“Tshama U Xi Languterile”

1, 2. (a) Hi xihi xivutiso lexi u nga ha tivutisaka xona? (b) Hi xihi xiyimo lexi van’wana va vaprofeta lava 12 va hanyeke ehansi ka xona, naswona a ri ri rihi langutelo ra Mikiya?

U NI nkarhi wo tanihi kwihi u yimele siku ra Yehovha leswaku ri kukula vubihi hinkwabyo lebyi nga kona emisaveni? Xana u lava ku ri yimela ku fikela rini? Loko wa ha ri yimerile, xana ri njhani langutelo ra wena naswona ri yi khumba njhani ndlela leyi u hanyaka ha yona? Swi le rivaleni leswaku tinhlamulo ta wena a ti nge fani ni ta vangheni va kereke lava tihanyelaka ku rhandza, va yimele ntsena ku ya etilweni.

² Loko wa ha rindzele siku rero lerikulu, tibuku leti vaprofeta lava 12 va ti tsaleke ti ta ku pfuna swinene. Vo tala va vona va hanye enkarhini lowu ku avanyisa ka Xikwembu a ku ri ekusuhi. Hi xikombiso, Mikiya u profete loko Vaasiriya va ri ekusuhi ni ku xupula muti wa Samariya hi 740 B.C.E. (Vona nxaxamelo wa minkarhi ya swiendlakalo eka matluka 20 na 21.) Hi ku famba ka nkarhi, ku fike siku ra leswaku Yehovha a xupula Vayuda. Leswi Mikiya a a nga swi tivi hi ku kongoma leswaku Xikwembu xi ta ri teka rini goza, xana u gimete hileswaku u to titshamela a ku mbaa, a rindzela leswaku Xikwembu xi ta teka goza ku nga ri khale? A swi tano, hikuva Mikiya u te: “Loko ku ri mina, ndzi ta tshama ndzi rindzele Yehovha. Ndzi ta kombisa moya wo rindza eka Xikwembu lexi xi ndzi ponisaka. Xikwembu xanga xi ta ndzi yingisa.” (Mikiya 7:7) Ina, Mikiya a a tiyiseka hi leswi a swa ha ri endleleni, a a fana ni murindzi la xalamukeke la yimeke ehenhla ka xihondzo.—2 Samuwele 18:24-27; Mikiya 1:3, 4.

 3. Xana Habakuku na Sofaniya a va ri ni langutelo rihi loko ku lovisiwa ka Yerusalema ka ha ri endleleni?

³ Sweswi nghenisa Sofaniya na Habakuku eka nxaxamelo wa minkarhi ya swiendlakalo. Xiya leswaku vaprofeta lavambirhi va profete enkarhini lowu muti wa Yerusalema a wu ri ekusuhi ni ku lovisiwa hi 607 B.C.E. Hambiswiritano, a va nga swi tivi loko ku avanyisa ka Xikwembu ku ri ekusuhi kumbe ka ha ri ekule swinene. (Habakuku 1:2; Sofaniya 1:7, 14-18) Sofaniya u tsale a ku: “‘Tshamani mi ndzi languterile,’ ku vula Yehovha, ‘ku fikela esikwini leri ndzi nga ta yima ha rona ndzi phanga, hikuva xiboho xa mina xa vuavanyisi i ku . . . chululela xigwevo xa mina ehenhla ka wona, ku hlundzuka ka mina hinkwako lokukulu.’” (Sofaniya 3:8) Ku vuriwa yini hi Habakuku loyi a hanyeke endzhakunyana ka Sofaniya? Habakuku u tsale a ku: “Xivono xa ha ri xa nkarhi lowu vekiweke, naswona xi hatlisela emakumu, a xi nge hembi. Hambiloko xo hlwela, tshama u xi languterile; hikuva xi ta hetiseka hakunene. A xi nge hlweli.”—Habakuku 2:3.

 4. Sofaniya na Habakuku va profete ehansi ka swiyimo swihi, naswona a va ri ni langutelo rihi?

⁴ Mongo wa Sofaniya 3:8 na Habakuku 2:3 wu hlamusela mhaka ya nkoka. Enkarhini lowu Vayuda van’wana a va ku, “Yehovha a nge endli leswinene naswona a nge endli leswo biha,” Sofaniya u twarise “siku ra ku hlundzuka ka Yehovha.” Esikwini rero matiko mambirhi lama nga valala swin’we ni Vayuda lava hambukeke a ma ta vona vukarhi bya Xikwembu. (Sofaniya 1:4, 12; 2:2, 4, 13; 3:3, 4) Xana u ehleketa leswaku Sofaniya a a chava xigwevo ni ku hlundzuka ka Xikwembu? Doo, a a byeriwe ku ‘tshama a xi languterile.’ U nga ha tivutisa u ku ‘Habakuku a a titwisa ku yini hi xigwevo xexo?’ Na yena a a fanele a ‘tshama a xi languterile.’ U tiyisile loko u gimeta hileswaku Sofaniya na Habakuku a va langutele leswi a swi ta humelela kambe a va ri karhi va gingiriteka, a va nga tihanyeli onge hiloko ku ri hava lexi nga ta cinca. (Habakuku 3:16; 2 Petro 3:4) Kambe hilaha se swi boxiweke hakona, yinhla leyi xiyekaka hi leswaku vaprofeta lavambirhi, a va fanele va ‘tshama va xi languterile.’ Na wena swi ta ku vuyerisa ku tiva leswaku: Leswi a swi languteriwe hi vaprofeta volavo vambirhi hakunene swi humelerile hi 607 B.C.E. Kutani ku tshama ka vona va “languterile” a ku ri vutlhari.

5, 6. Leswi hi wu tivaka nkarhi lowu hi hanyaka eka wona wa ku hetiseka ka xikongomelo xa Xikwembu, hi rihi langutelo leri hi faneleke hi va na rona?

⁵ Na wena u nga tiyiseka leswaku “siku ra ku hlundzuka ka Yehovha” ehenhla ka mafambiselo lawa ya swilo ri ta fika; naswona ri ta va ra xiviri. Hakunene a wu kanakani leswaku ri ta fika. Kambe, ku fana na Sofaniya na Habakuku, a wu swi tivi hi ku kongoma leswaku siku rero ri ta fika rini. (Marka 13:32) Nilokoswiritano, rona ri ta fika, naswona ku hetiseka ka vuprofeta bya Bibele enkarhini lowu u hanyaka eka wona ku swi kombisa kahle leswaku ri ta fika ku nga ri khale. Xisweswo, leswi Yehovha a swi kandziyiseke eka vaprofeta volavo swa tirha ni le ka wena—‘Tshama u ri languterile.’ Nakambe tsundzuka mhaka leyi yi nga ntiyiso: Xikwembu xerhu hi xona ntsena xi ‘endlaka swo karhi eka loyi a tshamaka a xi languterile.’—Esaya 64:4.

⁶ U nga kombisa hi swiendlo leswaku u ni langutelo lerinene ra ku tshama u languterile naswona wa khorwiseka leswaku “siku ra ku hlundzuka ka Yehovha” ri ta fika hi wona nkarhi lowu vekiweke. Ku khorwiseka ka wena hi siku leri ni ku endla leswi kombisaka leswaku wa khorwiseka, swi pfumelelana ni mhaka yin’wana leyi vuriweke hi Yesu. U khutaze vaapostola vakwe swin’we ni Vakreste hinkwavo lava totiweke a ku: “Masenge ya n’wina a ma khamiwe ni timboni ta n’wina a ti pfurhe, n’wina kotisani vanhu lava rindzeleke n’wini wa vona . . . Ma tsaka mahlonga lawa loko n’wini a fika a ma kumaka ma rindzile! Ndzi tiyisile ndzi ri eka n’wina, U ta tikhama a ma vurhamisa etafuleni kutani a fika a ma tirhela.” (Luka 12:35-37) Ina, langutelo lerinene ro rindza ri komba leswaku munhu u ni ntshembo wa leswaku siku lerikulu ra Yehovha ri ta fika hi nkarhi lowu a wu vekeke.

7, 8. (a) Ku lehisa ka Xikwembu mbilu ku pfune hi ndlela yihi? (b) Hi rihi langutelo leri Petro a hi khutazeke ku va na rona?

⁷ Malandza ya Xikwembu ya manguva lawa a ma languterile hambiloko Mfumo wa Xikwembu wu nga si simekiwa etilweni hi 1914, ni sweswi ma ha languterile. A swi kanakanisi leswaku ku langutela ka wona a ku vuli leswaku ma tshame hi mavoko. Ku hambana ni sweswo, ma tshama ma khomekile hi ntirho lowu Xikwembu xi ma nyikeke wona. (Mintirho 1:8) Hambiswiritano, anakanya hi mhaka leyi: Loko siku lerikulu ra Yehovha a ri fike hi 1914, xana a wu ta va u ri languterile? Hambiloko a ri humelele eka malembe ya 40 lama hundzeke, xana enkarhini wolowo a wu ta va u ri munhu wa “swiendlo swo kwetsima swa ku tikhoma ni swiendlo swa ku tinyiketela loku nga ni vukwembu”? (2 Petro 3:11) Ku vuriwa yini hi swirho swa ndyangu wa wena leswi nga Timbhoni kumbe vanghana va wena lavakulu lava mi nga swin’we evandlheni? Swi le rivaleni leswaku wena swin’we ni vo tala lava fanaka na wena, nkarhi lowu wa ku langutela wu mi pfulele ndlela ya ku ponisiwa hilaha 2 Petro 3:9 yi kombaka hakona. Leswi Yehovha a nga xi lovisangiki hi ku hatlisa xiyimiso lexi xa mafambiselo lama yo homboloka endzhaku ka ku simekiwa ka Mfumo, sweswo swi nyike vo tala nkarhi wa ku hundzuka tanihi leswi vanhu va le Ninivha na vona va hundzukeke kutani va ponisiwa. Hinkwerhu hi ni xivangelo xo pfumelelana ni marito ya Petro lama nge: “Tekani ku lehisa mbilu ka Hosi ya hina ku ri ku mi ponisa.” (2 Petro 3:15) Masiku lawa hi hanyaka eka wona ma hambeta ma nyika vanhu nkarhi wa ku hundzuka kumbe wa ku cinca mahanyelo ni mianakanyo ya vona.

⁸ Hakunene, Mukreste a nga ha anakanya hi xiyimo xa le masikwini ya Mikiya, Sofaniya na Habakuku, kambe xi nga n’wi tovi helo. A nga ha tibyela a ku, “Yoleyo i mhaka ya khale ngopfu!” Xana hi nga dyondza yini eka xiyimo xexo? Ana se hi yi boxile ndzayo ya Petro leyi pfunaka Vakreste leswaku va va vanhu va “swiendlo swo kwetsima swa ku tikhoma ni swiendlo swa ku tinyiketela loku nga ni vukwembu.” Endzhaku ka ku vula marito wolawo, Petro u tlhele a kandziyisa xilaveko xin’wana—xa ku ‘tshama hi rindzile ni ku hamba hi tsundzuka vukona bya siku ra Yehovha.’ (2 Petro 3:11, 12) Hikwalaho, hi fanele hi tshama hi ri karhi hi “tsundzuka” siku rero naswona hi ri ‘langutela.’

 9. Ha yini swi fanerile leswaku hi ‘tshama hi rindzile’?

⁹ Hambiloko se hi ri ni malembe hi ri karhi hi tirhela Yehovha kumbe ha ha ku sungula, xana hi ‘tshama hi rindzile ni ku kombisa moya wo rindza’ wo fana ni lowu kombisiweke hi Mikiya? (Varhoma 13:11) I ntiyiso leswaku tanihi vanhu, hi nga ha navela ku tiva leswaku makumu ma ta fika rini nileswaku ka ha sale nkarhi wo tanihi kwihi leswaku ma fika. Kambe, a hi nge pfuki hi swi tivile. Tsundzuka marito ya Yesu lama nge: “Loko n’wini wa yindlu a a tiva nkarhi lowu khamba a ri ta ta ha wona, a a ta va a hitekile a nga pfumelanga leswaku yindlu ya yena yi ngheneriwa. Hikwalaho na n’wina tshamani mi lunghekile, hikuva N’wana wa munhu u ta ta hi nkarhi lowu mi nga wu ehleketiki.”—Matewu 24:43, 44.

10. Xana u dyondza yini eka ndlela leyi muapostola Yohane a hanyeke ha yona ni le ka langutelo ra yena?

¹⁰ Leswi vuriweke hi Yesu swi fana swinene ni leswi tsariweke hi Mikiya, Sofaniya na Habakuku. Kambe, Yesu a a dyondzisa hina tanihi valandzeri vakwe, ku nga ri vanhu va nkarhi lowu hundzeke. Vakreste vo tala lava tinyikeleke va tirhise ndzayo ya Yesu; va ‘tshame va lunghekile,’ naswona va languterile. Muapostola Yohane i xikombiso xa hina lexinene. A a ri un’wana wa vadyondzisiwa va mune lava loko va ri eNtshaveni ya Mitlhwari va vutiseke Yesu hi ta makumu ya mafambiselo ya swilo. (Matewu 24:3; Marka 13:3, 4) A ku ri hi lembe ra 33 C.E., kambe Yohane a a nga ri na nxaxamelo wa minkarhi ya swiendlakalo leyi a nga vonaka ha yona leswaku makumu ma ta fika rini. Kutani, sweswi tivone se ku hundze malembe ya 60 ku sukela loko Yohane a vutise Yesu xivutiso xexo. Yohane u kale a khalabya kambe a nga helanga matimba kumbe ku tshika ku langutela. Ku hambana ni sweswo, loko a twa Yesu a ku: “Ina; Ndza ta hi ku hatlisa,” Yohane u te: “Amen! Tana, Hosi Yesu.” Yohane a nga tisolanga leswi ku hundzeke malembe a ha n’wi yimerile. A a khorwiseka leswaku loko Yehovha a avanyisa, U ta hakela un’wana ni un’wana hi ku ya hi mintirho yakwe. (Nhlavutelo 22:12, 20) Yohane a a lava ku tshama a “lunghekile” ku nga khathariseki leswaku vuavanyisi byebyo byi ta fika rini hilaha Hosi Yesu a n’wi byeleke hakona. Xana na wena u titwa hi ndlela yoleyo?

11. Xana vanhu va le nkarhini wa Mikiya na Hosiya a va hambane njhani ni vaprofeta lava?

¹¹ Xiya dyondzo yin’wana leyi hi yi kumaka eka vaprofeta lava va hanyeke eminkarhini ya ku avanyisa ka Yehovha, ro sungula loko ku tshinela nkarhi wa ku avanyisiwa ka Vaisrayele ni loko ku tshinela nkarhi wa ku avanyisiwa ka Vayuda. Mikiya u ‘tshame a rindzile naswona u kombise moya wo rindza’ kasi vo tala lava a a hanya na vona a va nga rindzanga nchumu. A va ri ‘vavengi va leswinene, lava rhandzaka vubihi.’ Mikiya u va lemukisile leswaku loko va nga hundzuki, niloko “va ta kombela mpfuno eka Yehovha a nge va hlamuli.” (Mikiya 3:2, 4; 7:7) Hosiya la profeteke hi nkarhi wun’we na Mikiya, u tirhise marito ya vurimi loko a khutaza lava nga eka mfumo wa Israyele wa le n’walungwini, a ku: “Tibyaleleni mbewu hi ku lulama; tshovelani hi ku fambisana ni musa wa rirhandzu. Tirimeleni misava leyi rimekaka, loko ku ri ni nkarhi wo lavisisa Yehovha.” Hambileswi Hosiya a a tikarhata swinene, vo tala a ma nga va tovi helo marito yakwe. Va “rime vuhomboloki,” kutani va tshovela vubihi. (Hosiya 10:12, 13) Va tekelele mikhuva yo biha, va ‘tshembe ndlela ya vona vini’ ematshan’weni ya ndlela ya Yehovha. Namuntlha van’wana va nga ha tivutisa leswaku, ‘Xana sweswo swi endlekise ku yini eka vagandzeri va ntiyiso lava a va tshama eTikweni leri Tshembisiweke?’ Hosiya u vule leswaku xiphiqo xa vona a ku ri langutelo leri na hina hi faneleke hi tivonela eka rona leswaku hi ta kota ku tshama hi langutele siku lerikulu ra Yehovha. Langutelo ra kona i ra ku tshamiseka ni ku ‘eneriseka.’

12. (a) Hi swihi swilo leswi Hosiya a vuleke leswaku Vaisrayele a va swi hundzeleta loko ku nga si fika lembe ra 740 B.C.E.? (b) Xana vanhu va swi kombise hi tindlela tihi leswaku va “enerisekile”?

¹² Loko vanhu va Xikwembu se va nghenile eTikweni leri Tshembisiweke, ku nga tiko leri khulukaka ntswamba ni vulombe, va tiphinile hi vutomi. Kambe xana va tikhome njhani? Hosiya u vule marito ya Yehovha a ku: “Va enerisekile hi ku ya hi madyelo ya vona. Va enerisekile kutani mbilu ya vona yi tsaka. Hi yona mhaka leyi va ndzi rivaleke.” (Hosiya 13:6) Eka malembe lama hundzeke, Xikwembu a xi lemukise vanhu va xona hi khombo rero. (Deteronoma 8:11-14; 32:15) Nilokoswiritano, emasikwini ya Hosiya na Amosi, Vaisrayele va rivale Yehovha—a va “enerisekile.” Amosi u hi byela mhaka ya kona hi vuxokoxoko. U boxe leswaku vo tala a va ri ni nhundzu ya manyunyu etindlwini ta vona, kasi mindyangu yin’wana a yi ri ni tindlu timbirhi. A va dya swakudya swa vulovolovo, va nwa vhinyo yo nandziha ngopfu hi swibye swo hlawuleka, va tola ni “mafurha yo hlawuleka swinene,” kumbexana yo fana ni switolwa swo nuhela. (Amosi 3:12, 15; 6:4-6) Wa swi tiva leswaku swilo swo tano a swi bihanga helo, kambe ku swi endla swa nkoka ngopfu evuton’wini hi swona a swi bihile.

13. Hi kwihi ku tsana loku Vaisrayele a va ri na kona, hambiloko va fuwile kumbe va pfumala?

¹³ Entiyisweni, a hi vanhu hinkwavo emfun’weni wa le n’walungwini lava a va fuwile ni ku ‘eneriseka.’ Van’wana a va ri swisiwana naswona a va wa va pfuka leswaku va kota ku phamela mindyangu ya vona. (Amosi 2:6; 4:1; 8:4-6) Ninamuntlha swi tano ematikweni yo tala. Xana marito ya Xikwembu lama kumekaka eka Hosiya 13:6 a ma tirha ni le ka swisiwana swa Israyele wa khale, naswona xana ma tirha eka swisiwana swa namuntlha? Ina. Yehovha a a komba leswaku hambiloko mugandzeri wa ntiyiso a fuwile kumbe a pfumala, u fanele a tivonela leswaku a nga khomeki ngopfu hi timhaka ta rifuwo lerova a ‘rivala hi Xikwembu.’—Luka 12:22-30.

14. Ha yini swi fanerile leswaku hi kambisisa ndlela leyi hi langutelaka ha yona?

¹⁴ Leswi eminkarhini leyi hi hanyaka eka yona hi kotaka ku twisisa leswi humeleleke khale koloko, naswona vuprofeta byo tala bya Bibele byi nga eku hetisekeni, hi ni swivangelo swo tala swo tshama hi xalamukile naswona hi languterile. Ku vuriwa yini loko se ku hundze nkarhi wo leha ha ha languterile, kumbexana se ku hundze makume ya malembe? Eku sunguleni a hi tikarhata swinene entirhweni wo chumayela hi pfanga no endla swiboho leswi kombisaka leswaku ha khorwiseka leswaku siku ra Yehovha ri kwala nyongeni. Kambe nisweswi a ri si fika. Xana ha ha ya emahlweni hi languterile? Ha un’we wa hina a nga ha tivutisa xivutiso lexi, ‘Xana ndza ha ri langutele hi mahlo-ngati, kumbe se ndzi hele matimba?’—Nhlavutelo 2:4.

15. Hi swihi swin’wana swa swilo leswi nga kombisaka leswaku a ha ha langutelanga ku fana ni le ku sunguleni?

¹⁵ Ti tele tindlela leti hi nga kambelaka ndlela leyi hi languteleke ha yona, kambe ha yini hi nga tirhisi tindlela leti kumekaka eka marito lawa Amosi a ma vuleke loko a hlamusela xiyimo xa vanhu va le nkarhini wa yena lava a va “enerisekile”? Loko hi ri karhi hi kambisisa tindlela teto, hi nga ha kota ku tivona loko hi ri ni mboyamelo wo karhi wa ku ‘eneriseka’ evuton’wini. Mukreste loyi emalembeni lama hundzeke mianakanyo ni swiendlo swa yena swi kombiseke leswaku u ri languterile siku lerikulu, swi nga ha endleka a sungula ku tikarhatela ku va ni swilo swo durha endlwini yakwe, movha wa manyunyu, swiambalo leswa ha ku nghenaka efexenini, switolwa swo durha ni swin’wetsin’wetsi kumbe wayini yo durha ni swakudya swa manyunyu. A ku kona laha Bibele yi vulaka leswaku hi fanele hi tilan’wa, hi vula hambi ku ri ku titsona ntsako wunene. Munhu la tirhaka hi matimba “u fanele a dya, kunene a nwa, a kuma leswinene entirhweni wakwe hinkwawo wa matimba.” (Eklesiasta 3:13) Hambiswiritano, swi ni khombo loko Mukreste a rhandza ngopfu swakudya, swo nwa ni ku tilunghisa ku tlula mpimo. (1 Petro 3:3) Yesu u vule leswaku vatotiwa van’wana va le Asia Minor a va nga ha swi tekeli enhlokweni swilo swa nkoka, leswi kombaka leswaku Vakreste va fanele va tivonela leswaku va nga weli ekhombyeni leri. (Nhlavutelo 3:14-17) Xana swin’wana swo fana ni leswi swi humelerile eka hina? Xana ha ‘eneriseka,’ kumbexana hi khomeke ngopfu hi rifuwo? Xana ha ha langutele ku fana ni le ku sunguleni?—Varhoma 8:5-8.

16. Ha yini vana va hina va nga ta ka va nga vuyeriwi ha nchumu loko hi va khutaza ku tihanyela vutomi bya ku ‘tienerisa’?

¹⁶ Leswaku siku lerikulu ra Yehovha a ra ha vuli nchumu eka hina swi ta vonaka hi xitsundzuxo lexi hi xi nyikaka vana va hina kumbe van’wana. Mukreste a nga ha tibyela leswi: ‘Ndzi tshike ku ya emahlweni ni dyondzo ya mina kumbe ntirho lowu holelaka ngopfu hikuva a ndzi vona onge makumu ma le kusuhi ngopfu. Sweswi ndzi lava leswaku vana va mina va kuma dyondzo leyi nga ta va pfuna leswaku va hanya vutomi bya vulovolovo.’ Kumbexana van’wana enkarhini wa Hosiya a va tibyela sweswo. Loko swi ve tano, xitsundzuxo xa vatswari xa leswaku vana va vona va tihanyela vutomi lebyi ‘enerisaka’ a xi va pfunanga nikatsongo vana va vona. Naswona loko ku ri leswaku vana va le nkarhini wolowo a va tihanyela hi ndlela yo ‘tienerisa,’ kumbe a va hanya vutomi bya vulovolovo, swi le rivaleni leswaku swi va fambele ximatsi hi lembe ra 740 B.C.E., loko tiko ra Samariya ri lovisiwa hi Vaasiriya!—Hosiya 13:16; Sofaniya 1:12, 13.

17. Hi nga n’wi tekelela njhani Mikiya?

¹⁷ Ku fana ni vagandzeri va ntiyiso va khale ka khaleni, hi nga tiyiseka leswaku leswi Xikwembu xi swi tshembisaka swi ta hetiseka hi nkarhi lowu vekiweke. (Yoxuwa 23:14) Muprofeta Mikiya u kombise vutlhari hi ku rindza Xikwembu lexi a xi ta n’wi ponisa. Leswi hi kotaka ku vona leswi humeleleke enkarhini lowu hundzeke, hi nga languta nxaxamelo wa minkarhi ya swiendlakalo swa le nkarhini wa Mikiya kutani hi vona ndlela leyi a hanyeke ha yona ku fikela loko ku sele nkarhi wutsongo swinene leswaku muti wa Samariya wu hluriwa. Ku vuriwa yini hi hina ni hi nkarhi lowu hi hanyaka eka wona? Loko hi languta vutomi bya hina, xana swi ta va erivaleni leswaku hi hlawule hi vutlhari loko swi ta etimhakeni to kota ntirho wo tihanyisa, ndlela leyi ha hanyaka hi yona ni ku nghenela vuphayona bya nkarhi hinkwawo? Entiyisweni a hi ri tivi “siku ra kona ni nkarhi wa kona.” (Matewu 24:36-42) Hambiswiritano, a swi kanakanisi leswaku ku ta va vutlhari ku hlakulela langutelo ro fana ni ra Mikiya hi tlhela hi hanya hi ku pfumelelana na rona. Kutani loko Mikiya a kuma lunghelo ro hanya emisaveni leyi nga paradeyisi, ehleketa ndlela leyi swi nga ta n’wi tsakisa ha yona loko a twa leswaku rungula rakwe ra vuprofeta swin’we ni ku tshembeka kakwe swi hi pfunile! Hina hi ta va vumbhoni lebyi a byi vonaka hi mahlo bya leswaku hakunene Yehovha i Xikwembu xa ku ponisa!

18, 19. (a) Hi rihi khombo leri a ri ri endleleni leri Obadiya a ri boxeke? (b) Hi wihi ntshembo lowu Obadiya a wu byeleke Vaisrayele?

¹⁸ Ntshembo wa hina wu ni xisekelo lexi tiyeke. Hi xikombiso, ehleketa hi buku ya vuprofeta yo koma ya Obadiya. Yi dzike ngopfu eka tiko ra khale ra Edomu, yi hlamusela rungula ra Yehovha loko a avanyisa vanhu lava a va xanisa “vamakwavo,” ku nga Vaisrayele. (Obadiya 12) Ndzoviso lowu boxiweke ka ha ri emahlweni wu fikile, hilaha hi dyondzeke hakona eka Ndzima 10. Vababilona lava a va rhangeriwa hi Nabonidus va hlule Edomu exikarhi ka lembe-xidzana ra vutsevu B.C.E., naswona tiko ra Edomu ri loviseriwe makumu. Hambiswiritano, ku ni yinhla yin’wana ya nkoka eka rungula ra Obadiya, leri nga ra nkoka emhakeni ya ku tshama ka hina hi langutele siku lerikulu ra Yehovha.

¹⁹ Wa swi tiva leswaku tiko (ra Babilona) leri nga nala leri loviseke Edomu, Xikwembu xi tlhele xi ri tirhisa ku xupula vanhu va xona lava nga tshembekiki. Hi 607 B.C.E., Vababilona va lovise Yerusalema kutani va yisa Vayuda evuhlongeni. Kutani tiko rero ri sale ri ri rhumbi. Xana swi helele kwalaho ntsena? Doo! Yehovha u vule hi nomu wa Obadiya leswaku Vaisrayele va ta tlhelela etikweni ra rikwavo. Loko u hlaya Obadiya 17 u kuma xitshembiso lexi khutazaka lexi nge: “Lava va balekaka va ta va eNtshaveni ya Siyoni, yi fanele yi va nchumu wo kwetsima; kutani yindlu ya Yakobe yi fanele yi teka swilo swa vona swi va swa yona.”

20, 21. Ha yini tsalwa ra Obadiya 17 ri fanele ri hi chavelela?

²⁰ Matimu ma tiyisekisa leswaku leswi Yehovha a swi vuleke hi nomu wa Obadiya, hakunene swi endlekile. Xikwembu xi swi vurile kutani swi humelela. Magidi ya mahlonga ya Vayuda ni Vaisrayele ma tlhelele eka rikwavo hi 537 B.C.E. Hikwalaho ko pfuniwa hi Yehovha, vanhu volavo lava tlheleleke eka rikwavo va kote ku hundzula tiko ra vona leri a ri ri rhumbi ri va paradeyisi yo xonga. Se u hlayile hi ta vuprofeta bya ku hundzuriwa koloko loku hlamarisaka evuprofeteni lebyi nga eka Esaya 11:6-9 na 35:1-7. Xa nkoka ngopfu, hileswaku vugandzeri bya ntiyiso byi tlhele byi simekiwa exivindzini xa tempele ya Yehovha leyi pfuxetiweke. Xisweswo Obadiya 17 i vumbhoni byin’wana bya leswaku switshembiso swa Yehovha i swa xiviri, naswona nkarhi hinkwawo swa hetiseka.

²¹ Obadiya u gimete vuprofeta byakwe hi ku kandziyisa marito lawa: “Vuhosi byi fanele byi va bya Yehovha.” (Obadiya 21) Loko u ri ni ntshembo wolowo, u yimele nkarhi wa nkoka lowu Yehovha hi ku tirhisa Yesu Kreste a nga ta fuma vuako hinkwabyo, ku ri hava mfumo wun’wana lowu kanetanaka na yena ku katsa ni misava ya hina. Hambiloko u langutele siku lerikulu ra Yehovha—ni mikateko ya rona—swa nkarhinyana kumbe swa makume ya malembe, u nga tiyiseka hilaha ku heleleke leswaku leswi u swi languteleke leswi sekeriweke eBibeleni, swi ta hetiseka.

22. Ha yini u lava ku va ni langutelo leri fanaka ni leri nga eka Habakuku 2:3 na Mikiya 4:5?

²² Hikwalaho swa fanela ku phindha xitiyisekiso xa Habakuku, lexi entiyisweni xi tirhaka enkarhini wa hina, xi ri: “Xivono xa ha ri xa nkarhi lowu vekiweke, naswona xi hatlisela emakumu, a xi nge hembi. Hambiloko xo hlwela, tshama u xi languterile; hikuva xi ta hetiseka hakunene. A xi nge hlweli.” (Habakuku 2:3) Hambiloko siku lerikulu ra Yehovha ri vonakaka ri hlwela ku fika, hi ku ya hi langutelo ra munhu, kambe siku ra yena ri ta fika hi nkarhi wakwe lowu vekiweke. Yehovha hi yena la hi tshembiseke. Xisweswo, lava va nga ni malembe va ri karhi va tirhela Xikwembu swin’we ni lava va ha ku sungulaka ku xi gandzela a va hambete va ri ni ntshembo wo fana ni lowu phofuriweke eka Mikiya 4:5, lowu nge: “Loko ku ri hina, hi ta famba hi vito ra Yehovha Xikwembu xa hina hilaha ku nga riki na makumu, hi masiku.”