Cifukwa Wuli Tikwenera Kulomba Kwizira mu Zina la Yesu?
KANANDI Yesu wakasambizganga ŵanthu kulomba. Ŵalongozgi ŵa Ciyuda ŵa mu nyengo yake, ŵakalombanga “muzimphatukano za mu misewu.” Cifukwa wuli? “Kuti ŵanthu ŵaŵawone.” Iwo ŵakakhumbanga kuti ŵaŵawonenge nga mbanthu ŵakusopa. Ŵanandi ŵakalombanga malurombo ghatali ndiposo mwakuwerezgawerezga, ndipo ŵakaghanaghananga kuti para ŵangayowoya “mazgu ghanandi,” malurombo ghawo ghapulikikwenge. (Mateyu 6:5-8, Phangano Liphya) Yesu wakayowoya pakweru kuti kacitiro aka kakaŵa kambura candulo. Iyo wakawovwira ŵanthu ŵawemi mtima kumanya vyakuti ŵaleke kuyowoya para ŵakulomba. Kweniso, wakacita vinandi padera pa kuŵasambizga vyakuti ŵaleke kuyowoya para ŵakulomba.
Yesu wakasambizga kuti malurombo ghithu ghakwenera kulongora kuti tikukhumba kuti zina la Ciuta lituŵiskike, Ufumu Wake wize, ndiposo khumbo Lake licitike. Yesu wakasambizgaso kuti nchiwemi kulomba Ciuta kuti watovwire pa vinthu ivyo vikukhwaska umoyo withu. (Mateyu 6:9-13; Luka 11:2-4) Yesu wakayowoya ntharika iyo yikulongora kuti para tikulomba tikwenera kufwilirapo, kuŵa na cipulikano, ndiposo kujiyuyura usange tikukhumba kuti Yehova wapulike malurombo ghithu. (Luka 11:5-13; 18:1-14) Wakakhozgera fundo iyi kwizira mu ivyo wakacitanga pakulomba.—Mateyu 14:23; Marko 1:35.
Mwambura kukayika, ulongozgi wake ukawovwira ŵasambiri ŵake kuti ŵalombenge kwa Ciuta mwakwenelera. Ndipouli, Yesu wakalindizga mpaka pa usiku waumaliro pambere wandafwe kuti wapeleke sambiro lakuzirwa comene ku ŵasambiri ŵake lakukhwaskana na lurombo.
“Kusintha Kukuru pa Nkhani ya Lurombo”
Pa usiku waumaliro wa umoyo wake, Yesu wakakhozga ŵapositole ŵake ŵakugomezgeka. Iyi yikaŵa nyengo yiwemi yakuti waŵaphalire fundo yiphya. Yesu wakati: “Ine ndine nthowa, na unenesko, na umoyo: palije munthu wakwiza ku Ŵadada, kweni mwa Ine pera.” Pamanyuma wakaŵaphaliraso kuti: “Ndipo cose ico mwamkulomba mu zina lane, ceneico nditi ndicitenge, mwakuti Ŵawiske ŵacindikikire mu Mwana. Usange mwamkulomba kanthu kwa Ine mu zina lane, nditi ndikacitenge.” Paumaliro wa cidumbirano na ŵapositole ŵake, wakati: “Kufika kuno ku lero, mulije kulomba kanthu mu zina lane: lombani, ndipo muti mupokerenge, kuti cimwemwe cinu cifiskike.”—Yohane 14:6, 13, 14; 16:24.
Mazgu agha ghakaŵa ghakuzirwa comene. Dikishonare linyake ilo likulongosora Baibolo likayowoya kuti ivyo Yesu wakayowoya vikapangiska “kusintha kukuru pa nkhani ya lurombo.” Yesu kuti wakakhumbanga kuti malurombo ghalutenge kwa iyo yayi, m’malo mwake wakalongora nthowa yiphya iyo tingamufikira Yehova Ciuta.
Kwambira kale, Ciuta wakutegherezga malurombo gha ŵateŵeti ŵake ŵakugomezgeka. (1 Samuel 1:9-19; Salmo 65:2) Kufuma apo Ciuta wakapangana phangano na Ŵaisrayeli, ŵanthu wose awo ŵakakhumbanga kuti malurombo ghawo ghapulikikwe, ŵakeneranga kuzomera kuti Ŵaisrayeli ŵakaŵa mtundu wakusankhika na Ciuta. Ndipo pamanyuma pake, mu nyengo ya Solomoni, ŵanthu ŵakeneranga kumanya kuti malo ghakupelekeramo sembe kwa Ciuta ghakaŵa pa tempele. (Duteronome 9:29; 2 Midauko 6:32, 33) Nangauli ndimo vikaŵira, nthowa ya kasopero iyi yikaŵa ya kanyengo kacoko. Nga ni umo mpositole Paulosi wakalembera, Dango ilo likapelekeka ku Ŵaisrayeli, ndiposo sembe izo zikapelekekanga ku tempele, vikaŵa “muzgezge waka wa vinthu viwemi ivyo vikwiza, kuti nchikozgo ceneko ca vinthu ivyo viliko cara.” (Ŵahebere 10:1, 2, Phangano Liphya) Vinthu vyanadi vikeneranga kunjira m’malo mwa vinthu ivyo vikaŵa muzgezge. (Ŵakolose 2:17) Kwambira mu cilimika ca 33 C.E., kuti munthu waŵe paubwezi na Yehova, vikathembanga pa kupulikira Dango ilo likapelekeka kwa Mozesi yayi. M’malo mwake, ubwezi wake na Ciuta ukathembanga pa kupulikira Yesu Khristu, uyo Dango likayowoyanga.—Yohane 15:14-16; Ŵagalatiya 3:24, 25.
Zina “Ilo Nda Pacanya pa Mazina Ghose”
Yesu wakambiska nthowa yiwemi comene ya kumufikira Yehova mu lurombo. Iyo mwene wakayowoya kuti ni mubwezi, ndipo wakujura nthowa yakuti Ciuta wapulikenge ndiposo kuzgora malurombo ghithu. Kasi nchivici cikupangiska Yesu kuti waŵe nthowa yithu?
Pakuti tose tili kubabika ŵakwananga, palije mulimo uwo tingacita panji sembe iyo tingapeleka mwakuti tijitozge ku kwananga, panji kuti tiŵe paubwezi na Yehova Ciuta, uyo ni mutuŵa. (Ŵaroma 3:20, 24; Ŵahebere 1:3, 4) Yesu wakapeleka umoyo wake wambura kwananga kuti watiwombole ku zakwananga zithu. (Ŵaroma 5:12, 18, 19) Antheura, wose awo ŵakukhumba kuti ŵatuŵiskike ku zakwananga, ŵali na mwaŵi wa kuŵa paubwezi na Yehova na kuŵa na “cikanga” kwa Ciuta, kweni pekha para ŵali na cipulikano mu sembe ya Yesu, na kulomba mu zina lake.—Ŵaefeso 3:11, 12.
Para tikulomba mu zina la Yesu, tikulongora cipulikano cithu mu vigaŵa vitatu vya milimo iyo wakucita kuti wafiske khumbo la Ciuta. Milimo iyi ni: (1) Iyo ni “mwanamberere wa Ciuta,” ndipo sembe yake yikupangiska kuti zakwananga zigowokereke. (2) Wakawuskika na Yehova ndipo sono ni “musofi mukuru,” uyo wakupeleka vitumbiko ku ŵanthu kwizira mu sembe yake yakuwombora. (3) Iyo yekha ni “nthowa” yakumufikira Yehova mu lurombo.—Yohane 1:29; 14:6; Ŵahebere 4:14, 15.
Para tikulomba mu zina la Yesu, tikumucindika. Nchindi za nthena izi zikumwenelera cifukwa khumbo la Yehova ndakuti: “Mu zina la Yesu khongono lose ligwadirenge . . . ndipo kuti lulimi lose luzomere kuti Yesu Khristu ndi Fumu, ku ucindami wa Ciuta Ŵawiske.” (Ŵafilipi 2:10, 11) Cakuzirwa comene nchakuti, kulomba mu zina la Yesu kukucindika Yehova, uyo wakapeleka Mwana wake mwakuti tisange candulo.—Yohane 3:16.
Kuti tipulikiske makora milimo yakuzirwa iyo Yesu wali nayo, Baibolo likuzunura mazina ghanandi gha vithokozo agho ghakulongosora za iyo. Mazina ghose agha ghakutovwira kuti tipulikiske makora vitumbiko ivyo tikusanga cifukwa ca ivyo Yesu wali kucita, wakucita sono, ndiposo ivyo wazamuticitira kunthazi. (Wonani bokosi lakuti “Mulimo Wakuzirwa wa Yesu,” pa peji 12.) Mwanadi, Yesu wali kupika “zina ilo nda pacanya pa mazina ghose.”a Mazaza ghose kucanya na pasi ghali kupika kwa iyo.—Ŵafilipi 2:9; Mateyu 28:18.
Kulomba Mwacizgoŵi Waka Yayi
Nga ni umo tawonera, tikwenera kulomba mu zina la Yesu usange tikukhumba kuti Yehova wapulike malurombo ghithu. (Yohane 14:13, 14) Ndipouli tikwenera yayi kuwerezga waka mazgu ghakuti “mu zina la Yesu” mwacizgoŵi waka. Cifukwa wuli?
Wonani ciyelezgero ici. Para mukulemba kalata ya mu Cingelezi yakufumbira nchito, paumaliro wa kalata iyo mukulemba mazgu ghakuti “ndine winu wakugomezgeka.” Kasi mazgu agha ghakulongora umo mukujipulikira nadi, panji mukulondezga waka kalembero ka kalata yakufumbira nchito? Antheura, para tikuzunura zina la Yesu mu malurombo ghithu, tikwenera kumanya ng’anamuro lake, m’malo mwa kumalizga lurombo mwacizgoŵi waka nga ni umo tikulembera mazgu ghaumaliro gha mu kalata yakufumbira nchito. Nangauli tikwenera ‘kulomba kwambura kuleka,’ tikwenera kulomba na ‘mtima wose,’ mwacizgoŵi waka yayi.—1 Ŵatesalonika 5:17; Salmo 119:145.
Kasi mungacita wuli kuti muleke kuyowoya mwacizgoŵi waka mazgu ghakuti “mu zina la Yesu”? Mwalekeraci kulanguruka pa mikhaliro yakukondweska ya Yesu? Ghanaghanirani ivyo Yesu wamucitirani sono ndiposo ivyo wakunweka kuzakamucitirani. Para mukulomba, wongani Yehova ndiposo murumbani cifukwa ca kutuma mwana wake. Peneapo mukucita ntheura, muzamugomezga comene layizgo la Yesu lakuti: “Usange mwamkuromba kanthu ku Ŵadada, ŵamkumupani mu zina lane.”—Yohane 16:23.
[Mazgu ghamusi]
a Mwakuyana na dikishonare lakulembeka na Vine la Expository Dictionary of New Testament Words, lizgu la Cigiriki lakuti “zina” lingang’anamura ivyo zina ilo likung’anamura, mazaza gha munthu, nkharo yake, udindo wake, nchindi zake na nkhongono zake.
[Mazgu Ghakukhozgera pa peji 11]
Tilombenge na ‘mtima wose,’ mwacizgoŵi waka yayi
[Bokosi/Cithuzithuzi pa peji 12]
MULIMO WAKUZIRWA WA YESU
Kuti tipulikiske makora mulimo uwo Yesu wali kupika, tiyeni tiwone mazina ghanyake gha vithokozo agho wakumanyikwa nagho.
Ameni.—2 Ŵakorinte 1:19, 20; Civumbuzi 3:14.
Mpositole.—Ŵahebere 3:1.
Cilongozgi wa Umoyo.—Milimo 3:15.
Khristu panji Mesiya.—Mateyu 16:16; Yohane 1:41.
Dada Wamuyirayira.—Yesaya 9:6.
Kaboni Wakugomezgeka.—Civumbuzi 1:5.
Muliska Muwemi.—Yohane 10:11.
Mutu wa Mpingo.—Ŵaefeso 5:23.
Musofi Mukuru.—Ŵahebere 4:14, 15.
Emanueli.—Mateyu 1:23.
Mweruzgi.—Milimo 10:42.
Karonga.—Civumbuzi 19:16.
Mwanamberere wa Ciuta.—Yohane 1:29.
Adamu Waumaliro.—1 Ŵakorinte 15:45.
Mulongozgi.—Mateyu 23:10.
Fumu.—Yohane 13:13.
Muphemaniski.—1 Timote 2:5.
Mikayeli Mungelo Mulara.—1 Ŵatesalonika 4:16; Yuda 9.
Ciuta Wankhongono.—Yesaya 9:6.
Karonga wa Cimango.—Yesaya 9:6.
Mponoski.—Luka 2:11.
Mwana wa Ciuta.—Yohane 1:34.
Mwana wa Munthu.—Mateyu 8:20.
Msambizgi.—Yohane 13:13.
Mazgu.—Yohane 1:1.
Wawupu Wakuzizwiska.—Yesaya 9:6.