Kasi Mukuzirwiska Ivyo Yehova Wacita Kuti Wamuwomborani?
“Watumbikike Yehova Ciuta wa Israyeli, cifukwa wazgoka na kucitira ŵanthu ŵake kuwombokwa.”—LUKA 1:68.
1, 2. Kasi umo vinthu viliri pa umoyo withu tingayaniska na vici, ndipo tidumbiskanenge mafumbo wuli?
YELEZGERANI kuti mwalwara, ndipo ŵamugonekani mu cipatala. Umo ŵamugonekani muli ŵanthu awo ŵakulwara nthenda yakuyana na yinu, iyo njambura munkhwala. Mtima winu ungakhazikika usange mungapulika kuti dokotala munyake wakuyezgayezga kuti wasange munkhwala wa nthenda iyo mukulwara. Mungaŵa ŵakunweka comene kumanya umo mulimo wa kupenja munkhwala uwu ukwendera. Ndipo zuŵa linyake mukupulika kuti munkhwala wasangika. Kasi mungajipulika wuli? Mukwenera kuti mungakondwa comene ndiposo kuwonga dokotala uyu cifukwa wamuponoskani imwe ndiposo ŵanyinu. Mungawonga nadi cifukwa dokotala uyu wafwilirapo kuti wasange munkhwala.
2 Nangauli ivi vingawoneka nga vingacitika yayi, kweni ndimo vinthu viliri pa umoyo withu. Tili mu suzgo yikuru comene kuluska ya ŵalwari awo ŵayowoyeka mu ciyelezgero. Tikukhumbikwira nadi munthu wakuti watithaske. (Ŵazgani Ŵaroma 7:24.) Yehova wajipeleka comene kuti watithaske. Mwana wake nayo wajipeleka comene. Tiyeni sono tidumbiskane mafumbo ghanayi agho ngakuzirwa comene. Cifukwa wuli tikukhumbikwira kuwombokwa? Kasi Yesu wacitaci kuti tiwombokwe? Kasi Yehova wacitaci kuti watiwombore? Kasi tingalongora wuli kuti tikuzirwiska ivyo Yehova wacita kuti watiwombore?
Cifukwa Ico Tikukhumbikwira Kuwombokwa
3. Kasi kwananga kukuyana wuli na nthenda yakwambukira iyo njakofya?
3 Kusanda uko kwacitika sonosono apa kwalongora kuti pa nthenda zose zakwambukira izo ni zakofya, Fuluwenza ya ku Spain iyo yikathandazgika mu 1918, ndiyo yikakoma ŵanthu mamiliyoni ghanandi. Nthenda zinyake ni zakofya comene mu nthowa yinyake. Zingakora ŵanthu ŵacoko, kweni ŵanandi mwa ŵanthu aŵa ŵangafwa.a Kweni wuli usange kwananga tingakuyaniska na nthenda izi? Kumbukani mazgu agho ghali pa Ŵaroma 5:12, agho ghakuti: “Kwizira mwa munthu yumoza kwananga kukanjira mu caru ndipo nyifwa kwizira mu kwananga, ntheura nyifwa yikathandazgikira ku ŵanthu wose cifukwa wose ŵakananga.” Waliyose wakukhwaskika na kwananga, cifukwa tose tikwananga. (Ŵazgani Ŵaroma 3:23.) Kasi mbalinga awo ŵakufwa cifukwa ca kwananga? Paulosi wakalemba kuti “ŵanthu wose” ŵakufwa cifukwa ca kwananga.
4. Kasi Yehova wakuwona wuli utali wa umoyo withu, ndipo vikupambana wuli na umo ŵanthu ŵakuwonera?
4 Ŵanthu ŵanandi mazuŵa ghano ŵakuwona kwananga na nyifwa kuŵa vyacilendo yayi. Nangauli ŵakudandaura para munthu wafwa wacali mwana, kweni ŵakuwona kuti nchakawiro para munthu wafwa cifukwa ca ucekuru. Nchipusu comene kuti ŵanthu ŵaluwe umo Mlengi wakuwonera vinthu. Umoyo withu ngufupi comene para tingayelezgera na umo Iyo wakakhumbiranga. Nakuti kuyana na umo Yehova wakuwonera, palije munthu uyo wali kukwaniskapo “zuŵa limoza.” (2 Pet. 3:8) Mazgu gha Ciuta ghakuti umoyo withu ngufupi comene nga umo uliri umoyo wa utheka panji nga umo muvuci ukumwalalikira. (Sal. 39:5; 1 Pet. 1:24) Tikwenera kukumbuka fundo iyi nyengo zose. Cifukwa wuli? Cifukwa usange tingamanya kofya kwa nthenda iyo tikulwara, yeneiyo ni kwananga, ciŵenge cipusu kumanya kuti tikukhumbikwira munkhwala, uwo nkhuwombokwa kwithu.
5. Nchivici ico tili kutaya cifukwa ca kwananga?
5 Kuti tipulikiske makora kofya kwa kwananga, tikwenera kumanya vinthu viheni ivyo vyacitika cifukwa ca kwananga. Cingaŵa cakusuzga kupulikiska, cifukwa tindakhalepo na umoyo uwemi nga ni uwo ŵapapi ŵithu ŵakwamba ŵakaŵa nawo. Adamu na Eva ŵakaŵa ŵakufikapo. Cifukwa cakuti ŵakaŵa ŵakufikapo, ŵakaŵa na mwaŵi wa kusankha vyakucita. Ŵakaŵaso na wanangwa wa kuteŵetera Yehova Ciuta ndiposo kuŵa na mikhaliro yiwemi. Kweni ŵakataya cawanangwa cakuzirwa comene, ico ni umoyo wakufikapo. Cifukwa ca kunangira dala, ŵakataya umoyo uwo Yehova wakakhumbanga kuti iwo na ŵana ŵawo ŵaŵe nawo. (Gen. 3:16-19) Nyengo yeneyiyo ŵakamba kulwara nthenda yakofya iyo tadumbiskana kukwambilira, ndipo ŵali kucitiska kuti nase tilwarenge nthenda yeneyiyo. Cifukwa cakuti ŵakananga, Yehova wakaŵeruzga. Kweni pakuyowoya za ise, watilayizga kuti watiwomborenge.—Sal. 103:10.
Ivyo Yesu Wacita Kuti Tiwombokwe
6, 7. (a) Kasi Yehova wakalongora wuli kuti kuwombora ŵanthu kukakhumbikwiranga kujipeleka comene? (b) Kasi tikusambiraci ku sembe izo Abelu, Nowa, Abrahamu, Yakobe na Yobu ŵakapelekanga?
6 Yehova wakamanya kuti pakhumbikwirenge kujipeleka comene kuti wawombore mphapu ya Adamu na Eva. Mu ucimi wa pa Genesis 3:15, tikusambira ico cikakhumbikwiranga kuti tiwombokwe. Yehova wakapeleka “mphapu,” iyo yikeneranga kuzakathaska ŵanthu na kuparanyirathu Satana. Ndipouli, muthaski uyu wakeneranga kuzakasuzgika na kupwetekeka ku citende. Fundo iyi yikulongora kuti wakeneranga kuzakapulika ulwilwi, kweni kasi yikung’anamuraci? Kasi Uyo Yehova wakamusora wakeneranga kuzizipizga vici?
7 Kuti wawombore ŵanthu ku kwananga, muthaski wakeneranga kuzakapeleka mphepeska, mwakuti waphemaniske ŵanthu na Ciuta, kumazga viheni ivyo vili kwiza cifukwa ca kwananga. Kweni kasi nchivici ico cikakhumbikwanga kuti ivi vicitike? Kufuma pakwambilira, vikawoneka kuti pakakhumbikwiranga sembe. Apo Abelu, munthu wakwamba wakugomezgeka wakapelekanga sembe za nyama kwa Yehova, wakazipokelera. Pamasinda, ŵanthu ŵakugomezgeka nga ni Nowa, Abrahamu, Yakobe na Yobu nawo ŵakapelekanga sembe zakuyana waka, izo zikamukondweskanga Ciuta. (Gen. 4:4; 8:20, 21; 22:13; 31:54; Job 1:5) Vikati vyajumphapo vilimika, Dango ilo Ciuta wakapeleka ku Ŵaisrayeli likawovwira ŵanthu kumanya kuzirwa kwa kupeleka sembe.
8. Kasi musofi mukuru wakacitangaci pa Zuŵa la Mphepeska?
8 Zinyake mwa sembe zakuzirwa izo dango likati ŵanthu ŵapelekenge ni izo zikapelekekanga pa Zuŵa la Mphepeska. Pa zuŵa ili, musofi mukuru wakacitanga vinthu vyakupambanapambana ivyo vikimiranga vinthu vinyake. Cakwamba wakapelekanga sembe zakuphepiskira zakwananga za ŵasofi, pamasinda za ŵanthu wose awo ŵakaŵa ŵasofi yayi. Kamoza mu cilimika cilicose, musofi mukuru wakanjiranga mu cipinda Cituŵa Nkhanira mu tempele. Mu cipinda ici wakamijanga ndopa panthazi pa likasa la phangano. Nyengo zinyake pa likasa ili pakawonekanga bingu lituŵa ilo likalongoranga kuŵapo kwa Yehova Ciuta.—Ex. 25:22; Lev. 16:1-30.
9. (a) Kasi pa Zuŵa la Mphepeska, musofi mukuru wakimiranga njani, ndipo sembe izo wakapelekanga zikimiranga vici? (b) Kasi musofi mukuru wakimiranga vici para wanjira mu cipinda Cituŵa Nkhanira?
9 Mwakuciskika na mzimu utuŵa, mpositole Paulosi wakavumbura ng’anamuro la ivyo vikacitikanga. Wakavumbura kuti musofi mukuru wakimiranga Mesiya, uyo ni Yesu Khristu, ndipo sembe zikimiranga nyifwa ya Khristu. (Heb. 9:11-14) Sembe yakufikapo yikawovwira magulu ghaŵiri gha ŵanthu. Gulu lakwamba nda ŵasofi, awo mbabali ŵa Khristu ŵakuphakazgika ŵakukwana 144,000. Gulu laciŵiri nda ŵa “mberere zinyake.” (Yoh. 10:16) Para musofi mukuru wanjira mu cipinda Cituŵa Nkhanira wakimiranga ivyo Yesu wakacita apo wakanjira kucanya kweneco, na kukawonekera kwa Yehova Ciuta na kupeleka mtengo wa sembe yakuwombora.—Heb. 9:24, 25.
10. Kasi ucimi wa mu Baibolo ukalongora kuti ni vici vizamucitikira Mesiya?
10 Nchakuwonekerathu kuti kuwombora mphapu ya Adamu na Eva kukakhumbikwiranga kujipeleka comene. Mesiya wakeneranga kupeleka umoyo wake. Nchimi izo zikuzunurika mu Malemba Ghacihebere zikalongosora makora fundo iyi. Mwaciyelezgero, nchimi Daniyeli yikayowoya kuti “Wakuphakazgika, Karonga” “wamkulikhika” panji kuti kukomeka, mwakuti ‘waphepeske ubendezi.’ (Dan. 9:24-26) Yesaya nayo wakayowoyerathu kuti ŵanthu ŵazamumukana Mesiya, kumutambuzga na kumukoma panji kuti kumuvotora, mwakuti wayeghe zakwananga za ŵanthu.—Yes. 53:4, 5, 7.
11. Kasi Mwana wa Yehova wakalongora wuli kuti ngwakunweka kupeleka umoyo wake mwakuti tiwombokwe?
11 Pambere wandize pa caru capasi, Mwana wapadera wa Ciuta wakamanya ico cikakhumbikwiranga kuti ŵanthu ŵawombokwe. Wakeneranga kuzakasuzgika comene na kukomeka. Kasi Yesu wakakana panji kugaluka apo Ŵawiske ŵakamuphalira za masuzgo agha? Yayi, wakajipeleka na kupulikira ivyo Ŵawiske ŵakamuphalira. (Yes. 50:4-6) Apo wakaŵa pa caru capasi napo, wakapulikira na kucita khumbo la Ŵawiske. Cifukwa wuli? Yesu wakayowoya cifukwa cake, wakati: “Nkhutemwa Ŵadada.” Wakayowoyaso kuti: “Palije munthu wali na citemwa cikuru kuluska ici, cakuti yunji wapeleke umoyo wake cifukwa ca ŵabwezi ŵake.” (Yoh. 14:31; 15:13) Ntheura, kuti tizakapone cikuthembaso comene pa citemwa ca Mwana wa Yehova. Nangauli wakeneranga kupeleka umoyo wake, wakaŵa wakukondwa comene kuti watiwombore.
Ivyo Yehova Wacita Kuti Watiwombore
12. Kasi ni njani wakakhumba kuti sembe yakuwombora yipelekeke, ndipo wakapelekeraci?
12 Ni Yesu yayi uyo wakanozga ndondomeko yakuti sembe yakuwombora yipelekeke. Kweni likaŵa khumbo la Yehova kuwombora ŵanthu mu nthowa iyi. Mpositole Paulosi wakalongora kuti jochero la mu tempele, apo ŵakapelekeranga sembe likimiranga khumbo la Yehova. (Heb. 10:10) Ntheura, tikuwonga Yehova cifukwa ca kupeleka Khristu kuŵa sembe iyo yili kutiwombora. (Luka 1:68) Kwizira mu sembe iyi, Yehova wakalongora khumbo lake, ndiposo kuti wakutitemwa comene.—Ŵazgani Yohane 3:16.
13, 14. Kasi ivyo Abrahamu wakacita vingatovwira wuli kupulikiska ndiposo kuzirwiska ivyo Yehova wali kuticitira?
13 Kasi Yehova wakajipeleka wuli kuti wapeleke sembe yakuwombora, kulongora kuti wakutitemwa? Nchakusuzga comene kuti tipulikiske. Kweni mu Baibolo muli nkhani iyo yingatovwira kuti tipulikiske makora. Yehova wakaphalira Abrahamu kuti wacite cinthu cinyake ico cikaŵa cakusuzga comene. Wakamuphalira kuti wapeleke mwana wake Yisake kuŵa sembe. Kweni Abrahamu wakamutemwanga comene mwana wake. Pakuyowoya za Yisake, Yehova wakati ‘mwana wako yumoza pera Yisake, mweneuyo ukumutemwa.’ (Gen. 22:2) Abrahamu wakawona kuti kucita khumbo la Yehova kukaŵa kwakuzirwa comene kuluska kutemwa mwana wake Yisake, ntheura wakapulikira. Yehova wakamuzomerezga yayi Abrahamu kucita ivyo iyo wakeneranga kuzakacita kunthazi. Pambere Abrahamu wandapeleke mwana wake kuŵa sembe, Ciuta wakatuma mungelo kuti wamukanizge. Pa nkhani yakusuzga iyi, Abrahamu wakakhumbisiska comene kupulikira Ciuta wake. Wakaŵa na cigomezgo kuti wazamuwonaso mwana wake para wazakawuskika. Wakaŵa na cigomezgo cose kuti Ciuta wazamumuwuska. Lekani pakuyowoya za Abrahamu, Paulosi wakati wakamupokeleraso Yisake kwizira mu ciwuka “mu ntharika” panji kuti mu nthowa yakuyezgelera.—Heb. 11:19.
14 Ghanaghanirani waka umo Abrahamu wakwenera kuti wakajipulikira apo wakanozgekeranga kupeleka mwana wake kuŵa sembe. Para tikughanaghanira umo Abrahamu wakajipulikira, tikupulikiska umo Yehova wakwenera kuti wakajipulikira apo wakapeleka ‘Mwana wake, wakutemweka’ kuŵa sembe. (Mat. 3:17) Kweni kumbukani kuti vikamuŵinya comene Yehova. Iyo na Mwana wake ŵakaŵa lumoza kwa vilimika vinandi comene, vyambura kupendeka. Mwana wakaŵa wakukondwa comene apo wakateŵetanga na Ŵawiske pakuŵa “fundi” ndiposo Muyowoyeri wake panji kuti “Mazgu.” (Zinth. 8:22, 30, 31; Yoh. 1:1) Tingamanya vyose yayi vyakukhwaskana na umo Yehova wakazizipizgira apo Mwana wake wakayuzgikanga, kuhoyeka ndiposo kukomeka nga nchigeŵenga. Yehova wakajipeleka comene kuti watiwombore. Pakuti Yehova wali kutiwombora, kasi tingalongora wuli kuti tikuwonga?
Kasi Mungalongora Wuli Kuti Mukuwonga Yehova Cifukwa ca Kuwomboleka?
15. Kasi Yesu wakafiska wuli mulimo wa kuphemaniska, ndipo nchivici cikacitika?
15 Yesu wakafiska mulimo wake wa kuphemaniska apo wakawuskika na kukwelera kucanya. Wati wakumanaso na Ŵawiske, wakapeleka mtengo wa sembe. Ndipo tili kutumbikika comene cifukwa cakuti wali kupeleka mtengo wa sembe kwa Yehova. Tili na mwaŵi wa kugowokereka zakwananga, cakwamba za ŵabali ŵa Khristu ŵakuphakazgika, caciŵiri za “caru cose.” Cifukwa ca sembe iyi, wose awo ŵakupera nadi zakwananga zawo na kuŵa ŵalondezgi ŵanadi ŵa Khristu ŵakuŵa paubwezi na Yehova Ciuta. (1 Yoh. 2:2) Kasi imwe vikumukhwaskani wuli?
16. Tingayowoya ciyelezgero wuli kulongora kuti nchakwenelera nadi kuwonga Yehova cifukwa ca kutiwombora?
16 Tiyeni tighanaghanireso za ciyelezgero ico calembeka kuwambiro wa nkhani iyi. Tiyelezgere kuti dokotala uyo wasanga munkhwala wiza mu cipinda ico ŵamugonekani, ndipo wakuyowoya kuti waliyose uyo wamwenge munkhwala wake na kulondezga ulongozgi wake wacilenge. Wuli usange ŵanyinu ŵanandi ŵakana kulondezga ivyo dokotala uyu wayowoya cifukwa ca kughanaghana kuti cingaŵa cakusuzga comene kumwa munkhwala uwu ndiposo kulondezga ulongozgi wake? Kasi namwe mungakana, uku pakwamba mukakhorwa kuti munkhwala uwu ungamucizgani? Yayi. Mukwenera kuti mungawonga comene, ndipo mungalondezga ulongozgi wa dokotala, mutepanji mungaphalirakoso ŵanyinu ivyo mwasankha. Waliyose wakwenera kuwonga comene Yehova cifukwa ca kutiwombora kwizira mu sembe ya Mwana wake iyo wakapeleka.—Ŵazgani Ŵaroma 6:17, 18.
17. Kasi mungalongora wuli kuti mukuwonga ivyo Yehova wacita kuti wamuwomborani?
17 Usange tikuwonga ivyo Yehova ndiposo mwana wake ŵacita mwakuti tiwombokwe ku kwananga na nyifwa, tilongorenge. (1 Yoh. 5:3) Tiyezgeyezgenge kulimbana na cizgoŵi cithu ca kwananga. Ticitirenge dala yayi kwananga, ndiposo kuŵa na umoyo waupusikizgi uwo ukwendezgana na kunangira dala. Cizgoŵi cantheura cikuyana waka na kuyowoya kuti tikuzirwiska yayi nesi kuwonga sembe yakuwombora. M’malo mwake tikulongora kuti tikuwonga mwa kuyezgayezga kulutilira kuŵa ŵatuŵa pa maso pa Ciuta. (2 Pet. 3:14) Tikulongoraso kuti tikuwonga para tikuphalirako ŵanji za kuwombokwa uku, mwakuti nawo ŵaŵe paubwezi na Yehova ndiposo kuti ŵaŵe na cigomezgo ca kuzakaŵa ŵamoyo kwamuyirayira. (1 Tim. 4:16) Nchakwenelera kuti timalirenge nyengo ndiposo nkhongono zithu pa kulumba Yehova na Mwana wake. (Mrk. 12:28-30) Ghanaghanirani waka, kunthazi tizamucizgikirathu ku kwananga. Tizamuŵa na umoyo wakufikapo kwamuyirayira nga umo Ciuta wakakhumbiranga. Vyose ivi vizamucitika cifukwa ca ivyo Yehova wacita kuti watiwombore.—Rom. 8:21.
[Mazgu ghamusi]
a Vikuwoneka kuti nthenda ya Fuluwenza ya ku Spain yikathandazgika mu vyaru vyose, ndipo yikakora ŵanthu ŵakujumpha hafu ya ŵanthu pa caru cose capasi. Pa ŵanthu 100 ŵaliwose awo ŵakakoleka na nthenda iyi, pafupifupi 10 ŵakafwa. Mwakupambana na Fuluwenza ya ku Spain, nthenda ya Ebola yikathandazgika comene yayi, kweni pa ŵanthu 100 ŵaliwose awo ŵakakoleka na nthenda iyi, 90 ŵakafwa.
Kasi Mungazgora Wuli?
• Cifukwa wuli mukukhumbikwira kuwombokwa?
• Kasi mukukhwaskika wuli na kujipeleka uko Yesu wakacita?
• Kasi mukuciwona wuli cawanangwa ca sembe yakuwombora ico Yehova wapeleka?
• Kasi mwakhuŵilizgika kucitaci cifukwa ca ivyo Yehova wacita kuti wamuwomborani?
[Cithuzithuzi pa peji 27]
Pa Zuŵa la Mphepeska, musofi mukuru wakimiranga Mesiya
[Cithuzithuzi pa peji 28]
Ivyo Abrahamu wakacita kuti wapeleke mwana wake, vikutisambizga vya sembe yakuzirwa iyo Yehova wakapeleka