Lezi a madota ma gonzisisako zona vanwani kasi va ringanelwa
“Lezi u zi zwileko ka mina . . . , zi veke ka vavanuna va tsumbekileko.” — 2 TIM. 2:2.
1. a) Zini lezi a malanza ya Nungungulu ma zi zwisisako hi kale xungetano hi kugonzisa, niku lezo zi tirisa kuyini nyamutlha? b) Zini hi to wulawula hi zona ka nzima leyi?
KALE ni kale, a malanza ya Nungungulu ma zi tiva lezaku a ku gonzisa zi na ni mabhinzu. Abrahama “i lo hlomisa a tinhenha takwe” kasi ku ya tlhatlhisa Loti — niku a vavanuna lavo va lo humelela. (Gen. 14:14-16) Masikwini ya Hosi Davida, a vayimbeleli ndlwini ya Nungungulu va wa gonzisilwe ‘va tiva a tisimu ta Jehova’ niku va wa dumisa Nungungulu. (1 Kro. 25:7) Inyamutlha, hilwa yimpi ya moya na Satani ni valanzeli vakwe. (Efe. 6:11-13) Hi maha mizamo kambe kasi ku dumisa Jehova. (Maheb. 13:15, 16) Hikwalaho, a ku fana ni malanza ya Nungungulu xikhatini xi hunzileko, kasi hi humelela ku laveka lezaku hi gonzisiwa. Lomu bandleni, Jehova i nyika madota a wutihlamuleli ga ku gonzisa vanwani. (2 Tim. 2:2) Mamahela muni lawa a madota yo buva ma ma tirisako kasi ku gonzisa vamakabye va xinuna lezaku va ringanelwa hi ku hlayisa a ntlhambi ke?
TIYISA XIGONZANI HI TLHELO GA MOYA
2. Zini lezi a dota gi nga zi mahako na gi nga se sangula ku gonzisa, niku hikuyini?
2 A dota gi nga ha fananiswa ni murimi. Na a nga se byala a timbewu, a murimi i fanele ku ranga hi ku chela koho ka wuhlavi gakwe kasi gi humesa khwatsi mihanzu. Hi kufanana, na u nga se gonzisa wutlhari go kari ka makabye wa xinuna a nga ni xilaveko, u nga ha pola lezaku u fanele ku ranga hi ku mu bhulela mahungu yo kari ya Mitsalo kasi ku maha mbilu yakwe yi amukela khwatsi lezi u to mu gonzisa. — 1 Tim. 4:6.
3. a) A magezu ya Jesu ma kumekako ka Marku 12:29, 30 ma nga tirisisa kuyini ka mabhulo ni xigonzani? b) A mukhongelo wa dota wu nga xi khumbisa kuyini a xigonzani?
3 Kasi ku tiva lezi a lisine la Mufumo li khumbisako zona a maalakanyo ni mitiro ya xigonzani, u nga ha xi wutisa lezi: ‘A kutihendleleta ka wena ka Jehova ku cicisile kuyini a wutomi ga wena?’ A xiwutiso lexi xi nga mu yisa ka mabhulo yo buva xungetano hi lezi zi hi kucako ku maha ntiro wa hina wo basa hi muhefemulo wontlhe. (Gonza Marku 12:29, 30.) Kuzilava kugumeseni ka mabhulo lawo, u nga maha mukhongelo, u kombela Jehova lezaku a xi nyika a moya wa ku basa kasi wu xi vuna ku mbhetisa gonziselelo leyo. A makabye loyi zi ta mu tiyisa nguvu a ku kuzwa na u mu khongelela na zi huma mbilwini!
4. a) Nyika zikombiso za matimu ya Biblia ma hatlisisako a kukula ka xigonzani. b) Hi gihi kungo ga madota a xikhati lexi ma gonzisako vanwani?
4 Na wa ha sangula ku gonzisa, wulawula hi matimu yo kari ya Biblia lawa ma nga vunako a xigonzani lezaku xi wona a xilaveko xa ku ti nyiketela, ku tsumbeka, ni ku ti koramisa. (1 Tih. 19:19-21; Neh. 7:2; 13:13; Miti. 18:24-26) A matshamela lawo ma laveka nguvu ka xigonzani a ku fana ni ku chela koho lomu masinwini. Ma maha lezaku a hatlisa ku kula hi tlhelo ga moya. Jean-Claude, a nga dota le França, i ngalo: “A kungo ga mina ga hombe kugonziseni ku vuna xigonzani lezaku xiva ni kupima ka moya. Nzi hlota zikhati za kuva hi gonza zinwe a mutsalo wo kari wo kongoma kasi ku ‘vulula mahlo’ ya xigonzani lezaku xi wona a ‘mahanjalati’ kutani zilo zo saseka zi nga Mhakeni ya Nungungulu.” (Tis. 119:18) Hi tihi tindlela tinwani ta ku tiyisa a xigonzani ke?
MU KUCE KUVA NI MIXUVO — U MU KOMBA ZIGELO
5. a) Hi lihi a lisima la ku bhula ni xigonzani xungetano hi mixuvo ya moya? b) Hikuyini a madota ma faneleko ku gonzisa majaha ma ha hiko ma tsongwani? (Wona tlhamuselo wa lahasi.)
5 Wutisa xigonzani uku, ‘Hi yihi mixuvo ya wena ya moya?’ Loku a nga hi na mixuvo yo dlunyateka, mu vune ku ti vekela mixuvo zi kotekako ku yi tatisa. Mu hlawutele mixuvo yo kari leyi wena u ti vekeleko, u tlhela u mu bhulela hi kuhiseka a kutsaka loku u ku kumileko a xikhati u yi tatisileko. Lezo zi nga ha woneka kota nchumu wutsongwani, kanilezi zi vuna nguvu. Victor, a nga dota tlhelo phayona le Afrika, i ngalo: “Na nza ha hi muswa, a dota go kari gi lo nzi maha ziwutiso zitsongwani xungetano hi mixuvo ya mina. A ziwutiso lezo zi nzi vunile ku sangula ku ehleketa khwatsi hi wutireli ga mina.” A madota ma buvileko ma khanyisa a lisima kambe la ku sangula ku gonzisa a vamakabye va xinuna na va ha hi vaswa — kusanguleni ka tanga yo sangula ku ti tshotshota — hi ku va nyika ziavelo bandleni zi ringanako a tangana yabye. A gonziselelo leyo yo hlongolela yi ta vuna vaswa lezaku va veka kupima kabye ka mixuvo ya moya a xikhati va to chikela tangeni yo sangula ku ti tshotshota laha ku tova ni zo tala za ku va colopetela mapimo. — Gonza Tisimu 71:5, 17.a
6. Hi yihi a yinwe ya tindlela ta lisima leti Jesu a nga gonzisa hi tona vanwani?
6 U nga ha kuca a xigonzani kambe lezaku xi xuva ku tirela vanwani hi ku kala u nga tlhamuseli ntsena lezi xi faneleko ku maha u nyima kwalaho, kanilezi u tlhamusela ni zigelo za kona. Hi ku tlhamusela zigelo, u pimanyisa a Mugonzisi wa Hombe, Jesu. Hi xikombiso, na a nga se nyika vapostoli vakwe a ntiro wa ku maha vapizani, Jesu i lo va komba a ku hikuyini va nga fanele ku ingisa. I te ngalo: “Wu nyikilwe ka mina a ntamu wontlhe a tilweni ni laha misaveni.” A engeta aku: “Hikwalaho fambani, mu va maha vapizani a matiko wontlhe.” (Mat. 28:18, 19) U nga ma pimanyisisa kuyini a magonzisela ya Jesu?
7, 8. a) A madota nyamutlha ma nga yi pimanyisisa kuyini a ndlela leyi Jesu a nga gonzisa hi yona? b) Hi lihi a lisima la ku dzunza a xigonzani? c) Mawonela muni ma nga vunako madota a ku gonzisa vanwani? (Wona a kwadru “Ndlela yo gonzisa vanwani.”)
7 Tlhamusela xigonzani a xigelo xa Mitsalo xa ku maha a ntiro lowu xi kombeliwako ku maha. Hi ku maha lezo, u xi gonzisa ku ehleketa hi matshinya ya milayo ya Biblia. Hi xikombiso, hi nga ti alakanyela na u kombela makabye wa xinuna lezaku a hlayisa a nyangwa ya Salawu ya Mufumo kasi yi saseka ni ku fambeka. U nga ha gonza Titusi 2:10, u mu tlhamusela lezi a ntiro wakwe wa ku hlayisa a Salawu ya Mufumo wu to ‘bombisisa zona a gonzo ya Nungungulu a Muhanyisi wa hina.’ Kombela xigonzani kambe lezaku xi ehleketa hi vakhosaheleko va nga kona lomu bandleni ni lezi a ku tatisa xiavelo xakwe zi to va vunisa zona. A ku maha mabhulo yo kota lawo kota xipanze xa gonziselelo leyi u mu nyikako zi ta mu vuna ku veka kupima ka vanhu ku hunza milayo. I ta kuma litsako li tako hi ku wona vamakabye lomu bandleni na va vuneka hi ntiro lowu a mahako.
8 Xinwani kambe, u nga rivali ku dzunza a xigonzani hi mizamo leyi xi yi mahako kasi ku tirisa a mawonela ya wena. Hikuyini zi nga za lisima ku maha lezo? A ku dzunza xigonzani na zi huma mbilwini zi fana ni ku cheletela mati laha ka sinya — zi xi maha xi kula. — Ringanisa na Mateu 3:17.
XIKARATO XINWANI
9. a) Xikarato muni lexi a madota matikweni yo ganya ma kumanako naxo mayelano ni ku gonzisa vanwani? b) Hikuyini a lisine li nga viko lo ranga wutomini ga vamakabye vo tala va ha hiko vaswa?
9 A madota matikweni yo ganya ma nga ha kumana ni xikarato xinwani xaku: ma nga kucisa kuyini vamakabye va xinuna va bapatizilweko va nga ni 20 kuya ka 30 wa malembe lezaku va hlengela mitirweni ya bandla ke. Hi lo wutisa madota yo buva ya xipimo xa 20 wa matiko ya mupela-gambo lezaku ma hi byela mawonela ya wona xungetano hi lexi xi mahako vamakabye vo kari va chava ku amukela malungelo lomu bandleni. Ka mihlamulo yabye yontlhe, ku na ni wunwe wu rangako, waku: Na va ha kula, a vaswa vo kari va wa nga kuciwi ku ti vekela mixuvo ya moya. Hi lisine, a vaswa vo kari va nga byekelela ku ti vekela mixuvo ya moya va wa kucetelwa hi vapswali vabye lezaku va ti vekela mixuvo ya tiko! A lisine a li tshukangi liva lo ranga wutomini ga vaswa lavo. — Mat. 10:24.
10, 11. a) A dota gi nga vunisa kuyini hi kutsongwani-kutsongwani a makabye a wonekisa ku khwatsi a nga rangisi zilo za moya lezaku a cica kupima ke? b) Mitsalo muni ya Biblia leyi a dota gi nga bhulisanako ni makabye loye hi yona, niku hikuyini? (Wona tlhamuselo wa lahasi.)
10 Loku a makabye wo kari wa xinuna a wonekisa ku khwatsi a nga rangisi zilo za moya, a ku cica kupima kakwe zi ta lava mizamo ya hombe ni lihlaza-mbilu, kanilezi za koteka. A ku fana ni lezi a murimi a zi kotako ku wonelela a makulela ya tisinya to kari hi ku ti ololoxa hi kutsongwani-kutsongwani, u nga vuna vamakabye va xinuna hi kutsongwani-kutsongwani lezaku va wona a xilaveko xa ku cica a mawonela yabye xungetano hi ku amukela malungelo ya moya. Kanilezi u nga zi mahisa kuyini?
11 Ti nyike xikhati xa ku maha wunghana ni makabye loye. Mu kombe lezaku wa laveka nguvu lomu bandleni. Hi kufamba ka xikhati, tshama naye mu bhulisana ni mitsalo yo kari yo kongoma u tlhela u mu vuna ku ehleketa hi kutihendleleta kakwe ka Jehova. (Mutsh. 5:4; Isa. 6:8; Mat. 6:24, 33; Luka 9:57-62; 1 Kor. 15:58; 2 Kor. 5:15; 13:5) U nga mu wutisa lezi: ‘Zini u nga tsumbisa Jehova a xikhati u nga ti hendleleta kakwe?’ Zama ku khumba mbilu yakwe hi ku mu wutisa lezi: ‘U alakanya ku Jehova i ti zwisile kuyini a siku u nga bapatizwa?’ (Mav. 27:11) ‘Satani ke, i ti zwisile kuyini?’ (1 Ped. 5:8) A mitsalo yi hlawulilweko khwatsi yi nga mu khumba nguvu a makabye loye wa xinuna. — Gonza Maheberu 4:12.b
ZIGONZANI, TSUMBEKANI
12, 13. a) Kutiyimisela muni loku Elixa a ku kombisileko kota xigonzani? b) Jehova i mu chachazelisile kuyini Elixa hi kota ya kutsumbeka kakwe?
12 Ahati nwina vaswa, lava a bandla gi lavako xivuno xa nwina? I mbilu muni mu to yi kombisa? Kasi ku hlamula, a hi woneni zimaho zo kari wutomini ga xigonzani xo kari xa kale.
13 Kwalomo ka 3.000 wa malembe nzhako, muprofeti Elija i lo ramba jaha gi vitwako Elixa lezaku gi maha muvuni wakwe. Elixa i lo tekela ku vumela xirambo lexo a tlhela a tirela muprofeti loye a khosaheleko hi kutsumbeka, na a maha mitiro ya lahasi. (2 Tih. 3:11) Anzhako ka 6 wa malembe na a gonziswa, Elixa i lo tiva lezaku Elija i wa hi kusuhani ni ku gumesa a ntiro wakwe lomu Israeli. Ka xikhati lexo, Elija i lo khongotela munghana wakwe a gonzisilweko khwatsi lezaku a nyima ku mu lanzela, kanilezi Elixa i lo phinda kunharu a byela Elija aku: “Cima nzi nga ta ku tsika.” I wa ti yimisele ku simama ni mugonzisi wakwe kala zi maha hi ku nga ha koteki. Jehova i lo chachazela Elixa hi kota ya kutsumbeka kakwe hi ku vumelela ku wona Elija ni ku famba hi ndlela yo hlamalisa. — 2 Tih. 2:1-12.
14. a) Nyamutlha a zigonzani zi nga mu pimanyisisa kuyini Elixa? b) Hikuyini a kutsumbeka ka xigonzani ku nga ka lisima nguvu?
14 U nga mu pimanyisisa kuyini Elixa nyamutlha? Tekela ku vumela ziavelo, a ku patsa ni mitiro ya lahasi. Wona mugonzisi wa wena kota munghana, u tlhela u mu bonga hi kutikarata loku a ku mahako kasi ku ku vuna. A ndlela leyi u hlamulako hi yona, hi ndlela yo kari yi nga ha mu byela lezi: “Cima nzi nga ta ku tsika.” A xa lisima ka zontlhe, ni wihi ntiro u nyikwako wu mahe hi kutsumbeka. Hikuyini zi nga za lisima? Hakuva ntsena loku u kombisa ku tsumbeka hi kona a madota ma to tiyiseka ku Jehova i lava lezaku u nyikwa wutihlamuleli go engeteleka lomu bandleni. — Tis. 101:6; gonza 2 Timote 2:2.
KOMBISA XICHAWO
15, 16. a) Elixa i kombisile xichawo hi mugonzisi wakwe hi ndlela muni? (Wona mufota kusanguleni ka nzima.) b) Zini lezi Elixa a mahileko zi nga tiyisa vaprofeti-kulobye ke?
15 A matimu ya Elixa, loyi a seleko a valeta Elija, ma komba kambe lezi a vamakabye nyamutlha va nga kombisisako zona xichawo ka madota ma buvileko. Anzhako ka kuva Elija na Elixa va enzele ntlawa wa vaprofeti le Jeriko, hi wumbiri gabye va lo famba Congweni wa Jordani. Loku va chikele, “Elija i lo teka a nguwo yakwe a yi petsa, aba ha yona a mati ya congo, a mati ma avanyeka.” Anzhako ka ku tsemakanya hi laha xikari ka congo na ku womile, va lo simama va “famba, na va kari va wulawula.” Zi laha kubaseni lezaku Elixa i wa nga alakanyi lezaku wa tiva nguvu makunu. Kala ka xikhati lexi Elija a nga mu siya, Elixa i lo demba ndleve ka magezu wontlhe lawa a mugonzisi wakwe a nga wula. Hi magumo Elija i lo tekwa hi xipupuri. Hi nzhako ka xikhati, laha na a tlhelile congweni wa Jordani, Elixa i loba mati hi nguwo ya Elija, aku: “I kwihi Jehova Nungungulu wa Elija?” A mati ma lo tlhela ma avanyeka. — 2 Tih. 2:8-14.
16 U zi wonile lezaku a xihlamaliso xo sangula xi mahilweko hi Elixa xive xo fana ni xihlamaliso xo gumesa xi mahilweko hi Elija? Hi gonza yini ka lezo? Zi te dlunya lezaku Elixa a nga alakanyangi ku lezi makunu a ntamu wu seleko mandleni yakwe, i fanele ku tekela ku cica mamahela ya zilo. Wutshanwini ga lezo, hi ku simama a lanzela a ndlela leyi Elija a nga tatisa hi yona a wutireli gakwe, Elixa i lo kombisa xichawo hi mugonzisi wakwe, lezi zi tiyisileko a vaprofeti-kulobye. (2 Tih. 2:15) Kanilezi hi kufamba ka xikhati, wutirelini gakwe ga 60 wa malembe kota muprofeti, Jehova i lo mu nyika ntamu wa ku maha zihlamaliso zo tala nguvu a ku hunza lezi zi mahilweko hi Elija. Xigonzo muni mu xi kumako nwina zigonzani nyamutlha ke?
17. a) A zigonzani nyamutlha zi nga yi pimanyisisa kuyini a mbilu ya Elixa? b) Hi kufamba ka xikhati Jehova a nga tirisa zigonzani zo tsumbeka hi ndlela muni?
17 U nga alakanyi lezaku neti u kuma wutihlamuleli go kari lomu bandleni, u fanele ku cica mamahela ya zilo — u zi maha hi ndlela yo hambana nguvu ni lezi zi nga mahiswa zona kale. A xilaveko xa kucica a xi khegeli ka kuxuva ka wena, kanilezi, xi khegela ka zilaveko za bandla ni zileletelo za hlengeletano ya Jehova. A ku fana ni lezi Elixa a tiyisileko vaprofeti-kulobye hi mitiro yabye a tlhela a kombisa xichawo hi mugonzisi wakwe hi ku simama a tirisa mamahela ya Elija, wenawu u nga tiyisa makholwa-kuloni u tlhela u kombisa xichawo hi madota yo buva hi ku simama u tirisa mamahela yabye ma seketelwako ka Biblia. (Gonza 1 Va Le Korinte 4:17.) Hambulezo, laha u yako u buva, handle ko kanakana u ta vunetela ku cica zilo zi to vuna bandla lezaku gi simama ku longoloka ni hlengeletano ya Jehova. Kunene, hi kufamba ka xikhati Jehova a nga tshuka a maha lezaku nwina zigonzani mu maha mitiro ya hombe ku hunza vagonzisi va nwina, kota lezi hi zi wonako ka xikombiso xa Elixa.— Joh. 14:12.
18. Hikuyini a ku gonzisa vamakabye va xinuna lomu mabandleni zi nga za lisima nguvu nyamutlha?
18 Hi tsumba lezaku a mawonela ma nga ka nzima leyi ni leyi yi hunzileko ma ta kuca madota yo tala lezaku ma ti nyika xikhati xa ku gonzisa vanwani. Ngha a vamakabye va ringanelwako va vumela gonziselelo leyo hi matsenya va tlhela va yi tirisa hi wutlhari kasi ku khatalela a tiyivu ta Jehova. A ku maha lezo zi ta tiyisa mabandla misaveni yontlhe zi tlhela zi vuna munwe ni munwani wa hina lezaku a simama a tsumbekile zikhatini zo nonoha lezi zi tako.
a Loku a jaha gi kombisa a kubuva ka wuKristu, gi ti koramisa, gi tlhela gi tatisa zontlhe le’zinwani zi lavekako hi kuya hi Mitsalo, a madota ma nga nyika mawonela ya kuva a yimisiwa kota nanza ga wutireli hambu loku a nga seva ni 20 wa malembe. — 1 Tim. 3:8-10, 12; wona A Murinzeli wa 1 ka Julho wa 1989, phajina 29.
b Mabhulweni ya nwina, mu nga ha tirisa a timhaka ti nga ka Murinzeli wa 1 ka Abril wa 2012, maphajina 20-22, tinzimana 8-13; ni ‘Tshamani liranzweni la Nungungulu,’ xipimo 16, tinzimana 1-3.