Mazgu gha Yehova Ngamoyo
Fundo Zikuru za mu Makalata gha Yohane na Yuda
MAKALATA ghatatu gha mpositole Yohane ghakwenera kuti ghakalembeka mu 98 C.E., ku Efeso. Makalata agha ngamoza mwa mabuku gha mu Baibolo. Makalata ghaŵiri ghakwambilira ghakuciska Ŵakhristu kulutilira kwenda mu ungweru, na kwimikana na ŵakugaluka. Mu kalata yacitatu, Yohane wakayowoya za kwenda mu ungweru pera yayi, kweniso wakaciska Ŵakhristu kuti ŵakoleranenge.
Mu kalata yake iyo wakalembera ku Palestina, ca m’ma 65 C.E., Yuda, munung’una wa Yesu wakacenjezga Ŵakhristu ŵanyake za ŵanthu ŵaheni awo ŵakagwegwetera mu mpingo. Ndipo wakapeleka ulongozgi wakukhwaskana na umo ŵangacitira kuti ŵaleke kupuluskika na ŵanthu ŵaheni aŵa. Kupulikira uthenga wa mu makalata ghatatu gha Yohane na Yuda kungatovwira kukhalilira ŵakukhora mu cipulikano kwambura kupwelerako masuzgo.—Heb. 4:12.
LUTILIRANI KWENDA MU UNGWERU, CITEMWA NA CIPULIKANO
Kalata yakwamba iyo Yohane wakalembera awo ŵali mu umoza na Khristu yikupeleka ulongozgi uwemi comene wakovwira Ŵakhristu kugega ŵanthu ŵakugaluka, na kulutilira kukhozgera unenesko na urunji. Wakadidimizga kuzirwa kwa kulutilira kwenda mu ungweru, mu citemwa na cipulikano.
Yohane wakalemba kuti: “Usange tikwenda mu kungweruka, umo iye [Ciuta] waliri mu kungweruka, tili na wenenawene yumo na yumo.” Pakuti Ciuta nchitemwa, mpositole Yohane wakati: “Titemwanenge.” Cifukwa cakuti “kutemwa Ciuta” kukuticiska kuti ‘tisungilirenge malango ghake,’ tikutonda caru kwizira mu ‘cipulikano cithu’ mwa Yehova Ciuta, Mazgu ghake, na Mwana wake.—1 Yoh. 1:7; 4:7; 5:3, 4.
Mafumbo gha m’Malemba Ghazgoleka:
2:2; 4:10—Cifukwa wuli Yesu ni sembe ya “mphepeska”? Yesu ni sembe ya mphepeska cifukwa cakuti wakaphepiska panji kufiska ivyo vikakhumbikwanga kuti urunji ufiskike. Wakacita ntheura mwa kupeleka umoyo wake kuŵa sembe ya mphepeska. Cifukwa ca sembe iyi, Ciuta wakulongora lusungu ndiposo wakugowokera zakwananga za awo ŵakupulikana mwa Yesu.—Yoh. 3:16; Rom. 6:23.
2:7, 8—Ni dango wuli ilo Yohane wakati ‘ndakale’ kweniso “liphya”? Yohane wakayowoyanga za dango lakukhwaskana na kutemwa ŵabali ŵithu. (Yoh. 13:34) Wakati ‘ndakale’ cifukwa Yesu wakapeleka dango ili vilimika vyakujumpha 60 pambere Yohane wandalembe kalata yake yakwamba. Ntheura, pakuŵa Ŵakhristu talondezga dango ili kufuma apo tikababikira. Dango ili likuyowoyekaso kuti ‘ndiphya’ cifukwa likuyowoya za ‘kutemwa mzengezgani nga ni umo tikujitemwera taŵene’ pera cara kweniso likutikhukiska kupwelelera ŵanyithu.—Lev. 19:18; Yoh. 15:12, 13.
3:2—Nchivici “cindavumbukwe” ku Ŵakhristu ŵakuphakazgika ndipo ŵazamuwona njani “umo waliri”? Ico cindavumbukwe kwa iwo ni ico ŵazamuŵa apo ŵazamuwuskikira kucanya mu mathupi ghauzimu. (Fil. 3:20, 21) Ndipouli, ŵakumanya kuti ‘usange [Ciuta] wizakavumbukwa ŵati ŵakozgane nayo, pakuti ŵazamkumuwona nga ndi umo waliri,’ cifukwa iyo ni “Mzimu.”—2 Kor. 3:17, 18.
5:5-8—Kasi maji, ndopa, na mzimu vikapanikizgira wuli kuti “Yesu ni Mwana wa Ciuta”? Maji ghakapanikizgira, cifukwa apo Yesu wakabapatizikanga mu maji, Yehova iyomwene wakayowoya kuti wakuca nayo pakuŵa Mwana wake. (Mat. 3:17) Ndopa za Yesu, panji umoyo, izo zikapelekeka kuŵa “thumba [panji kuti sembe yakuwombora] wose,” zikalongora kuti iyo ni Mwana wa Ciuta. (1 Tim. 2:5, 6) Ndipo mzimu utuŵa ukakhozgera kuti Yesu ni Mwana wa Ciuta apo ukakhilira pa iyo apo wakabapatizikanga. Mzimu utuŵa ukamovwira ‘kwendendeka na kucita uwemi, na kucizga wose ŵakusuzgika na Satana.’—Yoh. 1:29-34; Mil. 10:38.
Ivyo Tikusambirapo:
2:9-11; 3:15. Usange Mkhristu wakuzomerezga cinthu cilicose kutimbanizga ubwezi wake na ŵanji, wakwenda mu cisi cauzimu, wakumanya yayi uko wakuya.
LUTILIRANI “KWENDA MU UNENESKO”
Yohane wakamba kalata yake yaciŵiri na mazgu ghakuti: “Mulara kwa fumukazi yakusankhika na ku ŵana ŵake.” Wakasekelera kusanga kuti ‘ŵana ŵanji [ŵa fumukazi] ŵakwenda mu unenesko.’—2 Yoh. 1, 4.
Wati wamuciska kuti waŵe na citemwa, Yohane wakalemba kuti: “Ndipo uku nkhutemwa, kuti tendenge kwakuyana na malango ghake.” Yohane wakacenjezgaso za “mpusikizgi na cimikana na Khristu.”—2 Yoh. 5-7.
Mafumbo gha m’Malemba Ghazgoleka:
1, 13—Kasi “fumukazi” yakusankhika ni njani? Mwakuyana na lizgu la Cigiriki lakuti Kyria, ilo likung’anamura “mwanakazi,” kalata iyo Yohane wakalemba yikaŵa ya mwanakazi uyu. Panji wakalemba ntheura mwakuti awo ŵakamuzikizganga ŵaleke kumanya kuti wakulembera mpingo. Usange yikaŵa nadi ya mwanakazi, ndikuti ŵana ŵake ŵakaŵa ŵabali ŵa mu mpingo uwo, ndipo ‘ŵana ŵa mbali ŵake’ ŵakaŵa ŵabali ŵa mu mpingo unyake.
7—Kasi Yohane wakang’anamuranga vici apo wakayowoya za “kwiza” kwa Yesu pa lemba ili, ndipo cifukwa wuli ŵakupusika “ŵakuzomera cara”? “Kwiza” uku kuti kukung’anamura kwiza kwa Yesu kwambura kuwoneka kwa munthazi yayi. Kweni nkhwiza kwake mu thupi na kuphakazgika kuŵa Khristu. (1 Yoh. 4:2) Ŵapusikizgi wakuzomera yayi kuti Yesu wakiza mu thupi. Mutepanji ŵakukana kuti wakaŵako ndiposo kuti wakaphakazgika na mzimu utuŵa.
Ivyo Tikusambirapo:
2, 4. Kumanya “unenesko” panji kuti visambizgo vyose vya Cikhristu ivyo vili mu Baibolo na kuvilondezga, nkhwakuzirwa comene kuti tiponoskeke.—3 Yoh. 3, 4.
8-11. “Ucizi, lusungu, na mtende viti viŵenge na ise, vyakufuma kwa Ciuta Ŵawiske, na kwa Yesu Khristu,” cikuru tikukhalilira mu visambizgo vya Khristu na kugega awo “ŵakukhalilira cara.”—2 Yoh. 3.
MUŴE ‘ŴAKUCITIRA LUMO UNENESKO’
Kalata yacitatu iyi, Yohane wakalembera mubwezi wake Gayo. Wakati: “Ndilije cimwemwe cakuluska ici, cakuti nkhupulika kuti ŵana ŵane ŵakwenda mu unenesko.”—3 Yoh. 4.
Yohane wakawonga Gayo cifukwa ca “kucita mulimo wakugomezgeka,” wakovwira ŵalendo. Mpositole uyu wakati: ‘Tikwenera kupokelera awo mbantheura, kuti tiŵe ŵakucitira lumo unenesko.’—3 Yoh. 5-8.
Mafumbo gha m’Malemba Ghazgoleka:
11—Cifukwa wuli ŵanji ŵakucita uheni? Ŵanji cifukwa ca kuleka kuzirwiska unenesko wa mu Baibolo, ŵakuwona Ciuta nga ngwanadi yayi. Pakuti ŵangamuwona yayi, ŵakucita nga kuti Ciuta wakuŵawona yayi.—Ezek. 9:9.
14—Mbanjani awo ŵakucemeka kuti “ŵabwezi”? Lizgu lakuti “ŵabwezi” pa lemba ili likusazgapo ŵanthu ŵanandi padera pa awo ŵakusangwa cifukwa ca kuŵa paubwezi. Yohane wakayowoya lizgu ili kung’anamura Ŵakhristu wose.
Ivyo Tikusambirapo:
4. Ŵabali na ŵadumbu awo mbakukhoma mwauzimu ŵakukondwa para ŵakuwona ŵawukirano mu mpingo “ŵakwenda mu unenesko.” Ndipo ŵapapi nawo ŵakukondwa comene para ŵawovwira ŵana kuŵa ŵateŵeti ŵa Yehova.
5-8. Ŵanji awo ŵakuteŵetera ŵabali ŵawo cifukwa ca kutemwa Yehova mbalaŵiliri ŵakwendakwenda, awo ŵakuteŵetera pa Beteli, ŵapayiniya na ŵamishonale. Tikwenera nadi kulondezga cipulikano cawo, ndipo ŵakukhumbikwira kuti tiŵakhozgenge.
9-12. Tikwenera kucita umo wakacitira Demetiriyo, mwanalume wakugomezgeka, Diotrefe yayi mweneuyo wakaŵa musesi.
“JISUNGILIRANI MU KUTEMWA KWA CIUTA”
Yuda wakati ŵanthu awo ŵakagwegwetera mu mpingo “mbakudinginyika, mbakunyunyuta ŵakulondezga makhumbiro ghawo.” Ndipo “mulomo wawo ukuyowoya vyakutukumuka.”—Yuda 4, 16.
Kasi Ŵakhristu ŵangacita wuli kuti ŵagege kucicizgika kucita viheni? Yuda, wakalemba kuti: “Mwa ŵakutemweka, kumbukani mazgu agho ghayowoyeka kale na ŵapositole ŵa Fumu yithu Yesu Khristu.” Ndipo wakasazgirapo kuti: “Jisungilirani mu kutemwa kwa Ciuta.”—Yuda 17-21.
Mafumbo gha m’Malemba Ghazgoleka:
3, 4—Cifukwa wuli Yuda wakaciska Ŵakhristu kuti ‘ŵalimbire comene cifukwa ca cipulikano’ Cifukwa cakuti ‘ŵanji ŵali kugwegweteramo mu mpingo.’ Ŵanthu aŵa ‘ŵakuwuzgolera ucizi wa Ciuta ku ukwakwa.’
20, 21—Kasi ‘tingajisungilira wuli mu kutemwa kwa Ciuta’? Tingajisungilira mu nthowa zitatu izi: (1) mwa kujizenga pa “cipulikano cituŵa nkhanira.” Tingajizenga mwa kusambira Mazgu gha Ciuta na kutangwanika mu mulimo wa kupharazga; (2) mwa “kulombera mu mzimu utuŵa,” ndiposo (3) mwa kupulikana mu sembe yakuwombora ya Yesu Khristu iyo yikucitiska kuti tizakasange umoyo wamuyirayira.—Yoh. 3:16, 36.
Ivyo Tikusambirapo:
5-7. Kasi ŵaheni ŵazamupona ceruzgo ca Yehova? Yuda wakacenjezga katatu kuti cingacitika yayi.
8-10. Nase tikwenera kucindika awo Yehova wali kuŵapa mazaza, nga umo wakacitira Mikayeli, mungelo mulara.
12. Ŵakugaluka, awo ŵakutetezgera kuti ŵakutitemwa ŵangatimbanizga cipulikano cithu nga umo malibwe ghakubisika, gha pasi pa maji, ghangabwangandulira sitima. Ŵasambizgi ŵatesi ŵangawoneka nga mbalusungu, kweni ŵali nga ni mabingo ghambura vula, mbakavu mwauzimu. Ŵali nga ni makuni ghambura vipambi. Ŵakulindilira pharaniko, nga umo khuni lambura kupambika vipambi likutemekera. Tingalongora kuti tili na vinjeru usange tikugega ŵakugaluka.
22, 23. Ŵakhristu ŵaunenesko ŵakutinkha viheni. Kuti ŵaponoske awo ŵakukayika ku pharaniko lamuyirayira, Ŵakhristu ŵakukhwima mwauzimu, comenecomene ŵalara, ŵakuŵawovwira kuti ŵaŵeso ŵakukhora mu cipulikano.
[Cithuzithuzi pa peji 28]
Maji, mzimu na ndopa vikapanikizgira kuti “Yesu ni Mwana wa Ciuta”