Tshembani Yehovha Tanihi Leswi Makumu Ma Tshinelaka

“Tshembani Yehovha hi minkarhi leyi nga heriki.”—ESA. 26:4.

 1. Hi kwihi ku hambana loku nga kona exikarhi ka malandza ya Xikwembu ni vanhu va misava?

HI HANYA emisaveni leyi vanhu va timiliyoni va nga ha swi tiviki leswaku va tshemba mani kumbe yini, hileswi kumbexana va twisiweke ku vava kumbe va hetiweke matimba minkarhi yo tala. Kambe malandza ya Yehovha ma hambanile na vona. Leswi ma kongomisiwaka hi vutlhari bya Xikwembu, ma swi tiva leswaku a ma fanelanga ma tshemba misava leyi kumbe “vanhu [va yona] va xiyimo xa le henhla.” (Ps. 146:3) Ematshan’weni ya sweswo, ma tshemba Yehovha eka vutomi ni le ka vumundzuku bya wona hikuva ma swi tiva leswaku wa ma rhandza nileswaku minkarhi hinkwayo u hetisisa Rito rakwe.—Rhom. 3:4; 8:38, 39.

 2. I yini leswi Yoxuwa a swi vuleke malunghana ni ku tshembeka ka Xikwembu?

² Yoxuwa u tiyisekise leswaku Xikwembu xa tshembeka hakunene. Loko a ri ekusuhi ni ku fa u byele Vaisrayele a ku: “Mi swi tiva kahle hi timbilu ta n’wina hinkwato ni mimoya-xiviri ya n’wina hinkwayo leswaku a ri wanga ni rito rin’we eka marito hinkwawo lamanene lawa Yehovha Xikwembu xa n’wina a ma vuleke. Hinkwawo ma hetisekile eka n’wina.”—Yox. 23:14.

 3. I yini leswi vito ra Xikwembu ri swi paluxaka ha xona?

³ Yehovha a nga hetisisi switshembiso swakwe hileswi a rhandzaka malandza yakwe ntsena, kambe u swi hetisisa ngopfu-ngopfu hikwalaho ka vito rakwe. (Eks. 3:14; 1 Sam. 12:22) Xingheniso xa The Emphasized Bible, leyi tsariweke hi J. B. Rotherham, xi vula leswaku vito ra Xikwembu ri vula leswaku Xikwembu xi nga va nchumu wihi na wihi leswaku xi hetisisa switshembiso swa xona. Loko hi twa vito ra xona, hi tsundzuka leswaku minkarhi hinkwayo xi endla leswi xi swi vulaka. Xi nga endla leswi xi swi lavaka nkarhi wihi na wihi ni le ndhawini yihi na yihi. Ku hava nchumu lowu Xikwembu xi nga tsandzekaka ku wu endla. Xikwembu xi ta endla swilo hi ku ya hi nhlamuselo ya vito ra xona.

 4. (a) I yini leswi Esaya 26:4 yi hi khutazaka ku swi endla? (b) I yini leswi hi nga ta swi kambisisa exihlokweni lexi?

⁴ Tivutise, ‘Xana Yehovha ndzi n’wi tiva kahle lerova ndzi nga n’wi tshemba hi ku helela? Xana ndzi langutela vumundzuku hi ku tiyiseka hileswi ndzi swi tivaka leswaku Xikwembu xi kongomisa hinkwaswo?’ Esaya 26:4 yi ri: “Tshembani Yehovha hi minkarhi leyi nga heriki, hikuva Yah Yehovha i Ribye ra hilaha ku nga riki na makumu.” I ntiyiso leswaku sweswi Xikwembu a xi ngheneleli hi singita evuton’wini bya vanhu hilaha xi endleke hakona eminkarhini yin’wana ya ku tsariwa ka Bibele. Nilokoswiritano, tanihi leswi xi nga “Ribye ra hilaha ku nga riki na makumu,” hi nga xi tshemba “hi minkarhi leyi nga heriki.” Xikwembu xa hina xo tshembeka xi va pfuna njhani vagandzeri va xona vo tshembeka namuntlha? A hi kambisiseni tindlela tinharhu: Xa hi tiyisa loko hi lava mpfuno wa xona leswaku hi hlula ndzingo, xa hi seketela loko hi boheka ku langutana ni vanhu lava nga ri tsakeriki rungula ra hina kumbe lava hi kanetaka hi ku kongoma naswona xa hi tiyisa loko hi tshikileriwa hi mivilelo yo tala. Loko hi ri karhi hi kambisisa tindlela leti, anakanyisisa hi ndlela leyi u nga ku tiyisaka ha yona ku tshembela ka wena eka Yehovha.

Tshemba Xikwembu Loko U Ringeka Ku Endla Leswo Biha

 5. Loko swi ta emhakeni yo tshemba Xikwembu, hi wihi ndzingo lowukulu lowu hi nga ha langutanaka na wona?

⁵ Swa olova ku tshemba Yehovha loko swi ta emhakeni ya xitshembiso xakwe xo tisa Paradeyisi kumbe xo pfuxa vafi hikuva sweswo i swilo leswi hi swi navelaka leswaku swi endleka. Kambe swi nga ha tika swinene ku n’wi tshemba loko hi endla xiboho xo yingisa milawu yakwe ya mahanyelo niloko hi lava ku khorwiseka hi ku helela leswaku ku yingisa milawu yakwe ya mahanyelo i swinene naswona swi ta hi tisela ntsako lowukulu. Hosi Solomoni u nyikele ndzayo leyi: “Tshemba Yehovha hi mbilu ya wena hinkwayo naswona u nga titshegi hi ku twisisa ka wena n’wini. N’wi tivise tindlela ta wena hinkwato, kutani yena u ta lulamisa tindlela ta wena.” (Swiv. 3:5, 6) Xiya leswaku ku vulavuriwa hi “tindlela” ta hina. Entiyisweni, vutomi bya hina hinkwabyo byi fanele byi kombisa leswaku hi tshemba Xikwembu, ku nga ri ntshembo wa hina wa Vukreste ntsena. Hi nga swi kombisa njhani leswaku ha xi tshemba loko hi langutana ni miringo?

 6. Hi nga ku tiyisa njhani ku tiyimisela ka hina ko papalata ku ehleketa swilo swo biha?

⁶ Ku papalata leswo biha swi sungula emianakanyweni ya hina. (Hlaya Varhoma 8:5; Vaefesa 2:3.) Kutani u nga ku tiyisa njhani ku tiyimisela ka wena ko papalata ku ehleketa swilo swo biha? Kambisisa tindlela leti ta ntlhanu: 1. Kombela mpfuno wa Xikwembu hi ku khongela. (Mat. 6:9, 13) 2. Anakanyisisa hi swikombiso swa le Bibeleni swa lava va nga n’wi yingisangiki Yehovha ni swa lava va n’wi yingiseke kutani u kambisisa vuyelo lebyi va veke na byona.a (1 Kor. 10:8-11) 3. Anakanyisisa hi ndlela leyi xidyoho xi nga mi vangelaka ha yona ntshikilelo emiehleketweni ni le mintlhavekweni, wena ni varhandziwa va wena. 4. Ehleketa ndlela leyi Xikwembu xi titwaka ha yona loko un’wana wa malandza ya xona a wela exidyohweni lexikulu. (Hlaya Pisalema 78:40, 41.) 5. Ehleketa hi ndlela leyi mbilu ya Yehovha yi tsakaka ha yona loko a vona mugandzeri wakwe loyi a tshembekaka a papalata leswo biha kutani a endla leswo lulama ku nga khathariseki leswaku u le rivaleni kumbe exihundleni. (Ps. 15:1, 2; Swiv. 27:11) Na wena u nga swi kombisa leswaku u tshembela eka Yehovha.

Tshemba Xikwembu Loko Vanhu Va Ku Kaneta Ni Loko Va Nga Ri Tsakeli Rungula Ra Wena

 7. Hi yihi miringo leyi Yeremiya a langutaneke na yona, naswona minkarhi yin’wana u titwe njhani?

⁷ Vamakwerhu vo tala va chumayela ensin’wini leyi tikaka ngopfu. Muprofeta Yeremiya u chumayele ensin’wini yo tano, ku nga mfumo wa Yuda, emasikwini ya wona yo hetelela lawa a ma ri ni mpfilumpfilu. Siku ni siku ripfumelo rakwe a ri ringiwa hikuva u huwelele rungula ra vuavanyisi bya Xikwembu hi ku titsongahata. Siku rin’wana, hambi ku ri matsalana wakwe wo tshembeka Baruku, u gungurile hileswi a a hele matimba. (Yer. 45:2, 3) Xana Yeremiya u pfumelele ku hela matimba ku n’wi hlula? Minkarhi yin’wana u titwe a tshikilelekile. U te: “A ku rhukaniwe siku leri ndzi velekiweke ha rona! Ha yini ndzi hume embelekweni ku ta vona ntirho wa ku tikarhata hi matimba ni gome nileswaku masiku ya mina ma hela hi tingana letikulu?”—Yer. 20:14, 15, 18.

8, 9. Hi ku ya hi Yeremiya 17:7, 8 na Pisalema 1:1-3, i yini leswi hi faneleke hi swi endla leswaku hi hambeta hi tswala mihandzu leyinene?

⁸ Kambe Yeremiya a nga helanga matimba. U ye emahlweni a tshemba Yehovha. Hikwalaho, muprofeta loyi wo tshembeka u vone ku hetiseka ka marito ya Yehovha lama tsariweke eka Yeremiya 17:7, 8 lama nge: “U katekile munhu la tiyeke emirini loyi a tshembaka Yehovha ni loyi ntshembo wakwe ku nga Yehovha. Kunene u ta fana ni murhi lowu byariweke ekusuhi ni mati, lowu naviselaka timitsu ta wona laha mati ma khulukaka kona; naswona a nge ku voni ku hisa loko ku fika, kambe switluka swakwe swi ta va swikulu. Hi lembe ra dyandza a nge vileli, naswona a nge tshiki ku veka mihandzu.”

⁹ Ku fana ni murhi lowu tsakeke lowu tswalaka mihandzu “lowu byariweke ekusuhi ni mati,” kumbe lowu byariweke endhawini leyi cheletiwaka, Yeremiya ‘a nga tshikanga ku veka mihandzu.’ U ale ku kuceteriwa hi vahlekuri vo biha lava a va n’wi rhendzerile. Ematshan’weni ya sweswo, u khomelele eka Yehovha, ku nga Xihlovo xa “mati” lama nyikaka vutomi, naswona u ma tekele enhlokweni marito hinkwawo lawa a n’wi byeleke wona. (Hlaya Pisalema 1:1-3; Yer. 20:9) Vona ndlela leyi xikombiso xa Yeremiya xi nga xinene ha yona eka hina, ngopfu-ngopfu eka lava va tirhelaka Xikwembu ensin’wini leyi tikaka! Loko u ri exiyin’weni xo tano, hambeta u tshembela eka Xikwembu, lexi nga ta ku tiyisa loko u ri karhi u “[endla] xitiviso xa le rivaleni eka vito ra xona.”—Hev. 13:15.

10. Hi yihi mikateko leyi hi nga na yona naswona hi fanele hi tivutisa yini?

¹⁰ Yehovha u hi nyike swilo swo tala leswaku a hi pfuna loko hi tikeriwa evuton’wini eminkarhini leyi ya makumu. Swilo swin’wana leswi a hi nyikeke swona i Rito ra Xikwembu leri heleleke leri hundzuluxeriweke hi ndlela leyi pakanisaka hi tindzimi to tala. U hi nyika swakudya swo tala swa moya leswi fikaka hi nkarhi hi ku tirhisa ntlawa wa hlonga ro tshembeka ni ro tlhariha. Nakambe u hi nyike vapfumeri-kulorhi vo tala swinene eminhlanganweni ni le tinhlengeletanweni lava hi seketelaka. Xana u ma tirhisa hi xitalo malunghiselelo lawa? Hinkwavo lava ma tirhisaka hi xitalo va “ta huwelela hi ku tsaka hikwalaho ka xiyimo lexinene xa mbilu.” Hambiswiritano, lava va nga xi yingisiki Xikwembu va “ta rila hikwalaho ka ku vava ka mbilu naswona [va] ta kolola hikwalaho ka moya lowu tshovekeke ngopfu.”—Esa. 65:13, 14.

Tshembela Eka Xikwembu Loko U Langutane Ni Mivilelo

11, 12. Hi rihi goza ra vutlhari leri hi nga ri tekaka tanihi leswi ku nga ni swiphiqo emisaveni?

¹¹ Hilaha swi profetiweke hakona, vanhu va ya va langutana ni swiphiqo swo tala swinene. (Mat. 24:6-8; Nhlav. 12:12) Loko ku va ni ndhambi, leswi vanhu va toloveleke ku swi endla i ku balekela endhawini yihi na yihi leyi tlakukeke kumbe ku khandziya ehenhla ka lwangu ra muako. Hilaha ku fanaka, leswi swiphiqo swa misava swi yaka swi andza, vanhu va timiliyoni va balekela eka minhlangano leyi vonakaka yi tlakukile hi tlhelo ra timali, hi tlhelo ra tipolitiki kumbe hi tlhelo ra vukhongeri swin’we ni le ka sayense ni thekinoloji. Kambe minhlangano leyi hinkwayo a yi va nyiki nsirhelelo wa xiviri. (Yer. 17:5, 6) Kambe malandza ya Yehovha ma ni nsirhelelo wa xiviri, ku nga “Ribye ra hilaha ku nga riki na makumu.” (Esa. 26:4) Mupisalema u te: “[Yehovha] i ribye ra mina ni ku ponisiwa ka mina, i xisirhelelo xa mina lexi tlakukeke.” (Hlaya Pisalema 62:6-9.) Hi nga swi endlisa ku yini leswaku Ribye leri ri hi sirhelela?

¹² Hi namarhela Yehovha loko hi yingisa Rito rakwe leri minkarhi hinkwayo ri hambaneke ni vutlhari bya vanhu. (Ps. 73:23, 24) Hi xikombiso, vanhu lava kuceteriwaka hi vutlhari bya vanhu va nga ha ku: ‘U hanya kan’we ntsena; titlonye hi vutomi.’ ‘Lava ntirho lowunene.’ ‘Tiendlele mali yo tala.’ ‘Xava leswi, u xava ni leswiya.’ ‘Valanga misava; u tiphina.’ Kambe vutlhari bya Xikwembu byi fambisana ni ndzayo leyi nge: “Lava tirhisaka misava leyi a va endle onge a va yi tirhisi hi xitalo; hikuva xiyimo xa misava leyi xa hundzuka.” (1 Kor. 7:31) Hilaha ku fanaka, Yesu u hi khutaza leswaku minkarhi hinkwayo hi rhangisa Mfumo evuton’wini bya hina, xisweswo hi tihlayisela “xuma etilweni” laha xi nga ta tshama xi hlayisekile.—Mat. 6:19, 20.

13. Loko hi anakanyisisa hi 1 Yohane 2:15-17, i yini leswi hi faneleke hi tivutisa swona?

¹³ Xana langutelo ra wena hi “misava” ni “swilo leswi nga emisaveni” ri kombisa leswaku u tshemba Xikwembu hi ku helela? (1 Yoh. 2:15-17) Xana wa ri rhandza rifuwo ra moya ni tindlela to ndlandlamuxa ntirho wa hina eka Yehovha ni ku ti teka ti ri ta nkoka swinene ku tlula swilo leswi misava yi hi nyikaka swona? (Filp. 3:8) Xana u lwela ku hlayisa ‘tihlo ro olova’? (Mat. 6:22) I ntiyiso leswaku Xikwembu a xi swi lavi leswaku u endla swilo onge u xihlangi, ngopfu-ngopfu loko u ri ni ndyangu lowu u faneleke u wu khathalela. (1 Tim. 5:8) Kambe xi langutele leswaku malandza ya xona ma xi tshemba hi ku helela, ku nga ri ku tshemba misava ya Sathana leyi lovaka.—Hev. 13:5.

14-16. Van’wana va vuyeriwe njhani hi ku hlayisa ‘tihlo ro olova’ ni ku rhangisa timhaka ta Mfumo?

¹⁴ Xiya xikombiso xa Richard na Ruth, vatswari lava nga ni vana vanharhu. Richard u ri: “Mbilu ya mina a yi ndzi byela leswaku ndzi nga swi kota ku endlela Yehovha leswi engetelekeke. A ndzi hanya emafurheni kambe a ndzi titwa leswaku Xikwembu a ndzo xi nyika masalela hi ndlela yo fanekisela. Endzhaku ko khongela hi mhaka leyi ni ku hlayela swikoxo swa hina, mina na Ruth hi pfumelelane hileswaku ndzi ta kombela murhangeri wa mina leswaku ndzi tirha mune wa masiku evhikini hambileswi ikhonomi ya tiko a yi ri eku weni. Xikombelo xa mina xi amukeriwile naswona ku nga si hela n’hweti ndzi sungule ku vona vuyelo byo tirha masiku ya mune evhikini.” Richard u titwa njhani sweswi?

¹⁵ U ri: “Sweswi muholo wa mina se wu hunguteke hi tiphesente ta 20, kambe se ndzi ni masiku ya 50 elembeni lawa ndzi nga ma tirhiselaka ku va ni ndyangu wa mina ni ku letela vana. Ndzi kota ku tirha tiawara leti phindhiweke kambirhi ensin’wini, ndzi ni tidyondzo ta Bibele leti phindhiweke kanharhu naswona ndzi kota ku ri rhangela kahle vandlha. Nakambe leswi ndzi vaka kona ekaya nkarhi wo tala leswaku ndzi pfuna Ruth ku khathalela vana, u kota ku teka vuphayona bya nkarhinyana nkarhi na nkarhi. Ndzi tiyimisele ku hambeta ndzi tirha masiku lawa ya mune loko swa ha koteka.”

¹⁶ Roy na Petina, lava va ha kurisaka n’wana wa vona wa xinhwanyetana, va kote ku hunguta masiku lawa va ma tirhaka evhikini leswaku va ta phayona. Roy u ri: “Ndzi tirha masiku manharhu evhikini naswona Petina u tirha masiku mambirhi. Hi tlhele hi rhurhela endlwini leyitsongo, leyi swi olovaka ku yi khathalela. Hi tshame hi phayona hi nga si va ni vana va hina vambirhi vo sungula naswona ku navela ka hina ko phayona a ku helanga. Kutani loko vana va hina va kurile, hi tlhelele eku phayoneni. Ku hava ntsengo wa mali lowu nga ringanisiwaka ni mikateko leyi hi yi kumaka.”

Pfumelela “Ku Rhula Ka Xikwembu” Ku Rindza Mbilu Ya Wena

17. Matsalwa ma ku chavelele njhani malunghana ni ku nga tivi leswi vumundzuku byi ku khomeleke swona?

¹⁷ Ku hava ni un’we wa hina loyi a tivaka leswi vumundzuku byi hi khomeleke swona, hikuva “nkarhi ni xiendlakalo lexi nga languteriwangiki” swa hi wela hinkwerhu. (Ekl. 9:11) Hambiswiritano, ku nga tivi leswi vumundzuku byi hi khomeleke swona a swi fanelanga swi hi endla hi nga vi na ku rhula ka mianakanyo namuntlha, hilaha swi nga hakona eka lava pfumalaka nsirhelelo lowu tisiwaka hi ku va ni vuxaka ni Xikwembu. (Mat. 6:34) Muapostola Pawulo u te: “Mi nga vileli ha nchumu, kambe eka hinkwaswo tivisani Xikwembu swikombelo swa n’wina hi xikhongelo ni xikombelo swin’we ni ku nkhensa swikombelo swa n’wina; kutani ku rhula ka Xikwembu loku tlulaka miehleketo hinkwayo ku ta rindza timbilu ta n’wina ni matimba ya n’wina ya mianakanyo.”—Filp. 4:6, 7. 

18, 19. Xikwembu xi hi chavelela hi tindlela tihi? Kombisa.

¹⁸ Vamakwerhu vo tala lava langutanaka ni swiyimo swo tika va va ni ku rhula ka mianakanyo loku humaka eka Yehovha. Makwerhu un’wana wa xisati u ri: “Dokodela un’wana u ringete ku ndzi chavisa hi ku phindha-phindha leswaku ndzi pfumela ku pomperiwa ngati. A nga ndzi xewetanga u lo namba a ku: ‘U tiva yini wena loko u ndzi byela leswaku a wu lavi ku pomperiwa ngati?’ Hi nkarhi wolowo ni hi minkarhi yin’wana ndzi khongele hi mbilu eka Yehovha kutani ndzi ve ni ku rhula kakwe. Ndzi titwe ndzi tiyile ku fana ni ribye. Hambileswi a ndzi tsanile hikwalaho ka leswi a ndzi ri ni nhlayo leyitsongo ya tisele to tshwuka ni to basa ta ngati, ndzi swi kotile ku swi hlamusela kahle swivangelo swa Matsalwa leswi seketelaka xiboho xa mina.”

¹⁹ Minkarhi yin’wana Xikwembu xi hi nyika nseketelo lowu hi wu lavaka hi ku tirhisa vapfumeri-kulorhi kumbe swakudya swa moya leswi fikaka hi nkarhi lowu faneleke. Swi nga ha endleka u tshame u twa makwerhu a ku: “Xihloko lexi xi vulavula hi mhaka leyi yi ndzi khumbaka. Xi tsaleriwe mina hakunene!” Ku nga khathariseki leswaku hi swihi swiyimo kumbe swilaveko swa hina, Yehovha u ta hi kombisa rirhandzu loko hi n’wi tshemba. Phela hi “tinyimpfu” takwe naswona u hi byarhise vito rakwe.—Ps. 100:3; Yoh. 10:16; Mint. 15:14, 17.

20. Ha yini malandza ya Yehovha ma ta sirheleleka loko misava ya Sathana yi lovisiwa?

²⁰ “Esikwini ra ku hlundzuka ka Yehovha” leri tshinelaka hi ku hatlisa, swilo hinkwaswo leswi misava ya Sathana yi vekaka ntshembo wa yona eka swona swi ta lovisiwa. Nsuku, silivhere ni swilo swin’wana swa nkoka a swi nge va sirheleli vanhu nikatsongo. (Sof. 1:18; Swiv. 11:4) Vutumbelo bya hina ku ta va “Ribye ra hilaha ku nga riki na makumu.” (Esa. 26:4) Kutani a hi tshembeni Yehovha hi ku helela sweswi hi ku famba hi vutshembeki etindleleni takwe to lulama, hi ku chumayela rungula ra Mfumo ku nga khathariseki leswi vanhu va nga ri tsakeriki rungula ra hina kumbe leswi va hi kanetaka naswona hi lahlela mivilelo ya hina hinkwayo eka yena. Loko hi ri karhi hi endla swilo leswi, hakunene hi ta ‘tshama hi sirhelelekile naswona a hi nge kavanyetiwi hi ku chava khombo.’—Swiv. 1:33.

[Nhlamuselo ya le hansi]

Xana U Nga Hlamusela?

Hi nga xi tshemba njhani Xikwembu

• loko hi ringeka ku endla leswo biha?

• loko vanhu va hi kaneta niloko va nga ri tsakeli rungula ra hina?

• loko hi langutane ni mivilelo?

[Xifaniso lexi nga eka tluka 13]

Ku namarhela milawu ya Xikwembu swi tisa ntsako

[Xifaniso lexi nga eka tluka 15]

“Yehovha i Ribye ra hilaha ku nga riki na makumu”