“Mughanaghanire Mtundu wa Ŵanthu Uwo Mukwenera Kuŵa”
“Pakuti vinthu vyose ivi vizamusongonoka ntheura, mughanaghanire mtundu wa ŵanthu uwo mukwenera kuŵa. Muŵe ŵanthu ŵa makhaliro ghatuŵa na kucita milimo ya kusopa Ciuta mwakujipeleka.”—2 PET. 3:11.
1. Cifukwa wuli ulongozgi wa mu kalata yaciŵiri ya Petrosi ukaŵa wa pa nyengo yake?
APO mpositole Petrosi wakalembanga kalata yake yaciŵiri, mpingo Wacikhristu ukaŵa kuti wazizipizga kale nthambuzgo zinandi, kweni ukawelera nyuma yayi, nesi kutondeka kukura. Ntheura, Dyabulosi wakayezgaso njomba yinyake, iyo wakawona kuti kanandi yikafiskanga cilato cake. Nga umo Petrosi wakalongolera, Satana wakayezga kupuluska ŵanthu ŵa Ciuta mwa kugwiliskira nchito ŵasambizgi ŵatesi, awo ŵakaŵa na “maso ghakuzura uleŵi” ndiposo “mtima uwo uli kuzgoŵezgeka udokezi.” (2 Pet. 2:1-3, 14; Yuda 4) Lekani mu kalata yake yaciŵiri, Petrosi wakaciska Ŵakhristu kuti ŵalutilire kugomezgeka.
2. Kasi cipaturo 3 ca kalata yaciŵiri ya Petrosi cikuyowoyaci comene, ndipo ni mafumbo wuli agho tikwenera kujifumba?
2 Petrosi wakalemba kuti: “Nkhuwona kuti nchakwenelera, apo nicali mu cihema ici, kumuwuskani mwa kumukumbuskani, pakuti nkhumanya kuti kuwuskikako kwa cihema cane kuli pafupi . . . Ntheura pera, niyezgenge comene nyengo yiliyose, kuti para naluta, imwe mwaŵene muzakamanyenge kuzunura vinthu ivi.” (2 Pet. 1:13-15) Petrosi wakamanya kuti wali pafupi kufwa, kweni wakakhumbanga kuti Ŵakhristu ŵakumbukenge ivyo wakaŵaphalira. Nakuti ivyo wakaŵaphalira vili kulembeka mu Baibolo ndipo tose tingaviŵazga. Cipaturo 3 ca kalata yaciŵiri ya Petrosi nchakuzirwa comene kwa ise, cifukwa cikuyowoya comene za “mazuŵa gha umaliro” gha mgonezi uwu ndiposo za pharanyiko la ŵanthu ŵambura kopa Ciuta. (2 Pet. 3:3, 7, 10) Kasi Petrosi wakutipa ulongozgi wuli? Kasi kulondezga ulongozgi wake kungatovwira wuli kuti tiŵe na mikhaliro iyo yikukondweska Yehova?
3, 4. (a) Kasi Petrosi wakati Ŵakhristu ŵaghanaghanire vici, ndipo wakaŵacenjezga za vici? (b) Kasi tidumbiskanenge fundo wuli?
3 Pamanyuma pakuyowoya za kuparanyika kwa caru ca Satana, Petrosi wakati: “Muŵe ŵanthu ŵa makhaliro ghatuŵa na kucita milimo ya kusopa Ciuta mwakujipeleka.” (2 Pet. 3:11, 12) Petrosi wakamanyanga kuti ŵekha awo ŵakucita khumbo la Yehova ndiposo kulongora mikhaliro iyo wakukondwa nayo ndiwo ŵazamupona pa “zuŵa la kuwezgera nduzga” ilo likwiza. (Yes. 61:2) Lekani wakayowoyaso kuti: “Ntheura, imwe ŵakutemweka, pakumanyirathu ivi, cenjerani kuti muleke kupuluskika pamoza nawo [ŵasambizgi ŵatesi] mu mphuvya za ŵanthu ŵakuswa malango ndiposo kuti muleke kuwa pa kuchintha kwinu.”—2 Pet. 3:17.
4 Pakuti wakaŵa yumoza wa ŵanthu awo ‘ŵakamanyirangathu,’ Petrosi wakamanyanga kuti mu mazuŵa ghaumaliro Ŵakhristu ŵakwenera kuŵa ŵakucenjera kuti ŵalutilire kugomezgeka. Pamanyuma, mpositole Yohane wakalongosora cifukwa cake. Mu mboniwoni, wakawona Satana wakucimbizgika kucanya ndipo pakuŵa na “ukali ukuru” wakwimikana na “awo ŵakusungilira malango gha Ciuta ndipo ŵali na mulimo wa kucitira ukaboni Yesu.” (Uvu. 12:9, 12, 17) Ŵakhristu ŵakuphakazgika pamoza na ŵa “mberere zinyake” awo mbakugomezgeka ŵatherenge yayi. (Yoh. 10:16) Kweni wuli pakuyowoya za ise patekha? Kasi tilutilirenge kuŵa ŵakugomezgeka? Tingalutilira kuŵa ŵakugomezgeka usange tikuyezgayezga (1) kulongora mikhaliro iyo yikukondweska Ciuta, (2) kuleka kufipiskika mwauzimu ndiposo mwakuthupi, na (3) kuwona viyezgo mwakwenelera. Tiyeni tidumbiskane fundo izi.
Ŵani na Mikhaliro Yituŵa
5, 6. Kasi tikwenera kuyezgayezga kuŵa na mikhaliro wuli, ndipo cifukwa wuli tikwenera ‘kufwilirapo’?
5 Mu cipaturo cakwamba ca kalata yake yaciŵiri, Petrosi wakati: “Fwiliranipo comene kusazgako, ku cipulikano cinu makhaliro ghawemi, ku makhaliro ghinu ghawemi kumanya, ku kumanya kwinu kujikora, ku kujikora kwinu cizizipizgo, ku cizizipizgo cinu kusopa Ciuta mwakujipeleka, ku kusopa Ciuta mwakujipeleka kutemwa ŵabali, ku kutemwa ŵabali citemwa. Cifukwa usange vinthu ivi vilimo mwa imwe na kufuluka, vimovwiraninge kuti muleke kukhala waka panji kuŵa ŵambura vipambi kuyana na kumanya makora Fumu yithu Yesu Khristu.”—2 Pet. 1:5-8.
6 Mbunenesko kuti tikukhumbikwira ‘kufwilirapo’ kuti ticite milimo iyo yingatovwira kuti tiŵe na mikhaliro yituŵa. Mwaciyelezgero, citatata cikukhumbikwa kuti munthu wafikenge pa maungano ghose, kuŵazga Baibolo zuŵa lililose, kulutilira kuŵa na ndondomeko yiwemi yakusambilira payekha. Nakuti pakukhumbikwira kufwilirapo na kunozgekera makora kuti Nyengo Yakusopera ya Mbumba yiŵenge yakukhazikika, yakukondweska, ndiposo yacandulo. Kweni para tazgoŵera kucita nthena, milimo iyi tiyiwonenge kuti ni mphingo yayi, comenecomene para tikuwona vyandulo vyake.
7, 8. (a) Kasi ŵanji ŵayowoyapo vici vyakukhwaskana na Nyengo Yakusopera ya Mbumba? (b) Kasi imwe mukwandula wuli na Nyengo Yakusopera ya Mbumba?
7 Pakuyowoya za Nyengo Yakusopera ya Mbumba, mudumbu munyake wakati: “Yikutovwira kuti tisambirenge vinandi.” Munyakeso wakati: “Kuyowoya unenesko, nkhakondwa yayi kuti sambiro la buku limare. Nkhalitemwanga comene. Kweni sono, pakuti tili na Nyengo Yakusopera ya Mbumba, nawona kuti Yehova wakumanya ivyo tikukhumbikwira ndiposo nyengo iyo tikuvikhumbira.” Mbali munyake uyo ni mutu wa mbumba wakati: “Nyengo Yakusopera ya Mbumba yatovwira comene. Kuŵa na ungano uwo ukukolerana na ivyo mbumba yithu yikukhumbikwira nkhwacandulo comene. Ine na muwoli wane tikuyezgayezga kulongora vipambi vya mzimu utuŵa, ndipo tikukondwa comene na uteŵeti kuluska kale.” Mbali munyakeso wakati: “Ŵana ŵithu ŵakupenjerezga ŵekha fundo mu mabuku gha muzga ndipo ŵakusambira vinandi, nakuti ŵakusangwa comene. Nyengo iyi yatovwira kuti tisimikizge kuti Yehova wakumanya ivyo tikukhumba ndiposo kuti wakuzgora malurombo ghithu.” Kasi ndimo namwe mukuwonera Nyengo Yakusopera ya Mbumba?
8 Lekani kuzomerezga kuti vinthu vyambura kuzirwa vitimbanizgenge Nyengo Yakusopera ya Mbumba. Ŵakutorana ŵanyake ŵakati: “Kwa masabata ghanayi, Cinayi cilicose mu mbumba yithu mukacitikanga cinthu cinyake ico cikatenge cititondeskenge kusambira, kweni tikatondekanga yayi.” Mbunenesko kuti nyengo zinyake mungakhumbikwira kusintha nyengo. Kweni woneseskani kuti sabata yiliyose mukuŵa na Nyengo Yakusopera ya Mbumba.
9. Kasi Yehova wakamovwira wuli Yeremiya, ndipo ivyo Yeremiya wakacita vingatisambizga vici?
9 Nchimi Yeremiya nchiyelezgero ciwemi kwa ise. Yeremiya wakakhumbikwiranga cakurya cauzimu ico Yehova wakamupa ndipo wakaciwonanga kuŵa cakuzirwa comene. Cakurya ici cikamovwira kuti walutilire kupharazgira ŵanthu ŵa mitima yinonono. Iyo wakati: “Mazgu gha Yehova [ghali] . . . ngati moto wakunyeka wakujalirika mu viwangwa vyane.” (Yer. 20:8, 9) Cikamovwiraso kuzizipizga masuzgo agho ghakiza apo Yerusalemu wakapasukanga. Mazuŵa ghano, tili na Baibolo lose umo muli Mazgu gha Ciuta. Para tikufwilirapo kusambira Mazgu gha Ciuta na kuwona vinthu nga umo Ciuta wakuviwonera, nga ni Yeremiya, nase tilutilirenge kukondwa na uteŵeti, titondenge viyezgo, tiŵenge na nkharo yiwemi, ndiposo tilutilirenge kuŵa ŵatuŵa mwauzimu.—Yak. 5:10.
Muŵe “Ŵambura Kabanga na Ŵambura Kalema”
10, 11. Cifukwa wuli tikwenera kufwilirapo comene kuti tiŵe “ŵambura kabanga na ŵambura kalema,” ndipo tikukhumbikwira vici?
10 Pakuŵa Ŵakhristu, tikumanya kuti tikukhala mu mazuŵa ghaumaliro. Ntheura, tikuzizwa yayi para tikuwona kuti caru cikutemwa comene vinthu ivyo Yehova wakutinkha, nga ni uryezi, uzaghali, na nkhaza. Mwakuyana na lemba la Uvumbuzi 2:13, 14, para Satana watondeka kuthereska ŵateŵeti ŵa Ciuta mwa kuŵawofya, wakuŵanyengelera kuti ŵacite vinthu vinyake ivyo vingananga ubwezi wawo na Ciuta. Ntheura, tikwenera kukumbuka ulongozgi wa Petrosi wakuti: “Yezgani comene kuti paumaliro, iyo [Ciuta] wazakamusangani ŵambura kabanga na ŵambura kalema ndiposo mu mtende.”—2 Pet. 3:14.
11 Mazgu ghakuti “yezgani comene” ghakuyana waka na ghakuti “fwiliranipo comene.” Nchakuwonekerathu kuti Yehova, uyo wakatuma Petrosi kuti walembe mazgu agha, wakumanya kuti tikukhumbikwira kuyezgayezga kuti tilutilire kuŵa “ŵambura kabanga na ŵambura kalema,” kakufuma ku caru ca Satana. Kufwilirapo comene kukukhumbaso kuvikilira mtima withu kuti uleke kuŵa na makhumbiro ghaheni. (Ŵazgani Zintharika 4:23; Yakobe 1:14, 15.) Tikukhumbikwiraso cikanga para tikwimikana na awo ŵakuzizwa na nthowa zithu Zacikhristu ndiposo awo ‘ŵakutinena.’—1 Pet. 4:4.
12. Ni fundo wuli yakukhozga iyo tikuyisanga pa Luka 11:13?
12 Pakuti ndise ŵambura kufikapo, nchipusu yayi kucita ico nchiwemi. (Rom. 7:21-25) Kweni tingacita ico nchiwemi pekha para tikulomba Yehova, uyo wakupeleka mzimu utuŵa ku awo ŵakumulomba na mtima wose. (Luka 11:13) Mzimu uwu ukutovwira kuti tiŵe na mikhaliro iyo yikukondweska Ciuta, ndipo ukutovwiraso kuti tizizipizge masuzgo na viyezgo, ivyo mutepanji vilutilirenge kusazgikira apo zuŵa la Yehova likusendelera.
Zomerezgani Kuti Viyezgo Vimukhozgani
13. Para tasangana na viyezgo, nchivici cingatovwira kuzizipizga?
13 Pakuti tikukhala mu mgonezi uheni uwu, nchakuwonekerathu kuti tilutilirenge kuyezgeka mu nthowa zakupambanapambana. M’malo mwa kuthika lusoko na viyezgo, mwalekeraci kuwona kuti ni mwaŵi wa kulongolera kuti mukutemwa Ciuta, mukumugomezga, ndiposo mukuthemba comene Mazgu ghake? Msambiri Yakobe wakati: “Mupime kuti nchimwemwe pera, ŵabali ŵane, para mukukumana na viyezgo ivi na ivi, umo mukumanyira kuti kuyezgeka kwa cipulikano cinu uku, kukupambika cizizipizgo.” (Yak. 1:2-4) Kumbukaniso kuti “Yehova wakumanya kuŵathaska ku ciyezgo ŵanthu awo ŵakusopa Ciuta mwakujipeleka.”—2 Pet. 2:9.
14. Kasi ivyo Yosefe wakacita vikumukhozgani wuli?
14 Wonani ciyelezgero ca Yosefe mwana wa Yakobe, uyo ŵakuru ŵake ŵakamuguliska. (Gen. 37:23-28; 42:21) Kasi cipulikano ca Yosefe cikalopwa cifukwa ca nkhaza izi? Panji wakakwiyira Ciuta cifukwa cakuti wakazomerezga kuti viheni vimucitikire? Mazgu gha Ciuta ghakulongora kuti ndimo wakacitira yayi. Nakuti Yosefe wakasangana na viyezgo vinyakeso. Ŵakamupusikizgira kuti wakakhumbanga kukolelera muwoli wa Potifara ndipo ŵakamuŵika mu jele. Apa napo cipulikano cake cikaŵa nganganga. (Gen. 39:9-21) Wakazomerezga kuti viyezgo ivi vimukhozge, ndipo wakatumbikika comene cifukwa ca kucita nthena.
15. Kasi tingasambira vici kwa Naomi?
15 Mbunenesko kuti viyezgo ni vyakukondweska yayi. Mutepanji Yosefe nayo wakakondwanga navyo yayi. Ŵateŵeti ŵanyake ŵa Ciuta nawo ŵakaviwonanga nthena. Wonani nkhani ya Naomi, uyo mfumu wake na ŵana ŵake ŵaŵiri ŵakafwa. Naomi wakati: “Mungandicemanga Naomi, mute Mara, pakuti Yehova wandicitira vyakuŵaŵa comene.” (Ruth 1:20, 21) Nchakupulikikwa kuti Naomi wakayowoya nthena. Kweni nga ni Yosefe, nayo wakakhuŵara yayi mwauzimu, nesi kuleka kugomezgeka kwa Ciuta. Paumaliro, Yehova wakamutumbika. (Ruth 4:13-17, 22) Nakuti mu Paradiso, Yehova wazamuwuskapo viheni vyose ivyo Satana wakupangiska. Baibolo likuti: “Vya kale ntha vikumbukikenge panji kunjiraso mu mtima.”—Yes. 65:17.
16. Kasi lurombo tikwenera kuliwona wuli, ndipo cifukwa wuli?
16 Kwali tisangane na viyezgo wuli, kweni titondenge para tikutemwa Ciuta. (Ŵazgani Ŵaroma 8:35-39.) Nangauli Satana walutilirenge kutiyezga, kweni watondekenge usange tilutilirenge kuŵa “ŵamahara” ndiposo kuŵa “maso pa nkhani ya kulomba.” (1 Pet. 4:7) Yesu wakati: “Ipo muŵenge maso, nyengo zose kuŵeyelera kuti mumanye kupona ku vinthu ivyo vyatemeka kucitika, na kwimilira panthazi pa Mwana wa munthu.” (Luka 21:36) Wonani kuti Yesu wakati pakulomba ticitenge kuŵeyelera. Yesu, pakukhuŵilizga kuti pakulomba ticitenge kuŵeyelera, wakulongora kuti pa nyengo iyi tikwenera kuwona kuti ubwezi withu na iyo kweniso na Ŵawiske ngwakuzirwa comene. Ŵekha awo ŵakukondweska Yehova ndiwo ŵazamupona pa zuŵa lakofya ilo likwiza.
Lutilirani Kutangwanika na Mulimo wa Yehova
17. Usange mu cigaŵa cinu mulimo wa kupharazga ukusuzga, kasi mungandula wuli na ivyo ŵakacita ŵateŵeti ŵa mu nyengo yakale?
17 Kutangwanika na milimo yauzimu kukutisamphuska. Fundo iyi yikutikumbuska mazgu gha Petrosi ghakuti: “Mughanaghanire mtundu wa ŵanthu uwo mukwenera kuŵa. Muŵe ŵanthu ŵa makhaliro ghatuŵa na kucita milimo ya kusopa Ciuta mwakujipeleka.” (2 Pet. 3:11) Mulimo wakuzirwa comene pa milimo iyi ngwa kupharazga makani ghawemi. (Mat. 24:14) Mbunenesko kuti mu vigaŵa vinyake, mulimo wa kupharazga ungaŵa wakusuzga, mutepanji cifukwa cakuti ŵanthu ŵakukhumba yayi kutegherezga uthenga withu panji ŵakususka, panji mbakutangwanika na vyakucita vya zuŵa na zuŵa. Kale napo ŵateŵeti ŵa Yehova ŵakakumananga na masuzgo ghakuyana waka. Kweni ŵakaleka yayi, m’malo mwake ŵakalutilira kupharazga uthenga wa Ciuta “lutaluta.” (Ŵazgani 2 Midauko 36:15, 16; Yer. 7:24-26) Kasi nchivici cikaŵawovwira kuzizipizga? Ŵakawonanga uteŵeti wawo nga umo caru cikuwuwonera yayi, kweni nga umo Yehova wakuwuwonera. Kweniso ŵakawonanga kuti ni mwaŵi ukuru comene, kumanyikwa na zina la Ciuta.—Yer. 15:16.
18. Kasi mulimo wa kupharazga Ufumu ngwakuzirwa wuli?
18 Nase tili na mwaŵi ukuru comene wa kupharazga za Yehova ndiposo khumbo lake. Wonani fundo iyi: Cifukwa ca mulimo withu wa kupharazga, ŵalwani ŵa Ciuta ŵazamuŵavya pakugwenthera pa nyengo ya ceruzgo. Nga ni Faro, nawo ŵazamumanya kuti ŵakwimikana na Yehova. (Ex. 8:1, 20; 14:25) Kweni iyi yizamuŵaso nyengo iyo Yehova wazamutumbikira ŵateŵeti ŵake ŵakugomezgeka, mwa kuŵalongora pakweru kuti ŵakayimiranga nadi iyo.—Ŵazgani Ezekiel 2:5; 33:33.
19. Kasi tingalongora wuli kuti tikucita mwamahara na nyengo ya kuzika mtima kwa Yehova?
19 Kuumaliro wa kalata yake yaciŵiri, Petrosi wakalembera Ŵakhristu ŵanyake kuti: “Wonani kuzika mtima kwa Fumu yithu kuŵa ciponosko.” (2 Pet. 3:15) Ipo tiyeni tilutilire kucita mwamahara na nyengo ya kuzika mtima kwa Yehova. Mwawuli? Mwa kuŵa na mikhaliro iyo yikumukondweska, kuŵa “ŵambura kabanga na ŵambura kalema,” kuwona viyezgo mwakwenelera, na kutangwanika na mulimo wa Ufumu. Para tikucita nthena, tizamusanga vitumbiko ivyo vikwiza na “macanya ghaphya na caru capasi ciphya.”—2 Pet. 3:13.
Kasi Mukukumbuka?
• Kasi tingacitaci kuti tiŵe na mikhaliro iyo yikukondweska Ciuta?
• Kasi tingacitaci kuti tiŵe “ŵambura kabanga na ŵambura kalema”?
• Kasi tingasambiraci kwa Yosefe na Naomi?
• Cifukwa wuli ni mwaŵi ukuru kucitako mulimo wa kupharazga?
[Cithuzithuzi pa peji 9]
Nchivici cingawovwira imwe ŵafumu kweniso mbumba yinu kuti muŵe na mikhaliro iyo yikukondweska Ciuta?
[Vithuzithuzi pa peji 10]
Kasi tingasambiraci pakuwona umo Yosefe wakacitira na viyezgo?