“Risani Ntlhambi Wa Xikwembu Lowu Khathaleriwaka Hi N’wina”
“Risani ntlhambi wa Xikwembu lowu khathaleriwaka hi n’wina, ku nga ri hi ku sindzisiwa, kambe hi ku swi rhandza.”—1 PET. 5:2.
1. Hi swihi swiyimo leswi Vakreste a va langutane na swona loko Petro a va tsalela papila rakwe ro sungula?
MUAPOSTOLA PETRO u tsale papila rakwe ro sungula emahlweni ko va Nero a sungula ku xanisa Vakreste eRhoma. A a lava ku tiyisa vapfumeri-kulobye. Diyavulosi a a “famba-famba” a lava ku hlasela Vakreste. Leswaku va kota ku yima va tiyile va lwisana na yena, a va fanele va ‘hlayisa mianakanyo ya vona leyi hlutekeke’ naswona va ‘titsongahata ehansi ka voko ra matimba ra Xikwembu.’ (1 Pet. 5:6, 8) Nakambe a va fanele va va nyandza yin’we. A va nga fanelanga va “lumana ni ku mitana” hikuva sweswo a swi ta endla leswaku va ‘lovisana.’—Gal. 5:15.
2, 3. I mani loyi hi faneleke hi lwisana na yena naswona i yini leswi hi nga ta swi kambisisa exihlokweni lexi ni lexi landzelaka?
2 Namuntlha hi langutana ni xiyimo lexi fanaka. Diyavulosi u lava tindlela to hi hlasela. (Nhlav. 12:12) Naswona ku nga ri khale ku ta fika “nhlomulo lowukulu lowu ku nga si tshamaka ku humelela lowu fanaka na wona hi mpfhuka misava yi va kona.” (Mat. 24:21) Tanihi leswi Vakreste va lembe-xidzana ro sungula a va fanele va papalata ku holovisana, na hina hi fanele hi swi papalata. Leswaku hi kota ku endla tano, minkarhi yin’wana hi lava mpfuno eka vakulukumba lava fanelekaka.
3 A hi kambisiseni ndlela leyi vakulu va nga ri tlangelaka swinene ha yona lunghelo ra vona ra ku risa “ntlhambi wa Xikwembu lowu khathaleriwaka hi [vona].” (1 Pet. 5:2) Endzhaku ka sweswo, hi ta kambisisa ndlela leyi faneleke yo endla ntirho wa vurisi. Exihlokweni lexi landzelaka, hi ta kambisisa ndlela leyi vandlha ri nga va ‘xiximaka ha yona lava tirhaka hi matimba va tlhela va ungamela’ ntlhambi. (1 Tes. 5:12) Ku kambisisa timhaka leti swi ta hi pfuna leswaku hi lwisana ni Nala wa hina lonkulu hileswi hi swi tivaka leswaku hi yena loyi hi dodombisanaka na yena.—Efe. 6:12.
Risani Ntlhambi Wa Xikwembu
4, 5. Vakulukumba va fanele va wu teka njhani ntlhambi? Kombisa.
4 Petro u khutaze vakulukumba va Vakreste va lembe-xidzana ro sungula leswaku va va ni langutelo ra Xikwembu hi ntlhambi lowu va byarhisiweke wona. (Hlaya 1 Petro 5:1, 2.) Hambileswi Petro a a tekiwa tanihi phuphu evandlheni, a nga va tekelanga ehansi vakulu loko a vulavula na vona onge hiloko a tlakukile eka vona. Kambe u va tsundzuxe tanihi vakulu-kulobye. (Gal. 2:9) Ku fana na Petro, Huvo leyi Fumaka namuntlha yi khutaza vakulu va vandlha leswaku va tikarhatela ku hetisisa vutihlamuleri byo tika bya ku risa ntlhambi wa Xikwembu.
5 Muapostola loyi u tsale leswaku vakulukumba a va fanele va ‘risa ntlhambi wa Xikwembu lowu khathaleriwaka hi vona.’ A swi ri swa nkoka ku va va tiva leswaku ntlhambi i wa Yehovha na Yesu Kreste. Vakulu volavo a va ta tihlamulela malunghana ni ndlela leyi va ti languteleke ha yona tinyimpfu ta Xikwembu. A hi nge munghana wa wena lonkulu u ku kombele leswaku u n’wi salela ni vana vakwe. Xana a wu nga ta va hlayisa ni ku va nyika swakudya? Loko un’wana wa vona o sungula ku vabya, xana a wu nga ta n’wi yisa eka dokodela? Hilaha ku fanaka, vakulu evandlheni va fanele va “risa vandlha ra Xikwembu, leri xi ri xaveke hi ngati ya N’wana wa xona.” (Mint. 20:28) Va swi tsundzuka leswaku nyimpfu ha yin’we yi xaviwe hi ngati ya risima ya Kreste Yesu. Vakulu va ni vutihlamuleri byo phamela, byo sirhelela ni byo khathalela ntlhambi.
6. Hi byihi vutihlamuleri lebyi varisi va khale a va ri na byona?
6 Ehleketa hi vutihlamuleri lebyi varisi va xiviri a va ri na byona eminkarhini ya ku tsariwa ka Bibele. A va fanele va tiyiselela dyambu leri vavulaka ninhlikanhi ni xirhami xa nivusiku leswaku va khathalela ntlhambi. (Gen. 31:40) A va peta hambi ku ri vutomi bya vona ekhombyeni hikwalaho ka tinyimpfu. Loko Davhida a ha ri mufana loyi a risaka, u ponise ntlhambi wakwe eka swivandzana leswi katsaka nghala ni bere. Malunghana na swona, Davhida u vule leswaku u swi ‘khome hi malepfu ya swona, a swi ba kutani a swi dlaya.’ (1 Sam. 17:34, 35) Wa nga vona xivindzi xakwe! Hakunene u fanele a pone ri ahlamile enon’wini wa swivandzana leswi! Hambiswiritano, u endle hinkwaswo leswi a nga swi kotaka leswaku a ponisa tinyimpfu.
7. Vakulu va nga ha yi wutla njhani nyimpfu enon’wini wa Sathana hi ndlela yo fanekisela?
7 Namuntlha, vakulu va fanele va tshama va xalamukele minhlaselo ya Diyavulosi leyi fanaka ni ya nghala. Leswi swi nga ha katsa ku wutla nyimpfu enon’wini wa Diyavulosi hi ndlela yo fanekisela. Vakulu va nga ponisa tinyimpfu hi ku khoma xivandzana hi malepfu hi ndlela yo fanekisela. Va nga ha vulavurisana ni vamakwerhu lava nga xalamukangiki lava nga ekhombyeni ro phasiwa hi marhengu ya Sathana. (Hlaya Yudha 22, 23.) Kambe vakulu a va nge swi koti ku endla leswi handle ko pfuniwa hi Yehovha. Va yi khoma hi musa nyimpfu leyi vavisekeke, va yi bandicha ni ku yi tota mafurha lama horisaka ya Rito ra Xikwembu.
8. Hi kwihi laha vakulu va wu kongomisaka kona ntlhambi naswona va swi endlisa ku yini sweswo?
8 Nakambe murisi wa xiviri u kongomisa ntlhambi emadyelweni lamanene ni laha ku nga ni mati. Hilaha ku fanaka, vakulu va kongomisa ntlhambi evandlheni, va wu khutaza leswaku wu va kona eminhlanganweni nkarhi ni nkarhi leswaku wu ta phameriwa kahle ni ku kuma “swakudya swa [wona] hi nkarhi lowu faneleke.” (Mat. 24:45) Vakulu va nga ha heta nkarhi lowu engetelekeke va pfuna munhu loyi a vabyaka hi tlhelo ra moya leswaku a pfumela ku dya swakudya leswi humaka eRitweni ra Xikwembu. Nyimpfu leyi lahlekeke yi nga ha ringeta ku tlhelela entlhambini. Ematshan’weni yo va vakulu va chavisa makwavo wa vona, va n’wi hlamusela milawu ya Matsalwa hi musa ni ku n’wi komba ndlela leyi a nga yi tirhisaka ha yona evuton’wini byakwe.
9, 10. Vakulu va fanele va va pfuna njhani vanhu lava vabyaka hi tlhelo ra moya?
9 Hi wihi dokodela loyi u nga tsakelaka ku ya eka yena loko u vabya? Xana hi loyi a ku yingiselaka swa xinkarhana kutani hi ku hatlisa a ku nyika murhi leswaku u famba leswaku a ta pfuna xigulana xin’wana? Kumbe, xana u nga tsakela ku ya eka dokodela loyi a ku yingiselaka hi vurhon’wana, a ku hlamusela leswi u nga ha vaka u khomiwe ha swona ni ku ku byela mirhi leyi yi nga ha ku tshungulaka?
10 Hilaha ku fanaka, vakulu va nga yingisela munhu loyi a vabyaka hi tlhelo ra moya ni ku n’wi tshungula mbanga, kutani hi ndlela yo fanekisela “va n’wi tota mafurha hi vito ra Yehovha.” (Hlaya Yakobo 5:14, 15.) Ku fana ni mafurha ya balsama ya le Giliyadi, Rito ra Xikwembu ri nga tshungula loyi a vabyaka. (Yer. 8:22; Ezek. 34:16) Loko milawu ya Bibele yi tirhisiwa yi nga pfuna munhu loyi a tsaneke leswaku a tlhela a tirhela Yehovha. Vakulu va kota ku yi pfuna kahle nyimpfu leyi vabyaka loko va twa leswi swi yi karhataka kutani va khongela na yona.
Ku Nga Ri Hi Ku Sindzisiwa Kambe Hi Ku Swi Rhandza
11. I yini leswi susumetelaka vakulu ku risa ntlhambi wa Xikwembu hi ku swi rhandza?
11 Petro u tlhele a tsundzuxa vakulukumba ndlela leyi ntirho wo risa wu faneleke wu endliwa ha yona ni leswi nga fanelangiki swi endliwa. Vakulu va fanele va risa ntlhambi wa Xikwembu “ku nga ri hi ku sindzisiwa, kambe hi ku swi rhandza.” I yini leswi susumetelaka vakulu ku tirhela vamakwavo hi ku swi rhandza? I yini leswi susumeteleke Petro ku risa ni ku phamela tinyimpfu ta Yesu? Xivangelo xa kona hileswi a a rhandza Hosi yakwe. (Yoh. 21:15-17) Leswi vakulu va rhandzaka Yesu, a “va . . . ha tihanyeli, kambe va hanyela loyi a va feleke a tlhela a pfuxiwa.” (2 Kor. 5:14, 15) Kutani ku rhandza Yesu, Xikwembu ni vamakwavo, swi susumetela vakulu leswaku va tirhela ntlhambi ni ku endla matshalatshala, va tirhisa rifuwo ni nkarhi wa vona leswaku va endla tano. (Mat. 22:37-39) Va tinyikela hi ku swi rhandza, ku nga ri hi ku sindzisiwa.
12. Muapostola Pawulo u tinyikele ku fikela kwihi?
12 Vakulu va fanele va tinyikela ku fikela kwihi? Loko va khathalela tinyimpfu, va tekelela muapostola Pawulo tanihi leswi na yena a tekeleleke Yesu. (1 Kor. 11:1) Leswi Pawulo ni vanghana vakwe a va rhandza vamakwavo va le Tesalonika, a va tsakelanga ku va hundzisela ‘mahungu lamanene ya Xikwembu ntsena, kambe ni mimoya-xiviri ya vona.’ Loko va ri karhi va endla sweswo, va ve lava olovaka “hi ndlela leyi manana la wundlaka a khathalelaka vana vakwe ha yona.” (1 Tes. 2:7, 8) Pawulo a a yi tiva ndlela leyi manana loyi a mamisaka a khathalaka ha yona hi vana vakwe. A a ta va endlela nchumu wun’wana ni wun’wana ku katsa ni ku pfuka exikarhi ka vusiku leswaku a va mamisa.
13. Hi kwihi ku ringanisela loku vakulu va faneleke va va na kona?
13 Vakulu va fanele va tikarhatela ku ringanisela exikarhi ka vutihlamuleri byo risa ntlhambi ni byo khathalela mindyangu ya vona. (1 Tim. 5:8) Nkarhi lowu vakulu va wu hetaka ni vandlha i nkarhi wa nkoka lowu a va ta wu heta ni mindyangu ya vona. Ndlela yin’wana leyi va nga ringaniselaka vutihlamuleri lebyimbirhi ha yona i ku rhamba van’wana eka Vugandzeri bya vona bya Ndyangu bya nimadyambu minkarhi yin’wana. Emalembeni lama hundzeke, Masanao, nkulu un’wana wa le Japani, u rhambe vanhu van’wana lava nga nghenelangiki vukati ni mindyangu leyi nga riki na vatatana hi tlhelo ra moya eka dyondzo ya ndyangu wakwe. Hi ku famba ka nkarhi, van’wana lava a va pfuneke va ve vakulu kutani va tekelela xikombiso lexinene xakwe.
Papalatani Mpindzulo Wa Vukanganyisi—Risani Ntlhambi Hi Mapfundza
14, 15. Ha yini vakulu va fanele va tivonela eka “ku rhandza mpindzulo wa vukanganyisi” naswona va nga n’wi tekelela njhani Pawulo emhakeni leyi?
14 Petro u tlhele a khutaza vakulu leswaku va risa ntlhambi “ku nga ri hi ku rhandza mpindzulo wa vukanganyisi, kambe hi mapfundza.” Ntirho wa vakulu wu lava nkarhi wo tala, kambe a va langutelanga ku hakeriwa. Petro u vone swi fanerile ku lemukisa vakulu-kulobye malunghana ni khombo ro risa ntlhambi hi xikongomelo xo “rhandza mpindzulo wa vukanganyisi.” Khombo rero ri vonaka kahle eka vutomi bya vulovolovo lebyi vafundhisi va “Babilona Lonkulu” va tiphinaka ha byona kasi valandzeri va vona vo tala va hanya hi rikoko ra xilondza. (Nhlav. 18:2, 3) Namuntlha vakulu va ni xivangelo lexi twalaka xo tivonela eka mboyamelo wo tano.
15 Pawulo u vekele vakulu va Vakreste xikombiso lexinene. Hambileswi a a ri muapostola naswona a a ta va a ve “ndzhwalo wo tika” eka Vakreste va le Tesalonika, a nga “dyanga swakudya mahala hambi ku ri eka mani.” Kambe u ‘tikarhatile ni ku tirha hi matimba vusiku ni nhlikanhi.’ (2 Tes. 3:8) Vakulu vo tala namuntlha ku katsa ni valanguteri lava famba-fambaka va veka xikombiso lexinene emhakeni leyi. Hambileswi va ma tlangelaka malwandla lawa va kombiwaka wona hi vapfumeri-kulobye, a va va rhwexi “ndzhwalo wo tika.”—1 Tes. 2:9.
16. Swi vula yini ku risa ntlhambi hi “mapfundza”?
16 Vakulu va risa ntlhambi hi “mapfundza.” Mapfundza ya vona ma vonaka kahle eka moya wa vona wa ku tinyikela loko va pfuna ntlhambi. Hambiswiritano, sweswo a swi vuli swona leswaku va sindzisa ntlhambi ku tirhela Yehovha; naswona vakulu lava nga ni rirhandzu a va va khutazi van’wana leswaku va tirhela Xikwembu hi ku susumetiwa hi moya wo phikizana. (Gal. 5:26) Vakulu va swi tiva leswaku tinyimpfu a ti fani. Va hisekela ku pfuna vamakwavo leswaku va tirhela Yehovha va tsakile.
Mi Nga Tikiseli Ntlhambi Kambe Mi Va Swikombiso
17, 18. (a) Ha yini vaapostola swi va tikerile minkarhi yin’wana ku twisisa dyondzo ya Yesu ya ku titsongahata? (b) Hi xihi xiyimo lexi fanaka lexi hi nga ha tikumaka hi ri eka xona?
17 Hilaha se hi hlayeke hakona, vakulu va fanele va tsundzuka leswaku ntlhambi lowu va wu risaka a hi wa vona kambe i wa Xikwembu. Va fanele va va ni vuxiyaxiya leswaku va nga va ‘tikiseli lava nga ndzhaka ya Xikwembu.’ (Hlaya 1 Petro 5:3.) Minkarhi yin’wana vaapostola va Yesu va tilavele swikhundlha hi swikongomelo leswi hoxeke. Ku fana ni vafumi va matiko, a va lava ku va ni xikhundlha lexi tlakukeke.—Hlaya Marka 10:42-45.
18 Namuntlha vamakwerhu lava “[lwelaka] ku fikelela ntirho wa ku va mulanguteri,” va endla kahle loko va tikambisisa leswaku ha yini va lava ku fikelela ntirho wolowo. (1 Tim. 3:1) Vamakwerhu lava sweswi va nga vakulu va nga ha tivutisa hi ku tshembeka loko va navela ku va ni vulawuri kumbe ku va ni ndhuma hilaha van’wana va vaapostola va endleke hakona. Loko vaapostola swi va tikerile ku papalata ku navela koloko, hikwalaho vakulu va nga swi xiya leswaku ku laveka va tirha hi matimba leswaku va papalata mboyamelo wihi ni wihi wa misava wo tsakela ku lawula van’wana.
19. I yini leswi vakulu va faneleke va swi tsundzuka loko va teka goza ro sirhelela ntlhambi?
19 I ntiyiso leswaku ku ni minkarhi leyi vakulu va faneleke va yima va tiya, yo tanihi loko va sirhelela ntlhambi eka “timhisi leti tshikilelaka.” (Mint. 20:28-30) Pawulo u byele Tito leswaku a hambeta a “khongotela ni ku tshinya hi mfanelo leyi heleleke.” (Tito 2:15) Kambe hambiloko vakulu va fanele va tshinya van’wana, va tikarhatela ku vulavula na vona hi xichavo. Va swi xiya leswaku ku khorwisa munhu hakanyingi swi va pfuna ku fikelela mbilu yakwe ni ku n’wi susumetela ku teka goza lerinene ku tlula ku n’wi sola-sola.
20. Vakulu va nga n’wi tekelela njhani Yesu hi ku vekela ntlhambi xikombiso lexinene?
20 Xikombiso lexinene xa Kreste xi susumetela vakulu ku rhandza ntlhambi. (Yoh. 13:12-15) Ha khutazeka loko hi hlaya ndlela leyi a va dyondziseke ha yona vadyondzisiwa vakwe entirhweni wo chumayela ni wo endla vadyondzisiwa. Ndlela leyi a a titsongahata ha yona yi khumbe timbilu ta vadyondzisiwa vakwe ni ku va susumetela ku va ni ‘mianakanyo yo titsongahata va teka van’wana va ri lava tlakukeke eka vona.’ (Filp. 2:3) Ninamuntlha vakulu va susumeteleka ku tekelela xikombiso xa Yesu kutani va lava ku va “swikombiso entlhambini.”
21. Hi yihi hakelo leyi vakulu va nga langutelaka ku yi kuma?
21 Petro u gimete xikhutazo xakwe lexi yaka eka vakulukumba hi ku vulavula hi xitshembiso xa nkarhi lowu taka. (Hlaya 1 Petro 5:4.) Valanguteri lava totiweke va “ta amukela harhi ya ku vangama leyi nga vuniki” swin’we na Kreste etilweni. Varisi lava nga va “tinyimpfu tin’wana” va ta va ni lunghelo ro risa ntlhambi wa Xikwembu emisaveni ehansi ka nkongomiso wa “murisi lonkulu.” (Yoh. 10:16) Exihlokweni lexi landzelaka ku ta vulavuriwa hi tindlela leti swirho swa vandlha swi nga va seketelaka ha yona lava vekiweke leswaku va rhangela.
Mpfuxeto
• Ha yini a swi fanerile ku va Petro a tsundzuxa vakulu-kulobye leswaku va risa ntlhambi wa Xikwembu lowu va wu langutelaka?
• Vakulu va fanele va va risa njhani lava vabyaka hi tlhelo ra moya?
• I yini lexi susumetelaka vakulu ku risa ntlhambi wa Xikwembu lowu va wu langutelaka?
[Xifaniso lexi nga eka tluka 21]
Ku fana ni varisi va le minkarhini ya khale, vakulu namuntlha va fanele va sirhelela “tinyimpfu” leti va ti langutelaka