NHLOKOMHAKA YA DJONDZO 14
“Landzela Minkondzo” Ya Yesu Hi Kusuhi
“Kreste a xanisekile hi mhaka ya n’wina, a mi vekela xikombiso leswaku mi ta landzelela minkondzo ya yena.” — 1 PED. 2:21.
LISIMU 13 Kreste I Xikombiso xa Hina
LESWI HI NGA TA SWI DJONDZAa
1-2. Swi kotekisa ku yini ku landzela minkondzo ya Yesu? Nyikela xikombiso.
TIVONI na wu ni vanghanu va wena na mi famba ka ndhawu ya ku chavisa leyi kalaka yi nga na vanhu va vanyingi, leyi nga tala hi hunguva. Kambe mu heleketiwa hi munhu lweyi a nga tolovela ku famba ka ndhawu yoleyo. Se a nkama mi mu landzelelaka a mi siyanyana kule, kambe ma ha ku vona lani a nga famba hi kona. Loko ma ha mu landzela mi gama mi nga ha mu voni. Hambileswo, a wu chavi hikusa mi landzelela lomu a nga psanya kona.
2 Hi ku fanana, leswi hina Vakreste hi hanyaka ka misava leyi, swo fana ni ku famba ka ndhawu yoleyo ya ku chavisa. Kambe lexi xi tsakisaka hi swaku Yehovha a hi nyike xikombiso xa xinene swaku hi xi landzela, ku nga N’wana wa yena Yesu Kreste. (1 Ped. 2:21) Buku yin’wana yi vula swaku ka ndzimana leyi, Pedru a a fananisa Yesu ni munhu lweyi a kongomisaka vanhu lava va nga ku yendzeni. Ku fana ni leswi munhu yelweyo a siyaka minkondzo ya yena leswaku yi landzeliwa, na yena Yesu a hi siyele minkondzo ya yena leswaku hi yi landzela. Ka djondzo leyi hi ta hlamula swivutiso leswi: Swi vula yini ku landzela minkondzo ya Yesu? Hi mhaka muni hi fanele hi yi landzela? Hi nga yi landzelelisa ku yini?
SWI VULA YINI KU LANDZELA MINKONDZO YA YESU?
3. Swi vula yini ku landzelela minkondzo ya munhu mun’wana?
3 Swi vula yini ku landzelela minkondzo ya munhu mun’wana? Minkama yin’wana, Bibele li tirhisa rito leli nge “ku famba” kumbe leli nge “minkondzo” leswaku li vula ndlela leyi munhu a hanyaka hi yona. (Gen. 6:9; Swi. 4:26) Xikombiso lexi munhu a xi siyelaka vanhu van’wana xi nga fanisiwa ni minkondzo leyi a yi siyaka loko a famba ndleleni. Hi mhaka leyo, hi nga vula swaku ku landzela minkondzo ya munhu swi vula ku landzelela xikombiso xa yena kumbe ku mu tekelela ka leswi a swi yentxaka.
4. Swi vula yini ku landzelela minkondzo ya Yesu?
4 Se, swi vula yini ku landzelela minkondzo ya Yesu Kreste? Swi vula ku landzela xikombiso xa yena. Ka buku la 1 Pedru 2:21, Pedru a vulavula hi xikombiso xa xinene lexi Yesu a nga hi vekela xona xa ku tiyisela hambiloko a hluphiwa. Kambe ku ni tindlela tin’wana leti hi nga tekelelaka Yesu hi tona. (1 Ped. 2:18-25) Phela hinkwaswu leswi Yesu a nga swi vula ni ku swi yentxa ka wutomi la yena i xikombiso xa xinene lexi hi faneleke hi xi tekelela hikakunene.
5. Hi nga swi kota ku landzela xikombiso xa Yesu hambileswi hi nga vadjohi? Tlhamusela.
5 Leswi hi nga vadjohi, hi nga swi kota hikakunene ku tekelela xikombiso xa Yesu Kreste? Ina, hi nga swi kota. Khumbuka swaku buku la 1 Pedru 2:21 li vula swaku hi fanele hi landzela xikombiso xa Yesu hi kusuhi, ku nga li hi ndlela ya ku hetiseka. Kambe loko hi yentxa hinkwaswu leswi hi nga swi kotaka leswaku hi landzela minkondzo ya Yesu Kreste, hambileswi hi kalaka hi nga hetisekanga, hi ta va hi landzela marito ya Yohani lawa ma nge: ‘U fanele u fambisa xileswi Yesu a a fambisa xiswona.’ — 1 Yoh. 2:6.
HI MHAKA MUNI HI FANELE HI LANDZELA MINKONDZO YA YESU?
6-7. Hi mhaka muni ku landzela xikombiso xa Yesu swi hi yentxa hi va kusuhi na Yehovha?
6 Ku landzela minkondzo ya Yesu swi hi yentxa hi va kusuhi na Yehovha. Hi mhaka muni hi vula leswo? Xa ku sungula, Yesu a hi vekele xikombiso xa xinene xa ndlela leyi hi nga tsakisaka Yehovha ha yona ka wutomi la hina. (Yoh. 8:29) Hi mhaka leyo, loko hi landzela xikombiso xa Yesu hi ta tsakisa Yehovha. Naswona hi nga tiyiseka swaku loko hi yentxa leswo, Yehovha a ta tshinela a va kusuhi ni lava va tikarhataka swaku va va vanghanu va yena. — Yak. 4:8.
7 Xa wumbirhi, Yesu a tekelele Papayi wa yena hi ku helela. Hi mhaka leyo, Yesu a swi mu fanela ku vula leswi: “Phela lweyi a nga ni vona a vone Papayi.” (Yoh. 14:9) Hina hi nga swi kota ku tekelela wumunhu la Yesu ni ndlela leyi a a hanyisana hi yona ni vanhu. Hi xikombiso, Yesu a twele wusiwana wanuna mun’wana lweyi na a ni mavabyi ya ku bola xikhumba, naswona a twele wusiwana wansati lweyi na a vabya hintamu, a tlhela a tiyisa vanhu lava va nga feliwa hi maxaka ya vona. Phela loko hi tekelela Yesu hi va hi tekelela Yehovha. (Marku 1:40, 41; 5:25-34; Yoh. 11:33-35) Hi mhaka leyo, loko hi ya hi fana na Yehovha hi ta va vanghanu va yena va le kusuhi.
8. Tlhamusela swaku ku landzela minkondzo ya Yesu swi hi pfunisa ku yini ku “hlula” misava.
8 Ku landzela minkondzo ya Yesu swi hi yentxa hi nga phazamisiwi hi misava leyi ya ku biha. Ka wusiku la yena la wugamu na a nge se dlayiwa, Yesu a vule leswi: “Ni yi hlulile misava.” (Yoh. 16:33) Hi marito lawa, Yesu a a lava ku vula swaku a swi kotile ku kala a nga pimisi ni ku yentxa swilo hi ndlela leyi vanhu va misava a va swi yentxa hi yona. Yesu Kreste a nga zanga a pfumela ku phazamisiwa hi nchumu ka ntirho lowu a nga tela wona lani misaveni, ku nga ku lwela vito la Yehovha. Se hina ke? Phela a misava namuntlha yi ni minchumu ya yinyingi leyi nga tshukaka yi hi phazamisa ka ntirho lowu hi wu yentxelaka Yehovha. Kambe loko hi rhangisa ku tirhela Yehovha ka wutomi la hina, hi nga swi kota ku “hlula” misava ku fana na Yesu. — 1 Yoh. 5:5.
9. Hi nga yentxa yini swaku hi kuma wutomi la ku kala li nga heli?
9 Loko hi landzelela minkondzo ya Yesu, hi ta kuma wutomi la ku kala li nga heli. Nkama lowu djaha la ku ganya li nga vutisa Yesu swaku a li fanele li yentxa yini swaku li ta kota ku kuma wutomi la ku kala li nga heli, Yesu a li byele swaku li mu “landzela.” (Mat. 19:16-21) Yesu a byele Vayuda lava a va nga kholwi swaku hi yena Kreste a ku: “Tinyempfu ta mina . . . ta ni landzela. Ni ti nyika wutomi la ku kala li nga heli.” (Yoh. 10:24-29) Yesu a byele Nikodema, lweyi a a li wa Tribunali ya Yikulu ya Vayuda, a ku: “Lweyi a pfumelaka [ka mina]” a ta “kuma wutomi la ku kala li nga heli.” (Yoh. 3:16) Hi nga kombisa swaku hi ni lipfumelo ka Yesu hi ku yentxa hinkwaswu leswi a nga swi djondzisa ni ku va hi tekelela xikombiso xa yena. Loko hi yentxa leswo hi ta kuma wutomi la ku kala li nga heli. — Mat. 7:14.
HI NGA YI LANDZELELISA KU YINI MINKONDZO YA YESU HI KUSUHI?
10. Hi fanele hi yentxa yini swaku hi mu “tiva” kahle Yesu? (Yohani 17:3)
10 Leswaku hi landzelela minkondzo ya Yesu hi kusuhi, hi fanele hi mu tiva. (Lerha Yohani 17:3.) “Ku tiva” Yesu i nchumu lowu yentxekaka hi kutsongokutsongo. Hi fanele hi mu tiva kahle Yesu, hi tiva wumunhu la yena ni ndlela leyi a pimisaka hi yona. Hambiloko ku li khale na hi li ka ntiyiso, hi fanele hi tama hi tikarhata swaku hi mu tiva kahle Yehovha ni N’wana wa yena Yesu.
11. Mabuku ya Matewu, Marku, Luka na Yohani ma vulavula hi yini?
11 Leswaku Yehovha a hi pfuna swaku hi mu tiva ku yampsa N’wana wa yena, hi lirhandzu, a hi nyike 4 wa mabuku ma nga ka Bibele lawa ma vulavulaka hi Yesu. Mabuku wolawo i Matewu, Marku, Luka na Yohani. Mabuku lawa, ma vulavula hi wutomi la Yesu la lani misaveni, ni ntirho wa ku chumayela lowu a nga wu yentxa. Mabuku lawa ya 4 ma tlhela ma hi byela hi leswi Yesu a nga swi vula, leswi a nga swi yentxa ni leswi a a titwisa xiswona. Nakambe ma hi pfuna ku ‘pimisa kahle’ hi xikombiso xa yena. (Heb. 12:3) Mabuku lawa, ma hi komba minkondzo leyi Yesu a nga yi siya nkama lowu a a li lani misaveni. Se loko hi lava ku mu tiva kahle Yesu, hi fanele hi djondza mabuku lawa hi tlhela hi ma twisisa. Loko hi yentxa leswo hi ta swi kota ku landzela minkondzo ya yena hi kusuhi.
12. Hi fanele hi yentxa yini leswaku hi ma twisisa kahle mabuku lawa ma vulavulaka hi wutomi la Yesu?
12 Leswaku mabuku lawa ma hi pfuna hikakunene, a hi fanelanga hi ma lerha ntsena. Kambe hi fanele hi tinyika nkama wa ku ma djondza kahle hi tlhela hi pimisa hi leswi hi swi djondzaka. (Fananisa ni Yoxuwa 1:8.) A hi voneni swilo swimbirhi leswi nga hi pfunaka ku pimisa kahle hi mabuku lawa ma vulavulaka hi Yesu hi tlhela hi vona leswi hi nga swi djondzaka ka wona.
13. U nga yentxa yini swaku u twisisa leswi u swi djondzaka ka mabuku lawa ma vulavulaka hi Yesu?
13 Xa ku sungula, yentxa ingi wo yi hanya mhaka leyi u djondzaka hi yona. Zama ku tivona na u li ka ndhawu leyi u djondzaka hi yona, u vona leswi yentxekaka, u tlhela u swi twa. Kambe leswaku u swi kota leswo, u fanele u kambisisa kahle. Nhlengeletanu ya Yehovha yi hi nyika minchumu ya ku tala leyi nga hi pfunaka ku kambisisa loko hi djondza. Naswona kambisisa leswi nga humelela na ku nge se yentxeka leswi u djondzaka hi swona, ni leswi nga gama swi humelela. Zama ku tiva swaku vanhu lava u djondzaka hi vona a va li kwini, a va hanya ka nkama wini, naswona i vamani. Zama ku vona swaku mhaka leyi u djondzaka hi yona, yi tlhamuselisiwe ku yini ka mabuku man’wana lawa ma vulavulaka hi wutomi la Yesu. Minkama yin’wana swi nga yentxeka ku ni nchumu xa lisima ka lin’we la mabuku lawa ma vulavulaka hi Yesu, kambe ka lin’wana xi nga li kona.
14-15. Hi nga yentxa yini swaku hi tirhisa leswi hi swi djondzaka ka mabuku lawa ma vulavulaka hi Yesu?
14 Xa wumbirhi, tirhisa leswi u swi djondzaka ka mabuku lawa ma vulavulaka hi wutomi la Yesu. (Yoh. 13:17) Loko se u djondzile hi mabuku lawa ma vulavulaka hi wutomi la Yesu, tivutisi leswi: ‘Swi kona leswi ni nga swi djondza ka mabuku lawa, leswi ni nga swi tirhisaka ka wutomi la mina? Ni nga swi tirhisisa ku yini leswi ni nga swi djondza leswaku ni pfuna munhu mun’wana?’ Loko u lava ku pfuna munhu mun’wana, zama ku pimisa kahle hi yena. Loko u pfulekeliwa hi nkama, mu byeli hi lirhandzu leswi u nga swi djondza ka mabuku lawa.
15 A hi voneni xikombiso xa ndlela leyi hi nga pfunekaka hi yona loko hi ma djondza kahle mabuku lawa ma vulavulaka hi wutomi la Yesu. A hi kambisiseni xikombiso xa wansati wa xisiwana a tlhela a feliwa hi nuna lweyi Yesu a nga mu vona atempeleni.
WANSATI WA XISIWANA LWEYI A NGA FELIWA HI NUNA
16. Tlhamusela leswi humelelaka ka Marku 12:41.
16 Yentxa ingi wo yi hanya mhaka leyi u djondzaka hi yona. (Lerha Marku 12:41.) Zama ku pimisa hi leswi nga humelela. A ku li 11 ka Nisani hi lembe la 33 ka nkama wa vapostolo, phela a ku chota masiku ya matsongo swaku Yesu a dlayiwa. Hi siku lolelo Yesu a hete nkama wa ku leha na a djondzisa atempeleni. Varhangeli va wukhongeli a va lwisana na yena hi leswi a a swi djondzisa. Van’wana a va vula swaku a nga na mfanelo ya ku yentxa leswi a a swi yentxa. Kasi van’wana a va zama ku mu phasa hi swivutiso. (Marku 11:27-33; 12:13-34) Yesu a game a suka a ya ka ndhawu yin’wana ya tempele, lani a a kota ku vona makaxa ya minyikelo. Yesu a game a tshama hansi a sungula ku vona vanhu lava a va peta male ka makaxa. A vone vanhu va ku ganya hintamu lava a va peta male ya yinyingi. Swi nga yentxeka Yesu a a li twa guwa la mamoweda loko ma nghena ka makaxa.
17. Wansati wa xisiwana wa ku feliwa hi nuna lweyi ku vulavuliwaka hi yena ka Marku 12:42 a yentxe yini?
17 Lerha Marku 12:42. Loko ku hundze nkamanyana ku ve ni nchumu lexi xi nga hlamalisa Yesu. A vone “wansati wa xisiwana lweyi a nga feliwa hi nuna”. (Luk. 21:2) A wutomi la wansati lweyi a li karhata. Kumbexana a swi mu karhatela ku kuma hambi hi swakudla swa siku swaku a ta kota ku hanya. Hambileswi wansati lweyi a a li xisiwana, a ye ka makaxa ya minyikelo a ya peta 2 wa masentavhu. Phela male yoleyo a yi li yitsongo hintamu lakakuva swi nga yentxeka hambi hi guwa la yona li nga twalanga nkama a nga yi peta ka kaxa. Phela Yesu a a swi tiva leswi wansati lwiyani a nga swi peta ka kaxa la minyikelo, a ku li 2 wa masentavhu ya matsongo hintamu naswona a ma ni lisima la litsongo ka nkama lowuyani. Phela swimowedana swoleswo a swi nge te xava hambi hi xinyenyana xa baratu xa kona ka nkama wolowo lexi munhu a a ta xi xava swaku a dla.
18. Hi ku ya hi Marku 12:43, 44, i yini leswi Yesu a nga swi vula hi munyikelo wa wansati wa xisiwana?
18 Lerha Marku 12:43, 44. Phela Yesu a hlamale hintamu hi wansati lweyi. Se a vitana vadjondzisiwa va yena a va komba wansati lweyi, a ku: “Wansati lweyi wa ku feliwa hi nuna a tlhela a va xisiwana a nyikele ku tlula hinkwavu lava nga peta male ka makaxa.” Yesu a tlhele a ku: “Hikusa hinkwavu va nyikele leswi va nga swi pambula ka leswi nga va talela, kambe yena a nyikele hinkwaswu leswi a a li na swona, leswi a a ta tihanyisa hi swona.” Nkama wansati lwiyani a nga nyikela hi masentavhu ya yena lawa na a sale na wona, a a tiyiseka swaku Yehovha a ta mu hlayisa. — Pis. 26:3.
19. Hi djondza yini ka marito lawa Yesu a nga ma vula hi wansati wa xisiwana wa ku feliwa hi nuna?
19 Tirhisa leswi u swi djondzaka. Tivutisi leswi: ‘Ni djondza yini ka leswi Yesu a nga swi vula hi wansati wa xisiwana?’ Zama ku pimisa hi wansati lweyi, a a ta swi tsakela ku nyikela ka Yehovha hi male ya yinyingi kambe hambileswo, a mu nyike hinkwaswu leswi a nga swi kota, a nyike Yehovha hinkwaswu leswi a a li na swona. Yesu a a swi tiva swaku ka Yehovha leswi wansati lwiyani a nga swi nyikela a swi li swa lisima hintamu. Hi leyi djondzo ya lisima hi yi kumaka ka mhaka leyi: Yehovha wa tsaka loko hi mu nyika hinkwaswu leswi hi swi kotaka hi mbilu ya hina hinkwayu. (Mat. 22:37; Kol. 3:23) Yehovha wa tsaka loko a hi vona hi mu yentxela hinkwaswu leswi hi nga swi kotaka. Leswo swi patsa nkama ni ntamu lowu hi wu hetaka na hi mu tirhela hi ku ya nsin’wini ni mintlhanganwini.
20. U nga yi tirhisisa ku yini djondzo leyi vulavulaka hi wansati lweyi wa xisiwana wa ku feliwa hi nuna? Nyikela xikombiso.
20 U nga swi tirhisisa ku yini leswi u nga swi djondza ka mhaka leyi vulavulaka hi wansati wa xisiwana? Zama ku pimisa hi munhu lweyi u nga mu tiyisaka hi ku mu byela swaku Yehovha wa tsaka hi leswi a kotaka ku mu yentxela swona. Hi xikombiso, pimisa hi makwerhu lweyi a nga guga lweyi a titwaka nandzu hileswi a kalaka a nga ha swi koti ku yentxa swa swinyingi ka ntirho wa Yehovha hi mhaka ntanga kumbe mavabyi. Kumbe u pimisa hi makwerhu lweyi a nga ni mavabyi ya makulu naswona a nga hela ntamu hi leswi a kalaka a nga ha swi koti ku ya ka Yindlo ya Wugandzeli. Va pfuni hi ku va byela ‘marito ya manene lawa ma nga ta va tiyisa.’ (Efe. 4:29) Va tiyisi hi ku va byela mhaka ya wansati wa xisiwana lweyi a nga feliwa hi nuna. Marito lawa u nga ta va byela wona, ma ta va tiyisekisa swaku Yehovha wa tsaka hi leswi va kotaka ku mu yentxela swona. (Swi. 15:23; 1 Tes. 5:11) Loko u khensa van’wana hi leswi va mu yentxelaka swona Yehovha, ku nga na mhaka swaku swi gama kwini, u ta va na u landzela minkondzo ya Yesu hi kusuhi.
21. U tinyimisele ku yentxa yini?
21 Hi tsaka ngopfu hi leswi hi nga ni mabuku ya Matewu, Marku, Luka na Yohani, ma hi byelaka swa swinyingi hi wutomi la Yesu ma tlhela ma hi pfuna swaku hi landzela minkondzo ya yena. Swi ngo yini u yentxa djondzo ya wena wexe kumbe Djondzo ya Ndjangu hi mabuku lawa? I swa lisima ku khumbuka swaku, leswaku u pfuniwa hi mabuku lawa, u fanele u vona mhaka leyi u djondzaka hi yona ingi wo yi hanya, u tlhela u tirhisa leswi u swi djondzaka ka wutomi la wena. Kambe, handle ka ku yentxa ntsena leswi Yesu a nga swi yentxa, hi fanele hi yingisa ni leswi a nga hi byela. Ka djondzo leyi landzelaka hi ta vona swaku hi nga djondza yini ka marito ya wugamu lawa Yesu a nga ma vula na a nge se fa.
LISIMU 15 A Hi Dzuniseni N’wana Wa Yehovha!
a Leswi hi nga Vakreste va ntiyiso, hi fanele hi ‘landzelela minkondzo ya Yesu’ hi kusuhi. I yini leswi Yesu a nga swi yentxa leswi hi faneleke hi swi landzela? Djondzo leyi yi ta hlamula xivutiso xolexo. Hi ta tlhela hi bula hi swaku hi mhaka muni hi fanele hi landzela minkondzo ya Yesu hi le kusuhi, naswona hi nga swi yentxisa ku yini swoleswo.
b NTLHAMUSELO WA MAFOTO: Makwerhu a pimisa hi leswi Yesu a nga swi vula hi wansati wa xisiwana lweyi a nga feliwa hi nuna. Makwerhu yelweyo a gama a khensa makwerhu wawansati lweyi a nga guga hi ntirho lowu a wu yentxelaka Yehovha.