Kasi Ndimwe ‘Muteŵeti wa Lusungu Lukuru lwa Ciuta’?
“Mu kutemwa ŵabali, muŵe na mtima wacitemwa kwa yumoza na munyake. Pakulongora nchindi kwa yumoza na munyake, yambani ndimwe.”—ROM. 12:10.
1. Kasi Mazgu gha Ciuta ghakutipanikizgira vici?
MAZGU GHA CIUTA ghakutipanikizgira kuti Yehova watovwirenge para tagongoweskeka panji kusweka mu mtima. Mwaciyelezgero, awonani mazgu ghakukhozga agha, ghakuti: “Yehova wakufighilira wose awo ŵakukhuŵara, na kuwuska awo ŵasindama, kuŵanyoroska.” “Wakucizga ŵakusweka mu mtima, na kukaka makora mabamba ghawo.” (Sal. 145:14; 147:3) Nakuti, Ŵadada ŵithu ŵa kucanya iwoŵene ŵakuti: “Cifukwa Ine Yehova Ciuta wako, ndakukora ku woko lako la malyero; ndine nkhuti kwa iwe, ‘Ungopanga, ndine tindikovwire.’”—Yes. 41:13.
2. Kasi Yehova wakutovwira wuli taŵateŵeti ŵake?
2 Kasi Yehova uyo wakukhala kucanya, ‘wakutikora wuli ku woko’? Kasi ‘wakutiwuska wuli para tasindama’ cifukwa ca kusweka mtima? Yehova Ciuta wakovwira mu nthowa zinandi. Mwaciyelezgero, wakutipa “nkhongono zakuluska zakawiro” kwizira mwa mzimu wake utuŵa. (2 Kor. 4:7; Yoh. 14:16, 17) Kweniso taŵateŵeti ŵa Ciuta tikukhozgeka na uthenga uwo ukusangika mu Mazgu ghake, Baibolo. (Heb. 4:12) Kasi pali nthowa yinyake iyo Yehova wakutikhozgera? Tikusanga zgoro mu buku la Petrosi Wakwamba.
“Lusungu Lukuru lwa Ciuta, Lwakulongoreka mu Nthowa Zakupambanapambana”
3. (a) Kasi Petrosi wakayowoyaci vyakukhwaskana na viyezgo? (b) Kasi cigaŵa caumaliro ca kalata yakwamba ya Petrosi cikulongosora vici?
3 Mpositole Petrosi wakalembera ŵasopi ŵanyake ŵakuphakazgika na mzimu wa Ciuta kuti ŵakwenera kusangwa cifukwa njombe yiwemi yikuŵalindilira. Wakasazgirapo kuti: “Nangauli pasono nchakwenelera kuti mucite citima nyengo yicoko waka na viyezgo ivi na ivi.” (1 Pet. 1:1-6) Awonani mazgu ghakuti “ivi na ivi.” Mazgu agha ghakulongora kuti viyezgo viŵenge vyakupambanapambana. Kweni Petrosi wakalekera papa yayi na kuŵaleka ŵabali ŵake ŵakughanaghana usange ŵafiskenge kuzizipizga viyezgo yakupambanapambana. M’malo mwake, Petrosi wakapanikizgira Ŵakhristu kuti Yehova waŵawovwirenge kuzizipizga ciyezgo cilicose ico ŵakumanenge naco, kwali ciŵe ca mtundu wuli. Fundo yakukhozga iyi yili kuumaliro wa kalata ya Petrosi, umo wakalongosora za “umaliro wa vinthu vyose.”—1 Pet. 4:7.
4. Cifukwa wuli mazgu gha pa 1 Petrosi 4:10 ngakukhozga?
4 Petrosi wakati: “Mwakuyana na umo waliyose wali kupokera cawanangwa, muteŵeteranenge naco yumoza na munyake pakuŵa ŵateŵeti ŵalara ŵawemi ŵa lusungu lukuru lwa Ciuta, lwakulongoreka mu nthowa zakupambanapambana.” (1 Pet. 4:10) Wakalemba lizgu lakuti “zakupambanapambana” ilo likuyana waka na lakuti “ivi na ivi.” Iyo wakang’anamuranga kuti, ‘Viyezgo vikwiza mu nthowa zinandi, ndipo lusungu lukuru lwa Ciuta nalo lukwiza mu nthowa zakupambanapambana.’ Cifukwa wuli mazgu agha ngakupembuzga? Ghakulongora kuti kwali tikumane na ciyezgo wuli, Ciuta watilengerenge lusungu lwake lukuru ulo lutovwirenge kuzizipizga. Kasi mu ivyo Petrosi wakayowoya, mwawona umo Yehova wakulongolera lusungu lwake kwa ise? Wakulongora lusungu lwake kwizira mu Ŵakhristu ŵanyithu.
“Muteŵeteranenge”
5. (a) Kasi Mkhristu waliyose wakwenera kucitaci? (b) Ni mafumbo wuli agho ghangaŵapo?
5 Pakuyowoya ku ŵabali na ŵadumbu wose mu mpingo, Petrosi wakati: “Pacanya pa vyose, mutemwanenge nkhanirankhanira yumoza na munyake.” Ndipo wakasazgirapo kuti: “Mwakuyana na umo waliyose wali kupokera cawanangwa, muteŵeteranenge naco yumoza na munyake.” (1 Pet. 4:8, 10) Ntheura, waliyose mu mpingo wali na mulimo wa kukhozga Mkhristu munyake. Tapika vinthu vyakuzirwa vya Yehova ndipo nase tikwenera kugaŵira ŵanji. Kasi vinthu vyakuzirwa ivi ni vici? Petrosi wakati ni “cawanangwa.” Kasi nchawanangwa wuli? Ndipo ‘tingateŵeterana naco’ wuli?
6. Kasi Taŵakhristu tili kupika vyawanangwa wuli?
6 Mazgu gha Ciuta ghakuti: “Cawanangwa cilicose ciwemi na cawanangwa cilicose cakufikapo cikufuma kucanya.” (Yak. 1:17) Nadi, cawanangwa cilicose ico Yehova wakupeleka ku ŵanthu ŵake nchilongolero ca lusungu lwake lukuru. Cawanangwa cinyake capadera comene ico Yehova wakupeleka kwa ise ni mzimu utuŵa. Cawanangwa ici cikutovwira kuti tiŵe na mikhaliro iyo yikukondweska Ciuta nga nchitemwa, uwemi, na kuzika. Mikhaliro iyi yikutituma kuti titemwenge ŵabali ŵithu kufumira pasi pa mtima na kuŵawovwira. Vinjeru vyeneco na mahara navyoso ni vyawanangwa ivyo tikusanga mwakovwirika na mzimu utuŵa. (1 Kor. 2:10-16; Gal. 5:22, 23) Nkhongono ndiposo maluso ghithu navyo ni vyawanangwa ivyo tikwenera kulumbira na kucindika Ŵadada ŵithu ŵa kucanya. Ciuta watipa mwaŵi wa kugwiliskira nchito maluso na mikhaliro nga nchitemwa, uwemi na kuzika kuŵa yakulongolera lusungu lwake lukuru ku Ŵakhristu ŵanyithu.
Kasi “Muteŵeteranenge Naco” Wuli?
7. (a) Kasi lizgu lakuti “mwakuyana” likulongoraci? (b) Kasi tikwenera kujifumba mafumbo wuli, ndipo cifukwa wuli?
7 Pakuyowoya za vyawanangwa ivyo tili kupokera, Petrosi wakati: “Mwakuyana na umo waliyose wali kupokera cawanangwa, muteŵeteranenge naco.” Mazgu ghakuti “mwakuyana,” ghakulongora kuti mikhaliro na maluso vingapambana. Nangauli vili nthena, tose tikuciskika ‘kuteŵeterana naco’ cawanangwa cilicose ico tili kupokera. Kweniso, mazgu ghakuti “muteŵeteranenge naco . . . pakuŵa ŵateŵeti ŵalara ŵawemi” ni languro. Mwantheura, tikwenera kujifumba kuti: ‘Kasi cawanangwa ico nili kupokera nkhukhozgera Ŵakhristu ŵanyane?’ (Yaniskani na 1 Timote 5:9, 10.) ‘Panji kasi maluso agho nili kupokera kwa Yehova, nkhusangira waka candulo ca namwene, usambazi panji kumanyikwa?’ (1 Kor. 4:7) Tikukondweska Yehova para ‘tikuteŵeterana’ na vyawanangwa vithu.—Zinth. 19:17; ŵazgani Ŵahebere 13:16.
8, 9. (a) Ni nthowa wuli zinyake izo Taŵakaboni tikovwilira Ŵakhristu ŵanyithu pa caru cose? (b) Kasi ŵabali na ŵadumbu mu mpingo winu, ŵakovwirana wuli?
8 Mazgu gha Ciuta ghakuzunura nthowa zinandi izo Ŵakhristu ŵakwambilira ŵakateŵetelerananga. (Ŵazgani Ŵaroma 15:25, 26; 2 Timote 1:16-18.) Lero napo, ise Ŵakhristu ŵaunenesko tikulondezga na mtima wose languro la kuteŵetera Ŵakhristu ŵanyithu na vyawanangwa vithu. Awonani nthowa zinyake izo tikuteŵetelerana.
9 Ŵabali ŵanandi mwezi wuliwose ŵakunozgekera maungano kwa maora ghanandi. Pa ungano, ŵakuyowoya fundo zakuzirwa izo ŵasanga pa kusambira Baibolo, kukhozga ndiposo kuciska mpingo kuti uzizipizgenge. (1 Tim. 5:17) Ŵabali ŵanandi na ŵadumbu ŵakumanyikwa na citemwa ndiposo ciwuravi ku Ŵakhristu ŵanyawo. (Rom. 12:15) Ŵanji ŵakuluta kukapembuzga awo ŵakusuzgika maghanoghano ku nyumba zawo na kulomba nawo. (1 Tes. 5:14) Ŵanji ŵakulemba makalata ghakukhozga ku Ŵakhristu ŵanyawo awo ŵakuzizipizga ciyezgo. Ŵanyake ŵakovwira awo ŵangafiska yayi paŵekha kufika pa maungano gha mpingo cifukwa ca ucekuru na vinyake. Kweniso ŵanandi ŵakovwira kuzengaso nyumba za Ŵakhristu ŵanyithu izo zabwanganduka na masoka ghacilengiwa. Citemwa na wovwiri uwo ŵakupeleka ku ŵabali na ŵadumbu nchilongolero ca “lusungu lukuru lwa Ciuta ulo lukulongoreka mu nthowa zakupambanapambana.”—Ŵazgani 1 Petrosi 4:11.
Kasi Cakuzirwa Comene Nchivici?
10. (a) Kasi Paulosi wakacitanga vigaŵa wuli viŵiri vya uteŵeti wake kwa Ciuta? (b) Kasi tikuyezga wuli Paulosi mazuŵa ghano?
10 Taŵateŵeti ŵa Ciuta tili kupika cawanangwa pera yayi kuti titeŵeteranenge naco, kweni tili kupikaso uthenga kuti tiphalireko ŵanji. Mpositole Paulosi wakamanya vigaŵa viŵiri ivi pa uteŵeti wake kwa Yehova. Wakalembera mpingo wa Efeso za “uteŵeti wa lusungu lukuru lwa Ciuta” uwo ukapika kwa iyo kuti iwo ŵasange candulo. (Efe. 3:2) Kweni wakayowoyaso kuti: ‘Tikapimika na Ciuta kuŵa ŵakwenelera kuŵikizgika makani ghawemi.’ (1 Tes. 2:4) Nga ni Paulosi, nase tikumanya kuti tili kupika uteŵeti wa kupharazga Ufumu wa Ciuta. Para tikupharazga mwamwamphu, tikulondezga Paulosi uyo wakavukanga cara kupharazga makani ghawemi. (Mil. 20:20, 21; 1 Kor. 11:1) Tikumanya kuti kupharazga makani ghawemi gha Ufumu kungaponoska ŵanthu. Pa nyengo yeneyiyi, tikuyezgayezga kulondezga Paulosi mwa kupeleka “cawanangwa cauzimu” ku ŵasopi ŵanyithu.—Ŵazgani Ŵaroma 1:11, 12; 10:13-15.
11. Kasi tikwenera kuwuwona wuli mulimo withu wa kupharazga na wa kukhozga ŵabali ŵithu?
11 Pa milimo yiŵiri iyi, ni ngu uwo ngwakuzirwa comene? Kufumba fumbo lanthena ili kuli nga nkhufumba za kayuni kuti: Ni phapindo ndi ilo ndakuzirwa comene? Zgoro ndakumanyikwirathu. Kayuni kakukhumbikwira mapapindo ghose kuti kadukenge. Mwakuyana na fundo iyi, nase tikukhumbikwira vigaŵa vyose viŵiri vya uteŵeti withu kwa Ciuta mwakuti tiŵe Ŵakhristu ŵakufikapo. M’malo mwa kuwona kupharazga makani ghawemi na kukhozga ŵasopi ŵanyithu nga ni milimo yakupambana, tikuyiwona kuŵa milimo iyo yikwendera lumoza nga umo Petrosi na Paulosi ŵakayiwoneranga. Mwawuli?
12. Kasi tikuteŵetera wuli nga nchilwero mu woko la Yehova?
12 Pakuŵa ŵapharazgi, tikugwiliskira nchito maluso ghalighose agho tili nagho kuti ticonthe mitima ya ŵanyithu na uthenga wakukhozga wa Ufumu wa Ciuta. Mwa kucita nthena, tikuŵawovwira kuti ŵaŵe ŵalondezgi ŵa Khristu. Kweniso maluso na vyawanangwa ivyo tili navyo tikukhwimiska ndiposo kovwilira Ŵakhristu ŵanyithu. Vyose ivi vikulongora lusungu lukuru lwa Ciuta. (Zinth. 3:27; 12:25) Para tikucita nthena, ndikuti tikuŵawovwira kulutilira kulondezga Khristu. Mu milimo yose yiŵiri, kupharazgira ŵanji na ‘kuteŵeterana,’ tili na mwaŵi wa kuŵa cilwero mu woko la Yehova.—Gal. 6:10.
“Muŵe na Mtima Wacitemwa kwa Yumoza na Munyake”
13. Nchivici cingacitika usange tingaleka ‘kuteŵeterana’?
13 Paulosi wakaciska ŵasopi ŵanyake kuti: “Mu kutemwa ŵabali, muŵe na mtima wacitemwa kwa yumoza na munyake. Pakulongora nchindi kwa yumoza na munyake, yambani ndimwe.” (Rom. 12:10) Nadi, pakuŵa ŵateŵeti ŵa lusungu lukuru lwa Ciuta, kutemwa ŵabali ŵithu kukutovwira kuteŵetera na mtima wose. Tikumanya kuti usange Satana wangatilekeska ‘kuteŵeterana,’ mbwenu watimbanizgenge umoza withu. (Kol. 3:14) Mwantheura, kuleka kukolerana kungapangiska kuti tiŵe ŵambura mwamphu mu mulimo wa kupharazga. Satana wakukhumba kuti tileke kucita cigaŵa cimoza ca uteŵeti withu, cifukwa para taleka wakuŵa nga waphyora phapindo limoza la kayuni mwakuti kawe.
14. Mbanjani awo ŵakusanga candulo para ‘tikuteŵeterana’? Yowoyani ciyelezgero.
14 ‘Kuteŵeterana’ kukovwira awo ŵakupokera lusungu lukuru lwa Ciuta pera yayi, kweniso awo ŵakululongora. (Zinth. 11:25) Mwaciyelezgero, Ryan na muwoli wake, Roni, ŵa ku Illinois, U.S.A., ŵakati ŵapulika kuti cimphepo cikuru cakucemeka Hurricane Katrina cabwangandura nyumba zinandi za ŵabali, citemwa cikaŵatuma kuleka nchito zawo zakulembeka ndiposo nyumba na kugura nyumba yakwenda nayo na kuyinozga na kuluta ku Louisiana, mtunda wa makilomita 1,400. Kura ŵakakhalako cilimika cimoza, kugwiliskira nchito nyengo, nkhongono, na cuma cawo kovwira ŵabali ŵauzimu. Ryan uyo wali na vilimika 29 wakati: “Kovwira ŵabali kukanovwira kusendelera kwa Ciuta. Nkhawona umo Yehova wakupwelelelera ŵanthu ŵake.” Wakayowoyaso kuti: “Kuteŵetera lumoza na ŵabali ŵalara mu vilimika kukanisambizga nthowa zinandi izo ningapwelelelera ŵabali. Nkhasambiraso kuti taŵawukirano tili na milimo yinandi mu gulu la Yehova.” Roni uyo wali na vilimika 25 wakati: “Nili wakukondwa cifukwa ca kovwira ŵanji. Mu umoyo wane nindaŵepo wacimwemwe umo niliri sono. Nkhumanya kuti ivyo nasambira vilutilirenge kunovwira.”
15. Kasi tili na vifukwa wuli viwemi vya kulutililira kuteŵetera nga ni ŵateŵeti ŵa lusungu lwa Ciuta?
15 Nadi, waliyose wakutumbikika para wakulondezga languro la Ciuta la kupharazga makani ghawemi na la kukhozga Ŵakhristu ŵanyithu. Awo tikuŵawovwira ŵakukhozgeka mwauzimu, peneapo ise tikuzara na cimwemwe ico cikusangika pekha para tikovwira ŵanji. (Mil. 20:35) Ubwezi ukukura mu mpingo cifukwa waliyose wakutemwa munyake. Kweniso, citemwa ico tikulongora kwa yumoza na munyake cikulongora pakweru kuti ndise Ŵakhristu ŵaunenesko. Yesu wakati: “Na ici, wose ŵamanyenge kuti ndimwe ŵasambiri ŵane, usange muli na citemwa pakati pinu.” (Yoh. 13:35) Kuluska vyose, nchindi zikuluta kwa Yehova, Ŵadada ŵithu ŵacitemwa, cifukwa khumbo lake la kukhozga awo ŵakusuzgika likulongoreka mu ŵateŵeti ŵake ŵa pa caru capasi. Ntheura, tili na vifukwa viwemi comene vya ‘kuteŵeterana yumoza na munyake pakuŵa ŵateŵeti ŵalara ŵawemi ŵa lusungu lukuru lwa Ciuta.’ Kasi mululitirenge kucita nthena?—Ŵazgani Ŵahebere 6:10.
Kasi Mukukumbuka?
• Kasi Yehova wakutikhozga wuli taŵateŵeti ŵake?
• Kasi tili kupika vici?
• Ni nthowa wuli izo tingawovwilira Ŵakhristu ŵanyithu?
• Nchivici cingatovwira kulutilira ‘kuteŵeterana’ na cawanangwa cithu?
[Vithuzithuzi pa peji 13]
Kasi “cawanangwa” cinu mukuteŵetera naco ŵanji panji kujiteŵetera mwaŵene?
[Vithuzithuzi pa peji 15]
Tikupharazgira ŵanji makani ghawemi na kovwira Ŵakhristu ŵanyithu
[Cithuzithuzi pa peji 16]
Tikwenera kuwonga awo ŵakovwira ŵabali cifukwa ca kujipeleka kwawo