“Zuŵa Likuru la Yehova Liri Pafupi”
“Zuŵa likuru la Yehova liri pafupi, laneng’enera likungofira kwiza.”—ZEFANIYA 1:14.
1, 2. (a) Kasi Ŵakhristu ŵakulindilira zuŵa wuli lapadera? (b) Ni mafumbo wuli agho tikwenera kufumba, ndipo cifukwa wuli?
MWALI wakulindilira mwakunweka zuŵa la ukwati wake. Mama uyo wali na nthumbo wakukhazga nyengo iyo wazamubabira bonda wake. Munthu uyo wavuka na nchito wakukhumba comene kuti nyengo yakupumulira iyo wayilindilira comene yikwane. Kasi ŵanthu wose aŵa ŵakuyana wuli? Wose ŵakulindilira zuŵa lapadera, zuŵa ilo lisinthenge vinthu mu umoyo wawo. Wose mbakunweka comene, kweni mwakupambana. Pamanyuma zuŵa ilo ŵakulindilira lizenge, ndipo ŵakugomezga kuti ŵaŵenge ŵakunozgeka.
2 Mwakuyana waka, Ŵakhristu ŵaunenesko mazuŵa ghano ŵakulindilira mwakunweka zuŵa linyake lapadera. Ili ni “zuŵa [likuru] la Yehova.” (Yesaya 13:9; Joel 2:1; 2 Petros 3:12) Kasi “zuŵa la Yehova” ilo likwiza nda mtundu wuli, ndipo ŵanthu ŵazamukhwaskika wuli para liza? Kweniso, tingacita wuli kuti tilinozgekere? Nchakuzirwa comene kuti tisange mazgoro gha mafumbo agha sono, cifukwa ivyo vikucitika vikusimikizgira kuti mazgu ghakulondezgapo agha ngaunenesko: “Zuŵa likuru la Yehova liri pafupi, laneng’enera likungofira kwiza.”—Zefaniya 1:14.
“Zuŵa Likuru la Yehova”
3. Kasi “zuŵa likuru la Yehova” ni vici?
3 Kasi “zuŵa likuru la Yehova” ni vici? Mu Malemba, mazgu ghakuti “zuŵa la Yehova” ghakung’anamura nyengo yapadera apo Yehova wakeruzga ŵalwani ŵake na kuthuwuska zina lake likuru. ‘Mazuŵa gha Yehova’ ghakiza pa ŵanthu ŵambura kugomezgeka ŵa mu Yuda na Yerusalemu, ndiposo pa ŵanthu ŵankhaza ŵa mu Babulone na Eguputo apo Yehova wakaŵeruzga. (Yesaya 2:1, 10-12; 13:1-6; Yeremiya 46:7-10) Ndipouli, “zuŵa la Yehova” likuru comene lizenge munthazi. Ili ni “zuŵa” ilo Yehova wazamweruzgira awo ŵakunyoza zina lake. Lizamwamba kuparanya “Babulone Mukuru,” uwo mbufumu wa pa caru cose wa cisopo cautesi, ndipo lizamumalizgira na mgonezi wose uheni, pa nkhondo ya Haramagedoni.—Civumbuzi 16:14, 16; 17:5, 15-17; 19:11-21.
4. Cifukwa wuli ŵanthu ŵanandi ŵakwenera kutenthema na zuŵa la Yehova, ilo likusendelera comene?
4 Kwali tikumanya, kwali yayi, ŵanthu ŵanandi ŵakwenera kutenthema na zuŵa ili, ilo likusendelera comene. Cifukwa wuli? Kwizira mwa Zefaniya, Yehova wakuzgora kuti: “Zuŵa ilo ndi zuŵa la mbembe, zuŵa la suzgo na kukweŵeka mtima, zuŵa la pasulo na pharanyiko, zuŵa la mdima na cifipizi, zuŵa la mabingu na munkhorwe.” Zuŵa ili ndakofya nadi! Kweniso nchimi yikuti: “Ndiŵizirenge ŵanthu na kweŵeko, . . . cifukwa ŵanangira Yehova.”—Zefaniya 1:15, 17.
5. Cifukwa wuli ŵanthu mamiliyoni ghanandi ŵakunweka na zuŵa la Yehova?
5 Ndipouli, pali ŵanthu mamiliyoni ghanandi awo ŵakulindilira mwakunweka zuŵa la Yehova. Cifukwa wuli? Cifukwa ŵakumanya kuti zuŵa ili ndilo ŵarunji ŵazamuponoskekera na kuwombokwa. Ni zuŵa ilo Yehova wazamukwezgeka ndipo zina lake lizamutuŵiskika. (Joel 3:16, 17; Zefaniya 3:12-17) Kuti ŵanthu ŵatentheme na zuŵa ili panji ŵalilindilire mwakunweka vikuthemba pa umo ŵakucitira na umoyo wawo sono. Kasi zuŵa ili mukuliwona wuli apo likusendelera? Kasi mwalinozgekera? Kasi umo mukukhalira zuŵa lililose panyengo yasono, mukulongora kuti mukumanya kuti zuŵa la Yehova laneng’enera?
“Ŵagoski Ŵati Ŵizenge na Kugoska”
6. Kasi ŵanthu ŵanandi ŵakuliwona wuli “zuŵa la Yehova,” ndipo cifukwa wuli Ŵakhristu ŵaunenesko ŵakuzizwa yayi na ici?
6 Nangauli pakukhumbikwira kuti ŵanthu ŵacitepo kanthu mwaluŵiro, kweni ŵanandi ŵakupwelerako yayi kuti “zuŵa la Yehova” laneng’enera. Ŵakunyoza na kugoska awo ŵakuŵacenjezga kuti zuŵa ili liri pafupi. Ŵakhristu ŵaunenesko ŵakuzizwa yayi na ici. Ŵakukumbuka cenjezgo ilo mpositole Petrosi wakalemba kuti: “Manyani danga ceneici, kuti mu mazuŵa ghakumalira ŵagoski ŵati ŵizenge na kugoska, uku ŵakwenda kwakulingana na makhumbiro ghawo, na kunena, Cilinkhu cilayizgano ca kwiza kwake? Cifukwa kufuma ku zuŵa ilo ŵasekuru ŵakagonera tulo, vinthu vyose vikukhalilira umo vikaŵira kufuma ku jando la ulengi.”—2 Petros 3:3, 4.
7. Kasi nchivici citovwirenge kuti tilutilire kuŵa maso?
7 Kasi nchivici cingatovwira kuti tikanizge maghanoghano ghaheni agha na kulutilira kuŵa maso? Petrosi wakutiphalira kuti: “Nkhuciska mahara ghinu gheneco na kumukumbuskani; Mwakuti mukumbukenge mazgu agho ghakayowoyeka kale na Ŵaprofeti ŵatuŵa, na dango la Fumu na Mponoski ilo likapelekeka na Ŵapostole ŵinu.” (2 Petros 3:1, 2) Kupulikira mazgu ghakucenjezga gha ŵaprofeti kutovwirenge kuti ‘ticiske mahara ghithu.’ Panji tapulika vikumbusko ivi mwakuwerezgawerezga, kweni nchakuzirwa kuti sono, kuluska kumanyuma kose uku, tilutilire kupulikira macenjezgo agha.—Yesaya 34:1-4; Luka 21:34-36.
8. Cifukwa wuli ŵanthu ŵanandi ŵakusurako vikumbusko vya mu Baibolo?
8 Cifukwa wuli ŵanyake ŵakusurako vikumbusko ivi? Petrosi wakulutilira kuti: “Cifukwa ŵakuluwira nchene ceneici, kuti na mazgu gha Ciuta macanya ghakaŵako liromwaka, na caru cakupangwa na maji na mu maji; na gheneagho pera caru ico cikaŵako nyengo yira, cikati cazura na maji, cikaparanyika.” (2 Petros 3:5, 6) Enya, pali ŵanthu ŵanyake awo ŵakukhumba yayi kuti zuŵa la Yehova lize. Ŵakukhumba yayi kuti cinthu cinyake citimbanizge umo ŵakukhalira. Ŵakukhumba yayi kuti Yehova waŵeruzge cifukwa ca umoyo wawo wa kujikondweska ŵekha! Nga umo Petrosi wakayowoyera, ŵakukhala “kwakulingana na makhumbiro ghawo.”
9. Kasi ŵanthu ŵa mu nyengo ya Nowa na Loti ŵakalongora kaghanaghaniro wuli?
9 “Cifukwa [cakuti] ŵakuluwira nchene,” ŵagoski aŵa ŵakuzelezgera dala kuti kumanyuma Yehova wakanjilirapo pa vyakucita vya ŵanthu. Yesu Khristu na mpositole Petrosi ŵakayowoyapo za nyengo iyi. Ŵakazunura “mazuŵa gha Nowa” na “mazuŵa gha Loti.” (Luka 17:26-30; 2 Petros 2:5-9) Pambere cigumula cindacitike, ŵanthu ŵakapulikira yayi cenjezgo la Nowa. Kweniso, pambere misumba ya Sodomu na Gomora yindaparanyike, Loti ku ŵakweni ŵake “wakawoneka nga ndi para wakupekula.”—Genesis 19:14.
10. Kasi Yehova wakuti wuli ku awo ŵakusurako cenjezgo?
10 Ndimo viliri na lero wuwo. Kweni wonani ivyo Yehova wakuphalira awo ŵakusurako cenjezgo: “Nditilange ŵanthu awo ŵakufwasa pa masese ghawo, awo ŵakuti mu mtima wawo, Yehova kuti wacite ciwemi cara, nesi kucita ciheni. Ntheura mphango zawo zizgoke vyakuskogha, ndipo nyumba zawo zipasuke. Nanga ŵakuzenga nyumba, kuti ŵakhalengemo cara; nanga ŵakupanda minda ya mpheska, kuti ŵamwenge vinyo lawo cara.” (Zefaniya 1:12, 13) Nanga ŵanthu ŵangalutilira kucita milimo yawo “ya nyengo zose,” kweni candulo ico ŵasangenge cifukwa ca kulimbikira kwawo cikhaliskenge yayi. Cifukwa wuli? Cifukwa zuŵa la Yehova lizenge mwakudeska, ndipo cuma cose ico ŵangalundika ciŵathaskenge yayi.—Zefaniya 1:18.
“Lindilira Ici”
11. Ni cenjezgo wuli ilo tikwenera kukumbuka?
11 Mwakupambana na ŵanthu ŵaheni ŵa mu caru ici, ise tikwenera kukumbukira cenjezgo ilo nchimi Habakuku yikalemba. Yikati: “Ciwonesko cicali kulindilira nyengo yake; cikupusumpha ku umaliro, kuteta cara. Nanga ciziulike, lindilira ici; citize nadi, kuti ciziulike cara.” (Habakuk 2:3) Nanga zuŵa ili lingawoneka nga likucedwa mu kawonero ka taŵanthu ŵambura kufikapo, tikwenera kukumbuka kuti Yehova wakuziwulika yayi. Zuŵa lake lizenge panyengo yake, nyengo iyo ŵanthu ŵakughanaghanako yayi.—Marko 13:33; 2 Petros 3:9, 10.
12. Kasi Yesu wakacenjezga kuti ŵanyake ŵazamucita wuli, ndipo nkharo yawo yikupambana wuli na ya ŵalondezgi ŵakugomezgeka ŵa Yesu?
12 Pakulongora kukhumbikwa kwa kulindilira zuŵa la Yehova, Yesu wakacenjezga kuti nanga ŵaŵe ŵanji mwa ŵalondezgi ŵake ŵazamuleka kuŵa maso. Wakayowoyerathu za iwo kuti: “Usange muzga muheni yura wanenenge mu mtima wake; Fumu yane yaziulika; ndipo wambenge kutimba ŵazga ŵanyake, na kurya na kumwa pamoza na ŵakuloŵera; fumu ya muzga uyo yiti yizenge mu zuŵa ilo walive kuyigomezga, na pa ora ilo walive kumanya, ndipo yizamkumuthyapula comene.” (Mateyu 24:48-51) Kweni gulu la muzga wa magomezgeko na wavinjeru nyengo zose likumanya kuti umaliro uli pafupi. Gulu la muzga liri maso ndipo ndakunozgeka. Yesu walipa mazaza ‘pa vyose ivyo wali navyo’ pano pa caru.—Mateyu 24:42-47.
Kukhumbikwa kwa Kucitapo Kanthu Mwaluŵiro
13. Kasi Yesu wakalongora wuli kukhumbikwa kwa kucitapo kanthu mwaluŵiro?
13 Cikaŵa cakukhumbikwa comene kuti Ŵakhristu ŵakwambilira ŵacitepo kanthu mwaluŵiro. Ŵakeneranga kucimbira luŵiro mu Yerusalemu apo ŵakawona msumba uwu ‘ukuzingirizgika na nkhondo.’ (Luka 21:20, 21) Ici cikacitika mu cilimika ca 66 C.E. Wonani umo Yesu wakalongolera kukhumbikwa kwakuti Ŵakhristu mu nyengo yira ŵacitepo kanthu mwaluŵiro, wakati: “Uyo wali pa nyumba pacanya wangikhanga kuya katoramo vya mu nyumba yake: na uyo wali mu munda wangaweleranga kunyuma kuya katora cidiko cake.” (Mateyu 24:17, 18) Pakuti mdauko ukulongora kuti pakajumphaso vilimika vinayi pambere Yerusalemu wandabwanganduke, nchifukwa wuli pera Ŵakhristu ŵakakhumbikwiranga kupulikira mwaluŵiro mazgu gha Yesu mu 66 C.E.?
14, 15. Cifukwa wuli cikaŵa cakuzirwa comene kuti Ŵakhristu ŵakwambilira ŵacitepo kanthu luŵiro usange ŵawona Yerusalemu wakuzingirizgika na nkhondo?
14 Nangauli mbunenesko kuti pa nyengo iyi ŵasilikari ŵa Roma ŵakaparanya yayi Yerusalemu mpaka mu 70 C.E., kweni vilimika vinayi ivi vikaŵa vya mtende yayi. Pakaŵavya kawemi! Vilimika ivi vikazura na vivulupi ndiposo kukomana. Pakulongosora umo vinthu vikaŵira mu Yerusalemu pa nyengo iyi, mulembi munyake wa mdauko wakuti pakaŵa “kuthiska ndopa kwakofya cifukwa ca nkhondo yapawenenawene, ndiposo nkhaza zikuru.” Ŵanyamata ŵakacicizgikanga kugwira nchito ya kukhozga malinga, kunyamura vilwero, na kunjira usilikari. Zuŵa lililose ŵakacitanga maseŵero ghakukhozga thupi, kunozgekera nkhondo. Awo ŵakalekanga kukolerana na malango ghakusuzga agho ghakaŵikika ŵakatenge mbakuwukira. Ŵakhristu ŵacedwenge kufumamo mu msumba mphanyi vikaŵasuzga.—Mateyu 26:52; Marko 12:17.
15 Tikwenera kumanya kuti Yesu wakayowoya kuti “awo ŵali mu Yudeya,” mu Yerusalemu pera yayi, ŵakenera kwamba kufumamo. Ici cikaŵa cakuzirwa cifukwa pakati pajumpha myezi yicoko waka kufuma apo ŵasilikari ŵa Roma ŵakafumirako ku Yerusalemu, ŵakakaweraso kuzakarwa nkhondo. Cakwamba, ŵakathereska Galileya mu 67 C.E., ndipo mu cilimika cakulondezgapo ŵakapoka Yudeya. Ici cikapangiska kuti ŵanthu ŵayungwe mu vigaŵa vyose vya pafupi. Ndipo panyengo iyi cikaŵa cakusuzga comene kuti Muyuda wacimbiremo mu Yerusalemu. Pa vipata vya msumba pakakhalanga ŵalinda, ndipo waliyose uyo wakakhumbanga kufuma ŵakatenge wakukhumba kukakolerana na Ŵaroma.
16. Ni mtima wuli uwo Ŵakhristu ŵakwambilira ŵakenera kuŵa nawo mwakuti ŵapone nyengo ya suzgo yira?
16 Pakuwona vyose ivi, tingapulikiska cifukwa ico Yesu wakayowoyera comene za kukhumbikwa kwa kucitapo kanthu mwaluŵiro. Ŵakhristu ŵakeneranga kuŵa ŵakunozgeka kuleka katundu wawo, na kukana kusuŵilira na vinthu vyakuthupi. Ŵakenera kuŵa mcanya kale kulayirana na katundu wawo yose mwakuti ŵapulikire cenjezgo la Yesu. (Luka 14:33) Awo ŵakapulikira luŵiro na kucimbilira ku sirya linyake la Yorodani ŵakapona.
Kulutilira Kucitapo Kanthu Mwaluŵiro
17. Cifukwa wuli nyengo zose tikwenera kukumbuka nyengo iyo tilimo?
17 Maucimi gha mu Baibolo ghakulongora kuti umaliro uli pafupi comene. Kuluska kumanyuma kose uku, sono tikwenera kucitapo kanthu mwaluŵiro. Usange kulije nkhondo, msilikari wakumanya yayi umo nkhondo yikofyera. Ndipo usange wangademwera na kuleka kuŵa maso ndipo mwamabuci wacemeka kukarwa nkhondo, iyo wangaŵa wambura kunozgeka ndipo nchipusu kukakomeka. Ndimo viliriso mwauzimu. Usange pacoko na pacoko tikwamba kuluwa nyengo iyo tilimo, tingaŵa ŵambura kunozgeka kulimbana na ivyo vingatiwira, ndipo zuŵa la Yehova lingazakatibucizga. (Luka 21:36; 1 Ŵatesalonika 5:4) Usange pali ŵanyake awo “ŵawelera nyuma kufumako kwa Yehova,” yino ni nyengo yakuti ŵamupenjeso.—Zefaniya 1:3-6; 2 Ŵatesalonika 1:8, 9.
18, 19. Nchivici citovwirenge kuti tilindilirenge mwakunweka “kwiza kwa zuŵa la Ciuta”?
18 Ndico cifukwa mpositole Petrosi wakuticenjezga kuti tilindilirenge mwakunweka “kwiza kwa zuŵa la Ciuta”! Kasi tingacita wuli ici? Nthowa yimoza ni kuŵa na “makhaliro ghose ghatuŵa na kusopa Ciuta.” (2 Petros 3:11, 12) Kutangwanika na milimo yituŵa kutovwirenge kuti tilindilirenge mwakunweka kwiza kwa “zuŵa la Yehova.” Lizgu la Cigiriki ilo lang’anamurika kuti ‘kulindilira na kunweka’ likung’anamura “kuguzira pafupi.” Tingayiguza yayi nyengo iyo yakhalako kuti zuŵa la Yehova lize. Ndipouli, apo tikulindilira zuŵa ili, nyengo yendenge luŵiro comene usange tikutangwanika na milimo ya Ciuta.—1 Ŵakorinte 15:58.
19 Kulanguruka pa Mazgu gha Ciuta na vikumbusko ivyo vili mu Baibolo nakoso kutovwirenge kuti ‘tidokerenge (kulindilira na kuguzira pafupi) kwiza’ kwa zuŵa ili, enya, “nyengo zose kulindilira” zuŵa ili. (2 Petros 3:12, The Amplified Bible; The New Testament, by William Barclay) Mu vikumbusko ivi muli maucimi ghanandi agho ghakuyowoyerathu za kwiza kwa zuŵa la Yehova pera yayi, kweni na vitumbiko vikuru ivyo ŵanthu awo ‘ŵakulindizga Yehova’ ŵazamutumbikika navyo.—Zefaniya 3:8.
20. Ni cenjezgo wuli ilo tikwenera kupulikira?
20 Yino ni nyengo yakuti tose tipulikire cenjezgo ilo likapelekeka kwizira mwa nchimi Zefaniya, lakuti: “Kucali kundize pa imwe kutukutwa kwa Yehova, licali lindize pa imwe zuŵa la ukali wa Yehova. Penjani Yehova, imwe mose mwaŵakuzika ŵa caru, imwe mukucita vilayizgo vyake; penjani urunji, penjani kuzika; panji muti mubisike mu zuŵa la ukali wa Yehova.”—Zefaniya 2:2, 3.
21. Kasi ŵanthu ŵa Ciuta ŵakusimikizga vici mu cilimika ca 2007?
21 Ipo lemba ilo lasankhika kuŵa la cilimika ca 2007 ndapanyengo yake. Likuti: “Zuŵa likuru la Yehova liri pafupi.” Ŵanthu ŵa Ciuta ŵakusimikizga kuti “laneng’enera likungofira kwiza.” (Zefaniya 1:14) ‘Liziulikenge cara.’ (Habakuk 2:3) Ntheura apo tikulindilira zuŵa ili, tiyeni nyengo zose tiŵe maso na nyengo iyo tilimo, pakumanya kuti maucimi agha ghakhala pacoko waka kuti ghafiskike kaumaliro!
Kasi Mungazgora?
• Kasi “zuŵa likuru la Yehova” ni vici?
• Cifukwa wuli ŵanandi ŵakusurako kuti tili mu mazuŵa ghaumaliro?
• Cifukwa wuli Ŵakhristu ŵakwambilira ŵakenera kucitapo kanthu mwaluŵiro?
• Kasi tingacita wuli kuti tiŵe maso comene?
[Mazgu Ghakukhozgera pa peji 12]
Lemba la cilimika ca 2007 liŵenge lakuti: “Zuŵa likuru la Yehova liri pafupi.”—Zefaniya 1:14.
[Vithuzithuzi pa peji 9]
Nga umo vikaŵira mu nyengo ya Nowa, ŵagoski ŵazamubucizgika na zuŵa la Yehova
[Cithuzithuzi pa peji 10]
Ŵakhristu ŵakeneranga kucitapo kanthu luŵiro apo ŵakawona Yerusalemu “wakuzingirizgika na nkhondo”