SWIVUTISO SWA VAHLAYI
Vakulu ni malandza ya vutirheli va hlawuriwa njhani emavandlheni?
Eminkarhini ya vaapostola, muapostola Pawulo u byele vakulu va vandlha ra le Efesa a ku: “Nyikelani nyingiso eka n’wina vini ni le ka ntlhambi hinkwawo, lowu moya lowo kwetsima wu mi vekeke ku va valanguteri va wona, ku risa vandlha ra Xikwembu, leri xi ri xaveke hi ngati ya N’wana wa xona.” (Mint. 20:28) Moya lowo kwetsima wu tirha njhani eku hlawuriweni ka vakulu ni malandza ya vutirheli namuntlha?
Xo sungula, moya lowo kwetsima wu susumetele vatsari va Bibele leswaku va tsala timfanelo leti vakulu ni malandza ya vutirheli va faneleke va va na tona. Eka 1 Timotiya 3:1-7 ku xaxametiwe timfanelo ta 16 leti vakulu va faneleke va va na tona. Timfanelo tin’wana ti kumeka ematsalweni yo tanihi Tito 1:5-9 na Yakobo 3:17, 18. Timfanelo leti malandza ya vutirheli ma faneleke ma va na tona ti xaxametiwe eka 1 Timotiya 3:8-10, 12, 13. Xa vumbirhi, lava va bumabumelaka va tlhela va hlawula vamakwerhu volavo, va kombela moya lowo kwetsima wa Yehovha leswaku wu va kongomisa loko va kambisisa loko makwerhu wo karhi a ri na tona timfanelo toleto ta le Matsalweni. Xa vunharhu, munhu loyi a bumabumeriwaka u fanele a kombisa mbhandzu wa moya lowo kwetsima wa Xikwembu evuton’wini bya yena. (Gal. 5:22, 23) Hikwalaho, moya wa Xikwembu wa katseka loko vamakwerhu va hlawuriwa ku va vakulu kumbe malandza ya vutirheli.
Kambe i mani loyi kahle-kahle a hlawulaka vamakwerhu volavo? Enkarhini lowu hundzeke, swibumabumelo leswi katsaka ku hlawuriwa ka vakulu ni malandza ya vutirheli a swi rhumeriwa erhavini. Vamakwerhu va kwalaho lava hlawuriweke hi Huvo leyi Fumaka a va kambisisa swibumabumelo swoleswo ivi va hlawula lava fanelekaka. Endzhaku ka sweswo, rhavi a ri tivisa huvo ya vakulu. Vakulu vona a va tivisa vamakwerhu va xinuna lava ha ku hlawuriwaka, va va vutisa loko va xi amukela xiavelo xolexo ni loko va xi fanelekela hakunene. Eku heteleleni a ku endliwa xitiviso evandlheni.
Kambe xana vamakwerhu volavo a va hlawuriwa njhani eminkarhini ya vaapostola? Minkarhi yin’wana, vaapostola hi vona a va hlawula vamakwerhu volavo, ku fana ni loko va hlawula vavanuna va nkombo lava a va ta langutela ku phameriwa ka swakudya swa siku ni siku eka tinoni. (Mint. 6:1-6) Hambiswiritano, swi nga ha endleka vavanuna volavo se a va ri vakulu loko va nga si nyikiwa xiavelo lexi lexi engetelekeke.
Hambileswi Matsalwa ma nga hlamuseliki hi vuenti ndlela leyi vamakwerhu va xinuna a va hlawuriwa ha yona enkarhini wolowo, ha swi vona leswaku a swi endliwa njhani. Hi byeriwa leswaku loko Pawulo na Barnaba va tlhelela ekaya loko va vuya eka riendzo ra vona ro sungula ra vurhumiwa, “va va vekele vakulukumba eka vandlha rin’wana ni rin’wana, naswona va endla xikhongelo hi ku titsona swakudya, va va nyikela eka Yehovha loyi va veke vapfumeri eka yena.” (Mint. 14:23) Endzhaku ka malembe yo hlayanyana, Pawulo u tsalele mutirhi-kulobye Tito a ku: “Ndzi ku siye eKreta, leswaku u lulamisa swilo leswi a swi hoxile ni ku veka vakulukumba emutini wun’wana ni wun’wana, hilaha ndzi ku leriseke hakona.” (Tito 1:5) Hilaha ku fanaka, Timotiya, loyi a fambeke swinene na muapostola Pawulo, swi tikomba onge na yena a a nyikiwe vutihlamuleri lebyi fanaka. (1 Tim. 5:22) Kutani swi le rivaleni leswaku valanguteri va miganga hi vona a va hlawula vamakwerhu lava, ku nga ri vaapostola ni vakulukumba va le Yerusalema.
Huvo leyi Fumaka ya Timbhoni ta Yehovha yi cince ndlela leyi vakulu ni malandza ya vutirheli va faneleke va hlawuriwa ha yona, hikwalaho ka xikombiso lexi xa le Bibeleni. Ku sukela hi September 1, 2014, vakulu ni malandza ya vutirheli va ta hlawuriwa hi ndlela leyi landzelaka: Mulanguteri un’wana ni un’wana wa muganga u ta swi kambisisa hi vukheta swibumabumelo swa le mugangeni wa yena. Loko a endzele mavandlha, u ta ringeta ku va tiva ku antswa vamakwerhu lava bumabumeriweke, loko swi koteka a tirha na vona nsimu. Endzhaku ko bula hi swibumabumelo swoleswo ni huvo ya vakulu, mulanguteri wa muganga u ni vutihlamuleri byo hlawula vakulu ni malandza ya vutirheli emavandlheni ya le mugangeni wa yena. Endlelo leri ri fambisana swinene ni ndlela leyi vakulu ni malandza ya vutirheli a va hlawuriwa ha yona eminkarhini ya vaapostola.
I vamani lava nga ni vutihlamuleri lebyikulu emhakeni leyi? “Hlonga ro tshembeka ni ro tlhariha” ri ni vutihlamuleri lebyikulu byo phamela va yindlu. (Mat. 24:45-47) Leswi swi katsa ku kambisisa Matsalwa hi ku pfuniwa hi moya lowo kwetsima, leswaku ri nyikela nkongomiso wo tirhisa milawu leyi kongomisaka ya le Bibeleni leyi khumbaka ndlela leyi vandlha ra le misaveni hinkwayo ri hleriweke ha yona. Hlonga ro tshembeka ri tlhela ri hlawula valanguteri hinkwavo va miganga ni swirho swa Tikomiti ta Marhavi. Rhavi rin’wana ni rin’wana ra pfuneta eku tirhiseni ka nkongomiso lowu nyikeriwaka. Huvo yin’wana ni yin’wana ya vakulu yi ni vutihlamuleri lebyikulu byo ti kambisisa hi vukheta timfanelo leti hlamuseriweke eMatsalweni ta vamakwerhu lava yi va bumabumelaka leswaku va hlawuriwa evandlheni ra Xikwembu. Mulanguteri un’wana ni un’wana wa muganga u ni vutihlamuleri lebyikulu byo swi kambisisa hi vukheta ni hi xikhongelo swibumabumelo leswi endliweke hi vakulu kutani a hlawula vavanuna lava fanelekaka.
Loko hi twisisa ndlela leyi vamakwerhu lava va hlawuriwaka ha yona, hi yi twisisa kahle ndlela leyi moya lowo kwetsima wu tirhaka ha yona emhakeni leyi. Hikwalaho ha va tshemba swinene hi tlhela hi va xixima vamakwerhu lava hlawuriweke evandlheni ra Vukreste.—Hev. 13:7, 17.
I vamani timbhoni timbirhi leti ku vulavuriwaka ha tona eka Nhlavutelo ndzima 11?
Nhlavutelo 11:3 yi vulavula hi timbhoni timbirhi leti a ti ta profeta ku ringana masiku ya 1 260. Tindzimana leti landzelaka ti vula leswaku xivandzana a xi ta “ti hlula, xi ti dlaya.” Kambe endzhaku ka “masiku manharhu ni hafu,” timbhoni letimbirhi a ti ta pfuxiwa eku feni, ku nga mhaka leyi a yi ta hlamarisa vanhu hinkwavo lava a va hlalerile.—Nhlav. 11:7, 11.
I vamani timbhoni letimbirhi? Mongo wa rungula leri wu hi pfuna leswaku hi kota ku ti tiva. Xo sungula, hi byeriwa leswaku ti “fanekiseriwa hi mirhi yimbirhi ya mitlhwari ni swo tlhoma timboni swimbirhi.” (Nhlav. 11:4) Leswi swi hi tsundzuxa hi xo tlhoma rivoni ni mitlhwari yimbirhi, leswi ku vulavuriwaka ha swona eka vuprofeta bya Zakariya. Mitlhwari leyi a yi fanekisela “vatotiwa vambirhi,” ku nga Ndhuna-nkulu Zerubabele ni Muprista Lonkulu Yoxuwa, “lava va yimeke etlhelo ka Hosi ya misava hinkwayo.” (Zak. 4:1-3, 14) Xa vumbirhi, ku hlamuseriwa leswaku timbhoni letimbirhi ti endla masingita yo fana ni lawa ma endliweke hi Muxe na Eliya.—Ringanisa na Nhlavutelo 11:5, 6 na Tinhlayo 16:1-7, 28-35 na 1 Tihosi 17:1; 18:41-45.
Hi kwihi ku yelana loku nga kona eka swiendlakalo leswimbirhi? Eka xiendlakalo ha xin’we, rungula ra kona ri vulavula hi vatotiwa va Xikwembu lava rhangeleke enkarhini wo tika wa ku ringiwa. Hikwalaho loko ku hetiseka Nhlavutelo ndzima 11, vamakwavo lava totiweke lava rhangeleke enkarhini wa ku simekiwa ka Mfumo wa Xikwembu etilweni hi 1914, va chumayele va “ambale tinguvu to khwaxa” ku ringana malembe manharhu ni hafu.
Loko vatotiwa lava va heta ku chumayela va ambale tinguvu to khwaxa, va dlayiwile hi ndlela yo fanekisela loko va pfaleriwe ekhotsweni ku ringana nkarhi wo koma, lowu a wu fanekisela masiku manharhu ni hafu. Ntirho wo chumayela a wu yimisiwile hi ku ya hi valala va vanhu va Xikwembu, leswi va endleke va tsaka swinene.—Nhlav. 11:8-10.
Hambiswiritano, hi ku pfumelelana ni marito ya vuprofeta, loko ku hela masiku manharhu ni hafu, timbhoni letimbirhi ti pfuxiwile eku feni. Vatotiwa lava va ntshunxiwe ekhotsweni naswona lava tshameke va tshembekile va nyikiwe ntirho wo hlawuleka hi Xikwembu hi ku tirhisa Hosi ya vona, Yesu Kreste. Hi 1919 va hlawuriwe leswaku va va “hlonga ro tshembeka ni ro tlhariha” leswaku va khathalela swilaveko swa moya swa vanhu va Xikwembu emasikwini lawa yo hetelela.—Mat. 24:45-47; Nhlav. 11:11, 12.
Lexi tsakisaka, Nhlavutelo 11:1, 2 yi kombisa leswaku swiendlakalo leswi a swi fambisana ni nkarhi lowu tempele ya moya a yi ta pimiwa ha wona. Malakiya ndzima 3 yi vulavula hi ku kamberiwa loku fanaka ka tempele ya moya, loku landzeriweke hi nkarhi wo basisiwa. (Mal. 3:1-4) Ku kamberiwa loku ni ku basisiwa swi teke nkarhi wo tanihi kwihi? Ku sukele hi 1914 ku ya hela eku sunguleni ka 1919. Nkarhi lowu wu katsa masiku ya 1 260 (tin’hweti ta 42) ni masiku manharhu ni hafu yo fanekisela lawa ku vulavuriwaka ha wona eka Nhlavutelo ndzima 11.
Ha tsaka swinene leswi Yehovha a hleleke leswaku ku va ni ntirho lowu wo basisiwa hi tlhelo ra moya leswaku a basisa vanhu vo hlawuleka leswaku va endla mintirho leyinene! (Tito 2:14) Ku tlula kwalaho, ha xi tlangela xikombiso lexi vekiweke hi vatotiwa vo tshembeka lava rhangeleke enkarhini wolowo wo kamberiwa kutani va yimela timbhoni timbirhi to fanekisela.a
a Leswaku u kuma rungula leri engetelekeke, vona Xihondzo xo Rindza xa July 15, 2013, tluka 22, ndzimana 12.