Xana Yehovha Wa Ku Tiva?
“Yehovha wa va tiva lava nga vakwe.”—2 TIM. 2:19.
1, 2. (a) I yini leswi Yesu a a khathala ha swona? (b) Hi swihi swivutiso leswi hi faneleke hi anakanyisisa ha swona?
SIKU rin’wana Mufarisi un’wana u ye eka Yesu kutani a n’wi vutisa a ku: “Hi xihi xileriso lexikulu eka hinkwaswo eNawini?” Yesu u n’wi hlamule a ku: “U fanele u rhandza Yehovha Xikwembu xa wena hi mbilu ya wena hinkwayo ni hi moya-xiviri wa wena hinkwawo ni hi mianakanyo ya wena hinkwayo.” (Mat. 22:35-37) Yesu a a n’wi rhandza swinene Tata wakwe wa le tilweni naswona u hanye hi ku ya hi xileriso xexo. Nakambe a a khathala hi vuxaka byakwe na Yehovha, hi yona mhaka leyi a tshameke a tshembekile evuton’wini byakwe. Hikwalaho, emahlweninyana ka rifu rakwe, u vule leswaku Xikwembu xa swi tiva leswaku u yingise milawu ya xona hi ku tshembeka. Xisweswo, Yesu u tshame erirhandzwini ra Yehovha.—Yoh. 15:10.
2 Vanhu vo tala namuntlha va vula leswaku va rhandza Xikwembu. Na hina hi vula tano. Kambe ku ni swivutiso swa nkoka leswi hi faneleke hi anakanyisisa ha swona: ‘Xana Xikwembu xa ndzi tiva? Xana xi ndzi teka njhani? Xana xi ndzi teka tanihi loyi a nga wa xona?’ (2 Tim. 2:19) Swa tsakisa ku tiva leswaku hi nga va ni vuxaka byo tano ni Hosi ya vuako hinkwabyo.
3. Ha yini van’wana va nga tshembi leswaku va nga va va Yehovha naswona i yini leswi nga va pfunaka ku lwisana ni langutelo ro tano?
3 Kambe van’wana lava n’wi rhandzaka swinene Yehovha swa va tikela ku tshemba leswaku va nga va vanghana vakwe. Van’wanyana va titeka va ri swikangalafula, xisweswo a va tshembi leswaku va nga va va Yehovha. Kambe swa tsakisa ku tiva leswaku Xikwembu xi hi languta hi ndlela leyi hambaneke ni ya hina. (1 Sam. 16:7) Muapostola Pawulo u byele Vakreste-kulobye a ku: “Loko munhu a rhandza Xikwembu, u tiviwa hi xona.” (1 Kor. 8:3) Leswaku u tiviwa hi Xikwembu, u fanele u rhanga u xi rhandza. Tivutise: Ha yini u hlaya magazini lowu? Ha yini u tikarhatela ku tirhela Yehovha hi mbilu ya wena hinkwayo, hi moya-xiviri wa wena hinkwawo, hi miehleketo ya wena hinkwayo ni hi matimba ya wena hinkwawo? Loko u tinyiketerile eka Xikwembu u tlhela u khuvuriwa, i yini leswi ku susumeteleke ku teka magoza wolawo? Bibele yi vula leswaku Yehovha, loyi a kambisisaka timbilu, u koka vanhu lava navelekaka. (Hlaya Hagayi 2:7; Yohane 6:44.) Hikokwalaho, u nga gimeta hileswaku u tirhela Yehovha hileswi a ku kokeke. A nge pfuki a tshike vanhu lava a va kokeke loko va tshama va tshembekile. U va teka va ri va nkoka swinene naswona wa va rhandza swinene.—Ps. 94:14.
4. Ha yini minkarhi hinkwayo hi fanele hi ehleketa hi ndlela leyi vuxaka bya hina ni Xikwembu byi nga bya nkoka ha yona?
4 Leswi Yehovha se a hi kokeke, hi fanele hi tikarhatela ku tshama erirhandzwini rakwe. (Hlaya Yudha 20, 21.) Tsundzuka leswaku Bibele yi kombisa leswaku swa koteka ku va munhu a khukhuleka kumbe a suka eka Xikwembu. (Hev. 2:1; 3:12, 13) Hi xikombiso, emahlweni ko va muapostola Pawulo a vula marito lama nga eka 2 Timotiya 2:19, u vulavule hi Himenayo na Fileto. Swi tikomba onge vavanuna lavambirhi va tshame va tirhela Yehovha kambe endzhaku ka nkarhi va hambukile entiyisweni. (2 Tim. 2:16-18) Nakambe tsundzuka leswaku emavandlheni ya le Galatiya, van’wana lava a va tiviwa hi Xikwembu a va khomelelanga entiyisweni. (Gal. 4:9) Hi fanele minkarhi hinkwayo hi byi teka byi ri bya nkoka vuxaka bya hina ni Xikwembu.
5. (a) Hi tihi timfanelo tin’wana leti Xikwembu xi ti rhandzaka? (b) Hi swihi swikombiso leswi hi nga ta swi kambisisa?
5 Ku ni timfanelo tin’wana leti Yehovha a ti rhandzaka. (Ps. 15:1-5; 1 Pet. 3:4) Vanhu van’wana lava a va tiviwa hi Xikwembu va vonake hi ku va ni ripfumelo ni ku titsongahata. A hi kambisiseni swikombiso swa vavanuna vambirhi lava rhandziweke hi Yehovha hikwalaho ka leswi a va ri ni timfanelo leti. Hi ta tlhela hi vulavula hi wanuna un’wana loyi a a ehleketa leswaku u tiviwa hi Xikwembu kambe ku tikukumuxa kakwe ku endleke leswaku xi n’wi fularhela. Hi ta kuma tidyondzo ta nkoka eka swikombiso leswi.
Tata Wa Lava Nga Ni Ripfumelo
6. (a) I yini leswi Abrahama a swi endleke hikwalaho ka leswi a a ri ni ripfumelo eka switshembiso swa Yehovha? (b) Yehovha a a n’wi tiva kahle ku fikela kwihi Abrahama?
6 Abrahama a a ri wanuna loyi a kombiseke “ripfumelo eka Yehovha.” Entiyisweni, u vitaniwa “tata wa hinkwavo lava va nga ni ripfumelo.” (Gen. 15:6; Rhom. 4:11) Leswi Abrahama a a ri ni ripfumelo, u siye yindlu yakwe, vanghana ni nhundzu yakwe leswaku a ya endhawini ya le kule. (Gen. 12:1-4; Hev. 11:8-10) Ripfumelo ra Abrahama a ra ha tiyile endzhaku ka malembe yo tala. Leswi swi vonake loko a “lave ku nyikela [hi] Isaka” n’wana wakwe leswaku a yingisa xileriso xa Yehovha. (Hev. 11:17-19) Abrahama u kombise ripfumelo eka switshembiso swa Yehovha, kutani xi n’wi teke a ri munhu wo hlawuleka; a xi n’wi tiva kahle Abrahama. (Hlaya Genesa 18:19.) Leswi swi vula leswaku Yehovha a a nga n’wi tivi ntsena Abrahama; a a n’wi rhandza tanihi nakulobye wakwe.—Yak. 2:22, 23.
7. I yini leswi Abrahama a a swi tiva hi switshembiso swa Yehovha naswona sweswo swi ri khumbe njhani ripfumelo rakwe?
7 Lexi hlamarisaka, Abrahama u fe a nga si yi kuma ndzhaka ya tiko leri a a tshembisiwe rona. Nakambe a nga yi vonanga mbewu yakwe loko yi andza “ku fana ni swiribyana swa sava leri nga eribuweni ra lwandle.” (Gen. 22:17, 18) Hambileswi switshembiso leswi swi nga hetisekangiki loko Abrahama a ha hanya, u hambete a va ni ripfumelo leri tiyeke eka Yehovha. A a swi tiva leswaku switshembiso swa Yehovha swa hetiseka minkarhi hinkwayo. Abrahama u kombise ripfumelo rero hi ndlela leyi a a hanya ha yona. (Hlaya Vaheveru 11:13.) Xana Yehovha u hi tiva tanihi lava nga ni ripfumelo leri fanaka ni ra Abrahama?
Kombisa Ripfumelo Hi Ku Rindzela Yehovha
8. Hi kwihi ku navela loku faneleke loku van’wana va tsakelaka ku ku enerisa?
8 Ku ni swilo leswi hi nga ha navelaka ku va na swona. Ku nghenela vukati, ku va ni vana ni ku va ni rihanyo lerinene i ku navela ka ntumbuluko ni loku faneleke. Kambe eka vo tala, swi nga ha endleka ku navela koloko ku nga enerisiwi. Loko swi ri tano eka hina, ndlela leyi hi langutanaka ni xiyimo xexo ha yona yi nga kombisa leswaku ripfumelo ra hina ri tiye ku fikela kwihi.
9, 10. (a) I yini leswi van’wana va swi endleke leswaku va enerisa ku navela ka vona? (b) U titwa njhani hi ku hetiseka ka switshembiso swa Xikwembu?
9 Ku ta va vuphukuphuku ku enerisa ku navela koloko hi ku tlula nawu wa Xikwembu. Sweswo swi nga onha vuxaka bya hina na xona. Hi xikombiso, van’wana va hlawule matshungulelo lama lwisanaka ni milawu ya Yehovha. Van’wana va amukele mintirho leyi nga va nyikiki nkarhi wo tshama ni mindyangu ya vona ni wo ya eminhlanganweni. Van’wana va rhandzana ni vanhu lava nga riki Timbhoni. Loko Mukreste a endla swilo sweswo, xana u tikarhatela ku lava ku tiviwa hi Yehovha? Xikwembu a xi ta va xi titwe njhani loko Abrahama a a lo sungula ku hela mbilu malunghana ni switshembiso swa xona? A ku ta va ku endleke yini loko Abrahama a a lo endla swilo hi ndlela yakwe leswaku a tlhela a tshamiseka kutani a tiendlela vito ematshan’weni yo rindzela Yehovha? (Ringanisa na Genesa 11:4.) Xana Yehovha a a ta va a hambete a n’wi teka tanihi munghana wakwe?
10 Hi swihi swilo leswi u navelaka ku swi vona swi hetiseka? Xana ripfumelo ra wena ri tiye ngopfu lerova u nga rindza Yehovha leswaku a ku endlela swona? (Ps. 145:16) Hilaha swi endlekeke hakona eka Abrahama, swi nga ha endleka switshembiso swin’wana swa Xikwembu swi nga hetiseki hi nkarhi lowu hi lavaka leswaku swi hetiseka ha wona. Hambiswiritano, loko hi hanya hi ndlela leyi kombisaka leswaku hi ni ripfumelo ro fana ni ra Abrahama, Yehovha a nge hi rivali kambe u ta hi nyika hakelo.—Hev. 11:6.
Ku Hambana Exikarhi Ka Ku Titsongahata Ni Ku Tikukumuxa
11. Hi wahi malunghelo lowa Kora a veke na wona naswona sweswo swi kombisa yini hi langutelo rakwe hi Xikwembu?
11 Muxe na Kora a va hambane ngopfu loko swi ta emhakeni yo xixima lunghiselelo ra Yehovha ni swiboho swakwe. Leswi va swi endleke swi khumbe ndlela leyi Yehovha a a va languta ha yona. Kora a a ri Mulevhi wa Mukohata naswona u kume malunghelo yo tala lawa kumbexana a ma katsa ku vona ku kutsuriwa ka Vaisrayele eLwandle ro Tshwuka, ku seketela vuavanyisi bya Yehovha byo dlaya Vaisrayele lava nga yingisiki eNtshaveni ya Sinayi ni ku va a tirhisiwa ku rhwala areka ya ntwanano. (Eks. 32:26-29; Tinhl. 3:30, 31) Swi tikomba onge u tshame a tshembekile eka Yehovha ku ringana malembe yo tala naswona a a xiximiwa hi vanhu vo tala eIsrayele.
12. Hilaha swi kombisiweke hakona eka tluka 28, ku tikukumuxa ka Kora ku byi khumbe njhani vuxaka byakwe ni Xikwembu?
12 Hambiswiritano, loko Vaisrayele va ri endleleni yo ya eTikweni leri Tshembisiweke, Kora u sungule ku ehleketa leswaku ndlela leyi Yehovha a a va rhangela ha yona vanhu vakwe a yi hoxile. Kutani vanhu van’wana va 250 lava nga tindhuna va yime na Kora leswaku va ringeta ku endla mindzulamiso. Kora ni van’wana va fanele va ehlekete leswaku va ni vuxaka lebyinene na Yehovha. Va byele Muxe va ku: “Swi ringene hi n’wina, hikuva ntshungu hinkwawo ka wona wa kwetsima naswona Yehovha u le xikarhi ka wona.” (Tinhl. 16:1-3) Wa nga vona ndlela leyi a va titshemba ni ku tikukumuxa ha yona! Muxe u va byele a ku: “Yehovha u ta tivisa loyi a nga wa yena.” (Hlaya Tinhlayo 16:5.) Loko siku leri tlhandlameke ri pela, Kora ni hinkwavo lava va yimeke na yena eku xandzukeleni ka Yehovha va file.—Tinhl. 16:31-35.
13, 14. Hi tihi tindlela leti Muxe a kombiseke ku titsongahata kakwe ha tona?
13 Ku hambana na Kora, Muxe “a a rhule ku tlula vanhu hinkwavo lava a va ri ehenhla ka vuandlalo bya misava.” (Tinhl. 12:3) U kombise ku rhula ni ku titsongahata kakwe hi ku tiyimisela ku landzela nkongomiso wa Yehovha. (Eks. 7:6; 40:16) EBibeleni ku hava laha Muxe a lwisaneke ni ndlela ya Yehovha yo endla swilo kumbe ku nyangatsiwa hileswi a a fanele a landzela milawu leyi vekiweke hi Yehovha. Hi xikombiso, Yehovha u n’wi nyike swileriso swa ku akiwa ka tabernakela ni vuxokoxoko hinkwabyo byo fana ni muvala wa harani ni nhlayo ya swihulelo leswi a swi ta tirhisiwa loko ku endliwa malapi ya ntsonga. (Eks. 26:1-6) Minkarhi yin’wana u nga nyangatseka loko mulanguteri un’wana enhlengeletanweni ya Xikwembu a ku nyika swileriso leswi vonakaka swi ri ni vuxokoxoko byo tala swinene. Hambiswiritano, Yehovha i mulanguteri loyi a hetisekeke, loyi a nyikaka malandza yakwe ntirho naswona a tshembaka leswaku ma ta wu endla kahle. U ni xikongomelo lexi twalaka xo nyikela swileriso leswi nga ni vuxokoxoko byo tala. Kambe xiya leswaku Muxe a nga n’wi hlundzukelanga Yehovha hileswi a n’wi nyikeke swileriso leswi nga ni vuxokoxoko byo tala, onge hiloko a n’wi susa xindzhuti kumbe a n’wi alela ku tirhisa vutlhari byakwe. Ematshan’weni ya sweswo, Muxe u byele vatirhi leswaku va landzela swileriso sweswo swa Xikwembu hi ku helela. (Eks. 39:32) Mayana ku titsongahata ko tano! Muxe a a swi tiva leswaku ntirho wolowo a wu ri wa Yehovha naswona a a tirhisa yena ku wu endla.
14 Muxe u kombise ku titsongahata kakwe hambiloko vanhu va n’wi heta matimba. Hi xikombiso, loko vanhu va gungulele mati, Muxe u hlundzuke ngopfu naswona a nga xi vangamisanga Xikwembu. Hikwalaho ka sweswo, Yehovha u byele Muxe leswaku a nga ka a nga va nghenisi vanhu volavo eTikweni leri Tshembisiweke. (Tinhl. 20:2-12) Muxe ni makwavo wakwe Aroni va tiyiselele ku gungula ka Vaisrayele ku ringana malembe yo tala. Kambe hikwalaho ka leswi Muxe a dyoheke esikwini rero, a a nga ta ku vona ku hetiseka ka xitshembiso lexi se a ku ri khale a xi languterile. U endle yini? Hambileswi a a hele matimba, u amukele xiboho xa Yehovha hi ku titsongahata. A a swi tiva leswaku Yehovha i Xikwembu xo lulama lexi nga riki na vuhomboloki. (Det. 3:25-27; 32:4) Namuntlha loko hi ehleketa hi Muxe, xana hi n’wi teka tanihi munhu loyi a a tiviwa hi Yehovha?—Hlaya Eksoda 33:12, 13.
Ku Yingisa Yehovha Swi Lava Ku Titsongahata
15. Hi nga dyondza yini eka swiendlo swa Kora swa ku tikukumuxa?
15 Hi ta amukeriwa hi Yehovha loko hi amukela mindzulamiso leyi endliwaka evandlheni ra Vukreste ra misava hinkwayo ni swiboho leswi endliwaka hi lava rhangelaka eka rona. Kora ni vanghana vakwe va tihambanise ni Xikwembu hileswi a va titshemba ku tlula mpimo, va tikukumuxa ni ku pfumala ripfumelo. Hambileswi Kora a a vona onge Muxe lowa mukhalabye a ku ri yena loyi a a endla swiboho swa siku ni siku, entiyisweni a ku ri Yehovha loyi a a kongomisa vanhu vakwe. Xisweswo u tsandzekile ku tshembeka eka lava Xikwembu a xi va tirhisa. Kora a a fanele a rindze Yehovha leswaku a n’wi pfuna a twisisa lunghiselelo rakwe kumbe a rindza Yehovha a endla mindzulamiso loko swi laveka. Kutani Kora u tionhele ntirho wakwe wo tshembeka lowu a wu endleleke Xikwembu hileswi a tikukumuxeke.
16. Ku tekelela xikombiso xa Muxe xa ku titsongahata swi nga yi khumba njhani ndlela leyi Yehovha a hi tivaka ha yona?
16 Leswi humeleleke Kora i xilemukiso eka vakulu ni le ka vanhu van’wana evandlheni namuntlha. Ku rindzela Yehovha ni ku landzela nkongomiso wa lava vekiweke leswaku va rhangela swi lava ku titsongahata. Xana hi kombisa leswaku ha titsongahata ni leswaku hi ni moya wo rhula ku fana na Muxe? Xana ha pfumela leswaku Yehovha u tirhisa lava rhangelaka evandlheni naswona ha swi yingisa swileriso swa vona? Xana ha yi lawula mintlhaveko ya hina loko hi hele matimba? Loko hi endla tano, Yehovha u ta hi amukela naswona ku yingisa ni ku titsongahata ka hina swi ta endla leswaku a hi rhandza.
Yehovha Wa Va Tiva Lava Nga Vakwe
17, 18. I yini leswi nga hi pfunaka leswaku hi hambeta hi va lava amukelekaka eka Yehovha?
17 I swinene ku ehleketa hi vanhu lava Yehovha a a va rhandza ni lava a va rhambeke leswaku va va vanghana vakwe. Abrahama na Muxe a va nga hetisekanga naswona va endle swihoxo ku fana na hina. Kambe Yehovha a a va teka tanihi vanhu lava nga vakwe. Hambiswiritano, xikombiso xa Kora xi kombisa leswaku swi nga koteka ku va hi hambuka eka Yehovha kutani hi nga ha vi vanghana vakwe. Un’wana ni un’wana wa hina u fanele a tivutisa a ku: ‘Yehovha u ndzi languta njhani? I yini leswi ndzi nga swi dyondzaka eka swikombiso leswi swa le Bibeleni?’
18 Swa hi chavelela swinene ku tiva leswaku Yehovha u teka vanhu lava tshembekeke lava a va kokeke tanihi lava nga vakwe. Kutani hambeta u kombisa ripfumelo, ku titsongahata ni timfanelo tin’wana leswaku u amukeleka eka Xikwembu xa hina. Ku tiviwa hi Yehovha i lunghelo lerikulu leri hi endlaka hi tsaka namuntlha naswona ri ta hi tisela mikateko leyi tsakisaka enkarhini lowu taka.—Ps. 37:18.
Wa Tsundzuka Xana?
• Hi byihi vuxaka bya nkoka lebyi u nga vaka na byona na Yehovha?
• U nga ri tekelela njhani ripfumelo ra Abrahama?
• I yini leswi hi nga swi dyondzaka eka Kora na Muxe?
[Xifaniso lexi nga eka tluka 26]
Ku fana na Abrahama, xana ha tshemba leswaku Yehovha u ta swi hetisisa hi ku helela switshembiso swakwe?
[Xifaniso lexi nga eka tluka 28]
Kora a a tikukumuxa naswona a a nga swi lavi ku kongomisiwa
[Xifaniso lexi nga eka tluka 29]
Xana Yehovha u ku tiva tanihi munhu loyi a titsongahataka ni loyi a yingisaka?