XIHLOKO LEXI DYONDZIWAKA 31
“A Hi Tshiki”!
“Hikokwalaho a hi tshiki.”—2 KOR. 4:16.
RISIMU 128 Ku Tiyisela Ku Ya Fika eMakumu
LESWI HI NGA TA SWI DYONDZAa
1. Vakreste va fanele va endla yini leswaku va ta kota ku heta mphikizano?
VAKRESTE va le mphikizanweni wa vutomi. Hambiloko ha ha ku wu nghenela mphikizano lowu kumbe hi ri ni malembe yo tala hi ri eka wona, hi fanele hi ya emahlweni hi tsutsuma kukondza hi heta mphikizano. Xitsundzuxo lexi muapostola Pawulo a xi nyikeke Vakreste va le Filipiya xi nga hi khutaza leswaku hi heta mphikizano. Vakreste van’wana vo sungula a va ri ni malembe yo tala va ri nkarhi va tirhela Yehovha loko va kuma papila leri humaka eka Pawulo. Hi marito man’wana a va ri karhi va tsutsuma kahle, kambe Pawulo u va tsundzuxe leswaku va ya emahlweni va tiyisela loko va ri karhi va tsutsuma. A lava leswaku va ya emahlweni va tekelela xikombiso xakwe xo “lwela ku fikelela pakani.”—Filp. 3:14.
2. Hikwalaho ka yini xitsundzuxo lexi Pawulo a xi nyikeke Vafilipiya a xi fike hi nkarhi?
2 Xitsundzuxo xa Pawulo a xi fike hi nkarhi eka Vafilipiya. Vakreste va le Filipiya va sungule ku xanisiwa ku sukela loko vandlha ra vona ri simekiwile. Sweswo swi sungule loko Pawulo na Silasi va fika eFilipiya kwalomu ka 50 C.E, endzhaku ko landzela nkongomiso wa Xikwembu wo “Pelela eMakedoniya.” (Mint. 16:9) Va fike va kuma Lidiya, wansati loyi ‘a va yingiseleke, kutani Yehovha a pfula mbilu yakwe swinene’ leswaku a yingisa mahungu lamanene. (Mint. 16:14) Swi nga si ya kwihi, Lidiya ni ndyangu wakwe va khuvuriwile. Kambe Diyavulosi a va langute hi tihlo ro tshuka. Vavanuna va muti va kokakoke Pawulo na Silasi va va yisa etindhuneni ta tiko va fika va va hehla hi mavunwa, va vula leswaku va pfilunganya muti. Hikwalaho ka sweswo Pawulo na Silasi va biwile kutani va pfaleriwa ejele, endzhakunyana va byeriwa leswaku va huma emutini. (Mint. 16:16-40) Xana va vhele va tshika? Nikatsongo! Xana ku endleke yini hi vamakwerhu va vandlha leri ra ha ku simekiwaka? Lexi tsakisaka na vona va tiyiserile! A swi kanakanisi leswaku xikombiso xa Pawulo na Silasi xi va khutazile swinene.
3. I yini leswi Pawulo a a swi tiva naswona hi swihi swivutiso leswi hi nga ta swi kambisisa?
3 Pawulo a tiyimisele ku tiyisela. (2 Kor. 4:16) Hambiswiritano, a swi tiva leswaku u ta kota ku heta mphikizano ntsena loko a tshama a ri karhi a anakanya hi pakani yakwe. Hi nga dyondza yini eka Pawulo? Hi swihi swikombiso swa malandza yo tshembeka ya Yehovha ya namuntlha leswi kombisaka leswaku hi nga swi kota ku tiyisela swiphiqo swihi na swihi?
LESWI HI NGA SWI DYONDZAKA EKA PAWULO
4. Pawulo u swi kotise ku yini ku tshama a khomekile hambileswi a ri ejele?
4 Ehleketa hileswi Pawulo a khomeke ha swona loko a tsalela Vafilipiya. A a ri xivochwa lexi pfaleriweke endlwini eRhoma ku nga ri ejele. A nga swi koti ku huma a ya chumayela. Hambiswiritano, a tshama a khomekile hi ku chumayela vanhu lava a va n’wi endzela ni ku tsalela mavandlha mapapila. Ninamuntlha, Vakreste lava nga swi kotiki ku huma ekaya hikwalaho ka mavabyi, va tikarhatela ku chumayela vanhu lava va endzelaka. Va tlhela va chumayela vanhu hi mapapila, lava vahuweleri va nga swi kotiki ku va fikelela.
5. Hi ku ya hi marito ya Pawulo lama nga eka Vafilipiya 3:12-14, i yini leswi n’wi pfuneke leswaku a ya emahlweni a tirhela Yehovha?
5 Pawulo a nga swi pfumelelanga swilo leswinene kumbe swo biha leswi a nga tshama a swi endla swi n’wi kavanyeta ku tirhela Yehovha. Kahlekahle u vule leswaku “ku rivala swilo swa le ndzhaku” i swa nkoka leswaku a ta kota ‘ku nava a ya emahlweni eka swilo swa le mahlweni,’ leswaku a ta heta mphikizano. (Hlaya Vafilipiya 3:12-14.) Hi swihi swilo swin’wana leswi a swi ta va swi kavanyete Pawulo? Xo sungula, loko Pawulo a nga si va Mukreste a swi n’wi fambela kahle tanihi Muyuda. Hambiswiritano, swilo sweswo hinkwaswo Pawulo a swi teka swi ri “nhulu ya thyaka.” (Filp. 3:3-8) Xa vumbirhi, hambileswi a a titwa nandzu hileswi a nga tshama a xanisa Vakreste, sweswo a nga swi pfumelelanga swi n’wi kavanyeta ku tirhela Yehovha. Xa vunharhu, a nga kalanga a ehleketa leswaku se u tirhe ngopfu entirhweni wa Yehovha kutani a nga ha fanelanga a ya emahlweni a tikarhata. Pawulo u tirhe hi matimba evutirhelini hambileswi a tiyiseleke miringo yo tala yo tanihi ku pfaleriwa ejele, ku biwa, ku khandliwa hi maribye, ku tshovekeriwa hi xikepe, ku pfumala swakudya ni swiambalo. (2 Kor. 11:23-27) Ku nga khathariseki swilo swo tala leswinene leswi a swi endleke ni maxangu lama a veke na wona, a a swi tiva leswaku u fanele a ya emahlweni a tirhela Yehovha. Na hina hi fanele hi endla tano.
6. Hi swihi “swilo swa le ndzhaku” leswi hi faneleke hi swi rivala?
6 Hi nga n’wi tekelela njhani Pawulo leswaku hi “rivala swilo swa le ndzhaku”? Van’wana va hina hi tshamela ku titwa nandzu hikwalaho ka swidyoho leswi hi nga tshama hi swi endla. Loko swi ri tano, swi nga va njhani loko wo dyondza hi gandzelo ra nkutsulo ra Yesu eka dyondzo ya wena n’wini? Loko hi dyondza, hi anakanyisisa ni ku khongela hileswi hi swi dyondzeke swi nga hi pfuna leswaku hi tshika ku titwa nandzu. A hi nge he kingindziwi hi nandzu wa swidyoho leswi Yehovha a hi rivaleleke swona. Xiya swin’wana leswi hi nga swi dyondzaka eka Pawulo. Van’wana va nga va va tshike ntirho lowu holelaka swinene leswaku va ta kota ku endla leswi engeteleke entirhweni wa Yehovha. Loko swi ri tano, xana hi nga rivala swilo swa le ndzhaku hi ku tshika ku anakanya hi swilo leswi a hi ta va hi ri na swona? (Tinhl. 11:4-6; Ekl. 7:10) “Swilo swa le ndzhaku” swi nga ha katsa swilo leswinene leswi hi swi endleke entirhweni wa Yehovha kumbe miringo leyi hi tshameke hi va na yona. I ntiyiso leswaku loko hi anakanyisisa hi ndlela leyi Yehovha a hi katekiseke ha yona, vuxaka bya hina na yena byi ta tiya. Hambiswiritano, a hi fanelanga hi tibyela leswaku se hi wu hetile ntirho.—1 Kor. 15:58.
7. Hi ku ya hi 1 Vakorinto 9:24-27, i yini leswi hi faneleke hi swi endla leswaku hi ta hlula emphikizanweni wa vutomi? Hlamusela.
7 Pawulo a ma twisisa kahle marito ya Yesu lama nge: “Tikarhateni hi matimba.” (Luka 13:23, 24) Pawulo a swi tiva leswaku a fanele a tikarhata hi matimba vutomi bya yena hinkwabyo hi laha Kreste a endleke hakona. Hikwalaho ka sweswo, vutomi bya Vakreste u byi fanise ni mphikizano. (Hlaya 1 Vakorinto 9:24-27.) Loko xitsutsumi xi ri emphikizanweni a xi pfumeleli nchumu leswaku xi xi kavanyeta ku heta mphikizano. Hi xikombiso, switsutsumi swi nga tsutsuma laha ku nga ni switolo ni swilo swin’wana leswi nga swi kavanyetaka. Xana u ehleketa leswaku xitsutsumi xi nga yima endleleni xi langutisa swilo leswi xavisiwaka exitolo? A xi nge swi endli sweswo! Leswi hi nga emphikizanweni wa vutomi, hi fanele hi papalata swilo leswi nga hi kavanyetaka. Loko hi tshama hi ri karhi hi anakanyisisa hi pakani ya hina kutani hi tirha hi matimba ku fana na Pawulo, hi ta kuma hakelo!
HI NGA SWI KOTA KU TIRHELA YEHOVHA HAMBILOKO HI RI NI SWIPHIQO
8. Hi swihi swilo swinharhu leswi hi nga ta swi kambisisa?
8 Sweswi a hi kambisiseni swilo swinharhu leswi nga hi hetaka matimba loko hi ri karhi hi tirhela Yehovha. Swilo swa kona hi leswi: Loko leswi hi swi languteleke swi nga endleki, ku dyuhala ni ku xaniseka nkarhi wo leha. Hi ta pfuneka loko hi dyondza ndlela leyi van’wana va swi koteke ha yona ku tiyisela swiyimo swo tano.—Filp. 3:17.
9. Loko swilo leswi hi swi languteleke swi nga endleki hi titwa njhani?
9 Loko leswi hi swi languteleke swi nga endleki. Hi ntumbuluko, hi navela ku vona swilo leswi Yehovha a hi tshembiseke swona. Loko muprofeta Habakuku a vule leswaku u navela leswaku Yehovha a herisa vubihi eYuda, Yehovha u byele muprofeta yoloye a ku, “tshama u xi languterile.” (Hab. 2:3) Hambiswiritano, loko hi vona onge switshembiso leswi hi swi rindzeleke swa hlwela hi nga ha tshika ku hiseka. Hi nga ha hela matimba. (Swiv. 13:12) Leswi swi endlekile eku sunguleni ka va-1900. Hi nkarhi wolowo, Vakreste vo tala lava totiweke a va langutele ku ya etilweni hi 1914. Loko sweswo swi nga endlekanga xana Vakreste vo tshembeka va endle yini?
10. Xana Royal na Pearl va endle yini loko leswi a va swi languterile swi nga endlekanga hi nkarhi lowu a va swi langutele ha wona?
10 A hi buleni hi vamakwerhu vambirhi lava hluleke xiphiqo xo tano. Makwerhu Royal Spatz u khuvuriwe hi 1908 a ri ni malembe ya 20. A a tshemba leswaku ku nga ri khale u ta ya hanya etilweni. Entiyisweni, loko a vuta ntombhi yakwe, Pearl hi 1911 u n’wi byele a ku: “U swi tiva kahle leswi nga ta endleka hi 1914. Swa antswa hi tekana sweswi!” Xana makwerhu Royal na Pearl va tshike ku tirhela Yehovha loko va nga yanga etilweni hi 1914? Doo, hikuva nchumu wa nkoka ngopfu eka vona a ku ri ku tirhela Yehovha hi ku tshembeka, ku nga ri ku ya etilweni. A va tiyimisele ku tsutsuma hi ku tiyisela emphikizanweni wa vutomi. Royal na Pearl va ye emahlweni va tirhela Yehovha hi ku tshembeka malembe yo tala ku kondza va fa. A swi kanakanisi leswaku u navela ku swi vona loko Yehovha a basisa vito rakwe, loko a kombisa leswaku ndlela leyi a fumaka ha yona i yinene ni loko a hi endlela hinkwaswo leswi a hi tshembiseke swona. Swi tive leswaku swilo leswi hinkwaswo swi ta endleka hi nkarhi lowu Yehovha a wu vekeke. Loko ha ha rindzele nkarhi wolowo, a hi tshameni hi khomekile hi ku tirhela Yehovha, hi nga heli matimba loko swilo leswi hi swi languteleke swi nga endleki.
11-12. Hikwalaho ka yini hi fanele hi ya emahlweni hi tirhela Yehovha hambiloko hi nga ha ri na matimba? Vula xikombiso.
11 Ku dyuhala. Xitsutsumi xi fanele xi va ni matimba leswaku xi kota ku heta mphikizano kambe a swi kali swi lava hi va ni matimba leswaku hi ta va ni ripfumelo leri tiyeke eka Yehovha ni ku hisekela ntirho wakwe. Entiyisweni, vanhu vo tala lava dyuhaleke va wu hisekela ntirho wa Xikwembu. (2 Kor. 4:16) Hi xikombiso, loko makwerhu Arthur Secordb a ri ni malembe ya 88, se a ri ni malembe ya 55 a ri karhi a tirha eBethele. Siku rin’wana muongori loyi a n’wi khathalela u nghene ekamareni ra makwerhu Secord, kutani a ku: “Makwerhu Secord, u tirhele Yehovha malembe yo tala.” Hambiswiritano, makwerhu Arthur a a nga ehleketi ntsena hi swilo leswi a swi endleke enkarhini lowu hundzeke. U lo n’wi languta, a n’wayitela, kutani a ku: “Ina, wolowo i ntiyiso. Kambe leswi swi nga swa nkoka ngopfu a hi leswi hi swi endleke. Swa nkoka ngopfu i ku tshama hi tshembekile.”
12 Kumbexana na wena u tirhele Yehovha malembe yo tala naswona sweswi hikwalaho ka ku dyuhala, a wa ha swi koti ku endla swo tala leswi a wu swi kota. Loko swi ri tano u nga wi mapa. Tshama u ri karhi u swi tiva leswaku Yehovha a nga swi rivali hinkwaswo leswi u n’wi endleleke swona. (Hev. 6:10) Tsundzuka leswaku ku tirhela Yehovha hi mbilu hinkwayo a swi yi hi ku tala ka ntirho lowu hi n’wi endlelaka wona. Ematshan’wini ya sweswo, loko hi endla leswi nga matimbeni ya hina naswona hi swi endla hi mbilu hinkwayo hi kombisa leswaku hi rhandza Yehovha. (Kol. 3:23) Yehovha a nga langutelanga leswaku hi endla leswi hi nga kotiki ku swi endla.—Mar. 12:43, 44.
13. Leswi humeleleke Anatoly na Lidiya swi nga hi khutaza njhani leswaku hi ya emahlweni hi tirhela Yehovha hambiloko hi ri karhi hi tiyisela miringo yo tala?
13 Ku xanisaka nkarhi wo leha. Malandza man’wana ya Yehovha ma tiyisele nxaniso malembe yo tala. Hi xikombiso Anatoly Melnikc a ri ni malembe ya 12 loko tata wakwe a khomiwa, a pfaleriwa ejele a tlhela a yisiwa eSiberia, leyi nga eka tikhilomitara to tlula 7 000, ekule ni ndyangu wakwe lowu a wu ri eMoldova. Endzhaku ka lembe, Anatoly, mana wakwe ni vakokwa wakwe na vona va yisiwe eSiberia. Hi ku famba ka nkarhi va sungule ku ya eminhlanganweni emugangeni wun’wana, a va boheka ku famba tikhilomitara ta 30 ku ri ni gamboko naswona xirhami xa kona a xi vuyisa ni n’wana evukatini. Loko Anatoly a kurile u hete malembe manharhu a ri ejele a siye nsati wakwe Lidiya ni xinhwanyatana xa vona lexi a xi ri ni lembe. Hambileswi Anatoly a xanisekeke malembe yo tala, yena ni ndyangu wakwe va ye emahlweni va tirhela Yehovha. Anatoly sweswi i xirho xa Komiti ya Rhavi eCentral Asia naswona u ni malembe ya 82. A hi endleni hinkwaswo leswi nga ematimbeni ya hina leswaku hi tirhela Yehovha ku fana na Anatoly na Lidiya, hi ya emahlweni hi tiyisela.—Gal. 6:9.
TSHAMA U LANGUTELE VUMUNDZUKU
14. I yini leswi Pawulo a a swi tiva leswaku u fanele a swi endla leswaku a ta fikelela pakani yakwe?
14 Pawulo a tshemba leswaku u ta heta mphikizano kutani a fikelela pakani yakwe. Leswi a ri Mukreste loyi a totiweke a a langutele ku kuma “hakelo ya ku vitaneriwa ehenhla hi Xikwembu.” Hambiswiritano, a a swi tiva leswaku u ta kuma hakelo yoleyo loko a ya emahlweni a ‘lwela ku yi fikelela.’ (Filp. 3:14) Hakunene Pawulo u tirhise xikombiso xa kahle ku pfuna Vafilipiya leswaku va ya emahlweni va tikarhatela ku fikelela pakani ya vona.
15. Xana Pawulo u xi tirhise njhani xikombiso xo va muakatiko, leswaku a khutaza Vakreste va le Filipiya ku ya emahlweni va “lwela ku fikelela” pakani?
15 Pawulo u tsundzuxe Vakreste va le Filipiya leswaku i vaakatiko va le tilweni. (Filp. 3:20) Hikwalaho ka yini a va fanele va tsundzuka sweswo? Hikuva emikarhini ya vona, ku va muakatiko wa Rhoma a swi tekeriwa ehenhla.d Kambe, eka Vakreste lava totiweke, ku ya hanya etilweni a swi ri swa nkoka hikuva a va ta kuma mikateko yo tala. Ku va muakatiko wa Rhoma a swi nga ri nchumu loko swi pimanisiwa ni ku ya hanya etilweni! Hikwalaho ka sweswo, Pawulo u khutaze Vakreste va le Filipiya a ku: “Tikhomeni hi mukhuva lowu fanelaka mahungu lamanene malunghana na Kreste.” (Filp. 1:27) Ninamuntlha, Vakreste lava totiweke va hi vekela xikombiso lexinene hi ku tikarhatela ku fikelela pakani ya vona yo ya hanya etilweni hilaha ku nga heriki.
16. Hi ku ya hi Vafilipiya 4:6, 7, hambi hi ni ntshembo wo ya hanya etilweni kumbe kwala misaveni, i yini leswi hi faneleke hi ya emahlweni hi swi endla?
16 Hambi hi ni ntshembo wo hanya etilweni kumbe kwala misaveni leyi nga ta va paradeyisi, hi fanele hi ya emahlweni hi tikarhatela ku fikelela pakani yoleyo. Ku nga khathariseki leswi hi hlanganaka na swona, a hi fanelanga hi languta swilo swa le ndzhaku kumbe hi pfumelela nchumu wo karhi wu hi sivela ku tirhela Yehovha. (Filp. 3:16) Leswi hi swi languteleke swi nga ha vonaka swi hlwela kumbe hi dyuhala. Hi nga va hi tiyisele maxangu ni ku xaniseka malembe yo tala. Ku nga khathariseki xiyimo xa wena u “nga vileli ha nchumu.” Ematshan’weni ya sweswo, tivisa Xikwembu swikombelo swa wena hi xikhongelo ni xikombelo, kutani Xikwembu xi ta ku nyika ku rhula loku tlulaka miehleketo hinkwayo.—Hlaya Vafilipiya 4:6, 7.
17. Hi ta kambisisa yini eka xihloko lexi landzelaka?
17 Onge hi nga tikarhatela ku fikelela pakani ya hina yo heta mphikizano wa vutomi ku fana ni xitsutsumi lexi tikarhataka ngopfu loko xi ri ekusuhi ni ku heta mphikizano. Nakambe a hi tshameni hi ri karhi hi anakanyisisa hi switshembiso swo tsakisa leswi Xikwembu xi hi tshembisaka swona tanihi leswi hi nga ekusuhi ni ku heta mphikizano ku nga khathariseki swiyimo swa hina. I yini leswi hi faneleke hi swi endla leswaku hi nga tshiki ku tiyisela? Xihloko lexi landzelaka xi ta hi pfuna ku tiva leswi hi nga swi rhangisaka ni ku “tiyiseka hi swilo swa nkoka swinene.”—Filp. 1:9, 10.
RISIMU 79 Va Dyondzise Ku Yima Va Tiyile
a Hambiloko hi ri ni malembe yo tala hi ri nkarhi hi tirhela Yehovha, hi ya emahlweni hi kula eripfumelweni ni ku antswisa ndlela leyi hi n’wi gandzelaka ha yona. Muapostola Pawulo u khutaze Vakreste leswaku va nga karhali ku endla tano. Eka papila leri a ri tsaleleke Vafilipiya, hi kuma xikhutazo lexi nga hi pfunaka leswaku hi tiyisela emphikizanweni wa hina wa vutomi. Xihloko lexi xi ta hi pfuna ku tiva ndlela leyi hi nga ma tirhisaka ha yona marito ya Pawulo lama huhuteriweke.
b Vona mhaka ya vutomi ya makwerhu Secord, “Leswi Ndzi Swi Endleke Evugandzerini Bya Ntiyiso,” eka Xihondzo xo Rindza xa Xinghezi xa June 15, 1965.
c Vona mhaka ya vutomi bya Makwerhu Melnik, eka nhlokomhaka leyi nge, “Ndzi Dyondzisiwe Ku Sukela eVuhlangini Ku Rhandza Xikwembu,” eka Xalamuka!, ya November 8, 2004.
d Tiko ra Filipiya a ri lawuriwa hi mfumo wa Rhoma, kutani vanhu va kona a va tiphina hi timfanelo ta ku va vaakatiko va Rhoma. Hikwalaho Vakreste va le Filipiya a va xi twisisa kahle xikombiso lexi Pawulo a xi tirhiseke.