Xana Bibele Ya Ha Ya eMahlweni Yi Cinca Vutomi Bya Wena?
“Mi hundzuka hi ku hundzula mianakanyo ya n’wina.”—VARHOMA 12:2.
TINSIMU: 61, 52
1-3. (a) I yini leswi nga ha hi tikelaka ku swi cinca endzhaku ko khuvuriwa? (b) I swivutiso swihi leswi hi nga tivutisaka swona loko swi hi tikela ku endla nhluvuko hilaha a hi swi langutele hakona? (Vona swifaniso leswi nga eku sunguleni ka xihloko lexi.)
KEVIN a ri ni malembe yo tala a ri karhi a gembula, a dzaha, a ri xidakwa naswona a tirhisa swidzidziharisi.[1] (Vona nhlamuselo ya le hansi.) U dyondze hi Yehovha naswona a a lava ku va munghana wakwe. Kambe leswaku a endla tano, a fanele a cinca vutomi byakwe hilaha ku heleleke. U swi kotile ku cinca hi ku pfuniwa hi Yehovha ni hi matimba ya Rito Rakwe, ku nga Bibele.—Vaheveru 4:12.
2 Endzhaku ka loko Kevin a khuvuriwile, a ha fanele a cinca vumunhu byakwe leswaku a ta va Mukreste lonene. (Vaefesa 4:31, 32) Hi xikombiso, a a hatla a hlundzuka. Swi n’wi hlamarisile ku vona ndlela leyi a swi tika ha yona ku lawula ku hlundzuka kakwe. Kahlekahle, Kevin u vule leswaku ku dyondza ku lawula ku hlundzuka kakwe hi swona a swi tika swinene ku tlula ku tshika swilo swo biha leswi a swi endla a nga si khuvuriwa! Endzhaku ko kombela Yehovha leswaku a n’wi pfuna ni ku dyondza Bibele u swi kotile ku cinca.
3 Loko hi nga si khuvuriwa, vo tala va hina a hi fanele hi endla ku cinca lokukulu evuton’wini bya hina leswaku hi kota ku hanya hi ndlela leyi Bibele yi vulaka leswaku hi hanya ha yona. Kambe ni sweswi, ha swi xiya leswaku ha ha fanele hi endla ku cinca kutsongo leswaku hi ta ya hi fana ni Xikwembu na Kreste. (Vaefesa 5:1, 2; 1 Petro 2:21) Hi xikombiso, hi nga xiya leswaku hi tshamela ku rila hi vamakwerhu kumbe ku va hleva. Kumbexana minkarhi yin’wana hi nga chava leswi van’wana va swi ehleketaka hi hina kumbe ku vula leswaku a xi kona lexinene lexi hi xi endlaka. Swi nga ha endleka leswaku se hi ni malembe yo tala hi ri karhi hi ringeta ku cinca kambe ha ha ya emahlweni hi endla swihoxo leswi fanaka. Kutani hi nga ha tivutisa leswi: ‘Ha yini swi ndzi tikela swinene ku tshika mikhuva leyi, leyi nga nyawuriki? Ndzi fanele ndzi endla yini leswaku ndzi tirhisa leswi Bibele yi swi vulaka leswaku ndzi ta kota ku ya emahlweni ndzi antswisa vumunhu bya mina?’
U NGA SWI KOTA KU TSAKISA YEHOVHA
4. Ha yini hi nga swi koti ku tsakisa Yehovha eka hinkwaswo leswi hi swi endlaka?
4 Ha n’wi rhandza Yehovha naswona ha swi navela hi mbilu hinkwayo ku n’wi tsakisa. Kambe lexi twisaka ku vava, a hi swi koti ku n’wi tsakisa minkarhi hinkwayo hikwalaho ka leswi hi nga hetisekangiki. Hakanyingi hi titwa ku fana na muapostola Pawulo, loyi a nga te: “Vuswikoti byo navela byi kona eka mina, kambe vuswikoti byo endla leswi nga swinene a byi kona.”—Varhoma 7:18; Yakobo 3:2.
5. Hi kwihi ku cinca loku hi ku endleke loko hi nga si khuvuriwa naswona i ku tsana kwihi loku hi nga ha yaka emahlweni hi lwisana na kona?
5 Loko hi nga si va xiphemu xa vandlha, hi tshike ku endla swilo leswi Yehovha a swi vengaka. (1 Vakorinto 6:9, 10) Kambe a hi hetisekanga. (Vakolosa 3:9, 10) Kutani ha ha ya emahlweni hi endla swihoxo hambiloko hi ri ni malembe yo tala hi khuvuriwile. Nkarhi ni nkarhi, hi nga va ni ku navela ko biha kumbe swi nga hi tikela ku lawula ku tsana ka hina. Entiyisweni, hi nga ha boheka ku lwisana ni ku endla swihoxo leswi fanaka malembe yo tala.
6, 7. (a) I yini lexi endlaka leswaku swi koteka ku va hi va vanghana va Yehovha hambileswi hi nga hetisekangiki? (b) Ha yini hi nga fanelanga hi tshika ku kombela ku rivaleriwa eka Yehovha?
6 Hambileswi hi nga hetisekangiki, hi nga swi kota ku va ni vuxaka na Yehovha hi tlhela hi n’wi tirhela. Minkarhi hinkwayo tsundzuka ndlela leyi u veke munghana wa Yehovha ha yona. Hi Yena a nga rhanga a vona leswinene eka wena naswona a a lava leswaku u n’wi tiva. (Yohane 6:44) Nakambe a swi tiva leswaku u ni swihoxo ni ku tsana ko karhi ni leswaku u ta ya emahlweni u endla swihoxo. Kambe nilokoswiritano Yehovha a a lava leswaku u va munghana wakwe.
7 Yehovha wa hi rhandza swinene lerova u hi nyike nyiko ya risima. U rhumele N’wana wakwe emisaveni leswaku a ta nyikela hi vutomi byakwe tanihi nkutsulo wa swidyoho swa hina. (Yohane 3:16) Loko hi endla xihoxo, hi nga kombela Yehovha leswaku a hi rivalela. Hikwalaho ka nkutsulo, hi nga tiyiseka leswaku u ta hi rivalela naswona ha ha ta va vanghana vakwe. (Varhoma 7:24, 25; 1 Yohane 2:1, 2) Tsundzuka leswaku Yesu u fele vadyohi lava hundzukaka. Kutani hambiloko hi vona hi endle swilo swo biha ngopfu, a hi fanelanga hi tshika ku kombela Yehovha leswaku a hi rivalela. Loko hi nga n’wi kombeli leswaku a hi rivalela, swi ta fana ni loko hi ala ku hlamba mavoko loko ma thyakile. Ha swi tlangela swinene leswi Yehovha a endleke swi koteka leswaku hi va vanghana vakwe hambileswi hi nga hetisekangiki!—Hlaya 1 Timotiya 1:15.
Loko hi lava ku tshinela eka Yehovha, hi fanele hi ya emahlweni hi ringeta ku n’wi tekelela swin’we ni N’wana wakwe
8. Ha yini hi nga fanelanga hi honisa ku tsana ka hina?
8 I ntiyiso leswaku a hi nge ku bi hi makatla ku tsana ka hina kumbe hi tshamela ku tiyimelela loko hi endla swihoxo. Yehovha u hi byerile leswaku u lava vanhu va njhani leswaku va va vanghana vakwe. (Pisalema 15:1-5) Kutani loko hi lava ku tshinela eka yena, hi fanele hi ya emahlweni hi ringeta ku tekelela yena ni N’wana wakwe. Hi fanele hi ringeta ku lawula ku navela ko biha naswona hi nga swi kota ku tshika yin’wana ya mikhuva yo biha. Ku nga khathariseki leswaku hi ni malembe mangani hi khuvuriwile, hi fanele hi tshamela ku antswisa vumunhu bya hina.—2 Vakorinto 13:11.
9. Hi swi tiva njhani leswaku hi nga swi kota ku ya emahlweni hi ambala vumunhu lebyintshwa?
9 Muapostola Pawulo u byele Vakreste a ku: “Leswaku mi cukumeta vumunhu bya khale lebyi fambisanaka ni ndlela ya n’wina yo sungula ya ku tikhoma ni lebyi onhiwaka hi ku ya hi ku navela ka byona loku xisaka; kambe leswaku mi endliwa mi va lavantshwa ematimbeni lama susumetaka mianakanyo ya n’wina, kutani mi fanele mi ambala vumunhu lebyintshwa lebyi tumbuluxiweke hi ku ya hi ku rhandza ka Xikwembu hi ku lulama ka ntiyiso ni vutshembeki.” (Vaefesa 4:22-24) Leswi swi vula leswaku hi fanele hi ya emahlweni hi endla matshalatshala leswaku hi cinca ni ku “ambala vumunhu lebyintshwa.” Kutani ku nga khathariseki leswaku hi ni nkarhi wo tanihi kwihi hi tirhela Yehovha, minkarhi hinkwayo hi nga dyondza swo tala hi timfanelo takwe. Nakambe Bibele yi nga hi pfuna ku hambeta hi cinca vumunhu bya hina leswaku hi ya hi fana na yena.
HA YINI SWI TIKA SWINENE?
10. Hi fanele hi endla yini leswaku hi ya emahlweni hi endla ku cinca hi ku pfuniwa hi Bibele naswona hi swihi swivutiso leswi hi nga tivutisaka swona?
10 Hinkwerhu hi lava ku endla leswi Bibele yi swi vulaka. Kambe hi fanele hi tirha hi matimba leswaku hi ya emahlweni hi cinca. Ha yini hi fanele hi tikarhata hi ndlela leyi? Ha yini Yehovha a nga endli leswaku swi hi olovela ku endla leswinene?
11-13. Ha yini Yehovha a lava leswaku hi tikarhatela ku hlula ku tsana ka hina?
11 Loko hi anakanya hi vuako hinkwabyo ni hinkwaswo leswi nga eka byona a hi kanakani leswaku Yehovha u ni matimba yo endla xin’wana ni xin’wana. Hi xikombiso u endle dyambu, leri nga ni matimba swinene. Sekoni yin’wana ni yin’wana dyambu ri humesa mpimo lowukulu wa ku vonakala swin’we ni ku hisa, kambe ko va xiphemu xitsongo ntsena lexi lavekaka leswaku ku va ni vutomi emisaveni. (Pisalema 74:16; Esaya 40:26) Loko malandza ya Yehovha ya laha misaveni ya lava matimba wa ma nyika. (Esaya 40:29) Swi le rivaleni leswaku loko Yehovha a swi lava, a a ta endla leswaku swi hi olovela swinene ku hlula ku tsana ni ku navela ko biha. Ha yini a nga endli tano?
12 Yehovha u hi nyike ntshunxeko wa ku tihlawulela. Kutani u hi pfumelela ku va hi tihlawulela loko hi ta n’wi yingisa. Loko hi hlawula ku n’wi yingisa ni ku tikarhatela ku endla ku rhandza kakwe, hi kombisa leswaku ha n’wi rhandza naswona hi lava ku n’wi tsakisa. Sathana u vula leswaku Yehovha a nga na mfanelo yo fuma. Kambe loko hi yingisa Yehovha hi kombisa leswaku hi lava a va Mufumi wa hina. Hi nga tiyiseka leswaku Tata wa hina la nga ni rirhandzu wa ma tlangela matshalatshala lawa hi ma endlaka leswaku hi n’wi yingisa. (Yobo 2:3-5; Swivuriso 27:11) Loko hi tirha hi matimba leswaku hi lawula ku tsana ka hina hambileswi swi nga oloviki, ha tshembeka eka Yehovha naswona hi kombisa leswaku hi lava a va Mufumi wa hina.
13 Yehovha u hi byela leswaku hi fanele hi tirha hi matimba leswaku hi tekelela timfanelo takwe. (Vakolosa 3:12; hlaya 2 Petro 1:5-7.) Nakambe u lava leswaku hi tikarhatela ku lawula ndlela leyi hi anakanyaka ha yona ni leyi hi titwaka ha yona. (Varhoma 8:5; 12:9) Loko hi tikarhatela ku cinca naswona hi swi kota ku endla tano sweswo swa hi tsakisa swinene.
PFUMELELA RITO RA XIKWEMBU RI HAMBETA RI KU CINCA
14, 15. Hi nga endla yini leswaku hi va ni timfanelo leti Yehovha a ti rhandzaka? (Vona bokisi leri nge “Bibele Ni Xikhongelo Swi Cince Vutomi Bya Vona.”)
14 Hi fanele hi endla yini leswaku hi va ni timfanelo leti Yehovha a ti rhandzaka? Ematshan’weni yo tiendlela xiboho xa leswi hi faneleke hi swi cinca, hi fanele hi pfumelela Xikwembu xi hi kongomisa. Varhoma 12:2 yi ri: “Tshikani ku titwananisa ni mafambiselo lawa ya swilo, kambe mi hundzuka hi ku hundzula mianakanyo ya n’wina, leswaku mi ta tiyiseka hi ku rhandza ka Xikwembu loku nga kunene ni loku amukelekaka ni loku hetisekeke.” Kutani leswaku hi tiva leswi Yehovha a swi lavaka, hi fanele hi titshega hi mpfuno lowu a hi nyikeke wona. Hi fanele hi hlaya Bibele siku ni siku, hi anakanyisisa hi leswi hi swi hlayaka ni ku kombela Yehovha leswaku a hi nyika moya lowo kwetsima. (Luka 11:13; Vagalatiya 5:22, 23) Loko hi endla tano, Yehovha u ta hi pfuna leswaku hi twisisa leswi n’wi tsakisaka naswona hi ta dyondza ku anakanya ku fana na yena. Kutani leswi hi swi anakanyaka, leswi hi swi vulaka ni ku swi endla swi ta ya swi tsakisa Yehovha naswona hi ta dyondza ku lawula ku tsana ka hina. Kambe nilokoswiritano, hi fanele hi ya emahlweni hi lwisana na kona.—Swivuriso 4:23.
15 Ku engetela eka ku hlaya Bibele siku ni siku, hi fanele hi dzika eka yona hi ku tirhisa minkandziyiso ya hina, yo tanihi Xihondzo xo Rindza ni Xalamuka! Swihloko swo tala eka timagazini leti swi hi dyondzisa ndlela yo tekelela timfanelo ta Yehovha ni ndlela yo lwisana ni ku tsana ka hina. Hi nga ha kuma swihloko kumbe matsalwa yo karhi lama hi pfunaka. Hi nga hlengeleta matsalwa lawa ni swihloko leswaku hi tlhela hi swi hlaya.
16. Ha yini hi nga fanelanga hi hela matimba loko hi vona hi nga endli ku cinca hi ku hatlisa?
16 Swi teka nkarhi wo leha ku dyondza ku tekelela timfanelo ta Yehovha. Kutani loko u vona u nga cincanga swo tala hilaha a wu lava hakona, lehisa mbilu. Eku sunguleni, u nga boheka ku tisindzisa ku endla leswi Bibele yi swi vulaka. Kambe loko u ya u ehleketisisa ni ku endla swilo hilaha Yehovha a lavaka hakona, swi ta ya swi ku olovela ku anakanya ku fana na yena ni ku endla leswinene.—Pisalema 37:31; Swivuriso 23:12; Vagalatiya 5:16, 17.
ANAKANYA HI VUMUNDZUKU BYA HINA LEBYINENE
17. Loko hi tshembekile eka Yehovha, hi nga langutela vumundzuku byihi lebyinene?
17 Hi langutele nkarhi lowu hi nga ta va lava hetisekeke ni ku tirhela Yehovha hilaha ku nga heriki. Hi nkarhi wolowo, a hi nge he lwisani ni ku tsana ka hina naswona swi ta hi olovela ku tekelela Yehovha. Kambe ni sweswi hi kota ku gandzela Yehovha hikuva u hi nyike nyiko ya nkutsulo. Hambileswi hi nga hetisekangiki, hi nga n’wi tsakisa loko hi ya emahlweni hi tikarhatela ku cinca ni ku yingisa leswi a hi dyondzisaka swona eBibeleni.
18, 19. Hi nga tiyiseka njhani leswaku Bibele yi ni matimba yo hambeta yi cinca vutomi bya hina?
18 Kevin u endle hinkwaswo leswi a nga swi kotaka leswaku a dyondza ku lawula ku hlundzuka kakwe. U anakanyisise hi leswi a swi dyondzeke eBibeleni kutani a tikarhatela ku endla ku cinca evuton’wini byakwe. U tlhele a tirhisa switsundzuxo swa vamakwerhu. Hambileswi Kevin swi n’wi tekeleke malembe ku endla nhluvuko, hi ku famba ka nkarhi u ve nandza wa vutirheli. Sweswi u ni malembe ya 20 a ri nkulu. Hambi ku ri sweswi, wa swi tiva leswaku u fanele a ya emahlweni a lwisana ni ku tsana kakwe.
19 Ku fana na Kevin, hi nga ya emahlweni hi antswisa vumunhu bya hina. Loko hi endla tano, hi ta ya hi tshinela eka Yehovha. (Pisalema 25:14) Loko hi endla hinkwaswo leswi hi nga swi kotaka leswaku hi n’wi tsakisa, u ta hi pfuna leswaku hi swi kota. Kutani hi nga tiyiseka leswaku hi ku pfuniwa hi Bibele hi ta ya emahlweni hi cinca vutomi bya hina.—Pisalema 34:8.
^ [1] (ndzimana 1) Vito ri cinciwile.