Xana U Vonakarisa Ku Vangama Ka Yehovha?
“Hi vonakarisa ku vangama ka Yehovha kukota swivoni.”—2 KOR. 3:18.
U NGA HLAMULA NJHANI?
Hi nga n’wi vangamisa njhani Yehovha hambileswi hi nga vadyohi?
Swikhongelo swa hina ni ku va kona eminhlanganweni ya Vukreste swi hi pfuna njhani leswaku hi vonakarisa ku vangama ka Xikwembu?
I yini leswi nga hi pfunaka leswaku hi hambeta hi vangamisa Yehovha?
1, 2. Ha yini hi nga tiyisekaka leswaku hi nga swi kota ku tekelela timfanelo ta Yehovha?
HI NDLELA yo karhi, hinkwerhu ka hina hi languteka ku fana ni vatswari va hina. Hikokwalaho, a swi hlamarisi ku twa munhu a byela mufana a ku, ‘U fana ni tata wa wena.’ Nhwanyana a nga ha byeriwa leswi, ‘U ndzi tsundzuxa mana wa wena.’ Hakanyingi vana va tekelela leswi va swi vonaka eka vatswari va vona. Kambe ku vuriwa yini hi hina? Xana hi nga n’wi tekelela Yehovha, Tata wa hina wa le tilweni? Hambileswi hi nga si tshamaka hi n’wi vona, hi nga vona timfanelo takwe ta risima loko hi hlaya Rito rakwe, hi xiyisisa ntumbuluko ni ku anakanyisisa hi Matsalwa, ngopfu-ngopfu lama vulavulaka hi marito ni swiendlo swa N’wana wakwe, ku nga Yesu Kreste. (Yoh. 1:18; Rhom. 1:20) Hi nga swi kota ku vonakarisa ku vangama ka Yehovha.
2 Loko Xikwembu xi nga si vumba Adamu na Evha, a xi tiyiseka leswaku vanhu va ta swi kota ku hetisisa ku rhandza ka xona, va kombisa timfanelo ta xona ni ku xi vangamisa. (Hlaya Genesa 1:26, 27.) Leswaku hi kombisa ku tinyiketela ka hina eka Xikwembu, hi fanele hi kombisa timfanelo ta Loyi a hi vumbeke. Loko hi endla tano, hi ni lunghelo lerikulu ro vonakarisa ku vangama ka Xikwembu ku nga khathariseki ndhavuko, dyondzo kumbe rixaka leri hi humaka eka rona. Ha yini? Hikuva “Xikwembu a xi yi hi nghohe, kambe eka tiko rin’wana ni rin’wana munhu loyi a xi chavaka a tlhela a endla ku lulama wa amukeleka eka xona.”—Mint. 10:34, 35.
3. Vakreste va titwa njhani loko va ri karhi va tirhela Yehovha?
3 Vakreste lava totiweke va vonakarisa ku vangama ka Yehovha. Hikokwalaho, muapostola Pawulo loyi a totiweke hi moya u tsale a ku: “Hinkwerhu ka hina, loko hi vonakarisa ku vangama ka Yehovha kukota swivoni hi swikandza leswi fununguriweke, hi hundzuleriwa exifanisweni lexi fanaka ku suka eku vangameni ku ya eku vangameni.” (2 Kor. 3:18) Loko Muxe a xika hi le Ntshaveni ya Sinayi a khome swiphepherhele leswi a swi ri ni Milawu ya Khume, xikandza xakwe a xi humesa miseve hikuva Yehovha a a vulavule na yena. (Eks. 34:29, 30) Hambileswi Vakreste va nga si tshamaka va humeleriwa hi nchumu wo tano naswona swikandza swa vona swi nga humesiki miseve, va khapakhapa hi ntsako loko va byela van’wana hi Yehovha, timfanelo takwe ni xikongomelo xakwe xo tsakisa hi vanhu. Ku fana ni swivoni swo hatima swa khale leswi endliweke hi nsimbi, vatotiwa swin’we ni vanghana va vona va laha misaveni va vonakarisa ku vangama ka Yehovha hi ndlela leyi va hanyaka ha yona ni leyi va chumayelaka ha yona. (2 Kor. 4:1) Xana u vonakarisa ku vangama ka Yehovha hi mahanyelo ya wena ni hi ntirho wa wena tanihi muhuweleri wa Mfumo loyi a hisekaka?
HI TSAKELA KU VONAKARISA KU VANGAMA KA YEHOVHA
4, 5. (a) Ku fana na Pawulo, hi xihi xiphiqo lexi hi nga na xona? (b) Xidyoho xi hi khumba njhani?
4 Tanihi malandza ya Yehovha, hakunene hi lava ku fundzha ni ku vangamisa Muvumbi wa hina eka swilo hinkwaswo leswi hi swi endlaka. Hambiswiritano, hakanyingi leswi hi navelaka ku swi endla a hi swona leswi hi swi endlaka. Pawulo u boheke ku lwisana ni xiphiqo xexo. (Hlaya Varhoma 7:21-25.) Loko a hlamusela leswaku ha yini hi ri ni xiphiqo xexo, u tsale a ku: “Hinkwavo va dyohile, naswona va kayivela ku vangama ka Xikwembu.” (Rhom. 3:23) Hikwalaho ka leswi Adamu a dyoheke, vanhu hinkwavo va velekiwe va ri mahlonga ya xidyoho, lexi fanaka ni “hosi” ya tihanyi leyi va fumaka.—Rhom. 5:12; 6:12.
5 Xidyoho i yini? I nchumu wun’wana ni wun’wana lowu lwisanaka ni vumunhu bya Yehovha, tindlela takwe, milawu yakwe ni ku rhandza kakwe. Xidyoho xi onha vuxaka lebyi munhu a nga na byona ni Xikwembu. Xi hi endla hi hupa pakani ya hina hilaha mucopi a nga hupaka laha a lavaka ku copa kona hi nseve. Hi nga dyoha hi vomu kumbe hi xihoxo. (Tinhl. 15:27-31) Xidyoho xi ni nkucetelo lowukulu evanhwini naswona xi va hambanisa ni Muvumbi wa vona. (Ps. 51:5; Esa. 59:2; Kol. 1:21) Xisweswo, vanhu vo tala a va hanyi hi ku pfumelelana ni ku rhandza ka Yehovha kutani va lahlekeriwa hi lunghelo lerikulu ro vonakarisa ku vangama kakwe. Ku hava nchumu lowu nga ni nkucetelo wo biha evanhwini ku tlula xidyoho.
6. Hi nga xi vangamisa njhani Xikwembu hambileswi hi nga vadyohi?
6 Ku nga khathariseki xidyoho lexi hi nga na xona, Yehovha u tikombise a ri “Xikwembu lexi nyikaka ntshembo.” (Rhom. 15:13) U hi nyike nchumu lowu herisaka xidyoho, ku nga gandzelo ra nkutsulo ra Yesu Kreste. Loko hi kombisa ripfumelo egandzelweni rero, a ha ha ri “mahlonga ya xidyoho” kambe hi va exiyin’weni xo vonakarisa ku vangama ka Yehovha. (Rhom. 5:19; 6:6; Yoh. 3:16) Kutani loko hi hambeta hi va vanghana va Xikwembu, hi nga tiyiseka leswaku xi ta hi katekisa sweswi ni le nkarhini lowu taka hi ku endla leswaku hi hetiseka ni ku hi nyika vutomi lebyi nga heriki. Hakunene i lunghelo lerikulu ku va Xikwembu xi hi teka tanihi vanhu lava nga vonakarisaka ku vangama ka xona hambileswi ha ha riki vadyohi!
KU VONAKARISA KU VANGAMA KA XIKWEMBU
7. I yini leswi hi faneleke hi swi tiva loko hi lava ku vonakarisa ku vangama ka Xikwembu?
7 Leswaku hi kota ku vonakarisa ku vangama ka Xikwembu, hi fanele hi tsundzuka leswaku hi vadyohi. (2 Tikr. 6:36) Hi fanele hi pfumela leswaku hi ni ku tsana ko karhi naswona hi tikarhatela ku lwisana na kona leswaku hi ta kota ku xi vangamisa kahle Xikwembu. Hi xikombiso, loko hi ri ni mukhuva wo hlalela swifaniso leswi pfuxaka ku navela ka rimbewu, hi fanele hi byela vakulu hi mhaka yoleyo hi tlhela hi va kombela leswaku va hi pfuna. (Yak. 5:14, 15) Leri i goza ro sungula leri u faneleke u ri teka loko u lava ku vangamisa Xikwembu. Tanihi leswi hi nga vagandzeri va Yehovha, hi fanele hi tshamela ku tikambisisa ku vona loko hi hanya hi ku ya hi milawu yakwe yo lulama. (Swiv. 28:18; 1 Kor. 10:12) Ku nga khathariseki mimboyamelo ya hina ya xidyoho, hi fanele hi hambeta hi lwisana na yona leswaku hi ta kota ku vonakarisa ku vangama ka Xikwembu.
8. I yini leswi hi faneleke hi swi endla hambileswi hi nga hetisekangiki?
8 Yesu hi yena ntsena munhu loyi minkarhi hinkwayo a endleke swilo leswi tsakisaka Xikwembu naswona a vonakariseke ku vangama ka xona hi ndlela leyi hetisekeke. Hambileswi hina hi nga faniki na Yesu loyi a a hetisekile, hi fanele hi tikarhatela ku landzela xikombiso xakwe. (1 Pet. 2:21) Yehovha wa ma vona matshalatshala ni mindzulamiso leyi hi yi endlaka leswaku hi n’wi vangamisa naswona u katekisa matshalatshala wolowo.
9. Bibele yi va pfuna njhani Vakreste lava tsakelaka ku hanya hi milawu ya Xikwembu?
9 Rito ra Yehovha ri nga hi pfuna leswaku hi yi twisisa kahle ndlela leyi hi nga ku vonakarisaka ha yona ku vangama kakwe. Kutani hi fanele hi va ni dyondzo leyi dzikeke ya Matsalwa naswona hi anakanyisisa hi swilo leswi ma swi vulaka. (Ps. 1:1-3) Ku hlaya Matsalwa siku ni siku swi ta hi pfuna leswaku hi endla nhluvuko. (Hlaya Yakobo 1:22-25.) Vutivi lebyi hi byi kumaka eBibeleni byi tiyisa ripfumelo ra hina naswona byi hi pfuna leswaku hi tikarhatela ku tsakisa Yehovha ni ku papalata ku endla xidyoho lexikulu.—Ps. 119:11, 47, 48.
10. Xikhongelo xi nga hi pfuna njhani leswaku hi tirhela Yehovha hi xitalo?
10 Leswaku hi vonakarisa ku vangama ka Yehovha, hi fanele hi tlhela hi “phikelela exikhongelweni.” (Rhom. 12:12) Hi fanele hi khongela eka yena hi kombela leswaku a hi pfuna hi n’wi tirhela hi ndlela leyi amukelekaka. Hi nga n’wi kombela leswaku a hi nyika moya lowo kwetsima, ripfumelo leri tiyeke, matimba yo lwisana ni ndzingo ni vuswikoti byo ri “tamela khwatsi rito ra ntiyiso.” (2 Tim. 2:15; Mat. 6:13; Luka 11:13; 17:5) Tanihi leswi n’wana a titshegaka hi tata wakwe, hi fanele hi titshega hi Tata wa hina wa le tilweni, ku nga Yehovha. Loko hi n’wi kombela leswaku a hi pfuna leswaku hi n’wi tirhela hi xitalo, hi nga tiyiseka leswaku u ta endla tano. A hi fanelanga hi titwa onge ha n’wi tikisela. Ematshan’weni ya sweswo, loko hi khongela a hi n’wi vangamiseni, hi n’wi nkhensa, hi kombela nkongomiso wakwe ngopfu-ngopfu loko hi ri endzingweni. Hi nga tlhela hi n’wi kombela leswaku a hi pfuna hi n’wi vangamisa entirhweni wa hina wo chumayela.—Ps. 86:12; Yak. 1:5-7.
11. Minhlangano ya vandlha yi hi pfuna njhani leswaku hi vonakarisa ku vangama ka Xikwembu?
11 Xikwembu xi endle leswaku tinyimpfu ta xona ta risima ti khathaleriwa hi “hlonga ro tshembeka ni ro tlhariha.” (Mat. 24:45-47; Ps. 100:3) Ntlawa wa hlonga wa khathala swinene hi ndlela leyi vapfumeri-kulobye va vonakarisaka ku vangama ka Yehovha ha yona. Minhlangano ya hina yi hi pfuna leswaku hi endla mindzulamiso evuton’wini ni ku antswisa timfanelo ta hina ta Vukreste hilaha murhungi a nga lunghisaka hakona swiambalo swa hina leswaku swi hi fanela kahle. (Hev. 10:24, 25) Hi yona mhaka leyi hi faneleke hi fika hi nkarhi eminhlanganweni hikuva loko hi ri ni mukhuva wo fika minhlangano se yi sungurile, hi ta lahlekeriwa hi timhaka tin’wana leti nga hi pfunaka leswaku hi antswisa ndlela leyi hi langutekaka ha yona tanihi malandza ya Yehovha.
A HI VENI VATEKELERI VA XIKWEMBU
12. Hi nga xi tekelela njhani Xikwembu?
12 Hi nga vonakarisa ku vangama ka Yehovha ntsena loko hi va “vatekeleri [vakwe].” (Efe. 5:1) Ndlela yin’wana yo tekelela Yehovha i ku dyondza ku languta swilo hi ndlela leyi a swi langutaka ha yona. Loko hi nga hanyi hi milawu ya Xikwembu hi endla leswaku vito ra xona ri sandziwa naswona swi nga hi vangela swiphiqo. Tanihi leswi misava leyi hi hanyaka eka yona yi kuceteriwaka hi lowo homboloka, Sathana Diyavulosi, hi fanele hi tikarhatela ku venga swilo leswi Yehovha a swi vengaka naswona hi rhandza swilo leswi a swi rhandzaka. (Ps. 97:10; 1 Yoh. 5:19) Hi fanele hi tiyiseka leswaku ku endla swilo hinkwaswo leswaku hi vangamisa Xikwembu hi yona ntsena ndlela leyinene leyi hi nga xi tirhelaka ha yona.—Hlaya 1 Vakorinto 10:31.
13. Ha yini hi fanele hi venga xidyoho naswona sweswo swi ta hi susumetela ku endla yini?
13 Yehovha u venga xidyoho kutani na hina hi fanele hi xi venga. Loko hi venga xidyoho, hi ta xi papalata hi ku helela xilo xin’wana ni xin’wana lexi nga hi dyohisaka. Hi xikombiso, hi fanele hi tivonela eka vagwinehi hikuva va nga hi endla hi nga ha faneleki ku vangamisa Xikwembu. (Det. 13:6-9) Hikokwalaho, a hi papalateni vagwinehi kumbe munhu wihi ni wihi loyi a vulaka leswaku i makwerhu kambe hi hala tlhelo a sandza Xikwembu. Hi fanele hi va papalata hambiloko va ri swirho swa ndyangu. (1 Kor. 5:11) A hi vuyeriwi hi nchumu loko hi ringeta ku phikizana ni vagwinehi kumbe vanhu lava xopaxopaka nhlengeletano ya Yehovha. Entiyisweni, a hi fanelanga hi lava hambi ku ri ku tiva leswi va swi vulaka, ku nga khathariseki leswaku swi le tibukwini ta vona kumbe eka Internet, hikuva swi nga dlaya vuxaka bya hina na Yehovha.—Hlaya Esaya 5:20; Matewu 7:6.
14. Loko hi ri karhi hi ringeta ku vonakarisa ku vangama ka Xikwembu, hi yihi mfanelo leyi hi faneleke hi va na yona naswona ha yini?
14 Yin’wana ya tindlela ta nkoka swinene leyi hi nga tekelelaka Tata wa hina wa le tilweni ha yona i ku kombisa rirhandzu. Hi fanele hi va ni rirhandzu ku fana na yena. (1 Yoh. 4:16-19) Entiyisweni, rirhandzu leri hi nga na rona ri kombisa leswaku hi vadyondzisiwa va Yesu tlhelo malandza ya Yehovha. (Yoh. 13:34, 35) Leswi hi nga hetisekangiki, minkarhi yin’wana swi nga ha hi tikela ku rhandza vanhu van’wana, kambe hi fanele hi ringeta ku va ni rirhandzu minkarhi hinkwayo. Matshalatshala ya hina yo kombisa rirhandzu ni timfanelo tin’wana ta Vukreste ma ta hi pfuna leswaku hi papalata ku endla xidyoho ni swilo leswi nga kombisiki musa.—2 Pet. 1:5-7.
15. Rirhandzu ri nga hi susumetela leswaku hi va khoma njhani vanhu van’wana?
15 Rirhandzu ri hi susumetela ku endlela van’wana swilo leswinene. (Rhom. 13:8-10) Hi xikombiso, loko vatekani va rhandzana, va ta tshembeka evukatini bya vona. Loko hi rhandza vakulu hi tlhela hi xixima ntirho wa vona, hi ta va yingisa hi tlhela hi titsongahata eka vona. Vana lava rhandzaka vatswari va vona va va yingisa va tlhela va va xixima naswona a va vulavuli ku biha hi vona. Loko hi rhandza vanhu van’wana, a hi nge va teki tanihi swikangalafula kumbe hi vulavula na vona hi ndlela leyi nga kombisiki xichavo. (Yak. 3:9) Nakambe vakulu lava rhandzaka tinyimpfu ta Xikwembu va ta ti khoma hi ndlela ya rirhandzu.—Mint. 20:28, 29.
16. Swi ta hi pfuna njhani ku kombisa rirhandzu ensin’wini?
16 Hi fanele hi kombisa rirhandzu niloko hi ri ensin’wini. Leswi hi n’wi rhandzaka swinene Yehovha, a hi nge heli matimba loko vanhu va nga hi yingiseli kumbe va nga ri tsakeli rungula ra hina. Ematshan’weni ya sweswo, hi ta hambeta hi chumayela mahungu lamanene. Rirhandzu ri ta hi susumetela ku lunghiselela kahle ni ku tikarhatela ku chumayela hi ndlela leyi khorwisaka. Loko hakunene hi rhandza Xikwembu swin’we ni vanhu, a hi nge chumayeli hi xikongomelo xo hetisisa nawu ntsena. Ematshan’weni ya sweswo, hi ta teka ntirho wa hina wo chumayela tanihi lunghelo lerikulu naswona hi ta wu endla hi ntsako.—Mat. 10:7.
HAMBETA U VANGAMISA YEHOVHA
17. Swi hi pfuna njhani ku tiva leswaku hi kayivela ku vangama ka Xikwembu?
17 Vanhu vo tala emisaveni va swi teka swi nga ri nchumu ku dyoha, kambe hina a hi swi teki tano. Hikwalaho ka sweswo, ha swi tiva leswaku hi fanele hi lwisana ni mboyamelo wa hina wa vudyoho. Ha swi tiva leswaku hi fanele hi letela ripfalo ra hina leswaku ri ta hi pfuna ku endla leswinene loko hi ringeka ku endla leswo biha. (Rhom. 7:22, 23) I ntiyiso leswaku hi tsanile kambe Xikwembu xi nga hi nyika matimba yo endla swilo leswinene ehansi ka xiyimo xihi ni xihi.—2 Kor. 12:10.
18, 19. (a) I yini lexi hi pfunaka leswaku hi hlula enyimpini ya hina yo lwisana ni mimoya yo biha? (b) I yini leswi hi faneleke hi tiyimisela ku swi endla?
18 Loko hi lava ku vangamisa Yehovha, hi fanele hi tlhela hi lwisana ni mimoya yo biha. Mahavelo ya hina lama humaka eka Xikwembu ma hi pfuna leswaku hi hlula mimoya yoleyo. (Efe. 6:11-13) Sathana u endla hinkwaswo leswi a nga swi kotaka leswaku a tekela Yehovha ku vangama loku fanelaka Yena ntsena. Nakambe u ringeta hi matimba hinkwawo leswaku a onha vuxaka bya hina na Yehovha. Kambe loko hina swin’we ni timiliyoni tin’wana ta vanhu lava nga hetisekangiki lava katsaka vavanuna, vavasati ni vana, hi tshama hi tshembekile naswona hi vangamisa Yehovha, Sathana u ta khomiwa hi tingana. Hikokwalaho, a hi hambeteni hi dzunisa Yehovha ku fana ni swivumbiwa swa le tilweni leswi huwelelaka swi ku: “Swa ku fanela, Yehovha, wena Xikwembu xa hina, ku amukela ku vangama ni ku xiximiwa ni matimba, hikuva u tumbuluxe swilo hinkwaswo, naswona hikwalaho ka ku rhandza ka wena swi ve kona, swi tumbuluxiwile.”—Nhlav. 4:11.
19 Onge hi nga tiyimisela ku hambeta hi vangamisa Yehovha hambi ko ba lexi dumaka. Hakunene Yehovha wa tsaka swinene loko a vona malandza yakwe yo tala ma tikarhatela ku n’wi tekelela ni ku vonakarisa ku vangama kakwe. (Swiv. 27:11) Onge na hina hi nga titwa hilaha Davhida a titweke hakona loko a yimbelela a ku: “Ndza ku dzunisa, Wena Yehovha Xikwembu xanga, hi mbilu ya mina hinkwayo, naswona ndzi ta vangamisa vito ra wena hilaha ku nga riki na makumu.” (Ps. 86:12) Hi wu langutele hi mahlo-ngati nkarhi lowu hi nga ta vonakarisa ku vangama ka Yehovha naswona hi n’wi dzunisa hi masiku! Ku endla tano ku ta va nchumu lowu tsakisaka eka vanhu lava yingisaka. Xana u vonakarisa ku vangama ka Yehovha Xikwembu sweswi, u ri ni ntshembo wo endla tano hilaha ku nga heriki?
[Swifaniso leswi nga eka tluka 27]
Xana u vonakarisa ku vangama ka Yehovha hi tindlela leti?