NHLOKOMHAKA YA DJONDZO 36
Rhwala Leswi Lavekaka, U Txukumeta Leswin’wani
“A hi txukumeteni hinkwaswu leswi hi tikelaka . . . , naswona a hi tsutsumeni hi ku tiyisela ka mpalisanu lowu hi nga ka wona.” — HEB. 12:1.
LISIMU 33 Rhula Ndzhwalo wa Wena ka Yehovha
LESWI HI NGA TA SWI DJONDZAa
1. Hi ku ya hi Vaheberu 12:1, hi fanele hi yendla yini swaku hi kota ku fika magamu ka mpalisanu wa wutomi?
BIBELE li fanisa wutomi la Vakreste ni mpalisanu wa ku tsutsuma. Se lava va tsutsumaka ka mpalisanu lowu loko va za va ya fika magamu ka wona va ta kuma wutomi la ku kala li nga heli. (2 Tim. 4:7, 8) Hi mhaka leyo, hi fanele hi yendla hinkwaswu leswi hi nga swi kotaka swaku hi tama hi tsutsuma ka mpalisanu lowu ngopfungopfu leswi magamu ya misava leyi ma nga kola kusuhi. Mupostolo Pawulo a swi kotile ku fika magamu ka mpalisanu lowu. Naswona a tlhele a hi byela swaku i mpsini leswi nga hi pfunaka swaku na hina hi kota ku yendla leswi fanaka. Yena a vule swaku hi fanele hi ‘txukumeta hinkwaswu leswi hi tikelaka . . . hi tsutsuma hi ku tiyisela ka mpalisanu lowu hi nga ka wona.’ — Lerha Vaheberu 12:1.
2. Pawulo a a lava ku vula yini loko a ku a hi ‘txukumeteni hinkwaswu leswi hi tikelaka’?
2 Nkama Pawulo a nga vula swaku hi fanele hi ‘txukumeta hinkwaswu leswi hi tikelaka,’ a a lava ku vula swaku Vakreste a va fanelanga va rhwala nchumu? Ihim, a a nga lavi ku vula leswo. Kambe a a vula swaku a hi fanelanga hi rhwala swilo leswi kalaka swi nga laveki. Swilo swoleswo swi nga ha hi yendla hi nga ha tsutsumi ngopfu hi tlhela hi sungula ku godola. Se leswaku hi tiyisela hi fanele hi tshamela ku tikambela hi vona swaku indjhe ku ni swilo leswi kalaka swi nga laveki leswi hi swi rhwalaka ke, hi tlhela hi swi txukumeta loko swi li kona. Kambe ku ni swilo leswi swi ngo boha swaku hi swi rhwala, hikusa loko hi nga swi rhwali hi ngo va na hi tihlongola ka mpalisanu wa wutomi. (2 Tim. 2:5) Hi swini swilo swoleswo leswi hi faneleke hi swi rhwala?
3. a) Hi ku ya hi Vagalatiya 6:5, i mpsini leswi mun’wani ni mun’wani wa hina a faneleke a swi rhwala? b) I mpsini leswi hi nga ta swi djondza naswona hi mhaka muni?
3 Lerha Vagalatiya 6:5. Ka ndzimana leyi Pawulo a vulavule hi nchumu wun’wani lowu hi faneleke hi wu rhwala. A vule swaku “mun’wana ni mun’wana a ta rhwala ndzhwalu wa yena.” Hi marito lawa, Pawulo a a lava ku vula swaku ku ni minchumu leyi Yehovha a nyimeleke swaku hina hi yi yendla leyi swi ngo boha swaku hi yi yendla. Se ka nhlokomhaka leyi, hi ta djondza hi minchumu yoleyo swaku hi yini ya kona ni leswaku hi nga yi rhwalisa ku yini. Hi ta tlhela hi vulavula hi minchumu yin’wani leyi hi kalaka hi nga fanelanga hi yi rhwala hileswi yi hi tikelaka, ni leswaku hi nga yendla yini swaku hi yi txukumeta minchumu yoleyo. Phela loko hi rhwala leswi lavekaka hi tlhela hi txukumeta leswi hi tikelaka hi ta swi kota ku tsutsuma ka mpalisanu wa wutomi hi za hi ya hlula.
LESWI HI FANELEKE HI SWI RHWALA
Ku rhwala mindzhwalu ya hina swi patsa ku hetisisa xitshembiso lexi hi nga xi yendla nkama hi nga tinyiketela ka Yehovha, hi yendla leswi swi nyimeliwaka hi hina amindjangwini ya hina, hi tlhela hi tshovela leswi hi nga swi byala (Vona maparagrafu 4-9)
4. Hi mhaka muni swi nga karhati ku hetisisa xitshembiso lexi hi nga xi yendlela Yehovha? (Vona mufoto.)
4 Xitshembiso lexi hi nga xi yendlela Yehovha xa ku mu tirhela wutomi la hina hinkwalu. Nkama hi nga tinyiketela ka Yehovha hi tshembise swaku hi ta mu tirhela hi tlhela hi yendla ku rhandza ka yena. Swi lava hi xi hetisisa xitshembiso lexi. Phela ku hetisisa xitshembiso xa hina xa ku tirhela Yehovha i nchumu wa lisima swinene, kambe a wu karhati hikusa Yehovha a hi yendle leswaku hi yendla ku rhandza ka yena. (Nhla. 4:11) Yena a hi yendle na hi navela ku mu tirhela naswona a hi yendle hi xifaniso xa yena. Hi mhaka leyo, hi nga swi kota ku va vanghanu va yena hi tlhela hi tsaka hi ku yendla ku rhandza ka yena. (Pis. 40:8) Handle ka leswo, loko hi yendla ku rhandza ka Xikwembu hi tlhela hi landzela N’wana wa xona hi ta pepisiwa. — Mat. 11:28-30.
(Vona maparagrafu 4-5)
5. I mpsini swi nga ku pfunaka ku hetisisa xitshembiso xa wena? (1 Yohani 5:3)
5 I mpsini swi nga ku pfunaka ku hetisisa xitshembiso xa wena? Ku ni swilo swimbirhi swi nga ku pfunaka. Xa ku sungula i ku tama u kulisa lirhandzu la wena hi Yehovha. U nga yendla leswo hi ku pimisa hi swilo hinkwaswu swaswinene leswi Yehovha a ku yendlelaka swona ni minkateko leyi a nga ta ku nyika ka nkama lowu taka. Loko lirhandzu la wena hi Xikwembu li ya li kula, swi ta ya swi ku vevukela ku xi yingisa. (Lerha 1 Yohani 5:3.) Xa wumbirhi i ku tekelela Yesu. Yesu a swi kotile ku yendla ku rhandza ka Xikwembu hikusa a a khongela ka xona a kombela ku pfuniwa a tlhela a pimisa hi minkateko leyi a a ta nyikiwa yona. (Heb. 5:7; 12:2) Ku fana na Yesu, khongela ka Yehovha u kombela swaku a ku tiyisa u tlhela u tshamela ku pimisa hi xitshembiso xa wutomi la ku kala li nga heli. Loko lirhandzu la wena hi Xikwembu li ya li kula u tlhela u tekelela N’wana wa xona, u ta swi kota ku hetisisa xitshembiso xa ku xi tirhela wutomi la wena hinkwalu.
6. Hi mhaka muni hi fanele hi yendla leswi Yehovha a nyimelaka swaku hi swi yendla mindjangwini ya hina? (Vona mufoto.)
6 Swilo leswi hi faneleke hi swi yendla mindjangwini. Ka mpalisanu lowu wa wutomi swi lava hi rhandza Yehovha na Yesu ku tlula maxaka ya hina. (Mat. 10:37) Kambe leswo a swi lavi ku vula swaku hi fanele hi tshika ku yendla leswi swi nyimeliwaka ka hina amindjangwini ya hina. Leswaku hi tsakisa Yehovha na Yesu swi lava leswaku hi yendla tlhelo la hina. (1 Tim. 5:4, 8) Loko hi yendla leswo hi ta tsaka hintamu. Phela Yehovha wa swi tiva swaku mindjangu yi nga tsaka loko nuna na nsati va rhandzana va tlhela va hloniphana, loko vapsali va rhandza va tlhela va djondzisa vana va vona ni loko vana va yingisa vapsali va vona. — Efe. 5:33; 6:1, 4.
(Vona maparagrafu 6-7)
7. I mpsini swi nga ku pfunaka ku yendla leswi Yehovha a swi nyimeleke ka wena ndjangwini?
7 Leswi nga ku pfunaka ku yendla leswi nyimeliwaka ka wena ndjangwini. Loko u li nuna, nsati kumbe n’wana tshemba leswi Bibele li swi vulaka. U nga landzeli mavonelo ya wena, kumbe leswi swi nga toloveleka lomu u tshamaka kona, kumbe leswi lava va tivulaka tintivi va swi vulaka. (Swi. 24:3, 4) Xin’wani u nga xi yendlaka i ku tirhisa leswi swi nga tsaliwa ka mabuku ya nhlengeletanu. Phela mabuku lawa ma tlhamusela tindlela ta ku hambanahambana leti u nga tirhisaka hi tona matshinya ya minawu ya Bibele. Hi xikombiso, a xiyenge lexi nge: “Leswi Nga Pfunaka Ndyangu,” xi ni swilo swa swinyingi leswi vulavulaka hi swikarhatu leswi lava nga chada, vapsali ni majovhem va kumanaka na swona namuntlha.b Se tinyimisele ku tirhisa leswi Bibele li swi vulaka hambiloko van’wani ka ndjangu wa wena va nga swi tsakeli. Loko u yendla leswo ndjangu wa wena wu ta pfuneka, funtshi na wena u ta katekisiwa. — 1 Ped. 3:1, 2.
8. Swiboho leswi hi swi yendlaka swi nga hi khumbisa ku yini?
8 Ku tshovela leswi hi swi byalaka. Yehovha a hi nyike chunseko wa ku va hi tilangela leswi hi swi yendlaka naswona a lava swaku hi tirhisa chunseko wolowo swaku hi yendla swiboho swaswinene hi tlhela hi tsaka hi swiboho swa hina. Kambe loko hi nga yendli swiboho swaswinene Yehovha a nga ta hi sivela ku yendlekeliwa hi swilo swa ku biha hi mhaka swiboho swoleswo. (Gal. 6:7, 8) Hi mhaka leyo hi fanele hi khumbuka swaku loko hi tshuka hi vulavula swa ku huma ndleleni, hi tshuka hi yendla swilo na hi nga rhanganga hi ku pimisa kumbe hi swi yendla hi magugu hi ta tshovela ka swoleswo. Funtshi loko ku li swaku hi yendle xidjoho xaxikulu hambi lipfalu la hina li nga tshamela ku hi ba. Ku tiva swaku hi ta tshovela hi leswi hi nga swi yendla swi ta hi pfuna ku kala hi nga chavi ku vula swidjoho swa hina, hi zama ku lunghisa leswi hi nga swi yendla ni ku yendla hinkwaswu leswi hi nga swi kotaka swaku hi nga ha tlheli hi swi phindha. Loko hi yendla leswo hi ta tama hi tsutsuma ka mpalisanu wa wutomi.
(Vona maparagrafu 8-9)
9. U nga yendla yini loko u yendle xiboho xa ku kala xi nga li xinene? (Vona mufoto.)
9 Leswi u nga swi yendlaka loko u yendle xiboho xa ku kala xi nga li xinene. Se u ta ku yini loko u yendle xiboho xa ku biha? Pfumela swaku a wu nge swi koti ku txintxa leswi se swi nga yendleka. U nga heti nkama ni ntamu wa wena hi ku tinyimelela kumbe hi ku nyika van’wani nandzu hi mhaka swiboho swa ku biha leswi u nga swi yendla. Ku hambana ni leswo, pfumela swaku u phazamile u tlhela u zama ku yendla swilo swaswinene swoswi. Loko u titwa nandzu hi mhaka swilo swa ku biha leswi u nga swi yendla, hi ku tiveka hansi khongela ka Yehovha u pfumela swaku u phazamile u tlhela u kombela swaku a ku rivalela. (Pis. 25:11; 51:3, 4) Kombela ku rivaleliwa ka lava u nga va twisa ku vava naswona loko swi laveka kombela ku pfuniwa hi madoda. (Yak. 5:14, 15) Tinyimiseli ku djondza ka swihoxo swa wena, naswona tinyimiseli ku kala u nga ha swi phindhi. Loko u yendla leswo u nga tiyiseka swaku Yehovha a ta ku komba timpsalu a tlhela a ku pfuna. — Pis. 103:8-13.
LESWI HI FANELEKE HI SWI TXUKUMETA
10. Hi mhaka muni swi ni nghozi ku pimisa swaku leswi hi swi yendlaka i switsongo? (Vagalatiya 6:4)
10 Ku pimisa swaku leswi hi swi yendlaka i switsongo. Swi nga ha hi heta matimba ku tshamela ku tifananisa ni vanhu van’wani. (Lerha Vagalatiya 6:4.) Phela loko hi tshamela ku yendla leswo hi nga ha kweleta van’wani kumbe ku zama ku va tlula. (Gal. 5:26) Loko hi zama ku yendla leswi van’wani va swi yendlaka kuve ha swi tiva swaku hina hi nge swi koti, swi nga ha yendla swaku hi tivavisa. Pimisa hi leswi: Bibele li vula swaku “ku nyimela nchumu xi gama xi nga yentxeki swi vavisa mbilu.” Se ku nyimela nchumu xa ku ni ku xi kota ku xi kuma a hi nga ta xi kota, swi vavisa hintamu swinene! (Swi. 13:12) Ku yendla leswo swi nga ha hi godolisa swi tlhela swi yendla swaku hi tshika ku tsutsuma ka mpalisanu lowu wa wutomi. — Swi. 24:10.
11. I mpsini swi nga ku pfunaka ku kala u nga tilondzi swilo swa ku a wu nge swi koti ku swi yendla?
11 U nga wu txukumetisa ku yini ndzhwalu wolowo? U nga tilondzi swilo swa swinyingi ku tlula leswi Yehovha a swi lavaka ka wena. Yehovha a nga lavi swaku u mu nyika swilo leswi u kalaka u nga li na swona. (2 Kor. 8:12) Tiyiseka swaku Yehovha a nga fananisi leswi wena u kotaka ku swi yendla ni leswi van’wani va kotaka ku swi yendla. (Mat. 25:20-23) A wu nyika lisima ntirho lowu u mu yendlelaka wona hi mbilu hinkwayu, ku tshembeka ka wena ni ku tiyisela ka wena. Ku tiveka hansi swi ta ku pfuna ku vona swaku a wu nge swi koti ku yendla hinkwaswu leswi a wu swi navela hi mhaka ntanga, wutomi ni xiyimu xa wena. Ku fana na Barizilayi u nga chavi ku yala mintirho leyi u swi tivaka swaku a wu nga ta swi kota ku yi yendla hi mhaka xiyimu xa wena. (2 Sam. 19:35, 36) Ku fana na Moxe, pfumela ku pfuniwa funtshi nyika van’wani mintirho loko swi laveka. (Ekso. 18:21, 22) Loko u tiveka hansi a wu nga ta lava ku yendla swilo swa ku a wu nge swi koti ku swi yendla, leswi ngo to gama swi ku karhalisa swi tlhela swi ku humesa ka mpalisanu wa wutomi.
12. Indjhe hi ni nandzu loko van’wani va yendla swiboho swa ku biha? Tlhamusela.
12 Ku titwa nandzu hi swiboho swa ku biha leswi van’wani va swi yendlaka. Phela hina a hi nge va yendleli swiboho vanhu van’wani funtshi a hi nge va vhikeli ka leswi nga ta va yendlekela hi mhaka swiboho swa ku biha leswi va swi yendlaka. Hi xikombiso, n’wana a nga ha suketana a yendla xiboho xa ku a nga ha lavi ku tirhela Yehovha. Leswo swi nga yendla swaku vapsali va yena va twa ku vava hintamu swinene. Kambe loko vapsali va tshamela ku tisolasola ni ku titwa nandzu hi mhaka ya xiboho lexi n’wana a nga xi yendla, vo tirhwexa ndzhwalu wa ku a hi wa vona. Funtshi Yehovha a nga swi lavi swaku va yendla leswo. — Rom. 14:12.
13. Vapsali va nga yendla yini loko n’wana a nga yendlanga xiboho xaxinene?
13 U nga wu txukumetisa ku yini ndzhwalu wolowo? Khumbuka swaku Yehovha a nyike hinkwerhu chunseko wa ku tilangela leswi hi swi lavaka. Leswi swi vula swaku mun’wani ni mun’wani a nga yendla xiboho lexi a xi lavaka. Leswo swi patsa ni ku langa ku tirhela Yehovha kumbe nada. Yehovha wa swi tiva swaku wa phazama, yena o lava ntsena swaku u yendla leyi u nga swi kotaka swaku u djondzisa vana va wena. Kambe vana va wena va fanele va tiyendlela swiboho hi voxe loko se va djondzisiwile. (Swi. 20:11) Kambe minkama yin’wani u nga ha tshamela ku titwa nandzu hi swihoxo leswi u nga swi yendla ndzhaku nkama a wu zama ku va djondzisa. Loko u titwisa xileswo, byela Yehovha leswi u titwisaka xiswona u tlhela u kombela swaku a ku rivalela. Yena wa swi tiva swaku a wu nge swi txintxi leswi swi nga yendleka. Funtshi a nga swi nyimelanga swaku u vhikela n’wana wa wena kuva a nga tshoveli leswi a nga swi byala. Kambe khumbuka swaku loko ka nkama lowu taka n’wana wa wena a yendla xiboho xa ku tlhelela ka Yehovha, yena a ta mu yamukela hi lirhandzu. — Luk. 15:18-20.
14. Hi mhaka muni ku tshamela ku titwa nandzu ku li ndzhwalu lowu hi faneleke hi wu txukumeta?
14 Ku titwa nandzu ku tlula mpimu. I swinene ku titwa nandzu loko hi yendle xidjoho. Kambe Yehovha a nga swi lavi swaku hi tshamela ku titwa nandzu nkama hinkwawu. Wolowo i ndzhwalu lowu hi faneleke hi wu txukumeta. Kambe hi nga swi tivisa ku yini swaku hi titwa nandzu ku tlula mpimu? Loko hi vula xidjoho xa hina, hi tisola, hi tlhela hi tinyimisela ku kala hi nga ha xi phindhi, hi nga tiyiseka swaku Yehovha a hi rivalelile. (Mint. 3:19) Loko se hi swi yendlile swilo swoleswo hinkwaswu Yehovha a nga lavi swaku hi tama hi titwa nandzu. Yehovha wa swi tiva swaku ku tshamela ku titwa nandzu swi nga hi vavisa. (Pis. 31:10) Phela loko hi tshama na hi xukuvalile hi nga ha godola hi gama hi tshika ku tsutsuma ka mpalisanu wa hina wa wutomi. — 2 Kor. 2:7.
Loko u tisolile na swi sukela mbilwini Yehovha a nga tshameli ku pimisa hi swidjoho swa wena, se na wena a wu fanelanga u swi yendla leswo (Vona paragrafu 15)
15. I mpsini leswi nga ku pfunaka loko u tshamela ku titwa nandzu ku tlula mpimu? (1 Yohani 3:19, 20) (Vona mufoto.)
15 U nga wu txukumetisa ku yini ndzhwalu wolowo? Loko u tama u titwa nandzu ku tlula mpimu tshamela ku pimisa hi swaku Yehovha wa rivalelana. (Pis. 130:4) Phela loko Yehovha a rivalela munhu lweyi a tisolaka na swi suka mbilwini, a tshembisa swaku ‘a nga ha ta xi khumbuka xidjoho xa yena.’ (Yer. 31:34) Leswo swi lava ku vula swaku a xidjoho xolexo a xi nga ha ta vuya ka mimpimiso ya yena. Se u nga pimisi swaku swikarhatu leswi u kumanaka na swona hi mhaka swidjoho swa wena swi lava ku vula swaku Yehovha a nga ku rivalelanga. Naswona u nga tshameli ku titwa nandzu loko u luzekeliwa hi mintirho abandleni hi mhaka swidjoho leswi u nga swi yendla, hikusa Yehovha a nga tshameli ku pimisa hi swidjoho swa wena. Se na wena u nga tshameli ku pimisa hi swona. — Lerha 1 Yohani 3:19, 20.
TSUTSUMELA KU HLULA
16. Swaku hi ganya ka mpalisanu wa wutomi hi fanele hi yendla yini?
16 Leswi hi nga ku tsutsumeni ka mpalisanu wa wutomi swi lava hi ‘tsutsuma hi ndlela leyi nga ta yentxa swaku hi ganya.’ (1 Kor. 9:24) Hi nga swi kota ku yendla leswo loko hi kota ku hambanisa mindzhwalu leyi hi faneleke hi yi rhwala ni leyi hi faneleke hi yi txukumeta. Ka nhlokomhaka leyi hi yo bula hi swikombiso swaswitsongo swa mindzhwalu leyi hi faneleke hi yi txukumeta, kambe swi kona swikombiso swin’wani swa ku fana ni leswi Yesu a nga swi vula ka buku ya Luka 21:34, loko a ku: “Timbilu ta n’wina ti nga tshuki ti tikeliwa hi ku dla ngopfu, ku nwa ngopfu ni ku vilela hi swa wutomi”. Ndzimana leyi ni tindzimana tin’wanyani ti nga hi pfuna ku vona swin’wani swa swilo leswi hi nga swi txintxaka swaku hi tama hi tsutsuma ka mpalisanu wa wutomi.
17. I ntxini xi hi kholwisaka swaku hi nga swi kota ku hlula ka mpalisanu wa wutomi?
17 Hi nga tiyiseka swaku hi nga swi kota ku hlula ka mpalisanu wa wutomi hikusa Yehovha a ta hi nyika ntamu lowu hi wu lavaka. (Esa. 40:29-31) Kambe u nga godoli. Tekelela xikombiso xa mupostolo Pawulo, lweyi a nga yendla hinkwaswu leswi a nga swi kota swaku a ganya. (Filp. 3:13, 14) Swi nge koteki swaku munhu mun’wani a tsutsuma ka ndhawu ya wena, kambe Yehovha a nga ku pfuna swaku u ganya. Yehovha a nga ku pfuna swaku u txukumeta hinkwaswu leswi swi kalaka swi nga laveki ivi u teka ntsena leswi lavekaka. (Pis. 68:19) Phela loko Yehovha a li na wena, u nga swi kota ku tiyisela nkama lowu u tsutsumaka ka mpalisanu lowu wa wutomi!
LISIMU 65 Hi Nga Heleni Ntamu!
a Nhlokomhaka leyi yi ta hi pfuna ku tama hi tsutsuma ka mpalisanu wa wutomi. Ku fana ni vanhu lava tsutsumaka ka mpalisanu, ku ni swilo leswi hina hi faneleke hi swi rhwala, swa ku fana ni xitshembiso lexi hi nga xi yendlela Yehovha nkama hi nga tinyiketela ka yena, swilo leswi hi faneleke hi swi yendla mindjangwini ya hina ni ku tshovela leswi hi nga swi byala. Kambe ku ni swilo swin’wanyani leswi hi faneleke hi swi rhula leswi swi nga hi phazamisaka. Hi swini swilo swa kona? Nhlokomhaka leyi yi ta hlamula xivutiso lexo.
b Xiyenge lexi nge “Leswi Nga Pfunaka Ndyangu” u nga xi kuma ka site la jw.org. Tinhlokomhaka tin’wani leti nga yendleliwa lava va nga chada hi leti: “Ndlela Yo Kombisa Xichavo” ni “Ndlela Yo Kombisa Ku Khensa.” Kasi tin’wani leti yaka ka vapsali hi leti: “Ku Dyondzisa Vana Ku Tirhisa Ti-smartphone Hi Ndlela Leyinene” ni “Ndlela Leyi U Nga Vulavurisanaka Ha Yona Ni N’wana Wa Wena Wa Kondlo-a-ndzi-dyi.” Leti yaka ka majovhem tin’wani ta tona hi leti: “Ndlela Yo Lwisana Ni Ntshikilelo Wa Tintangha” ni “Ndlela Yo Hlula Xivundza” (hi Xitsonga).