Ŵani Ŵakupulikira na Ŵakukhwima Mtima nga ni Khristu

“Khwimani mtima! Ine natonda caru.”—YOH. 16:33.

 1. Cifukwa wuli tingayowoya kuti Yesu wakaŵa wakupulikira Ciuta fikepo?

NYENGO zose Yesu Khristu wakacitanga khumbo la Ciuta. Wandaghanaghanepo za kugalukira Ŵawiske ŵakucanya. (Yoh. 4:34; Heb. 7:26) Cifukwa ca masuzgo agho wakakumana nagho pa caru capasi, cikaŵa cipusu yayi kuti wagomezgeke. Kufuma apo wakambira mulimo wake wa kupharazga, ŵalwani ŵake, kusazgapo Satana, ŵakayezgayezga kumupusika ndiposo kumucicizga kuti waleke kugomezgeka kwa Ciuta. (Mat. 4:1-11; Luka 20:20-25) Yesu wakasuzgika comene mu maghanoghano ndiposo na vyakuŵinya cifukwa ca ŵalwani ŵake. Paumaliro, ŵalwani aŵa ŵakafiska cilato cawo. Ŵakamukoma mwa kumupayika pa khuni lakusuzgikirapo. (Mat. 26:37, 38; Luka 22:44; Yoh. 19:1, 17, 18) Nangauli Yesu wakasuzgika comene, kweni wakalutilira “kuŵa wakupulikira mpaka nyifwa.”—Ŵazgani Ŵafilipi 2:8.

2, 3. Kasi tikutorapo sambiro wuli pa umo Yesu wakacitira, kupulikira Ciuta nangauli wakasuzgikanga?

² Apo wakaŵa pa caru capasi, Yesu wakasambira kuŵa wakupulikira mu nyengo ya masuzgo. (Heb. 5:8) Vingawoneka nga ni para Yesu wakeneranga kusambiraso vinthu vinyake yayi vyakukhwaskana na kuteŵetera Yehova. Nakuti wakakhala na Yehova kwa vilimika vyambura mapendeko, ndipo apo Ciuta wakalenganga vinthu, iyo wakaŵa “fundi” wake. (Zinth. 8:30) Kweni apo wakalutilira kuŵa na cipulikano cakukhora, wakalongora kuti wakaŵa wakugomezgeka nadi. Yesu, Mwana wa Ciuta, wakakura mwauzimu. Kasi tingasambira vici ku ivyo vikamucitikira?

³ Nangauli Yesu wakaŵa wakufikapo, wakathembanga nkhongono zake yayi kuti wapulikire Ciuta. Kuti walutilire kuŵa wakupulikira, wakalombanga wovwiri kwa Ciuta. (Ŵazgani Ŵahebere 5:7.) Kuti nase tilutilire kupulikira Ciuta, tikwenera kuŵa ŵakujiyuyura ndiposo kulomba Ciuta kuti watovwire. Lekani Paulosi wakaphalira Ŵakhristu ulongozgi wakulondezgapo uwu, wakati: ‘Muŵenge na kaghanaghaniro aka, keneako Khristu Yesu nayo wakaŵa nako, uyo wakajiyuyura na kuŵa wakupulikira mpaka nyifwa.’ (Fil. 2:5-8) Umo Yesu wakacitira vikulongora kuti munthu wangalutilira kuŵa wakupulikira nanga ni para ŵanyake ŵangaŵa ŵaheni. Mbunenesko kuti Yesu wakaŵa wakufikapo, kweni wuli ŵanthu ŵambura kufikapo nga ndise?

Tingapulikira Nangauli Tili Ŵambura Kufikapo

 4. Kasi fundo yakuti tili kulengeka na wanangwa wa kusankha yikung’anamuraci?

⁴ Ciuta wakapa Adamu na Eva vinjeru ndiposo wanangwa wa kusankha ivyo ŵakukhumba kucita. Pakuti nase tili kufuma ku ŵanthu ŵaŵiri aŵa, tili na wanangwa wa kusankha ico tikukhumba kucita. Kasi fundo iyi yikung’anamuraci? Yikung’anamura kuti nase tili na wanangwa wa kucita viwemi panji viheni. Tingayowoya kuti Ciuta wali kutipa wanangwa, kuti tisore pakati pa kumupulikira panji yayi. Wanangwa uwu tili kupika waka yayi, kweni Yehova wazamutifumba umo tikucitira nawo. Ivyo tikucita vingacitiska kuti tizakasange umoyo panji nyifwa ndipo vikukhwaska ŵanyithu.

 5. Ni suzgo wuli ilo tose tili nalo, ndipo tingacita wuli kuti tilutilire kuŵa ŵakugomezgeka?

⁵ Cifukwa cakuti tili kubabika ŵakwananga, nchipusu yayi kupulikira. Nchipusu yayi kupulikira malango gha Ciuta nyengo zose. Paulosi nayo wakalimbikira comene kuti wapulikirenge Ciuta. Iyo wakalemba kuti: “Nkhuwona dango linyake mu viŵaro vyane ilo likurwa na dango la maghanoghano ghane, ndipo likunizgora wamikoli wa dango la kwananga ilo lili mu viŵaro vyane.” (Rom. 7:23) Mbunenesko kuti cikuŵa cakusuzga yayi kupulikira para vinthu vili makora. Kweni kasi tikucita wuli para ‘makhumbiro gha thupi na makhumbiro gha maso’ ghakususkana na khumbiro lithu la kupulikira Ciuta? Tili na makhumbiro ghaheni cifukwa ndise ŵambura kufikapo, ndiposo cifukwa ca “mzimu wa caru,” ivyo ni vyankhongono comene. (1 Yoh. 2:16; 1 Kor. 2:12) Kuti tikane makhumbiro ghaheni, pambere tindakumane na ciyezgo cilicose, tikwenera ‘kunozgekera mu mtima withu’ ndiposo kuŵa ŵakukhuka kuti tipulikirenge Yehova nanga tisuzgike wuli. (Sal. 78:8) Mu Baibolo muli viyelezgero vinandi vya ŵanthu awo ŵakalutilira kugomezgeka cifukwa cakuti ŵakanozgekera mu mitima yawo.—Ezra 7:10; Dan. 1:8.

6, 7. Yowoyani ciyelezgero kulongora umo sambiro la taŵene lingatovwilira kuti ticitenge vinthu vyakwenelera?

⁶ Cinthu cimoza ico tingacita kuti tinozgekere mu mtima withu nkhusambira Baibolo ndiposo mabuku agho ghakulongosora Baibolo. Jitorani kuti vinthu vyakulondezgapo ivi vikucitikira imwe. Ni nyengo iyo mukucitira sambiro la mwaŵene. Mwalomba waka Yehova kuti wamupani mzimu wake mwakuti umovwirani kuti mulondezge ivyo musambirenge mu Mazgu ghake. Mukukumbuka kuti nyengo yinyake mwamuwonelera filimu yinyake pa TV. Mwapulika kuti ŵanthu ŵanandi ŵakuyitemwa, kweni mukumanya kuti yikulongora vinthu vinyake vyaukazuzi ndiposo vyankhaza.

⁷ Nyengo yeneyiyo mukughanaghanirapo pa ulongozgi uwo Paulosi wakayowoya pa Ŵaefeso 5:3, weneuwo ukuti: “Uzaghali na ukazuzi wa mtundu uliwose panji umbunu vileke nanga nkhuzunulika pakati pinu, umo kukwenelera ŵanthu ŵatuŵa.” Mukukumbukaso ulongozgi unyake wa Paulosi, uwo ukusangika pa Ŵafilipi 4:8. (Ŵazgani.) Peneapo mukulanguruka pa ulongozgi uwu, mukujifumba kuti, ‘Para ninganangira dala maghanoghano ghane na filimu yiheni iyi, kasi ningalongora kuti nkhucita nga ni Yesu, uyo wakapulikiranga Ciuta fikepo?’ Ntheura, kasi mucitenge wuli? Kasi mwamuwonelera nipera filimu iyi?

 8. Cifukwa wuli tikwenera kulutilira kuŵa na mikhaliro yiwemi yauzimu?

⁸ Kungaŵa kubudiska kusulako ulongozgi wa Yehova wakukhwaskana na mikhaliro yiwemi cifukwa ca kughanaghana kuti ndise ŵakukhora, mwakuti mendezgano kweniso vyakusanguluska viheni vingatinanga cara. M’malo mwake, tikwenera kujivikilira ndiposo kuvikilira ŵana ŵithu ku vinthu viheni ivyo vikulongora mzimu wa Satana. Ŵanandi ŵakuyezgayezga kujivikilira ku nthenda zakupambanapambana. Ŵangamara ndalama zinandi ndiposo nyengo mwakuti ŵajivikilire. Kasi cingaŵa camahara yayi kuti tiyezgeyezgenge kujivikilira ku “mauryarya” gha Satana?—Efe. 6:11.

 9. Cifukwa wuli nyengo zose tikwenera kuŵikapo mtima kuti tipulikirenge Yehova?

⁹ Pafupifupi zuŵa lililose tikuŵa na mwaŵi wa kusankha kucita vinthu mu nthowa iyo Yehova wakukhumba panji yayi. Kuti tizakapone, tikwenera kupulikira Ciuta na kulondezga ulongozgi wake. Para tikupulikira “mpaka nyifwa,” nga umo Khristu wakacitira, tikulongora kuti cipulikano cithu nchanadi. Yehova wazamutipa njombe cifukwa cakuti tikupulikira. Yesu wakalayizga kuti: “Uyo wazizipizga mpaka pa umaliro ndiyo wazamuponoskeka.” (Mat. 24:13) Mbunenesko kuti kucita nthena kukukhumba kuti tiŵe ŵakukhwima mtima nga ni Yesu.—Sal. 31:24.

Yesu Nchiyelezgero Ciwemi ca Kukhwima Mtima

10. Kasi tingasuzgika na vinthu wuli, ndipo tikwenera kucita wuli?

¹⁰ Pakuti tili mu caru ico cili na mikhaliro yiheni, tikwenera kuŵa ŵakukhwima mtima kuti tileke kutolera mikhaliro yake yiheni. Ŵakhristu ŵakusuzgika cifukwa ca ukavu, ŵanthu awo ŵali na nkharo ziheni, ndiposo kufyenyekezgeka na ŵavisopa. Vinthu ivi vingaŵapangiska kuti ŵaleke kulondezga nthowa zaurunji za Yehova. Ŵanandi ŵakususkika na ŵa mu mbumba zawo. Mu vyaru vinyake sukulu zikusambizga kuti vinthu vikalengeka yayi kweni vikacita kuzgoka kufuma ku vinthu vinyake. Ŵanthu ŵanandi ŵamba kugomezga kuti Ciuta kulije. Tikwenera kucitapo kanthu kuti tijivikilire. Tingatonda usange tingacita nga ni Yesu.

11. Kasi kughanaghanira za cikanga ico Yesu wakaŵa naco kungatovwira wuli kuti nase tiŵe ŵakukhwima mtima?

¹¹ Yesu wakaphalira ŵasambiri ŵake kuti: “Mu caru muli na suzgo, kweni khwimani mtima! Ine natonda caru.” (Yoh. 16:33) Nyengo zose wakaŵanga maso kuti caru cileke kumupusika. Wakazomerezga yayi kuti caru cimulekeske nchito yake ya kupharazga panji kumupangiska kuti waŵe na mikhaliro yakususkana na fundo za kusopa kwaunenesko ndiposo nkharo yakwenelera. Ndimo nase tikwenera kucitira. Mu lurombo lwakukhwaskana na ŵasambiri ŵake Yesu wakati: “Ŵali ku cigaŵa ca caru cara, umo ine niliri ku cigaŵa ca caru cara.” (Yoh. 17:16) Kuŵazga za cikanga ico Khristu wakaŵa naco ndiposo kughanaghanirapo kungatipa cikanga ico cingatovwira kuti tilutilire kuŵa ŵakupambana na caru.

Sambirani Kukhwima Mtima Kufuma kwa Yesu

12-14. Yowoyani viyelezgero ivyo vikulongora kuti Yesu wakaŵa wakukhwima mtima.

¹² Mu uteŵeti wake wose Yesu wakalongora kuti wakaŵa wakukhwima mtima. Pakuŵa Mwana wa Ciuta, mwacikanga “wakanjira mu tempele na kucimbizgira kuwaro wose awo ŵakaguliskanga na kugura mu tempele, ndipo wakagadabura mathebulu gha ŵakusintha ndalama na vitengo vya ŵakuguliska nkhunda.” (Mat. 21:12) Pa usiku wakuti namacero wakomekenge, ŵasilikari ŵakiza kuzakamukora ndipo mwacikanga wakavikilira ŵasambiri ŵake, wakati: “Usange mukupenja ine, ŵalekani aŵa ŵalutenge.” (Yoh. 18:8) Nakuti pakajumpha nyengo yitali yayi, wakaphalira Petrosi kuti waŵike lupanga lwake mu cimbako cake, kulongora kuti wakagomezganga Yehova, kuti vilwero vyakupangika na ŵanthu cara.—Yoh. 18:11.

¹³ Mwambura wofi, Yesu wakaŵavumbura ŵasambizgi ŵatesi ŵa mu nyengo yake ndiposo visambizgo vyawo. Wakaŵaphalira kuti: ‘Soka kwa imwe, ŵalembi na Ŵafarisi, ŵapusikizgi! cifukwa mukujalira ŵanthu ufumu wa kucanya. Mukusulako vinthu vyakuzirwa vya Dango, ivyo ni urunji na cisungusungu na cipulikano. Mukusuka kuwaro kwa nkhombo na mbale, kweni mukati ni vyakuzura na vyakupoka na kujumphizga mu vyakucita.’ (Mat. 23:13, 23, 25) Ŵasambiri ŵa Yesu nawo ŵakakhumbikwiranga kukhwima mtima cifukwa ŵalongozgi ŵa cisopa cautesi ŵakaŵatambuzganga ndiposo kukoma ŵanji ŵa iwo.—Mat. 23:34; 24:9.

¹⁴ Yesu wakawopangaso yayi viŵanda. Zuŵa linyake wakakumana na mwanalume uyo wakaŵa pasi pa nkhongono ya ciŵanda nakuti pakaŵavya munthu uyo wakamanya kumukaka na simbi. Mwambura wofi, Yesu wakafumya viŵanda vinandi ivyo vikaŵa mwa mwanalume uyu. (Mrk. 5:1-13) Mazuŵa ghano, Ciuta wandapeleke nkhongono zakucitira minthondwe ku Ŵakhristu. Nangauli vili nthena, nase tikurwa nkhondo yauzimu para tikupharazga na kusambizga, kwimikana na Satana, uyo “wabulumutizga maghanoghano gha ŵambura kugomezga.” (2 Kor. 4:4) Nga umo vikaŵira na Yesu, vilwero vithu “kuti ni vyathupi cara, kweni vyankhongono mwa Ciuta kugadabulira vinthu vyakukhomelera,” kung’anamura visambizgo vya cisopa cautesi ivyo ni vyakusuzga kuvisintha. (2 Kor. 10:4) Tikusambira vinandi kufuma kwa Yesu para tikugwiliskira nchito vilwero vyauzimu ivyo Ciuta watipa.

15. Nchivici cikamovwira Yesu kuti waŵe wakukhwima mtima?

¹⁵ Cipulikano ndico cikamovwira Yesu kuti waŵe wakukhwima mtima. Iyo kuti wakaŵa wakukhwima mtima mwakuti wajilongore ku ŵanthu yayi. Ndimo nase tikwenera kuŵira. (Mrk. 4:40) Kasi tingacita wuli kuti tiŵe na cipulikano cakukhora? Tikwenera kusambiraso kwa Yesu. Wakalongora kuti wakamanyanga makora Malemba ndipo wakaghagomezganga comene. Yesu wakathembanga lupanga lwakupangika na ŵanthu yayi, kweni lupanga lwauzimu, ulo ni Mazgu gha Ciuta. Nyengo zose wakakhozgeranga visambizgo vyake na Malemba. Kanandi wakayowoyanga kuti: “Kuli kulembeka,” kung’anamura mu Baibolo.a

16. Kasi tingacita wuli kuti tiŵe na cipulikano cakukhora?

¹⁶ Kuti tiŵe na cipulikano ico cingatovwira kutonda viyezgo ivyo tingakumana navyo mu mulimo withu wa kuzgora ŵanthu kuŵa ŵasambiri, tikwenera kusambira Baibolo zuŵa lililose, kusangikapo pa maungano gha mpingo, kweniso kusungilira unenesko weneuwo ni lufura lwa cipulikano. (Rom. 10:17) Tikweneraso kulanguruka, kuwona umo ungatovwilira mwakuti ujinthe mu mtima withu. Cipulikano ico nchamoyo ndico cingatovwira kuti tiŵe ŵakukhwima mtima. (Yak. 2:17) Ndipo tikwenera kulomba mzimu utuŵa cifukwa cipulikano nchigaŵa ca cipambi ca mzimu.—Gal. 5:22.

17, 18. Kasi mudumbu munyake waciwukirano wakalongora wuli kukhwima mtima ku sukulu?

¹⁷ Kitty uyo ni mudumbu muwukirano wakawona umo cipulikano cikutovwilira kuti tiŵe ŵakukhwima mtima. Kufuma apo wakaŵa mucoko wakamanya kuti wakwenera ‘kukhozgeka soni cara na makani ghawemi’ ndipo wakaŵa wakukhumbisiska kupharazgira ŵana ŵa sukulu ŵanyake. (Rom. 1:16) Cilimika cilicose, wakakhumbanga kuti wapharazgire ŵanji makani ghawemi, kweni wakatondeka cifukwa cakuti wakaŵavya cikanga. Apo wakaŵa na vilimika vya pakati pa 13 na 19, wakamba kusambira pa sukulu yinyake. Wakayowoya mwakufumira pasi pa mtima kuti: “Sono nipharazgenge comene kuwezgerapo mwaŵi uwo nkhataya kumanyuma.” Mwantheura, Kitty wakalomba kuti waŵe wakukhwima mtima, kuti wacitenge vinthu mwamahara kweniso kuti waŵe na mpata wakupharazgira.

¹⁸ Pa zuŵa lakwamba, ŵana ŵa sukulu ŵakaphalirika kuti waliyose wajilongosore. Ŵanadi wakalongosora za visopa vyawo ndipo ŵakati ŵakulondezga yayi ivyo ŵakusambira. Kitty wakawona kuti uwu ukaŵa mwaŵi uwo wakalomba Ciuta. Apo nyengo yake yikakwana yakuti wajilongosore, wakayowoya na mtima wose kuti, “Ndine yumoza wa Ŵakaboni ŵa Yehova, ndipo Baibolo ndilo likunilongozga pa vinthu vyauzimu ndiposo vyakukhwaskana na kakhaliro kawemi.” Peneapo wakayowoyanga, ŵana ŵa sukulu ŵanyake wakamuyuyura na kuwona kuti cisopa cake nchawakawaka. Kweni ŵanyake ŵakapulikizganga ndipo paumaliro ŵakamufumba mafumbo. Nakuti msambizgi munyake wakati wose ŵakwenera kutolera ciyelezgero ca Kitty pakuvikilira na kukhozgera cigomezgo cake. Kitty ngwakukondwa comene kuti wali kusambira kufuma kwa Yesu pa nkhani ya kukhwima mtima.

Longorani Cipulikano Ndiposo Kukhwima Mtima Nga Ni Khristu

19. (a) Kasi ni vithu wuli ivyo vikukhumbikwa kuti tiŵe na cipulikano cakukhora? (b) Kasi tingacita wuli kuti tikondweske Yehova?

¹⁹ Ŵapositole nawo ŵakamanya kuti cipulikano nchakuzirwa kuti ŵacitenge vinthu mwakukhwima mtima. Ŵakalomba Yesu ŵakati: “Mutisazgireko cipulikano.” (Ŵazgani Luka 17:5, 6.) Kuŵa na cipulikano cakukhora kukung’anamura vinandi padera pa kugomezga kuti Ciuta waliko. Tikukhumbikwira kukuzga ubwezi withu na Yehova nga umo mwana wakuŵira paubwezi na ŵawiske, awo mbalusungu ndiposo ŵacitemwa. Mwakuciskika na mzimu, Solomoni wakalemba kuti: “Mwana wane, usange mtima wako ngwavinjeru, mtima wane nawoso tiusekelere. Mzimu wane utiukondwenge para milomo yako yikuyowoya vyakunyoroka.” (Zinth. 23:15, 16) Mwakuyana waka, Yehova wakukondwa para tikukhozgera urunji mwacikanga. Ndipo kumanya kuti Yehova wakukondwa kukutovwira kuti tilutilire kuŵa ŵakukhwima mtima. Ntheura, nyengo zose tikwenera kucita nga ni Yesu, kukhozgera urunji mwacikanga.

[Mazgu ghamusi]

Kasi Mungalongosora?

• Nchivici ico citovwirenge kulutilira kuŵa ŵakupulikira nangauli ndise ŵambura kufikapo?

• Kasi cipulikano cakukhora cikujintha pa vici, ndipo cingatovwira wuli kuti tiŵe ŵakukhwima mtima?

• Kasi nchivici cicitikenge cifukwa ca kuŵa ŵakupulikira ndiposo ŵakukhwima mtima nga ni Yesu?

[Cithuzithuzi pa peji 13]

Kasi ‘mukunozgekera mu mtima winu’ kugega viyezgo?

[Cithuzithuzi pa peji 15]

Para tili na cipulikano tingaŵa ŵakukhwima mtima nga ni Yesu