I lo lwisana ni kuchava ni kukanakana

1-3. Zimaho muni zo hlamalisa zi wonilweko hi Pedro, niku i vile ni wusiku go tshamisa kuyini?

PEDRO i bonza a makasiya ya ngalava yakwe hi ntamu wakwe wontlhe xikari ka munyama wa wusiku. Hi le kulenyana i wonile xokari mahlweni kakwe xi nga wonekisa ku khwatsi kuwonekela ko firmela, xana xi wa hi xikombiso xa kuca? A hlana ni makatla zi wa bayisa nguvu hi lezi a nga kari a bonzela makasiya hi tihora to tala. A moya lowu wu nga hunga misisi yakwe wu wa vanga mheho lomu Bimbini ga Galilea. A mabyandlati ma waba hi ntamu a nhovu ya ngalava ya ku kukuta tinjhanjhi, ma tlhela ma yi tata hi mati yo titimela. I lo simama ku bonzela a makasiya ya ngalava yakwe.

² Pedro ni vanghana vakwe va wa fambile, niku Jesu i wa sele yece mbhirini ya bimbi. Ka siku lego, va wa wonile Jesu na a gisa vanhu va makume ya mazana va nga hi ni ndlala hi tipawa ni tinjhanjhi titsongwani ntsena. A vanhu va tsakile nguvu laha ka kuza va lava ku mu maha hosi, kanilezi Jesu i alile ku nghenelela timhakeni tabye ta politika. I wa lava kambe ku gonzisa a valanzeli vakwe ku nga ti ngheniseli ka politika. Na a kunyulula xikari ka zidlemo, Jesu i lo kurumeta a vapizani vakwe lezaku va nghena ngalaveni vaya ka mbhiri yinwani ya tiva, kanilezi, yena i loya xitsungeni a ya khongela na a hi yece. — Mar. 6:35-45; gonza Johani 6:14-17.

³ A xikhati lexi a vapizani va nga suka va famba a nweti wu wa hi hehla na wu te djadja khwatsi; kanilezi makunu wu wa pswitela. Hambulezo, va wa no famba tikilometro to kari ntsena. Hi kota ya lezi va nga karele ni lezi ku nga zwala guwa ga moya ni mabyandlati zi wa karata a ku bhula. Kuzilava Pedro i sangulile ku alakanyela zotala.

 4. Hikuyini Pedro a nga xikombiso xi nene xa ku xi pimanyisa?

⁴ Ku wa hi ni zotala zo zi alakanyela! Pedro i wa tivene na Jesu wa le Nazareta kwalomo ka malembe mambiri mahlweni ka lezo. I wa gonzile zotala kakwe, hambulezo ku wa ha hi ni zotala kambe zo zi gonza. Pedro i wa ti yimisele ku gonza ni ku nga vumeleli nchumu wu mu maha a chava ni ku kanakanela Jehova na Jesu, niku inyamutlha, hi alakanyiswa lezaku Pedro xikombiso xi nene ka hina lezaku hi xi pimanyisa. A hi woneni a xigelo xa kona.

5, 6. Xana a wutomi ga Pedro gi wa tshamisile kuyini?

⁵ Pedro i wa nga ta tshuka a rivakelwa a siku legi a nga tivana na Jesu. A makabye wakwe Andreu hi yena a nga mu nehela a mahungu lawa yo tsakisa: “Hi mu kumile Messia.” Laha Pedro a ngazwa a magezu lawo, a wutomi gakwe gi lo sangula ku cica niku gi wa ta cicela magumo. — Joh. 1:41.

⁶ Pedro i wa hanya Kapernaume, gi nga hi doropa gi nga hi nwalungu wa tiva gi nga vitanwa Bimbi ga Galilea. Yena na Andreu va wa tira zinwe na Jakobe zinwe na Johani, a vana va Zabedi, ntirweni wa ku kukuta tinjhanjhi. Pedro i wa nga tshami ni sati wakwe ntsena, kanilezi i wa tshama kambe ni nwingi wakwe ni makabye wakwe, Andreu. Handle ko kanakana, lezaku a zi kota ku khatalela a zilaveko za ngango wakwe hi ku kukuta tinjhanjhi zi wa lava lezaku a tira hi kutikarata, hi ntamu, ni wutlhari. A hi alakanyeleni masiku ya tsanza-vahlayi lawa a nga kala ku etlela na a tira — va hoxela tikoka tabye tiveni na va hi ka tingalava timbiri zonake va kokela kasi ku humesa ni yihi njhanjhi va khomileko. A hi alakanyeleni kambe a masiku yo tala va ma mbhetileko na va hlawulela tinjhanjhi ni ku ti xavisa, va lungisa tikoka va tlhela va ti hlaza.

 7. Zini lezi Pedro a nga byeliwa xungetano hi Jesu, niku hikuyini a mahungu lawo ma nga tsakisa nguvu?

⁷ A Biblia gi hi byela lezaku Andreu i wa hi mupizani wa Johani muBapatizi. Handle ko kanakana, Pedro i wa ingisela khwatsi a mibiko ya makabye wakwe xungetano hi mahungu ma nga kanelwa hi Johani. Ka siku go kari, Andreu i wonile Johani na a xungeta Jesu wa le Nazareta zonake aku: “Wonani Yivana ya Nungungulu!” Andreu i no tekela ku maha mulanzeli wa Jesu, a tlhela a byela Pedro a mahungu lawa yo tsakisa nguvu: Messia i chikele! (Joh. 1:35-40) Anzhako ka wuhluwuki ga le Edeni kwalomo ka 4.000 wa malembe mahlweni ka lezo, Jehova Nungungulu i tsumbisile lezaku i wa ta rumela munhu wo kari wo hlawuleka misaveni lezaku a ta nyika vanhu a kutsumba ka lisine. (Gen. 3:15) Andreu i wa mu kumile munhu yaloye a nga wa ta ponisa a vanhu, Messia wutsumbu! Pedro i lo hatla aya ka Jesu.

 8. Wu wa hi wihi a tlhamuselo wa vito legi Jesu a nyikileko Pedro, niku hikuyini a vokari va phikizako vaku a vito lego gi wa nga mu faneli?

⁸ Kala siku lego, Pedro i wa vitaniwa ku hi Simoni, kutani Simeoni. Kanilezi, Jesu i lo mu cuwuka a guma aku: “Hi wena Simoni, n’wana Johani; u ta vitanwa ku ngalo, Kefasi, (hi kutlhamusela ku ngalo, Pedro).” (Joh. 1:42) “Kefasi” i gezu go toloveleka gi wulako “ribye.” Hikwalaho, zi te dlunya lezaku a magezu ya Jesu ma wa hi ya wuprofeti. I zi wonile na ka ha hi mahlweni lezaku Pedro i wa ta fana ni ribye — i wa tava kucetelo wu nene xikari ka valanzeli va Kristu. Xana Pedro i wa ti wona hi ndlela leyo? Za kanakanisa. Hambu a valeri va mitlhatlhambutelo ya tiIvangeli va masikwini ya hina, a va alakanyi lezaku Pedro i wa tiyile a ku fana ni ribye. A vanhu vo kari va wula lezaku Pedro i wa hi munhu wo kala ku tiya, wa ku cicacica, a nga zi kotiko ku maha xiboho xo tiya.

 9. a) Zini lezi Jehova ni N’wana wakwe va zi hlotako ka hina, niku hikuyini? b) Xana u alakanya lezaku hi fanele ku vumela lezi va hi wonisako zona?

⁹ Lisine lezaku Pedro i wa hi ni zihoxo zakwe niku Jesu i wa zi wona hakuva i wa nga fangi mahlo. Kanilezi, a ku fana ni Papai wakwe Jehova, xontlhe xikhati Jesu i hlota za zi nene ka vanhu. Jesu i wonile za hombe ka Pedro, hikwalaho i lo lavetela tindlela ta ku hlakulela khwatsi a matshamela lawo ya ma nene. Ni nyamutlha kambe, Jehova ni N’wana wakwe va lavetela matshamela ma nene lawa hi nga nawo. Kuzilava za hi karatela a ku vumela lezaku hi na ni matshamela yo tala ya ma nene ma nga woniwako hi Jehova ni N’wana wakwe. Kanilezi, hi fanele ku vumela lezi va hi wonisako zona hi tlhela hi ti yimisela a ku va tsika va hi gonzisa ni ku hi wumba, a ku fana ni lezi Pedro a nga maha. — Gonza 1 Johani 3:19, 20.

10. Zini lezi Pedro kuzilava a zi wonileko, kanilezi i tlhelile ka ntiro muni?

¹⁰ Kuzilava Pedro i pangalatile Jesu ntirweni wo xumayela hi xikhati xo kari. Za koteka ku ngha a mu wonile na a maha a xihlamaliso xakwe xo sangula, xa ku cica mati ma maha vinya muchadweni wu nga mahiwa le Kana. A xa lisima ka zontlhe hi lezaku i zwile a mahungu yo tsakisa ni ma nyikako kutsumba xungetano hi Mufumo wa Nungungulu. Hambulezo, Pedro i lo tsika ku fambafamba na Jesu a tlhela ntirweni wakwe wa ku kukuta. Kanilezi, anzhako ka tihwetana to kari, Pedro i lo tlhela a kumana na Jesu — niku ka khati legi, Jesu i lo ramba Pedro lezaku a tira zinwe naye kuxumayeleni xikhati xontlhe.

11, 12. a) Xana Pedro i tirisile kuyini a wusiku lego? b) A xikhati lexi a nga kari a ingisela Jesu na a gonzisa, ziwutiso muni lezi kuzilava zi ngata maalakanyweni ya Pedro?

¹¹ Pedro i wa nga tirangi khwatsi a wusiku lego. A vakukuti va wa hoxele a tikoka tabye lomu tiveni hi kuphindaphinda, kanilezi a va khomangi nchumu. Handle ko kanakana, Pedro i tirisile a wutlhari gakwe gontlhe lezaku a kukuta tinjhanjhi, aya ka matshamu yo hambanahambana kasi ku kuma lomu ti nga kari tiga kona. Handle ko kanakana, kuve ni zikhati lezi Pedro, kuzilava zinwe ni vakukuti-kulobye, va nga xuva ku wona lomu a tinjhanjhi ti nga tsombene kona kasi va ti nghenisa ka tikoka tabye. Kuzilava Pedro i khunguvanyekile nguvu hi lezi a nga tsanzeka ku kurumeta a tinjhanjhi lezaku ti nghena ka tikoka tabye. Pedro i wa nga kukuti tinjhanjhi kasi ku ti hungatela; ku wa hi ni vanhu va nga wundliwa hi ntiro wakwe. Hi magumo, i lo huma a ya mbhirini ya bimbi na a nga hi na nchumu. I wa fanele ku hlaza a tikoka, hikwalaho, a xikhati lexi Jesu a nga mu tshinelela, yena i wa khomekile nguvu hi ku hlaza a tikoka.

¹² Ku wa hi ni xidlemo xi nga ranzele Jesu, na xi xuva nguvu kuzwa lezi a nga kari a kanela. Kota lezi va nga tele, Jesu i loya ka ngalava ya Pedro a ya mu kombela lezaku a yi nikinyela matini kutsongwani. Na gezu gakwe gi zwiwa khwatsi makunu, Jesu i lo sangula ku gonzisa xidlemo. Pedro i lo mu ingisela khwatsi, a ku fana ni xidlemo lexi xi nga tshamile mbhirini ya tiva. I wa nga karali hi ku ingisela Jesu na a wulawula hi hloko ya mhaka-tshinya ya kuxumayela kakwe — a Mufumo wa Nungungulu. Gi wa hi lungelo ga hombe nguvu a ku vuna Kristu a ku hangalasa a mahungu lawo ma nga nyika kutsumba matikweni yo tsalangana! Xana hakunene Pedro i wa ta zi kota ku vuna Kristu a ku xumayela a mahungu lawa? Xana Pedro i wa ta wu khatalelisa kuyini a ngango wakwe? Kuzilava Pedro i ehleketile hi mizamo yontlhe ni ntamu wu nga laveka ntirweni wa kukukuta. Za koteka ku ngha a alakanyile lezaku i wa nga ta zi kota a ku xumayela zinwe na Jesu a tlhela a tira hi kutikarata kasi ku khatalela a ngango wakwe. — Luka 5:1-3.

13, 14. Xihlamaliso muni lexi Jesu a xi maheleko Pedro, niku Pedro i ti zwisile kuyini?

¹³ A xikhati lexi Jesu a nga mbheta ku wulawula, i te ngalo ka Pedro: “Nikinyela nonzweni [laha ku etileko], mu tlonweka tikoka ta nwina mu kukuta.” Pedro i wa tele hi kukanakana. I te ngalo: “Hosi, hi tirile wusiku gontlhe, a hi kumangi nchumu; kanilezi hi kota ya kulaya ka wena nzi ta tlonweka tikoka.” Pedro i wa ha hi ku hlaza a tikoka takwe. Zi wonekisa ku khwatsi hi lisine Pedro i wa nga zi lavi ku tlhela a hoxela tikoka — nguvunguvu hi lezi makunu a tinjhanjhi ti nga kala ti nga ha hi kugeni! Hambulezo, i lo vumela, kuzilava a khweneta a vakukuti-kulobye va nga hi ka ngalava ya wumbiri lezaku va va lanzela. — Luka 5:4, 5.

¹⁴ Pedro i lozwa lezaku a tikoka ti wa binza nguvu, zonake a sangula ku ti kokela handle. Na a nga kholwi lezi zi nga kari zi maheka i lo koka tikoka hi ntamu zonake a wona tinjhanjhi ta ku tala nguvu ti nga hi ka likoka! Hi kuhatlisa, i lo khweneta a vavanuna lava va nga hi ka ngalava ya wumbiri lezaku vata va ta mu vuna. A xikhati va nga chikela, zi tekele ku woneka lezaku a tinjhanjhi tontlhe ti wa nga ta enela ka ngalava yinwe ntsena. Va lo tata tingalava tontlhe ta timbiri, kanilezi a tinjhanjhi ti wa tele nguvu laha ka kuza a tingalava ti sangula ku mbemba hi ku binziwa. Pedro i lo tala hi kuhlamala ka hombe nguvu. I wa mu wonile Kristu na a tirisa a ntamu wakwe xikhatanyana mahlweni ka lezo, kanilezi ka khati legi i wa wu tirisele ku vuna yena ni ngango wakwe. A ku hambana na Pedro, Jesu i wa hi ni ntamu wa ku laya tinjhanjhi lezaku ti nghena tikokeni! Pedro i lo sangula ku chava. I lo ya khizama mikonzweni ya Jesu zonake aku: “Hosi, suka ka mina, hakuva nzi muonhi.” Pedro i wa nga ti woni na a ringanelwa hi ku fambafamba ni munhu loyi a nga hi ni ntamu wa Nungungulu a tlhela a wu tirisa hi tindlela leto. — Gonza Luka 5:6-9.

15. Xana Jesu i mu gonzisisile kuyini Pedro lezaku a kukanakana kakwe ni kuchava zi wa nga hi na xiseketelo?

¹⁵ Hi ndlela yi nene Jesu i te: “U nga chavi; ku sukela lezi u ta kukuta vanhu.” (Luka 5:10, 11) Lexi xi wa nga hi xikhati xa ku kanakana kutani ku chava. A kukanakana ka Pedro xungetano hi lezi a nga wa ta ti hlayisisa zona ku wa nga hi na xiseketelo; a kuchava kakwe xungetano hi zihoxo ni kutsanzeka kakwe zonawu zi wa nga zwali. Jesu i wa hi ni ntiro wa hombe wa ku wu maha, a wutireli legi gi nga wa ta khumba a wumanziko ga vanhu. I wa tirela a Nungungulu loyi a nga wa “ta tsetselela hi matsenya.” (Isa. 55:7) Jehova i wa ta khatalela a zilaveko za Pedro, za nyama ni za moya! — Mat. 6:33.

16. Xana Pedro, Jakobe na Johani va xi hlamulisile kuyini a xirambo xa Jesu, niku hikuyini lexo xi vileko xiboho xa xi nene nguvu va mahileko?

¹⁶ Pedro i lo tekela ku ingisa Jesu, niku Jakobe na Johani vonawu va mahile lezo. “Laha na va chekamisile tingalava tabye, va lo siya zontlhe, va mu lanzela.” (Luka 5:11) Hi ndlela leyi, Pedro i lo komba lezaku i wa kholwa ka Jesu ni ka Loyi a nga mu rumile. Lexo xive xiboho xa xi nene nguvu ka zontlhe a zi mahileko. A xikhati lexi a maKristu inyamutlha ma hlulako a kukanakana ka wona ni kuchava lezaku ma zi kota ku tirela Nungungulu, wonawu mo kombisa kukholwa. Xontlhe xikhati, Jehova wa khatalela lava va mu tsumbako. — Tis. 22:4, 5.

17. Zilo muni zi nga ha hi maalakanyweni ya Pedro za malembe mambiri lawa a nga ma mbhetile na Jesu?

¹⁷ Kwalomo ka malembe mambiri anzhako ka ku tivana na Jesu, Pedro i wa kari a famba hi ngalava ni wusiku ga bhubhutsa, kota lezi zi tlhamuselweko kusanguleni ka xipimo lexi. Lisine lezaku a hi zi tivi lezi a nga kari a zi ehleketa. Ku wa hi ni zilo zo tala zo zi ehleketa. Jesu i wa hanyisile a mukokati wakwe. I wa vekile a Kanelo ya le Xitsungeni. Hi kuphindaphinda, hi gonziselelo yakwe ni zihlamaliso zakwe za hombe, i wa kombisile lezaku ku wa hi Yena Messia, a Hlawulilweko wa Jehova. Laha a tihweti ti ngaya ti hunza, handle ko kanakana Pedro i gonzile ku wonelela khwatsi a kuchava kakwe ni kukanakana. Jesu i zile a hlawula Pedro lezaku ava munwe wa 12 wa vapostoli vakwe! Hambulezo, Pedro i wa nga se mbhelelwa hi kuchava ni kukanakana, kota lezi a nga wa ta tekela ku zi pola.

18, 19. a) Tlhamusela lezi Pedro a zi wonileko Bimbini ga Galilea. b) Xana Jesu i xi hlamulisile kuyini a xikombelo xa Pedro?

¹⁸ Hi xirinzo xa wumune xa wusiku lego, kutani kwalomo ka ma 3 hora ya kuya kuceni, hi xitshuketi Pedro i lo nyima ku bonzela makasiya zonake a tshamiseka khwatsi. Hi le kule, hehla ka mati, ku wa hi ni nchumu wu nga kari wu ti henyahenya! Xana gi wa hi khuvi legi gi nga kari gi vangiwa hi mabyandlati a xikhati lexi gi woningelwako hi nweti? Ahihi, hakuva a nchumu lowo wu wa ku khwatsi wu yimile na wu nga ndlengandlengiswi. Ku wa hi munhu! Ina, a munhu, niku i wa kari a famba hehla ka mati! Laha a munhu loye a ngaya a tshinela kusuhani kabye, zi wa ku khwatsi i lava ku hunza hi laha tlhelweni. Na va chava nguvu, a vapizani va lo sangula ku alakanya lezaku xi wa hi xijusa kutani xipoka. A wanuna loye i lo sangula ku wulawula. “Tiyani-hlana, hi mina; mu nga chavi.” Ku wa hi Jesu! — Mat. 14:25-28.

¹⁹ Pedro i lo mu hlamula aku: “Hosi, loku u ngha u hi wena, nzi vitane nzita ka wena hehla ka mati.” A kusanguleni, Pedro i wa hi wanuna wa kutiya ka hombe. Na a tele hi kutsaka ka hombe nguvu hi kota ya xihlamaliso lexi xo hlawuleka, Pedro i lo lava ndlela ya ku tiyisa a kukholwa kakwe. Pedro i wa lava ku maha zalezi Jesu a nga kari a maha. Hi wunene, Jesu i lo byela Pedro lezaku aya kakwe. Pedro i lo chika lomu ngalaveni a kanzihela mabyandlati ya mati. Hi nga alakanya lezi Pedro a nga ti zwisa zona a xikhati lexi a nga famba hehla ka mati yo tiya a nga mbombomeli. Kuzilava i tele hi kuhlamala ka hombe nguvu a xikhati lexi a ngaya ka Jesu. Kanilezi, hi xitshuketi i lo telwa hi maalakanyo manwani. — Gonza Mateu 14:29.

20. a) Xana Pedro i tsikisile kuyini ku veka kupima ka Jesu, niku zive ni wuyelo muni? b) Xigonzo muni lexi Jesu a nga gonzisa Pedro?

²⁰ Pedro i wa fanele ku veka a kupima kakwe ka Jesu. Hakuva ku wa hi Jesu, hi ku tirisa ntamu wa Jehova, a nga maha lezaku Pedro a famba hehla ka mabyandlati. Niku Jesu i wa maha lezo hi lezi Pedro a nga kombisile kukholwa ka yena. Kanilezi, Pedro a nga simamangi ku veka kupima ka Jesu. Hi gonza lezi: “Na a wona mheho yi tshinga, i lo chava.” Pedro i lo sangula ku cuwuka a mabyandlati wontlhe lawo ma nga kari maba ngalava na ma huma khuvi, zonake a chava. Kuzilava i ti alakanyele na a mbombomela afa tiveni lego. A xikhati lexi a kuchava ku ngaya ku tshinga mbilwini yakwe, a kukholwa kakwe ku no hunguka. A wanuna loyi a nga vitaniwa ku i Ribye hi kota ya wuzikoti gakwe ga ku simama a tiyile, i lo sangula ku rikha a ku khwatsi i ribye hi kota ya kuva ni kukholwa ku nga tiyangiko ku fana ni mabyandlati. Pedro i wa zi tiva ku hlambela khwatsi, kanilezi ka khati legi a nga tsumbangi a wuzikoti gakwe. I loba huwa aku: “Hosi, nzi ponise”! Jesu i lo nawuluta a canja gakwe a mu khoma. Zonake, na a ha hi hehla ka mati i lo gonzisa Pedro a xigonzo xa lisima nguvu: “Wena wa kukholwa ku tsongwani, hi yini u kanakanako ke?” — Mat. 14:30, 31.

21. Hikuyini a kukanakana ku nga ni mhango, niku hi nga lwisanisa kuyini nako?

²¹ “Hi yini u kanakanako ke?” — hakunene i tirisile magezu ma faneleko! A kukanakana ku ngava ni ntamu wa ku hohlota. Loku hi simama ku kanakana, hi kutsongwani-kutsongwani a kukholwa ka hina ku ta hunguka ku gumesa hi ku mbhela. Hi fanele kulwa ni kukanakana ka hina! Hi ndlela muni? Hi ku veka kupima ka za zi nene. Loku hi tshamela ku ehleketa hi lezi zi hi chavisako, zi hi mbhetako ntamu, ni lezi zi hi hambanyisako na Jehova ni N’wana wakwe, a kukanakana ka hina ku ta engeteleka. Loku hi veka kupima ka Jehova ni N’wana wakwe, hi tshama hi ku alakanyela lezi va hi maheleko, ni lezi va hi mahelako zinwe ni lezi va to mahela lava va va ranzako, hi ta zi kota kulwa ni kwihi kukanakana loku ku zi kotako ku onha a kukholwa ka hina.

22. Hikuyini a kukholwa ka Pedro ku ringanelwako hi ku pimanyiswa?

²² A xikhati lexi Pedro a nga kari a lanzela Jesu vaya ngalaveni, i lo wona a mheho na yi hunguka. A Bimbi ga Galilea gi lo rula. Pedro i lo ti patsa ni vapizani-kulobye vaku: “Hizinene u N’wana wa Nungungulu.” (Mat. 14:33) Gi lo sangula kuca niku Pedro kuzilava i wa tsakile nguvu. I wa gonzile ku nga tsiki a kukanakana kakwe ni kuchava zi mu maha a kanakanela Jehova ni N’wana wakwe. Lisine lezaku ku wa ha hi ni zotala lezi Pedro a nga fanele ku cica na a nga seva muKristu wa ribye kota lezi Jesu a nga profetile. Hambulezo, i wa ti yimisele ku simama a ti karata, a simama a kula. Xana wenawu u na ni kutiyimisela loko? U ta wona lezaku a kukholwa ka Pedro ka ringanelwa hi kuva hi ku pimanyisa.