Kuyowoya Unenesko

NCIFUKWA wuli Mkristu nyengo zinyake wangayowoya mazgu agho ngaunenesko yayi? Nyengo zinyake cingaŵa cifukwa cakuti wakuwerezga kuyowoya mbiri iyo wakayipulika, ndipo wayowoya mwambura kusanda danka usange mbiri iyo njaunenesko. Panji cingaŵa cifukwa cakuti wakapulikiska yayi nkani iyo wakaŵazga, anteura ivyo wakuyowoya viŵenge vyakupambana na umo nkani iyo yikaŵira. Para tikuŵikapo mtima kuti tiyowoye vintu ivyo ni vyaunenesko, nanga vingaŵa vintu vicoko wuli, mbwenu ŵategherezgi ŵithu ŵaŵenge na cigomezgo kuti ivyo tikuyowoya ni vyaunenesko nadi.

Mu Uteŵeti wa m’Munda. Cifukwa ca kumanya kuti ŵasambira vintu vicoko waka, ŵantu ŵanandi ŵakucita wofi kuti ŵayambe kuruta ku uteŵeti wa m’munda. Kweni ndipera, mwaluŵiro ŵakumanya kuti ŵangapharazga makora nangauli ŵangaŵa na cimanyisko cicoko ca unenesko. Mwauli? Mwa kunozgekera.

Pambere mundarute mu uteŵeti wa m’munda, nozgekerani nkani iyo mukukhumba kukadumbirana na ŵantu. Ghanaghanirani mafumbo agho ŵantu ŵangakafumba. Citani kafukufuku kuti musange mazgoro ghakufumira mu Baibolo. Kacitiro aka kakupangiska kuti mukapereke mazgoro ghaunenesko ndiposo mwamuŵa wakufwatuka. Kasi mwamupangiska sambiro la Baibolo? Nozgekerani makora sambiro ilo. Woneseskani kuti mwamanya mazgoro gha mafumbo agho ghali mu buku, ndiposo ngakukolerana na Malemba.

Kasi mungacita wuli usange mweneko wa nyumba panji munyinu wa kuncito wamufumbani fumbo ilo zgoro lake mukulimanya yayi? Usange vili nteura, lekani kusacizga waka. “Mtima wa murunji ukughanaghana makora mazgorero.” (Zinth. 15:28) Mungasanga zgoro la fumbo ilo mu buku la Kukambitsirana za m’Malemba panji mu kabuku ka “Mitu ya Nkhani ya Baibulo Yokambitsirana.” Usange mabuku agha mulije, mupempeni kuti mukacite danka kafukufuku na kwizaso kuzakamuzgora. Usange muntu uyo wamufumbani wakukhumba nadi kumanya zgoro, wangadandaula yayi kulindirira zgoro. Mwanadi, wangazukuma comene cifukwa ca kujiyuyura kwinu.

Kuteŵetera lumoza mu uteŵeti wa m’munda na ŵapharazgi ŵaluso kungamovwirani kuti namwe mukuliske luso lwa kurunjika makora Mazgu gha Ciuta. Wonani malemba agho ŵakuŵazga na kuwona umo ŵakughapatawulira. Gwiriskirani ncito masacizgo na kunyolorera uko ŵangamuphalirani. Musambiri wamwampu Apolo wakasanga wovwiri kufuma ku ŵanji. Luka wakamurongosora Apolo kuŵa muntu “wakusalala lulimi [“mumanyi kuyowoya,” NW],” “wankongono mu Malembo,” na ‘wakuŵa na pampu mwauzimu,’ muntu uyo “wakayowoyanga na kusambizga makoraghene vintu vya Yesu.” Ndipouli, cimanyisko cake cikaŵa ca kupereŵera. Peneapo Priskila na Akula ŵakamanya za suzgo ili, “ŵakamutora na kumwandulira makora ghene ntowa ya Ciuta.”—Mil. 18:24-28.

‘Kukoreska Mazgu Ghakugomezgeka.’ Nyengo zose nkani zithu pa maungano zikwenera kukolerana na mulimo uwo mpingo wuli nawo wakuŵa “mzati na cikhozgero ca unenesko.” (1 Tim. 3:15) Kuti tikhozgere makora unenesko, tikwenera kumanyisiska ng’anamuro la malemba agho tikukhumba kuŵazga mu nkani yithu. Manyani umo malemba ghagwiriskikira ncito ndiposo cilato cake.

Ivyo mukuyowoya pa mpingo ŵanji ŵamuviyowoyaso. Mwanadi, “tose tikukhuŵara mu tuntu tunandi.” (Yak. 3:1) Kweni mungasanga candulo mwakukuliska cizgoŵi ca kuyowoya vintu mwaunenesko. Ŵabali ŵanandi awo ŵalembeska mu Sukulu ya Uteŵeti wa Ciuta, kuntazi ŵazamuŵa ŵarara. Awo ŵali na udindo wanteura uwu ni vinandi ivyo ‘vizamufumbika’ kwa iwo. (Luka 12:48) Usange mbali murara wapereka urongozgi wakupuvya uwo ungiziska suzgo ku ŵantu pa mpingo, mbwenu Ciuta wangakondweskeka yayi na murara wanteura uyo. (Mat. 12:36, 37) Anteura mbali uyo wafikapo kuti waŵe murara wakwenera kumanyikwa kuti “wakukoreska mazgu ghakugomezgeka agho ghakulingana na cisambizgo.”—Tito 1:9.

Woneseskani kuti ivyo mukuyowoya vikukolerana na “cirongorero ca mazgu gheneco [“mazgu gha umoyo,” NW]” agho ghakusangika mu Malemba ghose. (2 Tim. 1:13) Lekani kucita wofi na fundo iyi. Mutepanji mundamalizge kuŵazga Baibolo lose. Rutilizgani kuŵazga. Kweni pa nyengo yasono, wonani umo masacizgo ghakurondezgapo agha ghangamovwilirani kusanda fundo izo mukukhumba kukazigwiriskira ncito pa kusambizga.

Cakudanga, jifumbani kuti: ‘Kasi fundo iyi yikukolerana na iyo nasambira kale mu Baibolo? Kasi yiwovwirenge ŵategherezgi ŵane kuti ŵasenderere kufupi na Yehova, panji kasi iyo yikurumba vinjeru vya caru, na kukhuŵirizga ŵantu kuti ŵagomezge vinjeru vya caru?’ Yesu wakayowoya kuti: “Mazgu ghinu mbunenesko.” (Yoh. 17:17; Dute. 13:1-5; 1 Kor. 1:19-21) Gwiriskirani ncito makora mabuku gha kusambilira Baibolo agho ghakuperekeka na gulu la muzga wa magomezgeko na wa vinjeru. Igho ghamovwiraninge kuti mupulikiske makora malemba na umo mungaghagwiriskira ncito makoraghene ndiposo mwamahara. Usange mukuyowoya nkani zinu mwakurondezga “cirongorero ca mazgu gheneco [“mazgu gha umoyo,” NW],” na kugomezga muzga wa Yehova pa kurongosora na kugwiriskira ncito malemba, mbwenu mazgu ghinu ghaŵenge gha unenesko.

Kusanda Unenesko wa Nkani Zakufumira Kunyake. Nkani izo zacitika sono, mazgu, na vyakucitika vingaŵa vyakovwira para mukuyowoya viyerezgero na kurongora umo fundo zinyake zingagwiriskirikira ncito. Kasi mungamanya wuli kuti nkani zanteura izo ni zaunenesko? Ntowa yimoza ndiyo ya kutora nkani zanteura mu vyakulembeka vyakugomezgeka. Woneseskani kuti nkani yanteura iyo njipya. Viŵerengero vikusinta, ivyo ŵasayansi ŵasanda vikusinta mwaluŵiro comene, ndiposo peneapo ŵantu ŵakurutilizga kumanya vinandi vyakukhwaskana na mdauko na viyowoyero vyamwaka, fundo izo ŵakakhorwa nazo pa nyengo iyo ŵakuzisinta. Anteura, mukwenera kucenjera comene para mukukhumba kugwiriskira ncito nkani za mu nyuzipepala, za pa wayilesi ya sinema, wayilesi ya mazgu, karata za kutumizga pa kompyuta, panji pa Intaneti. Lemba la Zintharika 14:15 likutirongozga kuti: “Muzereza wakupulikana bweka vyose, kweni wamahara wakupwererera mendero ghake.” Jifumbani kuti: ‘kasi uko natora nkani iyi kukumanyikwa na lumbiri lwakuti kukuŵa nkani za unenesko? Kasi pali ntowa zinyake zakusimikizgira fundo iyi?’ Usange mukukayikira, mungayezganga cara kuyigwiriskira ncito.

Mwakusazgirapo pa kusanda unenesko wa uko kwafuma nkani, ghanaghanirani makoraghene umo mungagwiriskira ncito nkani iyo. Woneseskani kuti mazgu na viŵerengero ivyo mugwiriskirenge ncito vikuyana ndendende na uko mwatora. Para mukudidimizga fundo, pwerererani pakuyowoya mwakuti mazgu ghakuti “ŵantu ŵanyake” ghaleke kuŵa “ŵantu ŵanandi,” mazgu ghakuti “ŵantu ŵanandi” ghaleke kuŵa “ŵantu wose,” ndiposo mazgu ghakuti “nyengo zinyake” ghaleke kuŵa “nyengo zose.” Kuyowoya mwakutalulira panji kubudiska kuyowoya malipoti gha viŵerengero, ukuru wa cintu, panji kofya kwa cintu kukucitiska kuti ŵantu ŵayambe kukayikira ivyo mukuŵaphalira.

Para nyengo zose mukuyowoya unenesko, mumanyikwenge kuŵa muntu uyo wakuzirwiska unenesko. Ici cikupereka cithuzithuzi ciweme ku Ŵakaboni ŵa Yehova nga ni gulu. Cintu cakuzirwa comene ncakuti, kacitiro aka kakutumbika Yehova “Ciuta wa unenesko.”—Sal. 31:5.