NDZIMA YA VUNHARHU
Mhaka-nkulu Leyi Vaprofeta Va Vulavulaka Ha Yona I Siku Ra Yehovha
1, 2. (a) Hi yihi mhaka ya nkoka leyi vaprofeta hinkwavo va 12 va vulavulaka ha yona? (b) Xana vaprofeta van’wana eka lava 12 va vulavule njhani hi ku kongoma hi siku ra Yehovha?
“SIKU lerikulu ra Yehovha ri le kusuhi. Ri le kusuhi, naswona ra hatlisa swinene.” (Sofaniya 1:14) Vaprofeta va Xikwembu a va tshama va ri karhi va lemukisa vanhu hi ku tshinela ka siku ra Yehovha. Hakanyingi, a va vula ndlela leyi vanhu a va fanele va hanya ha yona siku ni siku loko va ri karhi va langutele ku ta ka rona. Minkarhi hinkwayo a va vula leswaku ri le kusuhi. Loko marungula lawa a ma lo byeriwa wena, xana a wu ta va u angurise ku yini?
2 Loko u ri karhi u hlaya tibuku ta vaprofeta lava 12, u ta kuma leswaku hinkwato ti vulavula hi siku ra Yehovha hi ku kongoma kumbe hi ku gega.a Hikwalaho, loko u nga si dzikisa mianakanyo ya wena eka rungula ra nkoka ra tindzima leti landzelaka, leri vuriweke hi vaprofeta lava, rhanga u anakanya hi nhloko-mhaka leyi ku vulavuriwaka ha yona hi ku phindha-phindha: ku nga siku ra Yehovha. Eka vaprofeta lava, tsevu wa vona va vulavule hi ku kongoma hi siku leri kumbe va vula leswi yelanaka na rona. Yuwele u ri hlamusele kahle “siku lerikulu ni leri chavisaka ra Yehovha.” (Yuwele 1:15; 2:1, 2, 30-32) Amosi u byele Vaisrayele leswaku va lunghekela ku hlangana ni Xikwembu xa vona hikuva siku ra Yehovha ri ta va ni munyama. (Amosi 4:12; 5:18) Hi ku famba ka nkarhi, Zakariya u vulavule marito lama tshahiweke eka ndzimana 1 ya ndzima leyi. Nakambe loko se ku sale nkarhi wutsongo leswaku muti wa Yerusalema wu lovisiwa, Obadiya u lemukisile a ku: “Siku ra Yehovha ehenhla ka matiko hinkwawo ri kusuhi.”—Obadiya 15.
3. Hi swi tivisa ku yini leswaku vaprofeta a va vulavula ngopfu hi siku ra Yehovha loko Vayuda va ha ku vuya evuhlongeni?
3 Nakambe u ta xiya leswaku vaprofeta vambirhi lava rhumeriweke eka Vayuda loko va ha ku huma evuhlongeni na vona va vulavule hi siku ra Yehovha. Zakariya u vulavule hi siku leri matiko hinkwawo lama lwaka na Yerusalema ma nga ta lovisiwa ha rona. U swi hlamusele kahle leswi nga ta endleka hi “siku rin’we leri ri tiviwaka ri ri ra Yehovha.” (Zakariya 12:9; 14:7, 12-15) Nakambe Malakiya u lemukise vanhu va Xikwembu hi ku fika ka “siku lerikulu ni leri chavisaka ra Yehovha.”—Malakiya 4:1-5.
4. Xana van’wana va vaprofeta lava 12 va ri yini loko va vulavula hi siku ra Yehovha?
4 Hambileswi vaprofeta lavan’wana eka lava 12, va nga vulavulangiki hi ku kongoma hi “siku ra Yehovha,” va vule swo karhi leswi a swi khumba siku leri. Hosiya u vule leswaku Yehovha u ta endla leswaku tiko ra Israyele ni ra Yuda ma tihlamulela eka yena. (Hosiya 8:13, 14; 9:9; 12:2) Hakanyingi marungula wolawo a ma khumba leswi Yehovha a swi endleke enkarhini wolowo. Hi xikombiso, Yonasi u huwelele ta ku avanyisiwa ka muti wa Ninivha hi Xikwembu naswona Mikiya u hlamusele leswi humeleleke loko Xikwembu xi avanyisa vanhu lava xandzukeke. (Yonasi 3:4; Mikiya 1:2-5) Nahume u tshembise leswaku Yehovha u ta tirihisela eka valala va Yena. (Nahume 1:2, 3) Habakuku u vule leswaku ku fanele ku va ni vululami a tlhela a vulavula hi “siku ra maxangu.” (Habakuku 1:1-4, 7; 3:16) Marungula man’wana etibukwini leti ma vulavula hi ku kongoma hi swiendlakalo leswi a swi ta khumba Vakreste va ntiyiso. Hi xikombiso, Hagayi, un’wana wa vaprofeta lava profeteke endzhaku ka loko Vayuda va vuyile evuhlongeni bya le Babilona, u vule ka ha ri emahlweni leswaku ku ta va ni ku ninginisiwa ka matiko. (Hagayi 2:6, 7) Muapostola Pawulo u tshahe marito ya Hagayi 2:6, loko a khutaza Vakreste leswaku va lunghekela nkarhi lowu ha wona Xikwembu xi nga ta susa matilo lama fanekiselaka vuhomboloki.—Vaheveru 12:25-29; Nhlavutelo 21:1.
SIKU RA YEHOVHA I YINI?
5, 6. Hi ku ya hi vaprofeta lava, xana siku ra Yehovha ri ta va njhani?
5 U ta va u endla kahle loko u lava ku tiva leswi siku ra Yehovha ri nga ta va xiswona. Kumbexana wa tivutisa, ‘Xana siku ra Yehovha ra yi khumba ndlela leyi ndzi hanyaka ha yona sweswi ni le nkarhini lowu taka?’ Hilaha vaprofeta va vuleke hakona, siku ra Yehovha i nkarhi lowu ha wona Yehovha a nga ta lwa ni valala va yena kutani a va avanyisa, leswi vulaka leswaku i siku ra nyimpi. Swi nga endleka leswaku hi siku rero leri chavisaka ku va ni swiendlakalo leswi chavisaka etilweni. “Dyambu ni n’weti swi ta hundzuka munyama, kutani tinyeleti ti ta tlherisa ku vangama ka tona.” (Yuwele 2:2, 11, 30, 31; 3:15; Amosi 5:18; 8:9) Ku ta endleka yini emisaveni leyi hi hanyaka eka yona? Mikiya u te: “Tintshava ti fanele ti n’oka ehansi ka [Yehovha], ni timbala ta le hansi ti ta avana, ku fana ni mhula lowu n’okisiwaka hi ndzilo, ku fana ni mati lama chuluriwaka endhawini leyi rhelelaka.” (Mikiya 1:4) Marito lawa ma nga ha va ma ri yo fanekisela kambe eka wona ha swi vona leswaku leswi Xikwembu xi nga ta swi endla swi ta tisa khombo emisaveni ni le ka vaaki va yona. Kambe khombo ra kona a ri nge teli vanhu hinkwavo. Vaprofeta lava va vule leswaku lava va ‘lavaka leswinene’ va ta kuma mikateko yo tala swinene naswona va ta hambeta va hanya.—Amosi 5:14; Yuwele 3:17, 18; Mikiya 4:3, 4.
6 Van’wana va vaprofeta lava 12 va ri hlamusele hi ndlela leyi twisisekaka siku ra Yehovha. Habakuku u veka mhaka erivaleni hi ku vula ndlela leyi Yehovha a nga ta ti hirimuxa ha yona “tintshava leti tshamaka hi masiku” a tlhela a mbundzumuxa “switsunga leswi tshamaka hilaha ku nga heriki,” leswi swi ti fanekiselaka kahle tinhlengeletano ta vanhu leti vonakaka onge ti ta tshama ti ri kona hilaha ku nga heriki. (Habakuku 3:6-12) Ina, siku ra Yehovha i “siku ra ku hlundzuka, siku ra maxangu ni ra ku vaviseka, siku ra xidzedze ni ku onhetela, siku ra munyama ni ku dzwihala, siku ra mapapa ni ra ku dzwihala lokukulu.”—Sofaniya 1:14-17.
7. Hi rihi khombo leri ku profetiweke leswaku ri ta humelela naswona ri nga ha hetiseka hi ndlela yihi?
7 Anakanya khombo leri nga ta wela lava lwaka ni Xikwembu! “Nyama ya munhu yi ta bola, munhu a yime hi milenge; mahlo ya munhu ma ta bola emakheleni ya wona, ni ririmi ra munhu ri ta bola enon’wini wakwe.” (Zakariya 14:12) Hambiloko xivono lexi xo va xa xiviri kumbe xi nga ri xa xiviri, mhaka hi leswaku xi profeta khombo eka vo tala. Loko xo ka xi nga vi xa xiviri, tindzimi ta valala va Xikwembu ti ta bola hi ndlela ya leswaku a va nge he swi koti ku sandza vanhu va Xikwembu. Nakambe, swi ta va erivaleni leswaku kungu rin’wana ni rin’wana ra vona ro pfukela vanhu va Xikwembu a ri nge humeleli.
LEXI ENDLAKA XIKWEMBU XA RIRHANDZU XI TEKA GOZA
8, 9. (a) I yini lexi u faneleke u anakanya hi xona leswaku u ta twisisa leswaku ha yini Yehovha a teka goza ro herisa lavo biha? (b) Xana ku tshembeka ka wena evuton’wini bya siku ni siku ku fambisana hi ndlela yihi ni goza leri Yehovha a nga ta ri teka?
8 Swi nga endleka leswaku u tshame u twa vanhu va ku: ‘Swi tisa ku yini leswaku Xikwembu xa rirhandzu xi tisa khombo ro tano eka valala va xona? Xana Xikwembu xi ta mbumburhela swilo leswi nga kona la misaveni? Xana Yesu a nga vulanga leswaku hi fanele hi rhandza valala va hina leswaku hi ta tikombisa hi ri vana va Tata wa hina la nge matilweni?’ (Matewu 5:44, 45) U nga va hlamula hi ku va byela hi ta masungulo ya maxangu ya vanhu. Xikwembu xi vumbe mpatswa wo sungula wa vanhu hi xifaniso xa xona naswona a va fana na xona—a va hetisekile. Kambe va dyohile kutani va hi vangela rifu. Va yime na Sathana Diyavulosi loko a tlhontlha Xikwembu leswaku a xi na yona mfanelo yo fuma vanhu. (Genesa 1:26; 3:1-19) Eka malembe-xidzana lama hundzeke, Sathana u ringete ku kombisa leswaku loko vanhu va tshikiwa va tiendlela ku rhandza ka vona, va ta n’wi fularhela Yehovha. Wa swi tiva na wena leswaku Sathana u hembe mavunwa ya rihlaza. Yesu Kreste ni malandza man’wana yo tala ya Yehovha va tshame va tshembekile eka Yena, va kombisa leswaku va n’wi tirhela hi leswi va n’wi rhandzaka. (Vaheveru 12:1-3) A swi kanakanisi leswaku va kona lava na wena u va tivaka, lava tirhelaka Xikwembu va tshembekile!
9 Kasi xin’wana hi leswaku na wena wa khumbeka eka mphikamakaneta leyi, leyi nga ta hela loko Yehovha a herisa vubihi hinkwabyo. Hi xikombiso, loko u ri karhi u dyondza tibuku leta 12 ta vuprofeta, u ta xiya leswaku van’wana va vaprofeta lava va vulavule hi vutomi bya vulovolovo bya vanhu lava a va fularhele vugandzeri bya Yehovha. Vaprofeta lava va khongotele vanhu va Xikwembu leswaku va ‘veka timbilu ta vona etindleleni ta vona,’ kutani va hundzula mahanyelo ya vona. (Hagayi 1:2-5; 2:15, 18; Amosi 3:14, 15; 5:4-6) Ina, vaprofeta lava a va pfuna vanhu leswaku va va ni mahanyelo lamanene. Lava va xi amukeleke xikhutazo xexo va swi veke erivaleni leswaku va teka Yehovha a ri Hosi ya vona, hi ndlela yoleyo va kombisa leswaku Sathana i muhembi. Yehovha u ta tshembeka eka vanhu vo tano hi ku va ponisa loko a lovisa valala va yena.—2 Samuwele 22:26.
10. Xana leswi Mikiya a swi voneke swi xi kandziyise njhani xivangelo xa ku va swi fanerile leswaku Yehovha a teka goza?
10 Ku ni xivangelo xin’wana xa leswaku Xikwembu xi teka goza. Anakanya hi leswi humeleleke hi lembe-xidzana ra vunhungu B.C.E., loko Mikiya a profeta a ri etikweni ra Yuda. Loko a vulavula onge hi yena tiko ra Yuda, u fanise xiyimo xa rona ni nsimu ya vhinya kumbe ya minkuwa, leyi nga ha riki na madiriva kumbe makuwa endzhaku ka ntshovelo. Xiyimo a xi ri tano etikweni ra Yuda, a swi tika ku kuma vanhu vo lulama. Vaisrayele a va hlota varikwavo, va va tumbelela leswaku va va dlaya. Varhangeri ni vaavanyisi va vona a va tilavela mpindzulo. (Mikiya 7:1-4) Xana a wu ta titwisa ku yini loko a wu hanya ni vanhu vo tano? Handle ko kanakana a wu ta va twela vusiwana vanhu lava xanisiwaka va nga dyanga xa munhu. Kutani swa twisiseka leswi Yehovha a va twelaka vusiwana lava tshikileriweke! Namuntlha Yehovha u le ku kambisiseni ka vanhu. Xana u ehleketa leswaku i yini leswi a swi vonaka? U vona vanhu lava cinisaka van’wana hi nenge wun’we naswona va hlaselaka vanhu-kulobye hi tihanyi. Kasi loko ku ri lavo tshembeka, a va tati ni xandla loko va pimanisiwa ni vaaki hinkwavo va misava. Kambe sweswo a swi fanelanga swi hi heta matimba. Yehovha u ta teka goza ro sirhelela lava xanisiwaka hikuva wa va rhandza.—Ezekiyele 9:4-7.
11. (a) Xana siku ra Yehovha ri vula yini eka lava n’wi chavaka? (b) Xana rungula ra Yonasi leri lemukisaka ri va khumbe njhani vaaki va muti wa Ninivha?
11 Swi le rivaleni leswaku siku ra Yehovha ri ta vula ndzoviso eka valala va yena ni nkutsulo eka lava va n’wi chavaka ni ku n’wi tirhela.b Mikiya u profete leswaku vanhu va matiko va ta khitikanela entshaveni ya yindlu ya Yehovha kutani ku ta va ni ku rhula ni vun’we emisaveni hinkwayo. (Mikiya 4:1-4) Xana mhaka ya leswaku vaprofeta a va twarisa siku ra Yehovha yi va pfunile vanhu leswaku va cinca mahanyelo ya vona hi nkarhi wolowo? Van’wana yi va pfunile. Tsundzuka leswaku loko Yonasi a twarisa ta ku avanyisiwa ka muti wa Ninivha, vaaki va wona lava rhandzaka nyimpi, lava hi tlhelo a va hombolokile, va ‘sungule ku pfumela eka Xikwembu kutani va fularhela ndlela ya vona yo biha.’ Hikwalaho ka sweswo Yehovha a nga wu lovisanga muti wolowo hi nkarhi wolowo. (Yonasi 3:5, 10) Rungula rero ra siku ra Yehovha ra ku avanyisa leri a va langutane na rona, ri byi khumbile vutomi bya vaaki va muti wa Ninivha!
XANA SIKU RA YEHOVHA RI KU KHUMBA NJHANI?
12, 13. (a) Xana vaprofeta lava 12 va profete hi vamani? (b) Ha yini hi nga vulaka leswaku marito ya vaprofeta lava 12 a ma kongomisiwe ngopfu enkarhini lowu taka?
12 Un’wana a nga ha ku: ‘Vaprofeta lava va hanye khale ka khaleni. Kutani marungula ya vona hi ta siku ra Yehovha a ma ndzi khumbi nikatsongo!’ I ntiyiso leswaku vaprofeta volavo va hanye eka makume ya malembe lama hundzeke, Yesu a nga si velekiwa ni ku velekiwa, kambe hi fanele hi anakanyisisa hi leswi va swi vuleke hi ta siku ra Yehovha, hi vona ndlela leyi swi fambisanaka ha yona ni lembe-xidzana leri ra vu-21. Hi nga vuyeriwa njhani eka leswi va swi vuleke hi siku lerikulu ra Yehovha? Ku ni yinhla ya nkoka leyi nga hi pfunaka leswaku hi vona ndlela leyi rungula ra vona ri fanaka ha yona ni nkarhi wa hina ni ndlela leyi hi vuyeriwaka ha yona. Yinhla ya kona hileswaku vaprofeta lava va lemukise hi ta siku ra Yehovha eka tiko ra Israyele, ra Yuda ni matiko lama rhendzeleke matiko lamambirhi, swin’we ni mimfumo yo karhi leyikulu leyi a yi ri kona enkarhini wolowo.c Mhaka ya nkoka hi leswaku vuprofeta byebyo byi hetisekile! Vaasiriya va wu hlaserile muti wa Samariya, tiko ra Yuda ri lovisiwile hi lembe ra 607 B.C.E., kasi ni matiko ya tihanyi lawa a ma ri rhendzerile ma hatle ma lovisiwa na wona. Hi ku famba ka nkarhi mfumo wa Vaasiriya ni wa Vababilona yi hluriwile, hinkwaswo sweswo a ku ri ku hetiseka ka vuprofeta byo karhi hi ku kongoma.
13 Sweswi anakanya hi siku ra Pentekosta ya 33 C.E., leri veke kona endzhaku ka loko ku hundze nkarhi wo leha byo tala bya vuprofeta lebyi se byi hetisekile. Hi siku rero muapostola Petro u kombise leswaku ku chuluriwa ka moya wo kwetsima wa Xikwembu a ku ri ku hetiseka ka vuprofeta bya Yuwele. Hiloko a tshaha ebukwini ya Yuwele a ku: “Dyambu ri ta hundzuriwa ri va munyama kutani n’weti wu va ngati ku nga si fika siku lerikulu ni leri hlawulekeke ra Yehovha.” (Mintirho 2:20) Leswi swi kombisa leswaku a ka ha ta va ni ku hetiseka kun’wana ka vuprofeta lebyi, malunghana ni siku ra Yehovha. Loko ku ri vuprofeta bya Yuwele, byi tlhele byi hetiseka hi lembe ra 70 C.E., loko mfumo wa Rhoma wu lovisa muti wa Yerusalema, hakunene wolowo wu ve nkarhi wa munyama ni ngati.
14, 15. (a) Ha yini hi nga vulaka leswaku vuprofeta lebyi vulavulaka hi siku ra Yehovha bya hi khumba namuntlha? (b) Xana hi nga langutela leswaku siku ra Yehovha ri sungula rini?
14 Hambiswiritano, vuprofeta bya Yuwele ni bya vaprofeta lavan’wana, lebyi khumbaka siku ra Yehovha bya ha to hetiseka ro hetelela eka hina lava hanyaka eka lembe-xidzana ra vu-21. Njhani? Petro u tsundzuxe Vakreste leswaku va tshama va ri karhi va tsundzuka “vukona bya siku ra Yehovha.” Muapostola loyi u ye emahlweni a ku: “Ku ni matilo lamantshwa ni misava leyintshwa leswi hi swi rindzeleke hi ku ya hi xitshembiso xa yena, naswona ku ta va ni ku lulama eka swona.” (2 Petro 3:12, 13) A ku va nga ni matilo lamantshwa (ku nga hulumendhe ya le tilweni) ni misava leyintshwa (ku nga vanhu lavantshwa lava fumiwaka hi hulumendhe yoleyo) endzhaku ka loko muti wa Yerusalema wu lovisiwile hi lembe ra 70 C.E. Swi le rivaleni leswaku marito ya vuprofeta lama vulavulaka hi siku ra Yehovha a ma ta hetiseka hi nkarhi wun’wana. Ina, marito ya vaprofeta lava ma hi khumba namuntlha hina lava hanyaka ‘eminkarhini leyi ya mangava’!—2 Timotiya 3:1.
15 Vuprofeta lebyi hinkwabyo lebyi vulavulaka hi siku ra Yehovha hilaha byi hlamuseriweke hakona eka tibuku leta 12 ta Bibele, byi hi endla hi anakanya hi marito ya Yesu Kreste lama nge: “Ku ta va ni nhlomulo lowukulu lowu ku nga si tshamaka ku humelela lowu fanaka na wona hi mpfhuka misava yi va kona ku fikela sweswi, e-e, naswona a wu nge he tlheli wu va kona.” U vule leswaku “hi ku hatlisa endzhaku” ka loko nhlomulo lowukulu wu sungurile, “dyambu ri ta hundzuka ntima, ni n’weti a wu nge he humesi ku vonakala ka wona, ni tinyeleti ti ta wa hi le tilweni, ni matimba ya matilo ma ta ninginisiwa.” (Matewu 24:21, 29) Leswi swi hi pfuna ku vona leswaku siku ra Yehovha ri tshinele. Ri le kusuhi swinene. Matsalwa ma vula leswaku hi nkarhi wa nhlomulo lowukulu, ku ta lovisiwa “Babilona Lonkulu,” mfumo wa misava hinkwayo wa vukhongeri bya mavunwa. Kutani nhlomulo wolowo lowukulu wu ta gimeta loko ku lovisiwa valala hinkwavo va Yehovha emisaveni hi siku ra yena.—Nhlavutelo 17:5, 12-18; 19:11-21.
16. Xana vuprofeta lebyi vulavulaka hi siku ra Yehovha byi ta hetiseka hi ndlela yihi leyikulu?
16 Timbhoni ta Yehovha ta swi vona swin’wana swa swikombiso swa ku hetiseka ka vuprofeta lebyi vulavulaka hi siku ra Yehovha. Hakanyingi, muti wa Yerusalema lowu a wu xandzuka, muti wa Samariya lowu a wu nga tshembeki ni Vaedomu lava a va ri ni nsele, Vaasiriya va tihanyi ni Vababilona, a va fanekisela vukhongeri bya mavunwa hi tindlela to tala. Vukhongeri byebyo hinkwabyo byi ta lovisiwa loko ku sungula nhlomulo lowukulu. Loko “siku lerikulu ni leri chavisaka ra Yehovha” ri ri karhi ri ya emahlweni, ku ta lovisiwa vanghana va vukhongeri bya mavunwa, ku nga van’watipolitiki ni swigangu swa byona, ku nga van’wamabindzu.—Yuwele 2:31.
TSHAMA U LUNGHEKILE
17, 18. (a) Ha yini Amosi a vule leswaku “lava va navelaka siku ra Yehovha” va tivitanela khombo? (b) Ku ta endleka yini hi lava va nga ri lunghekelangiki siku ra Yehovha?
17 Tanihi leswi rungula ra ku avanyisa ri vulavulaka ngopfu hi vukhongeri bya mavunwa, Vakreste van’wana va nga ha ehleketa leswaku ku hetiseka ka vuprofeta lebyi a ku nge va khumbi. Kambe, leswi Amosi a swi byeleke Vaisrayele swa tirha eka un’wana ni un’wana, u te: “Khombo eka lava va navelaka siku ra Yehovha!” Vaisrayele van’wana hi nkarhi wa Amosi a va anakanya leswaku siku ra Yehovha ri ta va tisela mikateko ntsena, a va ri teka ri ri siku leri a nga ta lwela vanhu va yena ha rona. Va pfange no ri navela! Kambe Amosi u ye emahlweni a vula leswaku siku ra Yehovha ri ta va ‘munyama ku nga ri ku vonakala’ eka lava nga ni vutianakanyi. Ina, Vaisrayele vo tano va langutane ni vukarhi bya Yehovha!—Amosi 5:18.
18 Hiloko Amosi a hlamusela leswi nga ta endleka hi lava va navelaka leswaku siku ra Yehovha ri fika. Anakanya hi munhu la balekelaka nghala ivi a hlanganisiwa hi bere. Kutani a balekela bere a nghena endlwini a tumbela kona. Loko a ri karhi a pfala rivanti hi ku hefemuteka ivi a titshega hi khumbi, a lumiwa hi nyoka. Vanhu lava nga ri lunghekelangiki siku ra Yehovha va ta langutana ni xiyimo xo tano.—Amosi 5:19.
19. Xana hi nga tilunghiselela siku ra Yehovha hi tindlela tihi leti twisisekaka?
19 Xana wa yi vona ndlela leyi rungula leri ri tirhaka ha yona eka wena? Tsundzuka leswaku Amosi a a vulavula hi vanhu lava tinyiketeleke eka Xikwembu. Kambe, mahanyelo ni swiendlo swa vona a swi nga ri swinene. Swi fanerile leswaku na wena u kambisisa mahanyelo ya wena, u vona loko u ri lunghekerile siku leri ra nkoka kumbe loko u fanele u lulamisa swo karhi emahanyelweni ya wena! Xana u nga kombisa njhani leswaku u lunghekile? Swi le rivaleni leswaku u nge kombisi hi ku aka yindlu leyi u nga ta tumbela eka yona, u hlayisa swakudya exitlatini, u dyondza ndlela yo basisa mati kumbe u hlengeleta nsuku hilaha vanhu van’wana lava tilunghiselelaka nkarhi wa khombo va endlaka hakona. Sofaniya u ri: “Silivhere ya vona kumbe nsuku wa vona a swi nge swi koti ku va kutsula esikwini ra ku hlundzuka ka Yehovha.” Kutani loko munhu a tihlengeletela rifuwo a swi vuli swona leswaku u lunghekile. (Sofaniya 1:18; Swivuriso 11:4; Ezekiyele 7:19) Ematshan’weni ya sweswo, hi fanele ku tshama hi xalamukile hi tlhelo ra moya naswona siku rin’wana ni rin’wana hi hanya tanihi vanhu lava lunghekeke. Hi fanele hi va ni langutelo lerinene—swiendlo swa hina swi fambisana ni langutelo ra hina. Mikiya u te: “Loko ku ri mina, ndzi ta tshama ndzi rindzele Yehovha. Ndzi ta kombisa moya wo rindza eka Xikwembu lexi xi ndzi ponisaka.”—Mikiya 7:7.
20. Hi swihi swilo leswi nga taka swi nga wu cinci moya wa hina wo rindza?
20 Loko u ri ni moya lowu wo rindza, u ta va u kombisa leswaku u lunghekile, naswona u ta tshama u xalamukele ku ta ka siku ra Yehovha. U nge vilerisiwi hi leswaku siku leri ri ta fika rini kumbe leswaku se ku hundze nkarhi wo leha u ri rindzile. Vuprofeta hinkwabyo lebyi vulavulaka hi siku ra Yehovha byi ta hetiseka hi nkarhi lowu yena a wu vekeke, a ri nge hlweli. Yehovha u byele Habakuku a ku: “Xivono xa ha ri xa nkarhi lowu vekiweke, naswona xi hatlisela emakumu, a xi nge hembi. Hambiloko xo hlwela [hi ku ya hi langutelo ra munhu], tshama u xi languterile; hikuva xi ta hetiseka hakunene. A xi nge hlweli [hi ku ya hi langutelo ra Yehovha].”—Habakuku 2:3.
21. Xana u nga vuyeriwa njhani hi leswi nga ta hlamuseriwa ebukwini leyi?
21 Ebukwini leyi, u ta dyondza ndlela yo tshama u rindzele Xikwembu lexi ponisaka, u nga heli mbilu. I yini leswi u nga langutelaka ku swi kuma loko u ri karhi u hlaya buku leyi? Ku ta vulavuriwa ngopfu hi xiyenge xa Bibele lexi u nga xi tolovelangiki—ku nga Tibuku ta 12 ta Vuprofeta leti tekiwaka ti nga ri ta nkoka hi leswi ti nga koma. Hikwalaho u ta dyondza swo tala. Hi xikombiso, eka Xiyenge 2, u ta hlamuseriwa ndlela leyi u nga ‘lavaka Yehovha ha yona’ leswaku u hambeta u hanya. (Amosi 5:4, 6) Hi ku ya hi leswi xiyenge lexi xa tibuku ta 12 xi swi vulaka, u ta kota ku vona ndlela leyi u nga n’wi tivaka ha yona Yehovha ku antswa ni ku twisisa ndlela leyi swi nga swa nkoka ha yona ku n’wi tirhela hi mbilu hinkwayo. A swi kanakanisi leswaku vaprofeta lava va ta ku pfuna leswaku u twisisa vumunhu bya yena. Eka Xiyenge 3, u ta swi vona kahle leswi Yehovha a swi languteleke eka wena loko u ri karhi u hanyisana ni vandyangu wa ka n’wina ni van’wana. Sweswo swi ta ku pfuna leswaku u lunghekela siku ra yena lerikulu. Xo hetelela, eka Xiyenge 4, u ta anakanyisisa hi xitsundzuxo xa vaprofeta lava, lexi nga ta ku pfuna leswaku u tiva langutelo leri u faneleke u va na rona loko siku ra Yehovha ri ri karhi ri tshinela, u tlhela u dyondza ndlela leyi xitsundzuxo lexi xi tirhaka ha yona entirhweni wa wena tanihi Mukreste. A swi kanakanisi leswaku u ta tsaka loko u twa leswi rungula ra vaprofeta lava ri swi vulaka hi vumundzuku bya wena.
22. Xana u tiyimisele ku angula njhani eka xitsundzuxo lexi kumekaka eka tibuku ta 12 ta vuprofeta?
22 Xana wa ha ma tsundzuka marito lama faneleke ma tekeriwa enhlokweni hi xihatla lama vuriweke hi Sofaniya, lama tshahiweke emasungulweni ya ndzima leyi? (Sofaniya 1:14) Marito ya yena ma khumbe Yosiya, Hosi leyintshwa. Loko Yosiya a ri ni malembe ya 16 hi vukhale, u sungule ku lava Yehovha. Loko a ri ni malembe ya 20 hi vukhale, u sungule tsima ro herisa vugandzeri bya swikwembu swa hava, hilaha Sofaniya a va khutazeke hakona vanhu va Yuda ni va Yerusalema leswaku na vona va endla tano. (2 Tikronika 34:1-8; Sofaniya 1:3-6) Xana xitsundzuxo lexi vulavulaka hi siku ra Yehovha xi byi khumbile vutomi bya wena bya siku ni siku hilaha xi n’wi khumbeke hakona Yosiya? A hi voneni ndlela leyi vaprofeta lava 12 va nga hi pfunaka ha yona.
a Esaya loyi a profeteke hi nkarhi wun’we ni ntlawa wo sungula wa vaprofeta lava va 12 na Ezekiyele loyi na yena a profeteke hi nkarhi wun’we ni ntlawa wa vumbirhi wa vaprofeta lava, va lemukise hi siku ra Yehovha.—Esaya 13:6, 9; Ezekiyele 7:19; 13:5; vona Ndzima 2, tindzimana 4-6 ebukwini leyi.
b Leswaku u kuma vumbhoni lebyi engetelekeke lebyi kombaka leswaku rungula leri ri ve ni vuyelo lebyinene, hi kombela u hlaya Hosiya 6:1; Yuwele 2:32; Obadiya 17; Nahume 1:15; Habakuku 3:18, 19; Sofaniya 2:2, 3; Hagayi 2:7; Zakariya 12:8, 9; na Malakiya 4:2.
c Vaprofeta van’wana eka lava 12 va profete hi khombo leri a ri ta wela matiko yo hlayanyana, ku nga ri tiko rin’we ntsena.