Lipfumelo — Wumunhu leli lihi pfunaka kutshama hi tiyile

LIPFUMELO hi lona lihi nyikaka ntamu. Hi xikombiso, hambi leswi Sathana a zamaka kuhelisa wuxaka la hina na Yehovha, lipfumelo i xisirhelelo lexingatahi pfuna leswaku “hitakota kutimela ha xona mimpaxwa hinkwayu leyipfurhaka ya nala.” (Efe. 6:16) Loko hili ni lipfumelo hinga kota kutiyiselela swikarhatu swa swikulu swa kufana ni tintshava. Yesu a byele vadyondzisiwa vakwe a ku: ‘Loko mili ni lipfumelo leli ringanaka ni ndzoho ya sinapi, mingaku ka ntshava leyi: ‘Suka laha uya lahaya!’ Kutani yitarhurha’. (Mat. 17:20) Leswi hiswi tivaka swaku lipfumelo linga yendla wuxaka la hina na Yehovha li tiya, hi fanele hi tivutisa leswi: Kasi i yini lipfumelo? Loko hiwu nyika lisima a ntiyiso, lipfumelo la hina lita khumbekisa kuyini? Hingali tiyisisa kuyini lipfumelo la hina? Naswona i mani lweyi hi faneleke hi kombisa lipfumelo ka yena? — Rhom. 4:3.

Kuvani lipfumelo ahi kupfumela ntsena leswi Bibele liswi vulaka, hikusa ‘hambi mali madimoni mapfumela swoswo, na mali karhi marhurhumela.’ (Yak. 2:19) Kutani swi vula yini kuvani lipfumelo?

Bibele li nyikela tinhlamuselo timbirhi ta lipfumelo. Ya kusungula, ‘lipfumelo i kutshemba lokutiyeke henhla ka swilo leswilanguteliwaka’. (Hev. 11:1a) Loko uni lipfumelo, wa kholwa u tlhela u tiyiseka swaku hinkwaswu leswi Yehovha aswi vulaka i ntiyiso naswona swita hetiseka. Hi xikombiso, Yehovha a byele vayisrayele a ku: “Loko n’wina mo tlula ntwanano wa mina wa nhlikanhi ni ntwanano wa mina wa vusiku, leswaku nhlikanhi ni vusiku swi nga humeleli hi nkarhi wa swona, hi ku fanana ntwanano wa mina wu nga tluriwa hi Davhida nandza wa mina [NW]”. (Yer. 33:20, 21) Anga kona lweyi a kanakanaka swaku dlambu li taxa li tlhela li pela ivi kuvani wusiku ni nhlikanhi. Loko ungayi kanakani minawu ya ntumbuluku leyi yendlaka swaku misava yi rhendzeleka a matlhelweni ka dlambu ivi kuvani wusiku ni nhlikanhi, indje unga kanakana swaku muyendli wa yona angaswi kota kuhetisisa switshembiso swa yena? Nikatsongo! — Esa. 55:10, 11; Mat. 5:18.

Ya wumbirhi, lipfumelo i ‘kukholwa swinene hi tlhelo ra swilo leswingavoniwiki.’ Lipfumelo li hlamuseliwa tani hi wumboni leli tiyeke la swilo leswinga vonekiki kambe na swili ntiyiso. (Hev. 11:1b) Hingaswi fanisa na yini? A hinge xin’wanani xokarhi xiku vutisa leswi: ‘Uswi tivisa kuyini swaku moya wu kona?’ Hambileswi u kalaka unga se tshama uwu vona, kambe awutaswi kota kupfuna xin’wanani xolexo leswaku xi twisisa swaku moya wu kona, hi kutrhisa swikombiso swa kufana ni kuhefumula, leswi yendlekaka loko kuba moya ni swin’wana. Loko xin’wanani lexo xi kholwiseka swaku moya wu kona, xitaswi twisisa swaku kuni swilo leswi hi kalaka hingaswi voni kambe na swili kona. Hi kufanana, lipfumelo li fambisana ni swilo leswi kholwisaka. — Rhom. 1:20.

Leswi lipfumelo li fambisanaka ni swilo leswi kholwisaka, leswaku munhu avani lipfumelo a fanele “kukuma wutivi la ntiyisu [NM].” (1 Tim. 2:4) Kambe wutivi lolelo a li yenelanga. Mupostola Pawulo a tsale leswi: “Hikuva munhu apfumela hi mbilu.” (Rhom. 10:10) Munhu anga fanelanga a pfumela ntiyiso ntsena kambe a fanele awu nyika lisima. Ntsena loko a yendla leswo, hi kona angata susumeteleka kukombisa lipfumelo ni kuhanya hi leswi Xikwembu xiswi lavaka. (Yak. 2:20) Loko munhu angawu tlangeli ntiyiso swi huma mbilwini, swingaha yendleka a yala wumboni hinkwalu leli kholwisaka ivi anga pfumeli kuhundzuka. (2 Pet. 3:3, 4; Yuda 18) Hambi hi minkameni ya Bibele, ahi vanhu hinkwavu vanga kombisa lipfumelo loko va vona masingita. (Tinhl. 14:11; Yoh. 12:37) Moya lowokwetsima wa Yehovha wu yendla swaku vanhu lavamu rhandzaka hi mbilu hinkwayu vava ni lipfumelo. — Gal. 5:22; 2 Tes. 2:10, 11.

Hosi Davhida i mun’we wa lava kombiseke lipfumelo la kutiya. (Hev. 11:32, 33) Hambi leswo, ahi maxaka hinkwawu ya Davhida lawa ama ni lipfumelo la kufana nila yena. Hi xikombiso Eliyabu makwavu wa Davhida wa mukulu a tshame a kombisa kupfumala lipfumelo hi kumu kawuka hileswi a kwateleke Goliyadi loko ava tlhontlha. (1 Sam. 17:26-28) Akuna munhu lweyi a psaliwaka na ani lipfumelo kumbe kusiyeliwa hi vapsali va yena. Hi mhaka leyo, Davhida a veni lipfumelo hileswi a ani wuxaka ni Xikwembu.

Ka Tipisalema 27, Davhida a kombise leswi angaswi yendla leswaku a tiyisa lipfumelo la yena. (Ndzimana 1) Davhida a yanakanyisise hi leswingamu humelela ni leswi Yehovha angava hlulisa xiswona valala vakwe. (Tindzimana 2 na 3) Yena a ateka tebernakele ya Yehovha yili ya lisima. (Ndzimana 4) Davhida ni vanhu van’wani ava gandzela Yehovha a tabernakeleni. (Ndzimana 6) A alwela kuva kusuhi na Yehovha hi xikhongelo. (Tindzimana 7 na  8) Davhida a alava kuleteliwa hi Yehovha. (Ndzimana 11) Lipfumelo ali li la lisima ka Davhida lakakuva a tivutisa leswi: “Anita va kwihi loko aningana lipfumelo [NM]”. — Ndzimana 13.

Ungavani lipfumelo la kufana ni la Davhida loko u tekelela wumunhu ni minkhuva leyi a yi hlamuseleke ka Tipisalema 27. Leswi lipfumelo li fambisana ni wutivi leli kongomeke, loko hi tama hi djondza Rito la Xikwembu ni mabuku lawa ma humesiwaka hi nhlengeletanu, switahi vevukela kupsala mihandzu ya moya wa Xikwembu. (Pis. 1:2, 3) Tinyiki nkama wa kuyanakanyisisa loko u djondza. Loko u yendla leswo, utaya umu nkhesa hintamu Yehovha naswona uta lava kukombisa lipfumelo ka yena hi kumu gandzela a minhlanganwini ya bandla ni kubyela van’wani hi ntshembo wa wena. (Hev. 10:23-25) Naswona hi kombisa swaku hini lipfumelo hi kutama hi ‘khongela minkarhi hinkwayu, hingakarhali’. (Luk. 18:1-8) Hi mhaka leyo, ‘Hingatshikeni kukhongela’ ka Yehovha na hi tshemba swaku ‘yena wa hikhatalela’. (1 Tes. 5:17; 1 Pet. 5:7) Lipfumelo lihi susumetela kuyendla swa swinene naswona loko hi yendla leswinene lipfumelo la hina liya li tiya. — Yak. 2:22.

Hi siku leli angafa hi lona, Yesu a byele vadjondzisiwa va yena a ku: “Pfumelani ka Xikwembu, ni le ka mina”. (Yoh. 14:1) Hi mhaka leyo, a hi fanelanga hi kombisa lipfumelo ka Yehovha ntsena kambe nile ka Yesu. Hingali kombisisa kuyini lipfumelo ka Yesu? Ahi voneni tindlela tinharhu.

Ya kusungula, teka lifu la Yesu kuli nyiko leyi Xikwembu xi kunyikeke yona. Mupostala Pawulo a te: “Nihanya hi kupfumela, kunga kupfumela ka N’wana wa Xikwembu lweyi anirhandzeke, ava atinyiketa hikolaho ka mina.” (Gal. 2:20) Loko u kombisa lipfumelo ka Yesu, swivula swaku wa kholwa ni kutiyiseka leswaku nkutsulu wa yena wa tirha ka wena. Naswona wa kholwa swaku hi wona wu yendlaka u rivaleliwa swidjoho swa wena, wu kunyika ntshembo wa wutomi lelinga heliki ni kukuyendla u tiyiseka swaku Xikwembu xa kurhandza. (Rhom. 8:32, 38, 39; Efe. 1:7) Loko u kholwa swaku nkutsulu wa tirha ka wena hikakunene, swita yendla unga tshameli kutitwa nandzu ni kutisolasola. — 2 Tes. 2:16, 17.

Ya wumbirhi, tshunela kusuhi na Yehovha hi xikhongelo. Swoleswo swa koteka himhaka ya lifu la Yesu naswona hinga khongela ka Yehovha ‘na hili ni kutshemba ka leswaku hitatsetseleliwa ni kukuma timpsalu letingata hi pfuna minkarhini ya kupfumala kumbe hi nkama lowu faneleke.’ (Hev. 4:15, 16; 10:19-22) Xikhongelo xihi yendla hi lunghekela kutiyisela leswaku hinga weli ka xidjoho. — Luk. 22:40.

Ya wunharhu, yingisa Yesu. Mupostola Yohane a tsale leswi: ‘Lweyi apfumelaka ka N’wana a ni vutomi lebyingaheliki; kambe lweyi angapfumeliki ka N’wana angakala angabyivoni vutomi; kambe avukarhi bya Xikwembu byitshama ka yena.’ (Yoh. 3:36) Vona swaku Yohane a vule swaku kukombisa lipfumelo aswi fambisani ni kunga yingisi. Hi mhaka leyo, u tava u kombisa lipfumelo ka Yesu loko umu yingisa. Loko u yendla leswo, utava u yingisa “Nawu wa Kriste” leswi katsaka kuyendla hinkwaswu leswi ahi djondziseke ni kuhi rhuma swona. (Gal. 6:2) Ndlela yin’wana ya kuyingisa Yesu i kulandzela nkongomiso lowu ahi nyikaka wona hi kutirhisa “mutirhi lweyi atshembekeke ni kutlhariha”. (Mat. 24:45) Loko u yingisa Yesu, u ta kota kutiyisela swikarhatu leswi chavisaka kufana ni xidzedze. — Luk. 6:47, 48.

Siku lin’wana wanuna wokarhi a vulavule na Yesu hi rito la likulu a ku: ‘Napfumela! Nipfune kutiyisa vupfumeli bya mina.’ (Marka 9:24) Wanuna lweyi a ani mpimo wokarhi wa lipfumelo, kambe hi kutiveka hansi a kombele ku yengeseliwa lipfumelo. Kufana na yena, hinkwerhu ka hina hingaha kumana ni swiyimu leswi lavaka hivani lipfumelo leli yengetelekeke. Naswona hingaswi kota kutiyisa lipfumelo la hina swoswi. Hilaha se hiswi voneke ha kona hingaswi kota kutiyisa lipfumelo la hina hi kudjondza Rito la Xikwembu ni kuyanakanyisisa hi lona, swoleswo switahi yendla hiya himu tlangela ngopfu Yehovha. Lipfumelo la hina litaya li kula loko hi gandzela Yehovha na hili xikan’we ni vamakwerhu, hi byela van’wani hi ntshembo wa hina ni kutama hi khongela minkama hinkwayu. Kuyengeteka kolaho, loko hi tiyisa lipfumelo la hina hita kuma hakelo ya yikulu kutlula hinkwatu. Rito la Xikwembu lihi baba li ku: “Varhandziwa, tiyakeni kupfumeleni ka n’wina lokokwetsima ngopfu . . . Tshamani rirhandzwini ra Xikwembu.” — Yuda 20, 21.