Gwiliskirani Nchito Mwaluso “Lupanga lwa Mzimu”
“Zomerani . . . lupanga lwa mzimu, ulo ni mazgu gha Ciuta.”—EFE. 6:17.
1, 2. Pakuti ŵapharazgi ŵanandi ŵa Ufumu ŵakukhumbikwa, kasi tikwenera kucitaci?
YESU wakati wawona mzinda wa ŵanthu kuti ukaŵa wakusoŵerwa mwauzimu, wakaphalira ŵasambiri ŵake kuti: “Vuna njinandi, kweni ŵanchito mbacoko. Ntheura lombani Mweneco wa vuna kuti watume ŵanchito ku vuna yake.” Yesu wakayowoya waka yayi mazgu agha, kweni wakaŵawovwira. Wati wayowoya, “wakacema ŵasambiri ŵake khumi na ŵaŵiri” na kuŵatuma kuti ŵakacite mulimo wa “vuna.” (Mat. 9:35-38; 10:1, 5) Pamanyuma, ‘wakasora ŵanyakeso makumi ghankhondi na ghaŵiri na kuŵatuma ŵaŵiriŵaŵiri’ kukacita mulimo uwu.—Luka 10:1, 2.
2 Mazuŵa ghano napo, pakukhumbikwira ŵapharazgi ŵa Ufumu ŵanandi. Pa Cikumbusko ca cilimika ca uteŵeti ca 2009 pakiza ŵanthu 18,168,323. Pa ŵanthu aŵa, 10 miliyoni ŵakaŵa Ŵakaboni ŵa Yehova yayi. Ndipo nadi, vuna yaca kale. (Yoh. 4:34, 35) Ntheura, tikwenera kulomba kwa Mweneco wa vuna, kumupempha kuti wasazgireko ŵanchito. Kasi tingacita wuli mwakuyana na pempho ili? Tikwenera kuŵa ŵateŵeti ŵaluso, kulimbikira kucita mulimo wa kupharazga Ufumu na kuzgora ŵanthu kuŵa ŵasambiri.—Mat. 28:19, 20; Mrk. 13:10.
3. Kasi mzimu wa Ciuta ukutovwira wuli kuti tipharazgenge mwaluso?
3 Mu nkhani iyo yajumpha, tikadumbiskana umo mzimu wa Ciuta ukutovwilira kuti ‘tiyowoyenge mazgu gha Ciuta na cikanga.’ (Mil. 4:31) Mzimu uwu, ungatovwiraso kuti tipharazgenge mwaluso. Kuti tipharazgenge makora, tikwenera kugwiliskira nchito mwaluso cilwero ico Yehova watipa, ceneico ni Mazgu ghake, Baibolo. Uthenga wake ngwakupelekeka na Iyo kwizira mwa mzimu utuŵa. (2 Tim. 3:16) Ntheura, para tikulongosora makora unenesko wa mu Malemba, nchilongolero cakuti tikulongozgeka na mzimu utuŵa. Pambere tindadumbiskane umo tingalongosolera mwaluso uthenga wake, tiyeni tidumbiskane nkhongono izo uthenga uwu uli nazo.
‘Mazgu gha Ciuta Ngankhongono’
4. Kasi Mazgu gha Ciuta ghangasintha wuli umoyo wa munthu?
4 Mazgu gha Ciuta ngankhongono nadi! (Heb. 4:12) Ngakuthwa kuluska lupanga lulilose, mwauzimu, ghakupolota mpaka mukati mu viwangwa. Ghakufika mpaka mukati, kukhwaska maghanoghano gha munthu, umo wakujipulikira na kuvumbura wunthu wake. Ghali na nkhongono izo zingasintha wunthu wa munthu. (Ŵazgani Ŵakolose 3:10.) Nadi, mazgu gha Ciuta ghangasintha umoyo wa ŵanthu.
5. Kasi Baibolo lingatilongozga mu nthowa wuli, ndipo tingasanga candulo wuli?
5 Nakuti mu Baibolo muli vinjeru vyapacanya comene, ivyo mungavisanga yayi kunyake. Liri na fundo izo zingawovwira ŵanthu umo ŵangakhalira makora mu caru ico muli mikhaliro yiheni ndiposo masuzgo. Mazgu gha Ciuta ghakulika apo tikwenda pera yayi kweniso nthowa yose. (Sal. 119:105) Ghakutovwira umo tingacitira para tikusuzgika panji kusankha ŵabwezi, vyakusanguluska, nchito, vyakuvwara na vinyake vyantheura. (Sal. 37:25; Zinth. 13:20; Yoh. 15:14; 1 Tim. 2:9) Tikukhala makora na ŵanyithu para tikulondezga fundo za mu Mazgu gha Ciuta. (Mat. 7:12; Fil. 2:3, 4) Para tazomerezga mazgu gha Ciuta kuŵalira mu nthowa iyo tikwenda, tikuwonerathu ivyo vingacitika cifukwa ca ivyo tasankha. (1 Tim. 6:9) Malemba ghakutiphaliraso ivyo Ciuta wazamucita kunthazi na kutovwira kuti tikhalenge mwakukolerana na khumbo lake. (Mat. 6:33; 1 Yoh. 2:17, 18) Usange munthu wakulondezga ulongozgi wa Ciuta wakuŵa na umoyo uwemi.
6. Kasi Baibolo lili na nkhongono wuli pa nkhondo yithu yauzimu?
6 Ghanaghaniraniso umo Baibolo liliri cilwero cankhongono pa nkhondo yithu yauzimu. Paulosi wakati uthenga wa mu Baibolo ni “lupanga lwa mzimu.” (Ŵazgani Ŵaefeso 6:12, 17.) Para uthenga wa mu Baibolo wapharazgika makora, ukovwira ŵanthu kuti ŵafwatuke ku wuzga wa Satana. Ni lupanga ulo lukuponoska umoyo m’malo mwa kuuparanya. Kasi tikwenera kulimbikira yayi kuti tiligwiliskirenge nchito mwaluso?
Citani Nalo Mwakwenelera
7. Cifukwa wuli nchakuzirwa kusambira umo tingagwiliskira nchito “lupanga lwa mzimu”?
7 Msilikari wakurwa makora nkhondo usange wakumanya makora umo vilwero vyake vikugwilira nchito. Vikuyana waka na kugwiliskira nchito “lupanga lwa mzimu” pa nkhondo yithu. Paulosi wakalemba kuti: “Yezga comene kujilongora wakuzomerezgeka kwa Ciuta, wanchito wambura kukhozgeka soni na cilicose, wakucita mwakwenelera na mazgu gha unenesko.”—2 Tim. 2:15.
8, 9. Nchivici cingatovwira kuti tipulikiskenge ivyo Baibolo likusambizga? Yowoyani ciyelezgero.
8 Nchivici cingatovwira kuti ‘ticitenge mwakwenelera na mazgu gha unenesko’ mu uteŵeti withu? Pambere tindasambizge ŵanji ivyo Baibolo likuyowoya, tikwenera kuvipulikiska dankha ise taŵene. Kuti tipulikiske ivyo vesi likuyowoya, tikwenera kumanya dankha ivyo mavesi ghanyake mu cipaturo ico muli vesi ilo ghakuyowoya. Kuyana na dikishonare linyake, ng’anamuro la lizgu panji sentesi likumanyikwa makora usange taŵazga mazgu agho ghali kumasinda panji kunthazi kwake.
9 Kuti tipulikiske makora Lemba, tikwenera kusanda malemba agho ghazingilizga vesi ilo. Ivyo Paulosi wakalongosora pa Ŵagalatiya 5:13 nchiyelezgero ciwemi. Wakalemba kuti: “Nadi, imwe mukacemekera wanangwa, ŵabali; kuti waka muleke kuzgora wanangwa winu uwu kuŵa cikhuŵilizgo cakucitira vya thupi, kweni kwizira mu citemwa muteŵeteranenge yumoza na munyake.” Kasi mu vesi ili, Paulosi wakayowoyanga za wanangwa wuli? Kasi wakayowoyanga za kufwatuka ku kwananga na nyifwa, ku vigomezgo vyautesi, panji ku cinthu cinyake? Mavesi agho ghazingilizga vesi ili ghakuvumbura kuti Paulosi wakayowoyanga za wanangwa uwo ulipo cifukwa ca ‘kufwatulika ku thembo la Dango.’ (Gal. 3:13, 19-24; 4:1-5) Wakayowoyanga za wanangwa uwo ŵanthu aŵa ŵakaŵa nawo cifukwa ca kulondezga Khristu. Awo ŵakazirwiskanga wanangwa uwu ŵakateŵeterananga yumoza na munyake cifukwa cakuti ŵakatemwananga. Kweni awo ŵakaŵavya citemwa, ŵakasesananga ndiposo kulimbana pa vinthu.—Gal. 5:15.
10. Kuti tipulikiske ico lemba likung’anamura, kasi tikwenera kumanya vinthu wuli, ndipo tingacita wuli kuti tivimanye?
10 Kuti timanye ico lemba likung’anamura, tikwenera kumanya apo nkhani yayambira. Mwaciyelezgero, kumanya uyo wakalemba buku ilo mwafuma vesi, nyengo iyo wakalembera, ndiposo umo vinthu vikaŵira pa nyengo iyo. Cingaŵaso cakovwira kumanya cilato ico buku ilo likalembekera, ndipo usange nchamacitiko umo ŵanthu ŵakakhaliranga pa nyengo iyo, nkharo yawo ndiposo umo ŵakacitiranga pa nkhani ya cisopa.a
11. Kasi tikwenera kuŵa maso na vici para tikulongosora malemba?
11 Padera pa kulongosora makora Malemba, pali vinandi ivyo vikukhumbikwa kuti ‘ticitenge mwakwenelera na mazgu gha unenesko.’ Tikwenera kuŵa maso comene kuti tileke kofya ŵanthu na Mazgu gha Ciuta. Nangauli tikugwiliskira nchito Malemba para tikukhozgera unenesko nga umo Yesu wakacitira apo wakayezgekanga na Satana, Baibolo ni nthonga yakutimbira awo tikuŵapharazgira yayi. Tikwenera kupulikira ulongozgi wa mpositole Petrosi uwo ukuti: “Tuŵiskani Khristu mu mitima yinu pakuŵa Fumu, ŵakunozgeka nyengo zose kujivikilira panthazi pa waliyose uyo wakukhumba kumanya cifukwa ca cigomezgo ico cili mwa imwe, kweni mucitenge ntheura pamoza na kuzika ndiposo nchindi zikuru.”—1 Pet. 3:15.
12, 13. Kasi ni vinthu wuli “vyakukhomelera” ivyo Mazgu gha Ciuta ghangagadabura? Yowoyani ciyelezgero.
12 Nchivici ico Mazgu gha Ciuta ghangacita usange tingacita nagho mwakwenelera? (Ŵazgani 2 Ŵakorinte 10:4, 5.) Ghangagadabura “vinthu vyakukhomelera,” panji kuti kuvumbura visambizgo vyautesi, nkharo ziheni ndiposo vinjeru vyacaru. Tingagwiliskira nchito Baibolo kupankhulira ghanoghano lililose ilo ‘latumphuskika kwimikana na kumanya Ciuta.’ Visambizgo vya mu Baibolo vingawovwira ŵanthu kusintha kaghanaghaniro kawo na kwamba kukolerana na unenesko.
13 Awonani ivyo wakacita mwanakazi munyake wa vilimika 93 uyo wakukhala mu caru ca India. Kufuma pa wanici, wakasambizgika kuti para munthu wafwa wakuŵaso wamoyo kunyake. Apo mwana wake uyo wakakhalanga ku caru cinyake wakamba kumusambizga Baibolo, wakakondwa na ivyo wakasambiranga vyakukhwaskana na Yehova ndiposo ivyo walayizga. Kweni cisambizgo cakuti munthu wakubabikaso kunyake para wafwa cikaŵa cakukhomelera comene mu maghanoghano ghake, mwakuti apo mwana wake wakamulembera za ivyo vikucitika para munthu wafwa, wakasuska comene. Wakati: “Nkhupulikiska yayi ivyo Malemba ghako agha ghakung’anamura. Visopa vyose vikusambizga kuti para tafwa, cinthu cinyake cikufwa yayi. Nkhugomezga kuti thupi likufwa, kweni cinthu cinyake cambura kuwoneka cikuwukamo na kusamira mu camoyo cinyake, ndipo cingasamira mu vyamoyo pafupifupi 8,400,000 . Kasi uwu ungaŵa utesi? Kasi visopa vyose ivi vikuteta?” Kasi “lupanga lwa mzimu” lungabwangandula cisambizgo cakukhomelera ici? Wati waŵazga Malemba ghanandi ghakuyowoya ivyo vikucitika para tafwa, wakalemba kuti: “Sono namba kupulikiska unenesko wakukhwaskana na ivyo vikucitika para tafwa. Nkhani izi zikunikondweska comene cifukwa cakuti sono namanya kuti para nyengo ya ciwuka yazakakwana, tizamukumanaso na ŵakutemweka ŵithu awo ŵali kufwa. Mphanyi Ufumu wa Ciuta wiza waka luŵiro mwe!”
Ligwiliskirani Nchito Mwakukopa
14. Kasi kukopa awo tikuŵapharazgira kukung’anamuraci?
14 Kucita mwaluso na Mazgu gha Ciuta para tili mu uteŵeti wa m’munda kukukhumba vinandi padera pa kuyowoya waka malemba. Paulosi wakayowoyanga fundo “zakukopa,” ndimo nase tikwenera kucitira. (Ŵazgani Milimo 19:8, 9; 28:23.) ‘Kukopa’ kukung’anamura kukhorweska. Uyo wakopeka wakuŵa kuti wakhorwa na fundo izo wapulika ndipo wakuzigomezga. Para tikukopa munthu kuti wazomere ivyo Baibolo likusambizga na kuvigomezga, tikumuphalira fundo zakukhorweska. Kuti ticite nthena, tikwenera kumukhorweska kuti wagomezge kuti ivyo tikuyowoya ni vyaunenesko mwakulondezga fundo zakulondezgapo izi.
15. Kasi mungacita wuli kuti mudumbiskane na munthu Mazgu gha Ciuta mu nthowa yakulongora kuti mukughazirwiska?
15 Dumbiskanani nayo Mazgu gha Ciuta mu nthowa yakulongora kuti mukughazirwiska. Pambere mundazunure lemba, longorani kuti mukukhumba kuti wamanye maghanoghano gha Ciuta pa nkhani iyo mukudumbiskana. Para mwafumba fumbo na kutegherezga zgoro, panji mungayowoya kuti, ‘tiyeni tiwone umo Ciuta wakuwonera nkhani iyi.’ Panji mungafumba kuti, ‘Kasi Ciuta wakuyiwona wuli nkhani iyi?’ Kuzunura malemba mu nthowa iyi kungamulongora kuti Baibolo ni mazgu gha Ciuta ndipo kungawovwira kuti nayo wambe kulicindika comene. Kucita nthena nkhwakuzirwa comene para tikudumbiskana na munthu uyo wakugomezga kuti kuli Ciuta kweni wakulimanya makora yayi Baibolo.—Sal. 19:7-10.
16. Nchivici cingatovwira kuti tilongosorenge makora malemba?
16 Kuŵazga waka yayi malemba, mughalongosorenge. Pakusambizga, Paulosi wakatemwanga “kulongosora na kupanikizga na vyakulembeka.” (Mil. 17:3) Kanandi Lemba likuŵa na fundo zinandi, ndipo mungasorapo mazgu agho ghakukolerana na nkhani iyo mukudumbiskana. Mungacita nthena mwa kuwerezga apo pali fundo, panji kufumba mafumbo agho ghangawovwira munthu kumanya apo pali fundo. Pamasinda, longosorani ivyo cigaŵa ico mwasora cikung’anamura. Para mwacita nthena, longosorani umo lemba ilo lingamovwilira.
17. Kasi tingacita wuli kuti tidumbiskane na munthu kufuma mu Malemba mu nthowa yakukhorweska?
17 Dumbiskanani nawo Malemba mu nthowa yakukhorweska. Cifukwa cakuti Paulosi wakayowoyanga kufumira pasi pa mtima fundo zambura kususkika, wakakhorweska ŵanji mwa ‘kudumbirana nawo kufuma mu Malemba.’ (Mil. 17:2, 4) Nga ndiyo, yezgayezgani kucontha mtima wa awo mukuŵapharazgira. Fumbani mafumbo ghakulongora kuti mukunweka nawo mwakuti mumanye ivyo vili mu mtima wawo. (Zinth. 20:5) Mungayowoyanga mwamsinjiro yayi. Yowoyani fundo zinu mwakupulikikwa makora ndiposo mwakukhorweska. Yowoyani ukaboni wambura kususkika, kukhozgera fundo zinu. Ivyo mukuyowoya vifumenge mu Mazgu gha Ciuta. Cikuŵa makora comene kuŵazga lemba limoza na kulilongosora, m’malo mwa kuŵazga malemba ghaŵiri panji ghatatu kwambura kughalongosora. Ivyo mukuyowoya vingaŵa ‘vyankhongono’ usange mungayowoyaso fundo zakukhozgera. (Zinth. 16:23) Nyengo zinyake cingaŵa cakwenelera kupenjerezga fundo zakusazgikira. Mwanakazi wa vilimika 93 uyo wazunulika mu nkhani iyi, wakakhumbanga kumanya cifukwa ico visopa vinandi vikusambizgira kuti para munthu wafwa wakubabikaso kunyake. Kumanya uko cisambizgo ici cikambira ndiposo umo visopa vinandi vikambira kucisambizga, kukawovwira kuti wakhorwe na kwamba kugomezga ivyo Baibolo likusambizga pa nkhani iyi.
Lutilirani Kuligwiliskira Nchito Mwaluso
18, 19. Cifukwa wuli tikwenera kulutilira kugwiliskira nchito “lupanga lwa mzimu” mwaluso?
18 Baibolo likuti, “vyakucitika vya caru ici vikusintha.” Ŵanthu ŵaheni ŵakulutilira kuhenipa. (1 Kor. 7:31; 2 Tim. 3:13) Ntheura nchakuzirwa kuti tilutilire kugadabura “vinthu vyakukhomelera” mwakugwiliskira nchito “lupanga lwa mzimu, ulo ni mazgu gha Ciuta.”
19 Tili ŵakukondwa comene cifukwa ca kuŵa na Mazgu gha Ciuta, Baibolo, ndipo tikugwiliskira nchito uthenga wake wankhongono kuzgulira visambizgo vyautesi na kucontha nalo ŵanthu ŵa mitima yiwemi. Palije cinthu cakukhomelera ico mazgu gha Ciuta ghangatondeka kugadabura. Ntheura, tiyeni tiŵikepo mtima kuti tigwiliskirenge nchito “lupanga lwa mzimu” mwaluso mu mulimo wa kupharazga Ufumu, uwo Ciuta wali kutipa.
[Mazgu ghamusi]
a Nkhani yakuti, “Mazgu gha Yehova Ngamoyo,” iyo yikusangika mu Gongwe la Mulinda yingatovwira kumanya vinandi vya mabuku gha mu Baibolo.
Kasi Mwasambiraci?
• Kasi Mazgu gha Ciuta ghali na nkhongono wuli?
• Kasi tingacita wuli kuti ‘ticitenge mwakwenelera na mazgu gha unenesko’?
• Kasi Mazgu gha Ciuta ghakucita wuli na “vinthu vyakukhomelera”?
• Kasi mungacita wuli kuti mulutilire kuyowoya mwakukopa mu uteŵeti?
[Bokosi/Cithuzithuzi pa peji 12]
Umo Tingacitira Kuti Tigwiliskirenge Nchito Baibolo Mwakukopa
▪ Lizirwiskani
▪ Longosorani makora Malemba
▪ Dumbiskanani nawo mu nthowa yakukhorweska mwakuti muŵaconthe mtima
[Cithuzithuzi pa peji 11]
Sambirani kugwiliskira nchito “lupanga lwa mzimu” mwaluso