Kuthemba Comene Yehova Kukovwira Kuti Timugomezgenge
“Yehova wakupulika para ndacema.”—SAL. 4:3.
1, 2. (a) Kasi Davide wakakumana na masuzgo wuli ghakofya? (b) Kasi ni masalmo wuli agho tidumbiskanenge?
THEMBA DAVIDE likati lawusa Israyeli kwa nyengo yitali, pamanyuma likasangana na masuzgo ghakuru. Mwana wake Abisalomu wakajipharazga yekha kuti ni themba, ndipo ici cikapangiska Davide kuti wacimbiremo mu Yerusalemu. Munthu uyo wakamupangiranga fundo wakamwendera mphiska, ndipo pa nyengo iyi ŵanthu ŵacoko waka ndiwo ŵakamulondezga. Davide wakakwera Lupiri lwa Maolive kwambura skapato uku wakulira. Pamasinda, Shimeyi wamumbumba ya Themba Sauli, wakamuponya na malibwe uku wakumung’ondoskera fuvu na kumutuka.—2 Sam. 15:30, 31; 16:5-14.
2 Kasi Davide wakanjira mu Sheol na citima ndiposo soni cifukwa ca vinthu ivi? Yayi, cifukwa wakathembanga Yehova. Ukaboni wa fundo iyi uli mu Salmo lacitatu ilo Davide wakalemba lakukhwaskana na kucimbira kwake. Ndiyo wakalembaso Salmo lacinayi. Masalmo agha ghakutipa cigomezgo cakuti Ciuta wakupulika na kuzgora malurombo. (Sal. 3:4; 4:3) Ghakutisimikizgira kuti Yehova wakuŵa na ŵateŵeti ŵake ŵakugomezgeka muhanya na usiku, kuŵakhozga ndiposo kuŵapa mtende na civikiliro. (Sal. 3:5; 4:8) Ntheura, tiyeni tisande masalmo agha na kuwona umo ghakutovwilira kuthemba Ciuta mwakuti timugomezgenge.
Para ‘Ŵanandi Ŵatiwukira’
3. Mwakuyana na Salmo 3:1, 2, kasi vinthu vikaŵa wuli kwa Davide?
3 Thenga likati: “Mitima ya Ŵaisrayeli yikulondezga Abisalomu.” (2 Sam. 15:13) Pakuzizwa na ico Abisalomu wakakhorweska naco ŵanthu, Davide wakati: “A Yehova! Mbanandi awo ŵakundiwukira. Mbanandi awo ŵakunena na mzimu wane, kuti, ‘Camusoŵa ciponosko ca Ciuta.’” (Sal. 3:1, 2) Ŵaisrayeli ŵanandi ŵakaghanaghananga kuti Yehova wamuponoskenge yayi Davide mu mawoko gha Abisalomu na gulu lake.
4, 5. (a) Kasi Davide wakaŵa na cigomezgo wuli? (b) Kasi mazgu ghakuti “wakukwezga mutu wane” ngakuzirwa wuli?
4 Kweni Davide wakawopa yayi, cifukwa wakathembanga comene Ciuta. Wakimba kuti: “Kweni imwe, a Yehova, ndimwe nguru yakundizingilira; ucindami wane na wakukwezga mutu wane.” (Sal. 3:3) Davide wakagomezganga kuti Yehova wamuvikilirenge nga umo nguru panji kuti ciskango cikuvikililira mutu wa msilikari. Apo wakacimbiranga, Davide wakaŵa mucekuru, ndipo wakayuyulika comene mwakuti wakasindama na kudika cidiko ku mutu. Kweni Wapacanya Nkhanira wakasintha vinthu na kumupa Davide ucindami. Yehova wakamovwira kuti wimilire na kwinuska mutu wake. Davide wakacema Ciuta cifukwa wakaŵa na cigomezgo cakuti wamuzgorenge. Kasi namwe mukulongora kuti mukuthemba Yehova?
5 Pakuyowoya mazgu ghakuti “wakukwezga mutu wane,” Davide wakamanya kuti Yehova ndiyo wamovwirenge. Mu Baibolo linyake, mazgu agha ghali kulembeka kuti: ‘Kweni imwe, A FUMU, nyengo zose mukunivikilira ku ulwani, ndimwe mukunipa kutonda kwane na kuwezgerapo cikanga cane.’ (Today’s English Version) Pa mazgu ghakuti “wakukwezga mutu wane,” buku linyake likuti: “Usange Ciuta wakukwezga . . . ‘mutu’ wa munthu, wakumuzuzga na cigomezgo ndiposo cikanga.” Pakuti wakawukapo pa cizumbe ca Israyeli mwakucicizgika, Davide wakenera nadi kuthika lusoko. Kweni ‘mutu wake ukati wakwezgeka’ wakasangaso nkhongono, cikanga, ndipo wakathemba comene Ciuta.
‘Yehova Wazgorenge’
6. Cifukwa wuli Davide wakati lurombo lwake lwazgoreka kufuma ku lupiri lwakupatulika lwa Yehova?
6 Cifukwa ca kuthemba na kugomezga Yehova, Davide wakayowoyaso kuti: “Nkhucemerezga kwa Yehova, ndipo wakundizgora mu lupiri lwake lwakupatulika.” (Sal. 3:4) Pakulondezga mazgu gha Davide, likasa la pangano, ilo likimiranga kuŵapo kwa Ciuta, likatolekera ku Lupiri lwa Ziyoni. (Ŵazgani 2 Samuel 15:23-25.) Lekani pamasinda, Davide wakati lurombo lwake lwazgoreka kufuma ku lupiri lwakupatulika lwa Yehova.
7. Cifukwa wuli Davide wakawopanga yayi?
7 Davide wakaŵavya wofi cifukwa wakaŵa na cigomezgo cose kuti Ciuta wazgorenge lurombo lwake. Lekani wakimba kuti: “Nkhugona pasi na kugona tulo; nkhuwukaso cifukwa Yehova wakundipa nkhongono.” (Sal. 3:5) Nanga ungaŵa usiku apo ŵalwani ŵangamuwukira mwamabuci, Davide wakatondekanga yayi kugona. Wakagomezganga kuti wawukenge, cifukwa ivyo vikamucitikirapo vikamovwira kuthemba nkhongono za Ciuta zambura kutondeka. Nase tiwopenge yayi para tikudemelera ku “nthowa za Yehova” na kuleka kumusida.—Ŵazgani 2 Samuel 22:21, 22.
8. Kasi Salmo 27:1-4 likulongora wuli umo Davide wakathemberanga Ciuta?
8 Salmo lake linyake likulongoraso kuti Davide wakagomezganga na kuthemba comene Ciuta. Salmo ili likuti: “Yehova ndiye kungweruka kwane na ciponosko cane, kasi ine ndopenge njani? Yehova ndiye linga la umoyo wane; kasi ine nditenthemenge njani? . . . Nanga vita vyandigoŵera, mtima wane kuti wopenge cara. . . . Kanthu kamoza ndaromba kwa Yehova, kenekako ndiko ndipenjenge; kuti ndikhalirire mu nyumba ya Yehova mazuŵa ghose gha umoyo wane, mwakuti ndidaŵirenge utozi wa Yehova, na [kutataŵa] vya mu tempele lake.” (Sal. 27:1-4) Usange namwe mukukolerana nagho mazgu agha, nyengo zose musangikenge pa maungano gha mpingo.—Heb. 10:23-25.
9, 10. Kasi mazgu gha pa Salmo 3:6, 7, ghakulongora kuti Davide wakaŵa na mzimu wakuwezgera? Longosorani.
9 Nangauli mwana wake wakamuwukira, ndiposo ŵanthu ŵanandi ŵakamugalukira, kweni Davide wakimba kuti: “Ndirije kopa vikwi khumi vya ŵanthu awo ŵajimikira ine zingirizge. Wukani, a Yehova; ndiponoskani, ‘mwe Ciuta wane! Cifukwa mukupuzura vimphindikwa vyane pa thama; mukutekenyura mino gha ŵaheni.”—Sal. 3:6, 7.
10 Davide wakaŵavya mzimu wakuwezgera. Wakagomezganga kuti Ciuta ndiyo ‘wapuzurenge’ thama la ŵalwani ŵake panji kuti ndiyo waŵawezgerenge. Davide wakakopera buku la Dango, ndipo wakamanyanga mazgu gha Yehova ghakuti: “Kuwezgera nduzga nkhwane, na kunana.” (Dute. 17:14, 15, 18; 32:35) Kweniso ni mulimo wa Ciuta ‘kutekenyura mino gha ŵaheni.’ Mazgu ghakuti kutekenyura mino ghakung’anamura kugulura nkhongono ŵalwani. Yehova wakumanya awo mbaheni cifukwa “ wakulaŵiska mu mtima.” (1 Sam. 16:7) Tikuwonga comene kuti Ciuta wakutipa cipulikano na nkhongono kuti timikane na muheni mulara, Satana, uyo sonosono apa wajalirikenge mu cizongwe nga ni nkharamu yakuwuruma kweni yambura mino, ndipo ico cikumwenelera ni pharanyiko lekha.—1 Pet. 5:8, 9; Uvu. 20:1, 2, 7-10.
“Cilimo Ciponosko mwa Yehova”
11. Cifukwa wuli tikwenera kulombera Ŵakhristu ŵanyithu?
11 Davide wakamanya kuti Yehova yekha ndiyo wangamuponoska mu masuzgo ghake ghose. Kweni kuti wakajighanaghaniranga yekha pera yayi. Wakaghanaghanirangaso ŵanji awo ŵakaŵa paubwezi na Yehova. Lekani Davide wakamalizga salmo ili na mazgu ghakuti: “Cilimo ciponosko mwa Yehova; citumbiko cinu ciŵe pa ŵanthu ŵinu.” (Sal. 3:8) Nangauli Davide wakaŵa na masuzgo ghakuru, kweni wakaghanaghanirangaso ŵanthu wose ŵa Yehova, ndipo wakaŵa na cigomezgo cakuti ŵatumbikikenge. Asi nase tikwenera kughanaghanira Ŵakhristu ŵanyithu? Tiŵazunurenge mu malurombo ghithu kuti Yehova waŵape mzimu wake utuŵa mwakuti ŵaŵe na cikanga ndiposo cigomezgo pakupharazga makani ghawemi.—Efe. 6:17-20.
12, 13. Kasi nchivici cikacitikira Abisalomu, ndipo Davide wakacita wuli?
12 Abisalomu wakafwa nyifwa ya cikhozga soni comene, ndipo ili ni cenjezgo ku wose awo ŵakusuzga ŵanji comenecomene ŵakuphakazgika ŵa Ciuta, nga umo wakaŵira Davide. (Ŵazgani Zintharika 3:31-35.) Pakacitika nkhondo ndipo ŵasilikari ŵa Abisalomu ŵakathereskeka. Abisalomu wakakwera pa nyuru panji kuti mbunda na kucimbira. Pakuti wakaŵa na sisi litali kweniso likhomi, apo wakasorotanga mu nkhorongo sisi lake likakoleka ku munthavi wa cikhuni. Mbunda yikamuleka papo uku wakuning’ina ndipo pakaŵavya cakuti wangacita, mpaka Joabu wakamusanga na kumukoma mwa kumulasa na tumikondo tutatu pa mtima.—2 Sam. 18:6-17.
13 Kasi Davide wakakondwa wati wapulika ivyo vikawira mwana wake? Yayi. M’malo mwake, wakaŵa na citima cikuru comene, wakalira kuti: ‘Okwe, mwana wane Abisalomu! mwana wane! mwana wane Abisalomu! Mphanyi ndakufwira ine, ‘we Abisalomu mwana wane, mwana wane.’ (2 Sam. 18:24-33) Joabu ndiyo wakacita kumupembuzga Davide kuti waleke kuŵa na citima cakujumphizga. Umaliro wa Abisalomu ukaŵa uheni comene, wakakumana na soka ili cifukwa ca kujikuzga uko kukamupangiska kuti wawukire awiske, munthu wakuphakazgika wa Yehova.—2 Sam. 19:1-8; Zinth. 12:21; 24:21, 22.
Davide Wakalongoraso Kuti Wakathembanga Ciuta
14. Kasi tingayowoyaci vyakukhwaskana na uyo wakata Salmo 4?
14 Salmo 4 nalo ni lurombo ulo Davide wakaromba kufumira pasi pa mtima, ndipo lukulongora kuti wakathembanga comene Yehova. (Sal. 3:4; 4:3) Panji Davide wakata sumu iyi kuti wawonge Ciuta pamasinda pakuti ciŵembu ca Abisalomu catondeka. Vingacitika kuti wakaghanaghaniranga Ŵalevi awo ŵakaŵa ŵimbi. Kwali ndimo vikaŵira, kweni kughanaghanirapo pa salmo ili kungatovwira kuti tithembenge comene Yehova.
15. Cifukwa wuli tingalomba na cigomezgo kwa Yehova kwizira mwa Mwana wake?
15 Davide wakalongoraso kuti wakathembanga comene Ciuta ndipo wakaŵa na cigomezgo cakuti wazgorenge malurombo ghake. Wakimba kuti: “Ndizgorani para nkhucema, ‘mwe Ciuta wa urunji wane! Para nkhazingiziwa mukandiŵika pa usani. Nicitirani ucizi, mupulike kuŵeya kwane.” (Sal. 4:1) Nase tingaŵa na cigomezgo cakuyana waka usange tikucita urunji. Para tikumanya kuti Yehova uyo ni “Ciuta wa urunji” wakutumbika ŵakunyoloka, tingamulomba na cigomezgo cose kwizira mwa Mwana wake mu cipulikano ca sembe yake yakuwombora. (Yoh. 3:16, 36) Ici cikovwira kuti pakati pithu paŵenge mtende.
16. Cifukwa wuli Davide wakathika lusoko?
16 Nyengo zinyake tingakumana na suzgo ilo lingatipoka cigomezgo cithu. Davide nayo vikwenera kuti vikamucitikirapo, cifukwa wakimba kuti: “Imwe mwa ŵanthu, mpaka zuŵaci ucindami wane tiuzgokenge soni? Mpaka zuŵaci timutemwenge mazgu gha waka na kulondora vyautesi?” (Sal. 4:2) Mazgu ghakuti “mwa ŵanthu” ghakuyowoya ŵanthu awo ŵakeneranga yayi kulongoreka lusungu. Ŵalwani ŵa Davide ‘ŵakatemwanga mazgu gha waka.’ Mu Baibolo linyake mazgu agha ghali kung’anamulika kuti: ‘Kasi imwe mutemwenge fundo zautesi mpaka pawuli na kupenja ŵaciuta ŵatesi?’ (New International Version) Nanga nipara tingagongoweskeka na ivyo ŵanji ŵangacita, tikwenera kulutilira kulomba na mtima wose na kulongora kuti tikugomezga Ciuta waunenesko.
17. Longosorani umo tingacitira mwakukolerana na Salmo 4:3.
17 Tingawonaso kuti Davide wakagomezganga comene Ciuta mu mazgu ghakuti: “Manyani kuti Yehova wajipatulira yekha mweneuyo wakuca naye; Yehova wakupulika para ndacema.” (Sal. 4:3) Kuti tilutilire kugomezgeka kwa Yehova tikukhumbikwira cikanga ndiposo kumuthemba comene. Mwaciyelezgero, mikhaliro iyi njakukhumbikwa comene ku mbumba ya Cikhristu para mbali wawo wambura kupera wasezgeka. Ciuta wakutumbika awo mbakugomezgeka kwa iyo na kulondezga malango ghake. Ŵanthu ŵa Yehova ŵakuŵa na cimwemwe para ŵakugomezgeka kwa iyo na kumuthemba comene.—Sal. 84:11, 12.
18. Mwakuyana na Salmo 4:4, kasi tikwenera kucitaci usange ŵanji ŵatiyowoyera panji kuticitira viheni?
18 Kasi tingacita wuli usange yunji watiyowoyera panji kuticitira cinthu cinyake ico catikhuŵazga? Tingalutilira kuŵa ŵakukondwa para tikucita ivyo Davide wakayowoya, apo wakati: “Kalipani, kweni muleke kwananga; yowoyani mu mtima winu pa vitara vinu ndipo mukhale cete.” (Sal. 4:4) Para ŵanji ŵatiyowoyera panji kuticitira vinthu viheni, tileke kwananga mwa kuwezgera. (Rom. 12:17-19) Tingamuphalira Yehova mu lurombo para tili kwa tekha umo tikujipulikira. Para talomba, nkhani iyo tingamba kuyiwona mwakupambana na umo tayiwoneranga pakwamba. (1 Pet. 4:8) Cakuzirwa comene pa nkhani iyi ni ulongozgi wa Paulosi, uwo ukwenera kuti ukafuma pa Salmo 4:4, uwo ukuti: “Para mwatukutwa, muleke kwananga; dazi lileke kunjira uku mucali kutukutwa, ndipo muleke kumupa malo Dyabulosi.”—Efe. 4:26, 27.
19. Kasi Salmo 4:5 lingatovwira wuli pa nkhani ya kusopa?
19 Pakuyowoya za kukhumbikwa kwa kugomezga Ciuta, Davide wakimba kuti: “Pelekani visopo vyakwenelera, ndipo mugomezgenge Yehova.” (Sal. 4:5) Visopo panji kuti sembe izo Ŵaisrayeli ŵakapelekanga zikaŵanga zacandulo pekha para ŵazipeleka na mtima uwemi. (Yes. 1:11-17) Kuti sembe zithu ziŵe zakuzomerezgeka kwa Ciuta, nase tikwenera kuŵa na vilato viwemi ndiposo kumugomezga comene.—Ŵazgani Zintharika 3:5, 6; Ŵahebere 13:15, 16.
20. Kasi mazgu ghakuti ‘yinuskirani pa ise kungweruka kwinu’ ghakung’anamuraci?
20 Davide wakalutizga kuti: “Mbanandi awo ŵakuti, ‘Ndinjani tiwatiwoneske kanthu kawemi? A Yehova yinuskirani pa ise kungweruka kwa cisko cinu!’” (Sal. 4:6) Mazgu ghakuti ‘kungweruka kwa cisko ca Yehova’ ghakung’anamura lusungu lwake. (Sal. 89:15) Ntheura, apo Davide wakarombanga kuti: “yinuskirani pa ise kungweruka kwa cisko cinu,” wakang’anamuranga kuti tilongorani lusungu. Cifukwa cakuti tikugomezga Yehova, wakuticitira lusungu ndipo tili na cimwemwe apo tikucita khumbo lake.
21. Kasi tisangenge vici para tikucitako mwakukwana mulimo wa vuna uwo ukucitika?
21 Pakughanaghanira za cimwemwe ico ŵanthu ŵa mu nyengo yavuna ŵakuŵa naco, Davide wakimba kwa Yehova kuti: “Mwaŵika cimwemwe mu mtima wane kwakuluska papo mbuto zawo na vinyo vyandana.” (Sal. 4:7) Nase tingasimikizga kuti tingaŵa na cimwemwe cakufumira pasi pa mtima usange tikucitako mulimo wakuvuna mwauzimu uwo ukucitika. (Luka 10:2) Apo ŵakuphakazgika ŵakulongozga, tikukondwa kuwona kuti awo ŵakucita mulimo wa ‘vuna’ ŵakusazgikirasazgikira. (Yes. 9:3) Kasi namwe mukucitako mwakukondwa mulimo wa vuna?
Lutilirani Kuthemba Comene Ciuta
22. Mwakuyana na Salmo 4:8, kasi Ŵaisrayeli ŵakakhalanga wuli para ŵasunga Dango la Ciuta?
22 Davide wakamalizga Salmo ili na mazgu ghakuti: “Mu cimango tindigone pasi na kugona tulo pakuti imwe Yehova mwandikhazika pa kufwasa.” (Sal. 4:8) Para Ŵaisrayeli ŵasunga Dango la Yehova ŵakaŵanga nayo pa mtende ndiposo ŵakavikilirikanga. Mwaciyelezgero, “Ŵayuda na Ŵaisrayeli ŵakakhala makoraghene” mu nyengo ya Solomoni. (1 Mathe. 4:25) Awo ŵakuthemba Yehova ŵakukhala mwamtende. Nga ni Davide, tikugona mwakufwasa cifukwa Ciuta wakutivilikira.
23. Kasi tingandula wuli para tikuthemba comene Ciuta?
23 Tiyeni tilutilire kuteŵetera Yehova na cigomezgo cose. Na cipulikano tiyeni tilombe mwakuti tiŵe na “mtende wa Ciuta uwo ukuluska ghanoghano lililose.” (Fil. 4:6, 7) Para tingacita nthena tiŵenge na cimwemwe cikuru. Na cigomezgo cose tiwopenge yayi ivyo vili munthazi para tilutilirenge kuthemba comene Yehova.
Kasi Mungazgora Wuli?
• Kasi ni masuzgo wuli agho Davide wakakumana nagho cifukwa ca Abisalomu?
• Kasi Salmo 3 likutipa wuli cigomezgo?
• Kasi Salmo 4 likutovwira wuli kuthemba Yehova?
• Kasi tingandula wuli para tikuthemba comene Ciuta?
[Cithuzithuzi pa peji 29]
Nanga ni apo wakacimbiranga Abisalomu, Davide wakalutilira kugomezga Yehova
[Vithuzithuzi pa peji 32]
Kasi namwe mukuthemba comene Yehova?