XIPIMO XA WUKHUME NI ZIMBIRI
I lo chavelelwa hi Nungungulu wakwe
1, 2. Zini zi mahekileko ka siku lego ga lisima nguvu wutomini ga Elija?
ELIJA i lo tsutsuma na a nelwa hi vula, na giya gi phuma nguvu. Kasi a chikela Jezreeli i wa fanele ku famba pfhuka wa hombe, niku i wa nga ha hi mufana. Hambulezo, i lo tsutsuma a nga karali hakuva a “canja ga Jehova gi wa hi hehla ka Elija.” A ntamu lowu a nga wuzwa mirini wakwe i wa nga se tshuka ava nawo. Phela Elija i tsutsumile nguvu laha ka kuza a siya a mahaxi lawa ma nga koka a kareta ya Hosi Ahabi! — Gonza 1 Tihosi 18:46.
2 Makunu Elija i wa tsutsuma yece ndleleni ya kuya Jezreeli. Hi nga alakanyela Elija na a kulula madona ya vula lomu nghoheni a xikhati lexi a tsutsumako na a ehleketa lezi zi nga mahekile a siku lego. Handle ko kanakana lego give siku ga kuhlula ko hlamalisa ka Jehova, a Nungungulu wa Elija, ni wukhozeli ga lisine. A Xitsunga xo tlakuka xa Karmeli xi wa nga ha woneki hi kota ya bhubhutsa legi gi nga vanga marefu lawa ma nga phumisa a tilo. Kuve ka Xitsunga xalexi laha Jehova a nga hlamula a mukhongelo wa Elija a tlhela a mu tirisa kasi ku maha xihlamaliso xa hombe nguvu lexi xi nga komba lezaku a wukhozeli ga Baali gi wa hi ga mawunwa. A vaprofeti va Baali va mazanazana va lo paluxwa kota va mawunwa va tlhela va dawa, kota nchachazelo wabye wu faneleko. Zonake Elija i lo khongela ka Jehova lezaku a xihala lexi xi nga xanisa a tiko hi malembe manharu ni khihlanya xi gumesa. Kunene a vula yi lona! — 1 Tih. 18:18-45.
3, 4. a) Hikuyini Elija a alakanyileko lezaku a zilo zi wa ta sangula ku cica a xikhati lexi a ngaya Jezreeli? b) Ziwutiso muni hi to zi kambisisa?
3 Na a kari a tsutsuma aya Jezreeli, gi nga kumeka ka 30 wa tikilometro kusukela Karmeli, kuzilava i alakanyile lezaku a zilo zi wa ta sangula ku cica. Za koteka ku ngha a alakanyile lezaku kota lezi a vaprofeti va Baali va nga delwe a zilo zi wa ta cica hi kugumesa. Ahabi i wa fanele ku cica! Anzhako ka zontlhe lezi a nga zi wonile, handle ko kanakana i wa nga hi na xinwani xo maha ku hunza ku tsika ku khozela Baali; a wonelela a muzinza wakwe, Jezebeli; a tlhela a nyima ku xanisa a malanza ya Jehova.
4 Loku zi wonekisa ku khwatsi a zilo zi mahekisa lezi hi nga zi lavisa zona, za ntumbuluko a ku alakanya za hombe. Hi nga ha alakanya lezaku a xiyimo xa hina xa wutomi xi ta chukwata, kuzilava hi tlhela hi alakanya lezaku hambu a zikarato za hina za hombe zi ta mbhela. A hi hlamali loku ku hi ku Elija i alakanyile lezo hakuva “munhu a nga hi ni mahanyela yo kota hina.” (Jak. 5:17) Kanilezi, hi lisine, a zikarato za Elija zi wa hi kule nguvu ni ku mbhela. Kunene, nzeni ka tihora titsongwani, Elija i wa ta chava nguvu, a karateka nguvu moyeni laha ka kuza a navela ni kufa. Zini zi mahekileko, niku xana Jehova i mu vunisile kuyini a muprofeti wakwe lezaku a vuxeta a kukholwa kakwe ni kutiya? A hi zi woneni.
Ku maheka zilo zi nga rinzelwangiko
5. Anzhako ka lezi zi mahekileko Xitsungeni xa Karmeli, xana Ahabi i gonzile ku kombisa xichawo xa hombe ha Jehova ke, niku hi zi tivisa kuyini lezo?
5 Xana Ahabi i kombisile a kutisola ko kari a xikhati lexi a nga chikela Jezreeli? Hi gonza lezi: “Ahabi i lo ya hlawutela Jezebeli zontlhe lezi zi mahilweko hi Elija, ni lezi a dayisileko zona vontlhe vaprofeti hi supado.” (1 Tih. 19:1) Wona lezaku a tlhatlhambutelo wa Ahabi xungetano hi lezi zi nga mahekile wu wa nga patsi a Nungungulu wa Elija, Jehova. Hambu lezi Ahabi a nga wonile a zihlamaliso za hombe nguvu, a nga zi zwisisangi lezaku lezi Elija a nga zi maha i wa nyikwa ntamu hi Jehova — i alakanyile ntsena lezaku a zihlamaliso zontlhe lezo ‘zi wa mahiwa hi Elija.’ Zi la su dlunya lezaku i wa nga gonzangi ku kombisa xichawo hi Jehova Nungungulu. Niku, xana a sati wakwe wa ku ranza ku phota i hlamulisile kuyini?
6. Mahungu muni lawa Jezebeli a ma rumeleko ka Elija, niku ma waku yini?
6 Jezebeli i lo vindluka hi zanga! Na a vila, i lo rumela a mahungu lawa ka Elija: “A vanungungulu a va nzi tsayise ni ku engeta, loku manziko hi xwalexi xikhati nzi nga ku dayi, kota lezi u nga dayisa zona munwe ni munwani wa vona.” (1 Tih. 19:2) Elija i wo byeliwa lezaku i lava ku dawa. Kunene, Jezebeli i wo hlambanya lezaku yena i wa tafa loku a nga zi koti ku daya Elija na siku gi lanzelako gi nga se gumesa kasi ku photela a vaprofeti va nungungulu wakwe, Baali. Hi nga alakanyela lezi zi mahekileko ka wusiku lego ga xingulu — na Elija a etlele ka yindlu yo kari yo rurela vapfhumba le Jezreeli, i vuxiwa kasi ku byeliwa a mahungu yo chavisa nguvu hi nyatsumi wa muzinza. Xana i ti zwisile kuyini?
I lo mbhela ntamu, a chava nguvu
7. Xana a mahungu yo chavisa lawa Jezebeli a ma rumeleko ka Elija ma mu khumbisile kuyini, niku zini lezi Elija a nga maha?
7 Loku ku hi lezaku Elija i alakanyile lezaku a yimpi yakwe ni wukhozeli ga Baali yi wa hi laha kusuhani ni ku gumesa, hi xikhanzakanya xa zalezo i zi wonile lezaku lezo zi wa nga hi lisine. Jezebeli i wa nga cicangi. A vaprofeti vanwani vo tala vo tsumbeka va wa delwe hi kulaya kakwe, niku makunu zi wa wonekisa ku khwatsi Elija hi yena a nga lava ku lanzela. Xana a magezu lawo yo chavisa ya Jezebeli ma mu khumbisile kuyini Elija? A Biblia gi hi byela lezaku yena i lo chava niku hikwalaho i lo tekela ku “suka a famba kasi ku ponisa wutomi gakwe.” Xana Elija i alakanyele lezi Jezebeli a nga wa ta mu dayisa zona? Loku a mahile lezo, a zi hlamalisi lezi a kukholwa kakwe ku nga mbhela ntamu. Kani i alakanyele lezi a nga wa ta dayiswa zona kutani ahihi, Elija i lo tsutsuma “kasi ku ponisa wutomi gakwe.” — 1 Tih. 18:4; 19:3.
Loku hi lava ku hlayisa a kutiya ka hina, a hi faneli ku tshama hi ku alakanyela lezi zi hi chavisako
8. a) Xana a xikarato xa Pedro xi wa fanisa kuyini ni lexi xa Elija? b) Xigonzo muni hi nga xi kumako ka Elija na Pedro?
8 Elija a nga vangi yena yece nanza go tsumbeka ga Nungungulu gi nga hluliwa hi kuchava. Malembe yo tala anzhako ka lezo, mupostoli Pedro ive ni xikarato xo fana. Hi xikombiso, a xikhati lexi Jesu a nga maha Pedro a zi kota ku famba Naye hehla ka mati, a mupostoli loyi i lo sangula ku “wona mheho yi tshinga.” Zonake i lo luza a kutiya kakwe a sangula ku mbombomela. (Gonza Mateu 14:30.) A zikombiso za Elija na Pedro zi hi nyika a xigonzo xa lisima. Loku hi lava ku hlayisa a kutiya ka hina, a hi faneli ku tshama hi ku alakanyela lezi zi hi chavisako. Hi fanele ku veka kupima ka hina ka Xibuka xa kutsumba ni ntamu wa hina.
“Zi ringene!”
9. Tlhamusela a lienzo la Elija ni lezi kuzilava a nga ti zwisa zona a xikhati lexi a nga kari a tsutsuma.
9 Hi kota ya kuchava, Elija i lo tsutsuma a famba 150 wa tikilometro aya dzongeni wa mupela-gambo le Berexeba, ku nga hi xidoropana xi nga hi kusuhani ni mbhingano wa le dzongeni wa tiko ga Juda. Loku a chikele i lo siya a nanza gakwe, yena aya xiwuleni na a hi yece. A tlhatlhambutelo wu ngalo i lo famba “a pfhuka wa siku gontlhe,” hikwalaho hi nga mu alakanyela na a sangula ku famba laha a gambo gi tsuwukako, kuzilava na a nga hi na zakuga kutani zinwani zilo zi lavekako. Na a rerekile hi gome ni kuchava, i lo simama ku famba ka wutshamu lego go woma na a tlahulwa hi mumu. Laha a gambo gi nga sangula ku pela, Elija i lo karala nguvu. Na a rerekile, i lo tshama lahasi ka sinyana — yi nga hi yona nzhuti wa kona wutshanwini lego ga xiwula.— 1 Tih. 19:4.
10, 11. a) Hi wihi a tlhamuselo wa mukhongelo wa Elija ka Jehova? b) Na u tirisa a mitsalo leyi yi kombisilweko, tlhamusela a kutizwa ka malanza manwani ya Nungungulu ma nga rereka moyeni.
10 Na a nga tivi ni xo maha, Elija i lo khongela ka Jehova a kombela kufa. I te: “A nzi va hunzi kululama a vadadani va mina!” I wa zi tiva lezaku a vadadani vakwe va wa hi ntshuri ni marambu ntsena zi nga hi xilahleni, na va nga zi koti ku vuna munhu. (Mutsh. 9:10) Elija i ti zwisile lezo futsi — i ti wonile na a nga vuni nchumu. Ha zi zwisisa a ku hikuyini a nga khongela aku: “Zi ringene!” Hi magezu manwani i waku, hikuyini nzi faneleko ku simama nzi hanya ke?
11 Xana a ku gonza lezaku a wanuna wo kari wa Nungungulu i karatekile nguvu moyeni zi fanele ku hi hlamalisa? Kuzilava ahihi. A vavanuna ni vavasati vo kari vo tsumbeka ku wulawuliwako hi vona lomu ka Biblia va tshukile va rereka nguvu laha ka kuza va navela kufa — a vokari vabye kuve Rebeka, Jakobe, Mosi, na Joba. — Gen. 25:22; 37:35; Mitse. 11:13-15; Joba 14:13.
12. Loku u tshuka u rereka, u nga xi lanzelisa kuyini a xikombiso xa Elija?
12 Inyamutlha, hi hanya ‘zikhatini za zikarato,’ hikwalaho a zi hi hlamalisi lezi a vanhu vo tala, a ku patsa ni malanza yo tsumbeka ya Nungungulu, va tshukako va rereka. (2 Tim. 3:1) Loku wena u tshuka uva ka xiyimo lexo xo karata nguvu, lanzela a xikombiso xa Elija: Khongela hi kutikisa ka Nungungulu u mu byela lezi hakunene u ti zwisako zona, hakuva Jehova i “Nungungulu wa kuchavelela kontlhe.” (Gonza 2 Va Le Korinte 1:3, 4.) Xana i mu chavelele Elija?
Jehova i lo seketela a muprofeti wakwe
13, 14. a) Na a tirisa ngelosi, xana Jehova i kombisisile kuyini kukhatala ka liranzo hi muprofeti Wakwe a nga karatekile? b) Hikuyini zi tangalisako a ku tiva lezaku Jehova i tiva zontlhe hi munwe ni munwani wa hina, a ku patsa ni kugumelwa ka hina?
13 U alakanya lezaku i ti zwisile kuyini Jehova a xikhati lexi a nga cuwuka lahasi misaveni hi kwale matilweni a wona a muprofeti wakwe wo ranzeka lahasi ka sinyana lomu xiwuleni, na a kari a kombela kufa ke? A Biblia ga hi byela. Laha Elija a nga kuma wurongo, Jehova i lo mu rumelela a ngelosi yakwe. A ngelosi yi lo mu vuxa hi khwatsanyana yiku ka yena: “Vuka uga!” Elija i lo vuka, niku hi wunene a ngelosi yi wa longisele a zakuga zo hehuka lezaku aga — pawa yo hisa ni mati yo titimela. Xana Elija i yi bongile a ngelosi leyo? A tlhatlhambutelo wu wula ntsena lezaku a muprofeti loyi i lo vuka aga, anwa mati a tlhela a etlela kambe. Xana Elija i wa rerekile nguvu laha ka kuza a nga zi koti ni ku wulawula? Ahati, a ngelosi yi lo tlhela yi mu vuxa kambe hi khati ga wumbiri, kuzilava na giya kuceni. Ka khati legi kambe, yi lo kuca Elija yiku, “Vuka uga!” yi tlhela yi engetela a magezu lawa ya lisima, “hakuva a lwenzo li lehile nguvu ku hunza a ntamu wa wena.” — 1 Tih. 19:5-7.
14 Kota lezi Nungungulu a nga yi byelile, a ngelosi yi wa ku tiva lomu Elija a ngaya kona. Yi wa zi tiva kambe lezaku a lienzo li wa lehile nguvu kasi Elija a famba hi ntamu wakwe. Za tangalisa nguvu a ku tirela a Nungungulu loyi a tivako a mixuvo ya hina ni kugumelwa ka hina a ku hunza lezi hina venyi hi zi tivisako zona! (Gonza Tisimu 103:13, 14.) Xana a zakuga lezo zi mu vunisile kuyini Elija?
15, 16. a) Zini lezi a zakuga lezi a nyikilweko hi Jehova zi vunileko Elija ku maha? b) Hikuyini hi faneleko ku nyika lisima a ndlela leyi Jehova a tiyisako hi yona a malanza yakwe inyamutlha?
15 Hi gonza lezi: “Yena i lo vuka aga, anwa; zonake hi ntamu lowu a wu kumileko hi kuga loko, i lo famba 40 wa masiku, wusiku ni hlikanhi, aya le Horebi xitsungeni xa Nungungulu.” (1 Tih. 19:8) A ku fana na Mosi loyi a nga hanyile kwalomo ka 600 wa malembe mahlweni ka Elija, na Jesu loyi a nga hanya kwalomo ka 1.000 wa malembe anzhako kakwe, Elija i mbhetile a 40 wa masiku, wusiku ni hlikanhi na a ngagi nchumu. (Ekso. 34:28; Luka 4:1, 2) A zakuga lezo a gileko a zi fuvisangi a zikarato zakwe zontlhe, kanilezi zi mu nyikile ntamu hi ndlela yo hlamalisa. Hi nga alakanyela a wanuna loye wo khosahala na a famba hi kukarateka xiwuleni lexiyani xo kala tindlela hi 40 wa masiku!
16 Nyamutlha konawu Jehova wa seketela a malanza yakwe, na a nga ma nyiki zakuga za xiviri hi xihlamaliso, kanilezi hi ndlela yinwani ya lisima nguvu. I hlayisa a malanza yakwe hi tlhelo ga moya. (Mat. 4:4) A ku gonza xungetano hi Nungungulu lomu Mhakeni yakwe ni ka mabhuku lawa ma seketelwako ka yona zi nga hi tiyisa hi tlhelo ga moya. A kuga a zakuga lezo za moya kuzilava zi nga ta fuvisa a zikarato za hina zontlhe, kanilezi zi ta hi vuna a ku timisela lezi hi ndlela yinwani hi nga wa ta tsanzeka ku zi timisela, zi tlhela zi hi yisa ‘wutomini ga pinzukelwa.’ — Joh. 17:3.
17. Xana Elija i yile kwihi, niku hikuyini a wutshamu lego gi nga hi ga lisima nguvu?
17 Elija i fambile a pfhuka wa kwalomo ka 320 wa tikilometro kala a chikela Xitsungeni xa Horebe. A wutshamu legi gi wa hi ni matimu ya lisima nguvu hakuva ka malembe yo tala ma hunzileko, hi ku tirisa ngelosi, Jehova Nungungulu i wa wonekile ka Mosi xihlahleni xi nga vura nzilo. Anzhako ka xikhati kuve kwalaha kambe a nga maha xivumelwano xa Nayo ni vaIsraeli. Elija i lo kuma wuchavelo ka mhako.
Lezi Jehova a chavelelisileko zona ni ku tiyisa a muprofeti wakwe
18, 19. a) Zini lezi a ngelosi ya Jehova yi nga wutisa Elija, niku i hlamulisile kuyini? b) Zilo muni za zinharu lezi Elija a nga zi wula kota zigelo za kurereka kakwe?
18 Na a hi lomu mhakweni le Horebe, Jehova i lo rumela a ngelosi ka Elija yi ya mu maha a xiwutiso lexi xo hehuka: “Elija, wo maha yini laha?” Zi wonekisa ku khwatsi a xiwutiso lexi xi mahilwe hi ndlela ya yi nene hakuva Elija i xi wonile kota xirambo xa ku wula lezi a nga ti zwisa zona. Niku Elija i wulile zontlhe zi nga hi maalakanyweni yakwe! I te ngalo: “Mina nzi pangamele Jehova Nungungulu wa tiyimpi, hakuva a vanana va ka Israeli va tsikile a xivumelwano xa wena, va khungumule a maalati ya wena, va dele a vaprofeti va wena hi supado, hi mina nzoce nzi seleko, na vona va lava ku nzi daya!” (1 Tih. 19:9, 10) A magezu ya Elija ma hi byela a zigelo zinharu hi wutsongwani ga kona za kurereka kakwe.
19 Xo sangula, Elija i wa alakanya lezaku a ntiro wakwe wuve wa mahala. Hambu lezi a nga “pangamele” a ntiro wa Jehova hi malembe yo tala, a hisekela nguvu a vito go basa ga Nungungulu ni wukhozeli gakwe, Elija i zi wonisile ku khwatsi a zilo zi woya mahlweni zi biha. A vanhu va wa ha simama ku nga kombisi kukholwa, niku va wa hi vahluwuki, a wukhozeli ga Baali gonawu gi wa kari gi vuvuma nguvu. Xa wumbiri, Elija i wa alakanya lezaku i sele yece. I te ngalo, “hi mina nzoce nzi seleko.” A ku khwatsi hi loku ku hi yena ntsena muIsraeli loyi a nga simama ku tirela Jehova. Xa wunharu, Elija i wa chava. A vaprofeti-kulobye vo tala va wa delwe, niku i wa kholwa lezaku i wa ta va gamela. Kuzilava a zi mu olovelangi a ku wula lezi a nga ti zwisa zona, hambulezo a nga tsikangi a matshanza kutani tingana zi mu tsanzekisa a ku byela Nungungulu lezi hakunene a nga ti zwisa zona. Hi ku chulula a mbilu yakwe ka Nungungulu hi mukhongelo, Elija i vekile xikombiso xi nene ka vontlhe vanhu vo tsumbeka. — Tis. 62:8.
20, 21. a) Tlhamusela lezi Elija a zi wonileko na a yimile nyangweni ya mhako le Xitsungeni xa Horebi. b) Zini lezi Elija a nga gonza ka zikombiso za ntamu wa Jehova?
20 Xana Jehova i ku khatalelisile kuyini a kuchava ni kukarateka ka Elija? A ngelosi yi lo byela Elija lezaku a yima laha nyangweni ya mhako. Elija i lo vumela, hambu lezi a nga kala a nga zi tivi lezi zi nga lava ku maheka. Ku loba mheho ya hombe nguvu! Kuzilava a guwa ga kona gi wa hi ga ku daya ni tindleve, hakuva a mheho leyo yi wa hi ya hombe nguvu laha ka kuza yi khungumula zitsunga. Hi nga alakanyela Elija na a zama ku vikela mahlo yakwe a tlhela a khometela a bhaji gakwe go binza ga woya legi gi nga hahahaha hi moya. Zonake a misava yi lo sangula ku tsekatseka — xi wa hi xitsekatseka, hikwalaho zi mu karatele a ku yima a tiya a ngawi! Hi xikhanzakanya xa zalezo ku lo humelela nzilo wa hombe, lowu wu nga mu maha a tlhela lomu mhakweni lezaku a ti vikela ka kuhisa ka hombe ka nzilo. — 1 Tih. 19:11, 12.
21 Ka ximaho xinwe ni xinwani, a tlhatlhambutelo wu hi alakanyisa lezaku Jehova i wa nga hi lomu ka zikombiso lezi zo hlamalisa za ntamu wa ntumbuluko. Elija i wa zi tiva lezaku Jehova i wa nga hi nungungulu wa nchumu wo kari wa ntumbuluko, a ku fana ni lezi a vakhozeli va Baali va nga kholwa lezaku Baali hi yena a nga kari a nisa vula. Jehova hi yena Xibuka xa ntamu wontlhe wo hlamalisa lowu wu nga lomu ka ntumbuluko, kanilezi yena ngwa hombe nguvu a ku hunza ni wihi nchumu a wu vangileko. Hambu a matilo ya xiviri a ma mu eneli! (1 Tih. 8:27) Xana zontlhe lezi zi mu vunisile kuyini Elija? Alakanya lezaku Elija i wa chava nguvu. Kota lezi a nga hi ni Nungungulu wo fana na Jehova tlhelweni gakwe, a Nungungulu wa ntamu wontlhe, Elija i wa nga hi na xigelo xa ku chava Ahabi na Jezebeli! — Gonza Tisimu 118:6.
22. a) Xana a “lungu go olova” gi mu tiyisekisile kuyini Elija lezaku i wa ha hi wa lisima? b) Xana a “lungu go olova” kuzilava gi wa hi ga mani? (Wona a tlhamuselo wa lahasi.)
22 Anzhako ka nzilo, ku te kape, zonake Elija azwa a “lungu [gezu] go olova.” A gezu lego gi lo kuca Elija lezaku a tlhela a wula lezi a nga ti zwisa zona, niku i wulile futsi, i chululile a zikarato zakwe hi khati ga wumbiri.a Kuzilava lezo zi mu tangalisilenyene. Kanilezi, handle ko kanakana Elija i chavelelwe nguvu hi lezi a nga byeliwa hi kulanzela hi “lungu go olova.” Jehova i tiyisekisile Elija lezaku i wa ha hi wa lisima nguvu ka yena. Hi ndlela muni? Nungungulu i lo hlawutela Elija a zilo zo tala lezi a nga wa ta maha hi wukhozeli ga Baali le tikweni ga Israeli. Za dlunyateka lezaku a ntiro wa Elija wu wa nga hi wa mahala, hakuva Nungungulu i wa ha lava ku maha xokari hi wukhozeli ga Baali. Tlhatakumbiri, Jehova i wa ta simama ku tirisa Elija kota muprofeti wakwe, hakuva i lo mu tlhelisa ntirweni wakwe, a tlhela a mu nyika zileletelo zo kari zo kongoma. — 1 Tih. 19:12-17.
23. Xana Jehova i khatalele a xiwunza xa Elija hi tindlela muni ta timbiri?
23 Ahati a mhaka leyi Elija a nga yi wula ya lezaku i wa sele yece? Jehova i mahile zilo zimbiri xungetano hi mhaka leyo. Xo sangula, i lo byela Elija lezaku a tota Elixa kota muprofeti loyi a nga wa ta mu valeta. A jaha legi gi wa tava mupangalati wa Elija gi tlhela gi mu vuna hi malembe yo tala. A lulamiselo legi gi mu chavelele nguvu Elija! Xa wumbiri, Jehova i lo mu byela a mahungu lawa yo tsakisa nguvu: “Mina nzi ti siyele 7.000 wa vanhu a xikari ka va ka Israeli, lava vontlhe va nga khizamangiko ka Baali ni ku mu pswopswa.” (1 Tih. 19:18) Elija i wa nga salangi yece. Kuzilava i tsakile laha a ngazwa hi mazanazana lawo ya vanhu vo tsumbeka va nga ala ku khozela Baali. Va wa lava lezaku Elija a simama ni ntiro wakwe wo tsumbeka, a tlhela ava xikombiso xa kutsumbeka ko tiya ka Jehova masikwini lawo yo karata. Kuzilava Elija i khumbekile nguvu laha a ngazwa a magezu lawo ya ma nene ma nga wuliwa hi ngelosi ya Jehova.
A Biblia gi nga fana ni “lungu go olova,” loku hi gi tsika gi hi rangela
24, 25. a) Hi nga gi ingisisa kuyini a gezu kutani “lungu go olova” ga Jehova inyamutlha? b) Hikuyini hi nga tiyisekako lezaku Elija i vumelile ku chavelelwa hi Jehova?
24 A ku fana na Elija, hi nga ha hlamaliswa nguvu hi ntumbuluko, niku lezo zi fanele. A ntumbuluko wu kombisa hi kudlunyatekileko a ntamu wa Muvangi wa wona. (Rom. 1:20) Jehova wa ha tirisa a ntamu wakwe wa hombe lezaku a vuna a malanza yakwe yo tsumbeka. (2 Kro. 16:9) Hambulezo, Nungungulu i wulawula nguvu na hina hi ku tirisa a Mhaka yakwe, a Biblia. (Gonza Isaya 30:21.) Hi ndlela yo kari, a Biblia gi nga fana ni “lungu go olova,” loku hi gi tsika gi hi rangela. Hi ku tirisa gona, Jehova wa hi luleka, a hi tiyisa, a tlhela a hi tiyisekisa lezaku wa hi ranza.
25 Xana Elija i vumelile a kuchavelelwa loku a nyikilweko hi Jehova Xitsungeni xa Horebe? Ina, i vumelile! Na ku nga se hunza xikhati xo leha, i lo tlhela a tirela Nungungulu hi kutiya, a tlhela a tlharihisa vanhu lezaku va tsika ku khozela a vanungungulu va hava. Loku hinawu hi ingisa a magezu ma pimisilweko hi Nungungulu, ma nga “kuchavelelwa loku ku nyikwako hi Mitsalo,” hi ta zi kota a ku pimanyisa a kukholwa ka Elija. — Rom. 15:4.
a Za koteka ku ngha a “lungu go olova” gi wulilwe hi ngelosi leyi yi nga tiriswa kasi ku wula “a gezu ga Jehova,” kota lezi zi kombiswako ka 1 Tihosi 19:9. Ka vesi 15 a ngelosi leyi yi tlhamuselwa ntsena kota “Jehova.” Lezo zi nga ha hi alakanyisa a ngelosi leyi Jehova a yi tirisileko lezaku yi rangela a vaIsraeli lomu xiwuleni, leyi Nungungulu a ngaku ngalo ha yona: “Yona yi na ni vito ga mina.” (Ekso. 23:21) Lisine lezaku a hi ngeyi hi ku gema, kanilezi za lisima a ku tiva lezaku na a nga seta laha misaveni, Jesu i tirile kota “Gezu,” kutani Muwulawuli wo hlawuleka wa Jehova ka malanza yakwe. — Joh. 1:1.