Umo Mungaconthera Mtima wa Ŵabali Ŵinu Ŵambura Kugomezga

YESU KHRISTU wakati: “Luta ku nyumba ku ŵabali ŵako, ndipo ukaŵaphalire vinthu vyose ivyo Yehova wakucitira na cisungusungu ico wakaŵa naco pa iwe.” Pa nyengo iyi, wakwenera kuti wakaŵa ku Gadara, kumwera ca kumafumiro gha dazi kwa Nyanja ya Galileya, ndipo wakayowoyanga na munthu uyo wakakhumbanga kuŵa mulondezgi wake. Mazgu gha Yesu ghakulongora kuti wakamanyanga umo ŵanthu ŵaliri, kuti ŵali na khumbo la kuphalirako ŵabali ŵawo nkhani zakukondweska kweniso zakuzirwa.—Mrk. 5:19.

Mazuŵa ghano napo, ŵanthu ŵakutemwa kuphalirako ŵabali ŵawo nkhani zakuzirwa. Ku vigaŵa vinyake, ŵanthu ŵakutemwa comene kuphalirako ŵabali ŵawo vinthu kuluska kunyake. Ntheura, para munthu wamba kusopa Ciuta waunenesko, Yehova, kanandi wakukhumba kuphalirako ŵabali ŵake cigomezgo cake ciphya. Kweni kasi wangacita wuli kuti waconthe mtima wa ŵabali ŵake awo ŵali mu cisopa cinyake, panji awo ŵakuleka kusopa? Baibolo likupeleka ulongozgi uwemi pa nkhani iyi.

Mu nyengo ya Ŵakhristu ŵakwambilira, Andireya wakaŵa yumoza wa ŵanthu ŵakwamba kumanya kuti Yesu ni Mesiya. Kasi wakadankha kuphalira njani nkhani iyi? “Iyo uyu [Andireya] wakasanga mukuru wake Simoni, ndipo wakati kwa iyo: ‘Tamusanga Mesiya’ (ilo likung’anamura Khristu).” Andireya wakalongozgera Petrosi kwa Yesu, ndipo ici cikawovwira kuti Petrosi waŵe msambiri wa Yesu.—Yoh. 1:35-42.

Pakati pajumpha vyaka vinkhondi na cimoza, Petrosi wakaŵa mu Yopa, ndipo wakaphalirika kuti walute kumpoto kwa Kesareya ku nyumba ya Koroneliyo, mulara wa ŵasilikari. Kasi Petrosi wakasangamo anjani mu nyumba ya Koroneliyo? Baibolo likuti: “Ndipo nadi, Koroneliyo wakaŵalindizganga [Petrosi na awo wakaŵa nawo] ndipo wakaŵa kuti waŵacemera pamoza ŵabali ŵake na ŵabwezi ŵake ŵa pa mtima.” Apa Koroneliyo wakapeleka mwaŵi ku ŵabali ŵake kuti ŵapulike ivyo Petrosi wayowoyenge na kusankha ŵekha cakucita.—Mil. 10:22-33.

Kasi tikusambirapo vici pa umo Andireya na Koroneliyo ŵakacitira na ŵabali ŵawo?

Andireya na Koroneliyo ŵakacitapo kanthu. Andireya wakalongozgera Petrosi kwa Yesu, ndipo Koroneliyo wakacema ŵabali ŵake kuti ŵapulike ivyo Petrosi wayowoyenge. Kweni Andireya na Koroneliyo ŵakaŵacicizga yayi ŵabali ŵawo, panji kuŵakopa mwauryarya kuti ŵaŵe ŵalondezgi ŵa Khristu. Kasi tikusambirapo vici? Nase tikwenera kucita mwakuyana waka. Tingaŵaphalirako fundo zinyake ŵabali ŵithu, tingaŵawovwira kuti ŵamanye unenesko wa mu Baibolo ndiposo kuti ŵakumane na Ŵakhristu ŵanyithu. Ndipouli, tikucindika wanangwa wawo wa kusankha ndipo tikugega kuŵacicizga. Kuti timanye umo tingaŵawovwilira ŵabali ŵithu, tiyeni tiwone ciyelezgero ca Jürgen na Petra, ŵakutorana ŵa ku Germany.

Petra wakasambira Baibolo na Ŵakaboni ŵa Yehova na kubapatizika. Mfumu wake wakaŵa msilikari. Pakwamba, Jürgen wakakondwa yayi na ivyo muwoli wake wakasankha. Kweni nyengo yikati yajumphapo, wakamanya kuti Ŵakaboni ŵakupharazga unenesko wa mu Baibolo. Nayo wakapatulira umoyo wake kwa Yehova, ndipo pa nyengo yasono ni mulara mu mpingo. Kasi wakupeleka ulongozgi wuli pa nkhani ya kucontha mtima wa ŵabali ŵithu awo tikupambana nawo cisopa?

Jürgen wakati: “Tikwenera yayi kucicizga ŵabali ŵithu panji kuŵasambizga vinthu vinandinandi. Ici cingaŵapangiska kuti ŵakane comene. Kweni cingaŵa ciwemi usange tingaŵaphalirangako mwaluso fundo zicoko waka zakukondweska nyengo na nyengo. Kweniso cingaŵa ciwemi comene kuti tiŵalongore ku ŵabali awo ni nthanga zawo ndiposo awo ŵakutemwa vinthu vyakuyana na ivyo iwo ŵakutemwa. Para tingacita nthena, cingaŵa cipusu kuŵawovwira.”

Mu nyengo ya Ŵakhristu ŵakwambilira, mpositole Petrosi na ŵabali ŵa Koroneliyo ŵakapulikira luŵiro uthenga wa mu Baibolo. Kweni ŵanyake ŵakacedwa kusankha cakucita.

Ŵabali ŵa Yesu ŵanandi ŵakaŵa na cipulikano mwa iyo apo wakacitanga uteŵeti wake. Mwaciyelezgero, vikulongora kuti mpositole Yakobe na mpositole Yohane ŵakaŵa ŵanung’una ŵa Yesu, ndipo mama wawo, Salome, wakaŵa mama wake mucoko. Salome wakwenera kuti wakaŵa yumoza wa “ŵanakazi ŵanji ŵanandi, awo ŵakaŵateŵeteranga [Yesu na ŵapositole] na ivyo ŵakaŵa navyo.”—Luka 8:1-3.

Ndipouli, ŵabali ŵa Yesu ŵanyake ŵakapulikana mwa iyo nyengo yeneyiyo yayi. Mwaciyelezgero, pakati pajumpha caka cimoza kufuma apo Yesu wakabapatizikira, mizinda yikawungana mu nyumba kuti yipulikizge kwa iyo. “Kweni ŵabali ŵake ŵakati ŵapulika vya ici, ŵakaluta kuti ŵakamukore, pakuti ŵakatenge: ‘Wafuntha.’” Pakati pajumpha nyengo yicoko waka, apo ŵanung’una ŵa Yesu ŵakadumbanga vya ulendo wake, iyo wakaŵazgora mwakudunjika yayi. Cifukwa wuli? Cifukwa cakuti “ŵanung’una ŵake ŵakapulikananga mwa iyo cara.”—Mrk. 3:21; Yoh. 7:5.

Kasi tikusambirapo vici pa umo Yesu wakacitira na ŵabali ŵake? Wakakwiya yayi apo ŵabali ŵake ŵanyake ŵakayowoya kuti wafuntha. Pamanyuma pakuti wawuskika, Yesu wakakhozga ŵabali ŵake, apo wakawonekera kwa munung’una wake, Yakobe. Ici cikawovwira Yakobe na ŵanung’una ŵa Yesu ŵanyake kuti ŵakhorwe kuti iyo ni Mesiya nadi. Ntheura, iwo ŵakaŵa na ŵapositole na ŵanji mu cipinda camucanya mu Yerusalemu ndipo ŵakwenera kuti ŵakapokerako mzimu utuŵa. Yuda nayo wakaŵa munung’una wa Yesu. Nyengo yikati yajumphapo, Yakobe na Yuda ŵakapokera milimo yapadera.—Mil. 1:12-14; 2:1-4; 1 Kor. 15:7.

Nga umo vikaŵira mu nyengo ya Ŵakhristu ŵakwambilira, ŵabali ŵithu ŵanji ŵakukhumbikwira nyengo yitali kuti ŵambe kwenda pa nthowa yakuya ku umoyo. Mwaciyelezgero, Roswitha wakaŵa wa Katolika apo mfumu wake wakabapatizikanga kuŵa yumoza wa Ŵakaboni ŵa Yehova mu 1978. Cifukwa cakuti Roswitha wakagomezganga kuti visambizgo vyake ni vyaunenesko, pakwamba wakasuskanga comene mfumu wake. Kweni vyaka vikati vyajumphapo wakaleka kususka, ndipo wakamanya kuti ivyo Ŵakaboni ŵakusambizga ni vyaunenesko. Mu 2003, wakabapatizika. Kasi nchivici ico cikawovwira kuti wasinthe? M’malo mwa kukwiya apo Roswitha wakamususkanga, mfumu wake wakamupa mwaŵi wakuti wasinthe maghanoghano ghake. Kasi iyo wakupeleka ulongozgi wuli? Iyo wakati: “Munthu wangasintha usange ŵabali ŵake awo Mbakaboni ŵakuzikira comene.”

Monika wakabapatizika mu 1974, ndipo ŵana ŵake ŵaŵiri ŵakabapatizika pakati pajumpha vyaka pafupifupi 10. Nangauli mfumu wake, zina lake Hans, wakasuskanga yayi, kweni wakabapatizika luŵiro yayi. Iyo wakabapatizika mu 2006. Cifukwa ca ivyo vikaŵacitikira, kasi ŵamumbumba ŵakupeleka ulongozgi wuli? Iwo ŵakati: “Lutilirani kudemelera kwa Yehova ndipo kuthera yayi para munyake wakususka cipulikano cinu.” Mbunenesko kuti ŵakeneranga kulutilira kulongora citemwa kwa Hans. Iwo ŵakaŵa na cigomezgo cakuti zuŵa linyake wangazakazomera unenesko.

Nyengo yinyake Yesu wakalongosora kuti uthenga waunenesko uli nga ni maji agho ghakupeleka umoyo wamuyirayira. (Yoh. 4:13, 14) Tikukhumba kuti ŵabali ŵithu ŵasamphuskike na maji ghawemi ghaunenesko. Nadi, tikukhumba yayi kuti ŵakhapire cifukwa cakuti taŵapa maji ghanandi. Umo tikulongosolera vigomezgo vithu kwa iwo vingapangiska kuti ŵasamphuskike panji ŵakhapire. Baibolo likuti “mtima wa murunji wakughanaghana makora mazgolero” ndiposo kuti “mtima wa wavinjeru ukusambizga mulomo uyowoye makora ndipo ukusazgako nkhongono ku milomo yake.” Kasi tingalondezga wuli ulongozgi uwu?—Zinth. 15:28; 16:23.

Muwoli wangakhumba kulongosora ivyo wakugomezga kwa mfumu wake. Usange “wakughanaghana makora mazgolero,” wasankhenge mazgu ghawemi kweniso wayowoyenge mwambura kucimbilira. Wakwenera yayi kujilongora kuti ni murunji panji kuti ngwapacanya. Mazgu ghake ghawemi ghangaŵa ghakusamphuska kweniso ghakovwira kuti paŵe mtende. Kasi mpha nyengo wuli apo mfumu wake wakutegherezga makora? Kasi ni nkhani wuli izo wakutemwa kuyowoya panji kuŵazga? Kasi wakutemwa nkhani za sayansi, za ndyali panji za maseŵero? Kasi muwoli wake wangamovwira wuli kuti wanwekenge na Baibolo uku wakucindika maghanoghano na vyakukhumba vya mfumu wake? Para muwoli wangaghanaghanirapo pa fundo izi, wangayowoya na kucita vinthu mwamahara.

Kuti ticonthe mtima wa ŵabali ŵithu awo Mbakaboni yayi, tikwenera kucita vinandi padera pa kuŵalongosolera waka vigomezgo vithu. Tikwenera kuŵa na nkharo yiwemi nyengo zose.

Jürgen, uyo tamuzunura kale, wakati: “Mulondezgenge fundo za mu Baibolo nyengo zose. Ici cingawovwira kuti mubali winu wawone nkharo yinu yiwemi nangauli wangayowoya yayi.” Hans, uyo wakabapatizika pakati pajumpha vyaka pafupifupi 30 kufuma apo muwoli wake wakabapatizikira, wakukolerana nayo fundo iyi. Iyo wakati: “Nchakuzirwa comene kuti Mkhristu waŵenge na nkharo yiwemi kuti ŵabali ŵake ŵawonenge umo unenesko wasinthira umoyo wake.” Ŵabali ŵithu ŵakwenera kuwona kuti ivyo tikupambana na ŵanji cifukwa ca cipulikano cithu, ni viwemi, ni viheni yayi.

Mpositole Petrosi wakapeleka ulongozgi wakovwira ku ŵanakazi awo ŵafumu ŵawo Mbakhristu yayi, wakati: “Muŵe ŵakujilambika ku ŵafumu ŵinu, mwakuti usange ŵanyake mbambura kupulikira mazgu, ŵawojeke kwambura mazgu kwizira mu makhaliro gha ŵawoli ŵawo, cifukwa ca kuŵa ŵakaboni ŵakuwona na maso makhaliro ghinu ghatuŵa pamoza na nchindi zikuru. Ndipo kujitozga kwinu kuleke kuŵa kwa kuwaro, kwa kuluka sisi, kwa kuvwara vitoweskero vyagolide nesi kuvwara malaya ghakuwaro, kweni kuŵe kwa munthu wakubisika wa mu mtima mu cakuvwara cambura kwanangika ca mzimu wakufwasa na wakuzika, uwo ngwakuzirwa comene pamaso pa Ciuta.”—1 Pet. 3:1-4.

Petrosi wakalemba kuti mfumu wangawojeka na nkharo yiwemi ya muwoli wake. Pakulondezga fundo iyi, mudumbu munyake zina lake Christa, wakufwilirapo kulongora nkharo yiwemi kuti waconthe mtima wa mfumu wake kwambira waka apo wakabapatizikira mu 1972. Nangauli mfumu wake wakasambiranga Baibolo na Ŵakaboni, kweni wandacitepo kanthu kuti wabapatizike. Wawunganapo na Ŵakaboni ndipo wakumanyana na ŵabali mu mpingo weneawo ŵakucindika wanangwa wake wa kusankha. Kasi Christa wakucita wuli kuti wamuconthe mtima?

Iyo wakati: “Naŵikapo mtima kuti nidemelere ku ivyo Yehova wakukhumba. Kweniso nkhuyezga kuwoja mfumu wane ‘kwambura mazgu’ kwizira mu nkharo yane yiwemi. Para palije fundo za mu Baibolo izo ziswekenge, nkhucita vyose ivyo iyo wakukhumba kuyana na umo ningafiskira. Kweniso nkhucindika wanangwa wake wa kusankha na kulomba kwa Yehova pa nkhani iyi.”

Ivyo Christa wakacita vikulongora kuti nchakuzirwa kuleka kugwagwamira pa maghanoghano ghithu. Wakucita vinthu vyauzimu nyengo zose, nga nkhuwungana na kuluta mu upharazgi. Ndipouli, wakumanya kuti mfumu wake wakukhumbikwira kumutemwa, kucezga nayo, na kumughanaghanira. Nchakuzirwa comene kuti tiŵenge ŵambura kugwagwamira pa maghanoghano ghithu kweniso tiŵenge ŵakupulikiska para tikucita vinthu na ŵabali ŵithu ŵambura kugomezga. Baibolo likuti: “Kanthu kose kali na nyengo yake na yake.” Ipo tiŵenge na nyengo yakucezgera na ŵamumbumba yithu comenecomene mfumu panji muwoli withu wambura kugomezga. Para tikuŵa na nyengo yakucezgera lumoza na ŵabali ŵithu, tikudumbiskana makora. Vikulongora kuti para tikudumbiskana makora na ŵabali ŵithu, ŵakuŵavya phukwa, sanji, panji kujiwona kuti mbambura nchito.—Muph. 3:1.

Holger, uyo adada ŵake ŵakabapatizika pakati pajumpha vyaka 20 kufuma apo ŵanji ŵamumbumba ŵakabapatizikira, wakati: “Nchakuzirwa comene kuti timutemwenge na kumulombera wamumbumba yithu.” Christa wakasazgirapo kuti, iyo ‘walutilirenge kuŵa na cigomezgo cakuti zuŵa linyake mfumu wake wazamuzomera unenesko na kwamba kusopa Yehova.’ Nyengo zose tiŵenge na maghanoghano ghakwenelera kulazga ku ŵabali ŵithu ŵambura kugomezga, ndipo tilutilire kuŵa na cigomezgo cakuti ŵasambirenge unenesko.

Cilato cithu nchakuti tikhozge ubali withu na iwo, tiŵawovwire kumanya unenesko, kweniso kuti ticonthe mitima yawo na uthenga wa mu Baibolo. Ndipo nyengo zose ticitenge vinthu “pamoza na kuzika ndiposo nchindi zikuru.”—1 Pet. 3:15.