CIPIMO 99
Jesu a hanyisa zvikhumu a tlhela a vhuna Zakewu
MATEWU 20:29-34 MARKU 10:46-52 LUKA 18:35–19:10
JESU A HANYISA ZVIKHUMU LE JERIKO
A MUHLENGISI WA KHUPO WA KU HI ZAKEWU A TI SOLA
Jesu ni lava a nga hi navo va no chikela Jeriko, ku nga hi pfhuka wa siku gin’we kusukela le Jerusalema. Hi lisine, Jeriko gi wa wumbiwa hi madhoropa mambiri. Legi ga kale gi wa hi ka pfhuka wa 1,5 wa tikilometro kusukela ga legi ga giswa gi nga akilwe hi vaRoma. Laha Jesu ni lava a nga hi navo va nga kari va huma ka gin’we ga madhoropa lawa vaya ka gin’wani, a zvikhumu zvimbiri zvi nozwa guwa ga vanhu. A mun’we wa kona i wa vitaniwa ku hi Bhartimewusi.
Laha Bhartimewusi ni munghana wakwe va ngazwa lezvaku Jesu wa hundza, va no banguleka vaku: “Hosi, N’wana Dhavhidha, hi mahele wuxinji.” (Matewu 20:30) A vokari va no va miyeta. Kanilezvi, zvi no khwatsi va wo tima ndzilo hi pitironi, va se banguleka nguvhu. Loku Jesu a zvi zwile, i no nyima, a byela lava a nga hi navo lezvaku va vitana lava va nga kari va banguleka. Va noya ka zvikhumu lezvo zvi nga tolovela ku kombela zomola, va yaku: ‘Tiyani hlana; sukani, wa mu vitana.’ (Marku 10:49) Va no tsaka, va tekela ku suka va siya tinguwo tabye vaya ka Jesu.
Jesu i no va wutisa lezvi: Mu lava ku “ndzi mu mahela yini?” Vontlhe va vambiri va mu kombela vaku: “Hosi, a mahlo ya hina a ma hanyiswe.” (Matewu 20:32, 33) Jesu i no va zwela wusiwana, a va henya matihlo zvonake a byela mun’we wabye, aku: “Ti fambele, a kukholwa ka wena ku ku hanyisile.” (Marku 10:52) Vontlhe va vambiri va no hanya, va gumesa va dhumisa Nungungulu. Laha a vapostoli va nga wona lezvi zvi nga maheka, vonawu va no dhumisa Nungungulu. A vavanuna lavo va nga hanyisiwa va no landzela Jesu.
Laha Jesu a nga kari a hundza lomu Jeriko, i wa hi ni vanhu vo tala nguvhu. A vanhu vontlhe va wa lava ku wona loyi a nga hanyisile zvikhumu. A vanhu va wa randzele Jesu hi matlhelo wontlhe. Hi cigelo leco, a van’wani va wa nga mu woni. A mun’we wa vona hi Zakewu. I wa hi murangeli va vahlengisi va khupo lomu Jeriko ni matshamu man’wani ya lomu kusuhani. I wa nga zvi woni lezvi zvi nga kari zvi maheka hakuva i wa komile. Makunu Zakewu i no tsutsuma a ranga a ya noma lomu ka sinya ya nkuwu (kutani, figueira-brava) yi nga hi ka ndlela leyi Jesu a nga famba hi yona. Lezvi a nga hi le hehla makunu, i no wona zvontlhe. Laha Jesu a nga chikela a wona Zakewu le hehla ka sinya, i no mu byela lezvi: ‘Zakewu, hatlisa u chika hakuva nyamutlha ndzi fanele ku ya tshama ndlwini ya wena.’ (Luka 19:5) Zakewu i no chika, a hatlisa aya kaya a ya longisela kasi ku amukela mupfhumba wakwe wo hlawuleka.
Laha a vanhu va nga zvi wona, va no sangula ku ngurangura. Va wa zvi wona na zvi nga ringani ku Jesu aya kaya ka munhu va nga mu wona kota muwonhi. Zakewu i wa hi cikhudhudhu hi mali a nga yivela vanhu laha a nga kari hlengisa khupo.
Laha Jesu a nga kari a nghena laha kaya ka Zakewu, a vanhu va waku: I nghenile kaya ‘ka munhu a nga muwonhi a ya humula kona.’ Kanilezvi, Jesu i wa zvi wona ku zva koteka ku Zakewu a ti sola. Zakewu i no ti sola futsi. I no suka a yima, a byela Jesu aku: “Hosi, ndzi pambulela zvisiwana a khihlanya ga zvilo zva mina, ni loku ndzi ngha ndzi mu kalavele cilo munhu, ndzi ta ci tlhelisela na ci engetilwe ka mune.” — Luka 19:7, 8.
Zakewu i kombisile khwatsi lezvaku wa ti sola hi mbilu yontlhe. Zvi wa koteka futsi a ku a yi tiva mali a nga amukele ka mikhupo leyi a vaJudha va nga hakhele, hi ku cuwuka lomu a nga tsaletele kona. Makunu, i no hlambanya ku i ta tlhelisa a tlhela a wuyeta mune wa makhati. Lezvo zvi hundza ni lezvi a nayo wa Nungungulu wu nga laya zvona. (Eksodhusi 22:1; Levhi 6:2-5) Zakewu i tlhelile a tsumbisa ku teka khihlanya ga titshomba takwe a nyika zvisiwana.
Jesu i no tsaka hi ku wona lezvaku hakunene Zakewu wa ti sola, aku: ‘Nyamutlha a kuhanyiswa ku nghenile ndlwini leyi, kota lezvi yenawu a nga n’wana wa Abrahama. Hakuva a N’wana wa munhu i tele ku ta lava ni ku hanyisa lezvi zvi lahlekileko.’ — Luka 19:9, 10.
Ka nguva leyo, ku wa nga hundzi cikhati co leha Jesu na hlawutele mufananiso wa n’wana a nga pengile kasi ku komba ciyimo ca lava va tsikileko Jehovha. Makunu laho i wo wulawula hi zvilo zvi nga mahekile futsi, zva munhu a nga lahlekile, loyi a nga guma a kumiwa. Zva koteka ku a varangeli va wukhongeli ni vanghana vabye va nga tsakangi hi lezvi Jesu a nga khatalela munhu wo fana na Zakewu. Hambulezvo, Jesu i no simama ku lava ni ku vhuna vana va Abrahama lava va nga lahlekile.