 11:2.

 6. Hi swihi swikombiso swa Matsalwa leswi kombisisaka mhaka leyi rirhandzu ri nga riki na mavondzo ha yona?

⁶ Kambe hi ntolovelo “mavondzo” ma vula swilo leswi nga riki swinene, ku nga swona leswi vangelaka leswaku ma xaxametiwa ehansi ka mintirho ya nyama eka Vagalatiya 5:20. Ina, mavondzo yo tano i ya vutianakanyi naswona ma pfuxa rivengo, kasi rivengo rona ri hambana ni rirhandzu. Mavondzo ma vangele Kayini ku venga Avele ku fikela laha a n’wi dlayaka, naswona ma vangele khume ra vamakwavo va Yosefa hi tatana leswaku va n’wi venga ku fikela laha va lavaka ku n’wi dlaya. Rirhandzu a ri vondzoki van’wana hikwalaho ka rifuwo kumbe malunghelo lawa va nga na wona, hi laha Hosi Akabu a vondzokeke nsimu ya vhinya ya Naboto ha kona.—1 Tihosi 21:1-19.

 7. (a) I xiendlakalo xihi lexi kombisaka leswaku Yehovha a nga swi tsakeli ku tinyungubyisa? (b) Ha yini rirhandzu ri nga tinyungubyisi handle ko ehleketa?

⁷ Nakambe Pawulo u hi byela leswaku rirhandzu “a ri tinyungubyisi.” Ku tinyungubyisa swi kombisa ku pfumala rirhandzu, hikuva swi vangela munhu ku titeka a tlakukile ku tlula van’wana. Yehovha a nga va tsakeli vanhu lava tinyungubyisaka, hi laha swi nga voniwaka ha kona eka ndlela leyi a tsongahateke Hosi Nebukadnetsara ha yona loko a tinyungubyisa. (Daniyele 4:30-35) Ku tinyungubyisa hakanyingi swi endliwa handle ko ehleketa hikwalaho ka ku nyanyuriwa ngopfu hi leswi munhu a kotaka ku swi endla kumbe leswi a nga na swona. Van’wana va nga va va ri ni mboyamelo wo tinyungubyisa hi ku humelela ka vona evutirhelini bya Vukreste. Van’wana va fana ni nkulu loyi a a bela vanghana vakwe riqingho, a va byela leswaku u xave movha lowuntshwa lowu durhaka kwalomu ka R150 000. Sweswo hinkwaswo a hi rirhandzu hikuva swi veka loyi a tinyungubyisaka exiyin’weni lexi tlakukeke ku tlula xa vayingiseri vakwe.

 8. (a) Hi rihi langutelo ra Yehovha eka lava va tikurisaka? (b) Ha yini rirhandzu ri nga tikurisi?

⁸ Kutani hi byeriwa leswaku rirhandzu “a ri tikurisi.” Munhu loyi a tikurisaka kumbe ku tikukumuxa u titlakusa eka van’wana hi ndlela leyi nga rhandzekiki. Langutelo ro tano ra mianakanyo a hi ra vutlharhi nikatsongo hikuva “Xikwembu xi alela vatikurisi, kambe xi tsetselela lava titsongahataka.” (Yakobo 4:6) Rirhandzu ri endla leswi hambanaka ni sweswo; ri teka van’wana va ri lava tlakukeke. Pawulo u tsarile eka Vafilipiya 2:2, 3 a ku: “Hetisisani ku tsaka ka mina hi ku va ni miehleketo yo fana, ni rirhandzu ro fana, ni moya wun’we, ni ku anakanya kun’we. Mi nga endli nchumu hi moya wa ku tirhandza, kumbe hi ku tidzunisa hi swa hava, kambe un’wana ni un’wana a a titsongahate eka van’wana, a nga anakanyi leswaku wa va tlula hi vunene.” Langutelo ro tano ra mianakanyo ri endla leswaku ni lavan’wana va titwa va ri vanhu, kasi munhu la tikurisaka u endla leswaku lavan’wana va titwa va nga ri nchumu.

 9. Ha yini rirhandzu ri nga hanyi hi ndlela yo soleka?

⁹ Ku ya emahlweni, Pawulo u vula leswaku “rirhandzu a ri hanyi hi ndlela yo soleka.” Dikixinari yi hlamusela rito “soleka” tanihi “lexi nga amukelekiki kumbe lexi nyangatsaka swinene emahanyelweni ya vanhu.” Loyi a tikhomaka hi ndlela yo soleka (leyi nga riki ya rirhandzu) a nga na mhaka ni leswaku van’wana va titwisa ku yini. Vuhundzuluxeri byo tala bya Bibele byi hundzuluxela rito ra Xigriki tanihi “wo biha.” Munhu wo tano u monya leswi faneleke ni leswi amukelekaka. Entiyisweni ku anakanyela van’wana swi vula ku papalata swilo hinkwaswo leswo biha ni leswi solekaka, swilo leswi nyangatsaka ni leswi tsemaka nhlana.

Swilo Swin’wana Leswi Nga Riki Rirhandzu

10. Rirhandzu a ri tilaveri leswi nga swa rona ntsena hi ndlela yihi?

¹⁰ Nakambe hi byeriwa leswaku rirhandzu “a ri tilaveri leswi nga swa rona ntsena,” leswi humelelaka loko hi fanele ku hlawula ku khathalela swilaveko swa hina ni swa van’wana. Etsalweni rin’wana muapostola u te: “A ku si tshama ku va ni munhu la vengaka nyama ya yena, kambe wa yi fihluta wa yi kufumeta.” (Vaefesa 5:29) Kambe loko swilaveko swa hina swi kokelana ni swilaveko swa munhu un’wana, naswona ku nga katseki misinya ya milawu ya Bibele, hi fanele hi endla hi laha Abrahama a endleke ha kona hi Lota, hi tshika van’wana va rhanga va hlawula.—Genesa 13:8-11.

11. Swi vula yihi ku va rirhandzu ri nga ri na ximbilwa-mbilwana?

¹¹ Nakambe, rirhandzu a ri hatlisi ri hlundzuka. Kutani Pawulo u hi byela leswaku rirhandzu “a ri na ximbilwa-mbilwana.” A ri karihi hi ku hatlisa. Ra tikhoma. Ngopfu-ngopfu mimpatswa leyi tekaneke yi fanele ku yingisa xitsundzuxo lexi hi ku tivonela leswaku yi nga tlatlarhukelani kumbe ku holovelana hi ku hela mbilu. Minkarhi yin’wana munhu a nga hlundzukisiwa hi xilo xitsongo, ku nga leswi vangeleke Pawulo ku tsundzuxa Timotiya a ku: “Nandza wa Hosi a nga faneli ku va munhu wa timholovo, kambe a a ve ni musa eka munhu un’wana ni un’wana, a va mudyondzisi loyi a swi kotaka, a lehisa mbilu”—ina, a nga na ximbilwa-mbilwana—“[u] laya vakaneti va yena hi vukhwatsi.”—2 Timotiya 2:24, 25.

12. (a) Rirhandzu a ri na xiveketela xa leswo biha hi ndlela yihi? (b) Ha yini ku va ni xiveketela xa leswo biha ku nga ri vutlharhi?

¹² Loko a ya emahlweni a hlamusela swilo leswi rirhandzu ri nga riki swona, Pawulo wa tsundzuxa: “Rirhandzu a ri na xiveketela xa leswo biha.” Sweswo a swi vuli leswaku munhu la nga na rirhandzu a nga vileli hambi a vavisiwa. Yesu u kombise ndlela leyi hi faneleke ku lulamisa timhaka ha yona loko hi vavisiwe swinene. (Matewu 18:15-17) Kambe rirhandzu a ri hi pfumeleli ku va ni rivengo kumbe xikhomela. Ku ka u nga vi na xiveketela xa leswo biha swi vula ku rivalela ni ku yi rivala hi ku helela mhaka leyi lulamisiweke hi ku tirhisa Matsalwa. Ina, u nga tidyisi mbitsi kumbe ku titisela gome hi ku tshama u ri karhi u anakanya swilo swo biha, u va ni xiveketela xa leswo biha!

13. Swi vula yini ku ka u nga tsakeli ku homboloka, naswona ha yini rirhandzu ri nga tsakeli ku homboloka?

¹³ Ku tlula kwalaho, hi byeriwa leswaku rirhandzu “a ri tsakeli ku homboloka.” Misava yi tsakela ku homboloka, hi laha swi nga voniwaka ha kona hi vunyingi bya madzolonga tibuku leti kombaka vanhu lava nga ambalangiki, tibayiskopo ni minongonoko ya TV. Ku tsakela swilo swo tano hinkwaswo i vutianakanyi ni ku honisa misinya ya milawu ya Xikwembu leyi lulameke, kumbe ku honisa vuhlayiseki bya van’wana. Vutianakanyi bya ku tsakela swilo swo tano hinkwaswo i ku byala enyameni, naswona hi nkarhi lowu faneleke lava tsakelaka swilo swo tano va ta tshovela ku bola enyameni.—Vagalatiya 6:8.

14. Ha yini hi nga vulaka hi ku tiyiseka leswaku rirhandzu a ri heli?

¹⁴ Kutani hi lexi xilo xo hetelela lexi rirhandzu ri nga xi endliki: “Rirhandzu a ri heli, ni siku ni rin’we.” Xin’wana lexi endlaka leswaku rirhandzu ri nga tsani kumbe ku hela hi leswi Xikwembu xi nga rirhandzu, naswona i “Hosi ya minkarhi hinkwayo.” (1 Timotiya 1:17) Eka Varhoma 8:38, 39, ha tiyisekisiwa leswaku rirhandzu ra Yehovha eka hina ri nge heli: “Hikuva ndzi kholwa swinene ngopfu leswaku, hambi ri nga va rifu kumbe vutomi, hambi ti nga va tintsumi kumbe matimba ya mademona, hambi swi nga va leswi nga kona sweswi kumbe leswi nga ta ta, hambi yi nga va mimoya ya matimba leyi nge henhla mpfhukeni kumbe leyi nge hansi ka misava, hambi xi nga va xivumbiwa xihi na xihi, ndzi ri: Ku hava lexi nga ta kota ku hi hambanisa ni rirhandzu ra Xikwembu leri nga kombisiwa ha Kriste Yesu, Hosi ya hina.” Nakambe, rirhandzu a ri heli hikuva a ri si tshama ri tsana. Rirhandzu ri hlangavetana ni xiyimo kumbe ntlhontlho wihi na wihi.

Leswi Rirhandzu Ri Nga Swona

15. Ha yini Pawulo a rhangisa ku tiyisela enxaxamelweni wa swilo leswinene malunghana ni rirhandzu?

¹⁵ Loko a ta eka xiyimo lexinene, ku nga swilo leswi rirhandzu ri nga swona, Pawulo u sungula hi ku: “Rirhandzu ra tiyisela.” Ku vuriwe leswaku nchumu lowu vuriwaka xinakulobye xa Vukreste wu nge vi kona loko ku nga ri na ku tiyisela, hi leswaku, loko ku nga ri na ku rivalelana. Sweswo swi tano, hi leswi hinkwerhu ka hina hi nga hetisekangiki, naswona ku nga hetiseki ni ku tsana ka hina swi tisa ndzingo eka vanhu van’wana. A swi hlamarisi leswi muapostola Pawulo a sungulaka hi mhaka leyi enxaxamelweni wa leswi rirhandzu ri nga swona!

16. Swirho swa ndyangu swi nga kombisana tintswalo hi tindlela tihi?

¹⁶ Pawulo u vula leswaku rirhandzu nakambe “ri ni tintswalo.” Sweswo swi vula leswaku rirhandzu ra pfuna ni ku anakanyela van’wana. Tintswalo ti vonaka eka swilo leswikulu ni leswitsongo. Musamariya wa musa entiyisweni a a kombisa tintswalo eka wanuna loyi a weleke emavokweni ya swigevenga. (Luka 10:30-37) Rirhandzu ri tsakela ku vula ri ku, “ndza kombela.” Ku vula u ku, “Ndzi nyiketi swakudya sweswo” i ku lerisa. Loko u rhangisa marito lama nge “ndzi kombela u” swi kombisa leswaku i xikombelo. Vavanuna va ta va va kombisa tintswalo eka vasati va vona loko va yingisa xitsundzuxo lexi nga eka 1 Petro 3:7 lexi nge: “N’wina vavanuna, hanyisanani ni vasati va n’wina hi ku twelelana, hikuva va fana ni swibya leswi nga tiyangiki, naswona mi va xixima, hikuva va ta dya ndzhaka ya tintswalo ni vutomi swin’we na n’wina. Va xiximeni leswaku mikhongelo ya n’wina yi ta kala yi nga siveriwi.” Vavasati va ta va va kombisa tintswalo eka vanuna va vona loko va va ni ‘xichavo lexikulu’ eka vona. (Vaefesa 5:33) Vatatana va ta va va ri ni tintswalo eka vana va vona loko va landzela xitsundzuxo lexi nga eka Vaefesa 6:4 lexi nge: “Vatatana, mi nga dyisi vana va n’wina embitsi, kambe mi va kurisa, hi ku va laya ni ku va dyondzisa ta [Yehovha].”

17. Rirhandzu ri tsakisiwa hi ntiyiso hi tindlela tihi timbirhi?

¹⁷ Rirhandzu a ri tsakeli leswo homboloka kambe “ri tsakisiwa hi ntiyiso.” Rirhandzu ni ntiyiso swa fambisana—Xikwembu i rirhandzu, naswona hi nkarhi lowu fanaka, i ‘Xikwembu xa ntiyiso.’ (Pisalema 31:5) Rirhandzu ri tsakela ku vona ntiyiso wu hlula ni ku paluxa mavunwa; leswi swi hoxa xandla eku engetelekeni lokukulu ka nhlayo ya vagandzeri va Yehovha namuntlha. Hambi swi ri tano, tanihi leswi ntiyiso wu hambanaka ni vuhomboloki, mianakanyo yin’wana yi nga va ya leswaku rirhandzu ri tsakela vululami. Rirhandzu ri tsakela ku hlula ka vululami, hi laha vagandzeri va Yehovha va lerisiwaka ku endla ha kona loko Babilona Lonkulu a wa.—Nhlavutelo 18:20.

18. Rirhandzu ri amukela hinkwaswo hi ndlela yihi?

¹⁸ Nakambe Pawulo u hi byela leswaku rirhandzu “ri amukela hinkwaswo.” Hi laha Kingdom Interlinear yi kombisaka ha kona, mongo wa kona hi leswaku rirhandzu ri funengeta swilo hinkwaswo. A ri ‘sandzi’ makwerhu, hi laha vanhu lavo homboloka va talaka ku endla ha kona. (Pisalema 50:20; Swivuriso 10:12; 17:9) Ina, mongo wa kona wa fana ni lowu nga eka 1 Petro 4:8 leyi nge: “Rirhandzu ri funengeta swidyoho leswo tala.” Kavula, ku tshembeka a ku n’wi pfumeleli munhu leswaku a fihla swidyoho leswikulu emahlweni ka Yehovha ni le mahlweni ka vandlha ra Vukreste.

19. Rirhandzu ri pfumela hinkwaswo hi ndlela yihi?

¹⁹ Rirhandzu “ri pfumela hinkwaswo.” Rirhandzu ri ni mianakanyo leyinene, hayi yo biha. Leswi a swi vuli swona leswaku rirhandzu ri kanganyiseka hi ku olova. A ri hatlisi ri pfumela mhaka leyi kanakanisaka. Kambe loko munhu a ta va ni ripfumelo eka Xikwembu, u fanele a tiyimisela ku kholwa. Kutani rirhandzu a ri xopaxopi swi nga fanelanga. A ri bakanyi ku pfumela, hi laha lava vulaka leswaku Xikwembu a xi kona va endlaka ha kona, loko va sindzisa leswaku Xikwembu a xi kona, naswona a ri fani ni vamakholwa-hi-ku-vona, lava va sindzisaka leswaku a swi tiveki leswaku hi huma kwihi, ha yini hi ri laha, ni leswaku vumundzuku byi ta va njhani. Rito ra Xikwembu ri hi nyika mhaka leyi tiyeke eka swilo leswi hinkwaswo. Nakambe rirhandzu ri tiyimisele ku kholwa hi leswi ri tshembaka, hayi ku kanakana swi nga fanelanga.

20. Rirhandzu ri hlangana njhani na ku langutela?

²⁰ Muapostola Pawulo wa hi tiyisekisa nakambe leswaku rirhandzu “ri langutela hinkwaswo.” Tanihi leswi rirhandzu ri nga ni mianakanyo leyinene, hayi leyo biha, ri ni ntshembo lowu tiyeke eka hinkwaswo leswi tshembisiwaka hi Rito ra Xikwembu. Hi byeriwa leswaku: “Murimi ú fanele ku rima a ri ni ku tshemba, ni muhuri ú fanele ku hula a ri ni ku tshemba leswaku ú ta averiwa swa yena.” (1 Vakorinto 9:10) Tanihi leswi rirhandzu ri tshembaka, nakambe ri ni ntshembo, minkarhi hinkwayo ri langutela leswinene.

21. Hi xihi xitiyisekiso xa Matsalwa xa leswaku rirhandzu ra tiyisela?

²¹ Xo hetelela, hi tiyisekisiwa leswaku rirhandzu “ri tiyisela eka hinkwaswo.” Ku tiyisela eka hinkwaswo swa koteka, hi ku ya hi leswi muapostola Pawulo a hi byelaka swona eka 1 Vakorinto 10:13, leyi nge: “A mi si humeleriwa hi miringo leyi tlulaka matimba ya munhu. Xikwembu xa tshembeka, xi nga ka xi nga pfumeri leswaku mi hlangana ni ndzingo lowu wu mi hlulaka; loko wu tshuka wu mi tela, xi ta mi nyika matimba ya ku tiyisela, mi ko mi huma eka wona.” Rirhandzu ri ta hi susumetela ku languta swikombiso swo tala eMatsalweni swa malandza ya Xikwembu lama tiyiseleke, laha lonkulu eka wona ku nga Yesu Kreste, hi laha hi tsundzuxiwaka ha kona eka Vaheveru 12:2, 3.

22. Tanihi vana va Xikwembu, hi yihi mfanelo leyikulu leyi hi faneleke hi tikarhatela ku yi kombisa nkarhi na nkarhi?

²² Kunene, rirhandzu (a·gaʹpe) i mfanelo leyikulu leyi hina Vakreste, lava hi nga Timbhoni ta Yehovha, hi faneleke ku yi hlakulela, malunghana ni leswi ri nga riki swona ni leswi ri nga swona. Tanihi vana va Xikwembu, onge minkarhi hinkwayo hi nga tikarhatela ku kombisa mbhandzu lowu wa moya wa Xikwembu. Loko hi endla tano hi ta va hi fana ni Xikwembu, hikuva, tsundzuka, “Xikwembu i rirhandzu.”

Wa Tsundzuka Xana?

◻ Yesu Kreste na Pawulo va wu kombisa njhani nkoka wa rirhandzu?

◻ Rirhandzu a ri na mavondzo hi ndlela yihi?

◻ Rirhandzu “ri amukela hinkwaswo” hi ndlela yihi?

◻ Ha yini ku nga vuriwaka leswaku rirhandzu a ri heli?

◻ Rirhandzu ri tsakisiwa hi ntiyiso hi tindlela tihi timbirhi?

[Bokisi leri nga eka tluka 21]

RIRHANDZU (AGAPE)

Leswi Ri Nga Riki Swona Leswi Ri Nga Swona

1. A ri na mavondzo 1. Ra tiyisela

2. A ri tinyungubyisi 2. Ri ni tintswalo

3. A ri tikurisi 3. Ri tsakisiwa hi ntiyiso

6. A ri na ximbilwa-mbilwana 6. Ri langutela hinkwaswo

8. A ri tsakeli ku homboloka

9. A ri heli

[Swifaniso leswi nga eka tluka 18]

Yehovha u tsongahate Nebukadnetsara hikwalaho ko tinyungubyisa