UYOVWINROTA 4
Jihova Titi Odẹ Rọyen
1, 2. Idjerhe vọ yen New World Translation vwo titi odẹ rẹ Ọghẹnẹ?
VWẸ urhiọke ri Tuesday, December 2, 1947, ẹmẹko rẹ iniọvo ra vwẹ ẹwẹn ọfuanfon jẹreyọ re ga vwẹ Bẹtẹl rọhẹ Brooklyn, New York, da choma rẹ ayen vwo ruiruo rode ọvo. Iruo na ganre mamọ, ẹkẹvuọvo ọ cha reyọ ẹgbukpe 12, dedena ayen muomaphiyọ. Ukuotọ rọyen, vwẹ Sunday, March 13, 1960, ayen de si eta re koba rẹ efanfan ri Baibol kpokpọ ọvo re. Emeranvwe erha vwọ wan nu, vwẹ June 18, 1960, Oniọvo Nathan Knorr de siobọnu ukori rọ koba rẹ ọsoso rẹ New World Translation of the Holy Scriptures, oma da vwerhen ihwo eje rehẹ ọghwẹkoko re ruru vwẹ Manchester, vwẹ England. Ọtota na nabọ dje oborẹ oma ru ihwo eje rehẹ ọghwẹkoko na, rọ vwọ ta: ‘Ọnana ẹdẹ rẹ aghọghọ vwọ kẹ Iseri ri Jihova rehẹ akpọeje!’ Orọnvwọn ọghanghanre ọvo rọ nẹrhẹ oma vwerhen ihwo eje, rọ je teyenphia vwẹ efanfan kpokpọ na yen odẹ rẹ Ọghẹnẹ ra reyọ vwo ruiruo abọ buebun.
2 Efanfan ri Baibol buebun si odẹ rẹ Ọghẹnẹ nẹ Baibol na. Ẹkẹvuọvo, iniọvo ra vwẹ ẹwẹn ọfuanfon jẹreyọ na de muegbe nẹ ayen cha vwọso ẹgbaẹdavwọn rẹ Idẹbono ro vwo si odẹ rẹ Ọghẹnẹ vwo nẹ ubiudu rẹ ihworakpọ. Eta nana da vwomaphia vwẹ ọtonphiyọ rẹ New World Translation na: “Obo re ma ghanre vwẹ efanfan nana yen odẹ rẹ Ọghẹnẹ re phi phiyọ ẹdia ro fori nẹ ọ dia.” Vwọrẹ uyota, odẹ na Jihova vwomaphia vrẹ abọ 7,000 vwẹ New World Translation. Efanfan nana ghini titi odẹ rẹ Ọsẹ rẹ avwanre rọhẹ Odjuvwu—Jihova!
3. (a) Die yen iniọvo rẹ avwanre vwo ẹruọ rọyen nẹ odẹ rẹ Ọghẹnẹ mudiaphiyọ? (b) Mavọ yen ofori nẹ avwanre vwo ẹruọ rẹ Eyanno 3:13, 14? (Ni ekpeti na “Oborẹ Odẹ rẹ Ọghẹnẹ Mudiaphiyọ.”)
3 Vwẹ ọke rẹsosuọ, Emọ-uyono ri Baibol na vwo ẹruọ rọyen nẹ odẹ rẹ Ọghẹnẹ mudiaphiyọ “Mẹvwẹ Ọye Omẹvwẹ.” (Eyan. 3:14) Ọtiọyena, Uwevwin Orhẹrẹ ri January 1, 1926, da ta: “Odẹ ri Jihova mudiaphiyọ Ọ rọ herọ komobọ, . . . Ọ ro vwo ọtonphiyọ yẹrẹ oba-a.” Ẹkẹvuọvo, ọke rẹ ihwo re fan New World Translation vwọ ton iruo phiyọ, Jihova da vwẹ ukẹcha kẹ ayen vwọ riẹn nẹ ọ dia odẹ rọyen di mudiaphiyọ ọ rọ herọ komobọ ọvo-o, ukperẹ ọtiọyen, ọyen Ọghẹnẹ ro vwo ọhọre, ro ji ruiruo. Ayen mrẹvughe nẹ ọ dia odẹ ri Jihova di mudiaphiyọ “Mẹvwẹ Ọye Omẹvwẹ” ọvo-o, ẹkẹvuọvo kidie nẹ ọyen ma erọnvwọn eje, ji te ihworakpọ vẹ emekashe, o se ji ru ọhọre rọyen eje gba. Ọtiọyena, diesorọ o vwo fo nẹ e titi odẹ rẹ Ọghẹnẹ, kẹ mavọ yen e se vwo ruo?
Orufon rẹ Odẹ rẹ Ọghẹnẹ
4, 5. (a) Die yen oyare na: “Jẹn avwanre vwẹ ọghọ kẹ odẹ wẹn” mudiaphiyọ? (b) Mavọ vẹ ọke vọ yen Ọghẹnẹ che vwo ru odẹ rọyen fon?
4 Jihova guọnọre nẹ avwanre titi odẹ rọyen. Vwọrẹ uyota, ọdavwẹ rọyen yen e vwo ru odẹ rọyen fon kirobo rẹ Jesu djerephia vwẹ ẹrhovwo rẹ udje na: “Jẹn avwanre vwẹ ọghọ kẹ odẹ wẹn.” (Mat. 6:9) Die yen a nẹrhovwo kpahan a da yare oyare nana?
5 Kirobo re yonori vwẹ Uyovwinrota 1 rẹ ọbe nana, oyare na “Jẹn avwanre vwẹ ọghọ kẹ odẹ wẹn,” ọyen ọvo usun rẹ oyare erha vwẹ ẹrhovwo rẹ udje na ro churobọ si ọhọre ri Jihova. Ivẹ ri chekọ na yen, “Jẹn uvie wẹn rhe, ru ẹguọnọ wẹn vwẹ akpọ na kirobo re ruẹ vwẹ obo odjuvwu.” (Mat. 6:10) Ọtiọyena, a da vuẹ Jihova nẹ e jẹ Uvie rọyen rhe ji ru ọhọre rọyen vwẹ akpọ na, jẹ avwanre je vuẹ nẹ o ru odẹ rọyen fon. Kọyen, avwanre vuẹ Jihova nẹ o ru odẹ rọyen fon vwo nẹ ophọphọvwe rẹ ẹvwọsuọ rọ vwomaphia vwẹ ogba Idẹn na ghwa rhe odẹ rọyen na. Mavọ yen Jihova cha kpahenphiyọ ẹrhovwo tiọyen wan? Ọ da ta: “Ki mi dje ase vẹ ẹfuọn rẹ odẹ mẹ, re gbe ẹgua vwẹ ohri rẹ ẹgborho na.” (Izi. 36:23; 38:23) Jihova che ru odẹ rọyen fon vwẹ irharo rẹ ihwo eje ọke ro de si umwemwu eje no vwẹ ofovwin rẹ Amagidọn.
6. Mavọ yen e se vwo vwobọ vwẹ orufon rẹ odẹ rẹ Ọghẹnẹ?
6 Vwẹ ikuegbe rẹ ihworakpọ, Jihova vwẹ uphẹn kẹ idibo rọyen nẹ ayen toroba orufon rẹ odẹ rọyen. Vwọrẹ uyota, avwanre che se ru odẹ rẹ Ọghẹnẹ fon vwọ vrẹ obo rọ fon te na-a, kidie odẹ na pha fuanfon kare kare vwẹ kẹdia kẹdia. Eriyina, kẹ mavọ yen e se vwo ruo fon? Aizaya da ta: “Ọrovwohwo rẹ otuofovwi na, ọye ọvo wọ reyọ nẹ ọfọnro.” Jihova komobọ da ta ọnana kpahen ihwo rọyen: “Kẹ ayen ru odẹ mẹ fon . . . , kẹ ayen mudia vẹ udidi vwẹ obaro rẹ Ọghẹnẹ rẹ Izrẹl na.” (Aiz. 8:13; 29:23) Ọtiọyena, e se ru odẹ rẹ Ọghẹnẹ fon womarẹ e vwo no nẹ odẹ rọyen fẹnẹre ji kpenu nẹ edẹ efa, e vwo muọghọ kẹ obo ro mudiaphiyọ, kugbe a je vwọ vwẹ ukẹcha kẹ ihwo efa vwo no odẹ na fuanfon. Avwanre muọghọ kẹ odẹ rẹ Ọghẹnẹ siẹrẹ a da reyọ Jihova kerẹ Osun rẹ avwanre ji nyupho rọyen ọkieje.—Isẹ 3:1; Ẹvwọ. 4:11.
Muegbe Wo Vwo Titi Odẹ rẹ Ọghẹnẹ je Reyọ Vwọ Yan
7, 8. (a) Diesorọ ọ vwọ reyọ ọke tavwen idibo rẹ Ọghẹnẹ ke sa vwẹ odẹ rọyen vwọ yan? (b) Die yen a cha fuẹrẹn?
7 Rhanvwẹ ikpe re kpahen 1870 yen idibo rẹ Ọghẹnẹ vwọ reyọ odẹ rọyen vwo ruiruo vwẹ ẹbe rẹ ukoko na. Kerẹ udje, odẹ ri Jihova vwomaphia vwẹ Zion’s Watch Tower rẹ August 1879 kugbe ọbe une re se Songs of the Bride ra teyenphia vwẹ ukpe vuọvo yena. Dedena, ọhọhọre nẹ tavwen Jihova ke rhọnvwe nẹ a vwẹ odẹ rọyen vwo se ihwo rọyen, o ke vwo imuẹro nẹ ayen yan mu iwan ra guọnọre vwọ kẹ uphẹn rode yena. Mavọ yen Jihova muegbe rẹ Emọ-uyono ri Baibol rẹsosuọ na hẹrhẹ ọke ra cha vwọ vwẹ odẹ rọyen vwo se ayen?
8 E de ni kpo ukpe rẹ 1870 fiẹ 1930, avwanre cha mrẹ oborẹ Jihova vwọ chọn ihwo rọyen uko vwọ nabọ vwo ẹruọ rẹ uyota eghanghanre ri shekpahen odẹ rọyen. E jẹ e djekpahen erha usun rayen.
9, 10. (a) Diesorọ iyovwinreta rẹ Uwevwin Orhẹrẹ ra ka teyenphia vwọ kanrunumu Jesu? (b) Vwo nẹ ukpe rẹ 1919 yanran, ewene vọ yen vwomaphia, kẹ die yen nẹ obuko rọyen rhe? (Ji ni ekpeti na “Oborẹ Uwevwin Orhẹrẹ na Vwo Titi Odẹ rẹ Ọghẹnẹ.”)
9 Ẹsosuọ, idibo ri Jihova nabọ rhe riẹn ọghanrovwẹ rẹ odẹ rẹ Ọghẹnẹ. Emọ-uyono ri Baibol rẹsosuọ na ni ọrhuẹrẹphiyotọ rẹ ọtanhirhe na kerẹ uyono ri Baibol rọ ma ghanre. Kọyen nẹrhẹ Uwevwin Orhẹrẹ na kanrunumu Jesu ọkieje. Kerẹ udje, uche abọ rẹ Uwevwin Orhẹrẹ rẹsosuọ ra teyenphia djunute odẹ ri Jesu vwẹ ọhwọhwọ ihwe vwo bun vrẹ odẹ ri Jihova. Uwevwin Orhẹrẹ ri March 15, 1976, djere nẹ Emọ-uyono ri Baibol na “titi [Jesu] vrẹka.” Ọke vwọ yanran na, Jihova da chọn ayen uko vwọ riẹn ẹdia ọrhuarho rẹ Baibol na phi odẹ rẹ Ọghẹnẹ phiyọ. Mavọ yen ọnana djobọte Emọ-uyono ri Baibol na wan? Uwevwin Orhẹrẹ na da je tanẹ vwo nẹ ukpe rẹ 1919 yanran, “ọghọ rẹ ayen muẹ kẹ Jihova, rọ dia Ọsẹ ri Mesaya na, kọ rhe ganphiyọ.” Vwọrẹ uyota, vwo nẹ 1920 fiẹ 1929, Uwevwin Orhẹrẹ na djunute odẹ rẹ Ọghẹnẹ vwọ vrẹ abọ 6,500!
10 Iniọvo na dje ẹguọnọ rayen kẹ odẹ rẹ Ọghẹnẹ womarẹ ọghọ ro fori nẹ ayen mu kẹ odẹ na, Jihova. Kerẹ Mosis, ayen “ghwoghwo odẹ rẹ Ọrovwohwo.” (Urhi 32:3; Une 34:3) Kirobo rẹ Baibol na veri, Jihova jokaphiyọ ẹguọnọ rẹ ayen vwo kpahen odẹ rọyen, o de ji bruba kẹ ayen.—Une 119:132; Hib. 6:10.
11, 12. (a) Ukpe rẹ 1919 ghwa vwọ wan nu, idjerhe vọ yen ewene vwọ dia evunrẹ ẹbe rẹ avwanre? (b) Die yen Jihova guọnọ nẹ idibo rọyen vwo ẹruọ rọyen, kẹ diesorọ?
11 Ọrivẹ, Inenikristi rẹ uyota da nabọ vwo ẹruọ rẹ owian rẹ Ọghẹnẹ vwọ kẹ ayen. Ukpe rẹ 1919 ghwa vwọ wan nu, iniọvo ra jẹreyọ na re vwẹrote iruo rẹ ukoko na da fuẹrẹn aroẹmrẹ rẹ Aizaya. Ọke vwọ yanran na, oborẹ ẹbe avwanre tẹnrovi de rhi wene. Diesorọ ewene nana vwọ dia “emu” vwẹ ọke ro fori?—Mat. 24:45.
12 Tavwen a ke mrẹ ukpe rẹ 1919, jẹ Uwevwin Orhẹrẹ na ji djekpahen ota rẹ Aizaya nana-a, rọ vwọ ta: “Ovwan iseri mẹ, eriyin Ọrovwohwo tare, kugbe odibo mẹ re me jẹreyọ na.” (Se Aizaya 43:10-12.) Ẹkẹvuọvo, ukpe rẹ 1919 ghwa vwọ wan nu, ẹbe avwanre ke nabọ ta ota kpahen ẹkpo ri Baibol nana, ko ji jiro kẹ ihwo ra jẹreyọ na nẹ ayen vwobọ vwẹ iruo rẹ Jihova vwọ kẹ ayen, rọ dia re vwo se oseri kpahọn. Vwọrẹ uyota, vwo nẹ 1925 fiẹ 1931, a fuẹrẹn ọbe rẹ Aizaya uyovwin 43 vwẹ Uwevwin Orhẹrẹ 57 sansan, ayen eje djere nẹ eta rẹ Aizaya na shekpahen Inenikristi rẹ uyota. Enana djerephia nẹ vwẹ uvwre rẹ ikpe nana, Jihova kpọ ẹwẹn rẹ idibo rọyen kpo iruo rẹ ayen che ru. Diesorọ ọ vwọ dia ọtiọyen? O ruro ọ sa vwọ “davwe ayen ni tavwe.” (1 Tim. 3:10) Tavwen Emọ-uyono ri Baibol na ke sa vwẹ odẹ rẹ Ọghẹnẹ vwọ yan, ofori nẹ ayen vwẹ iruo rayen vwo dje kẹ Jihova nẹ ayen ghini iseri rọyen.—Luk 24:47, 48.
13. Mavọ yen Ota rẹ Ọghẹnẹ vwo dje obo re ma ghanre ra cha rhuẹrẹphiyọ?
13 Ọrerha, ihwo ri Jihova nabọ rhi vwo ẹruọ rẹ ọghanrovwẹ rẹ orufon rẹ Odẹ rẹ Ọghẹnẹ. Vwẹ uvwre rẹ ikpe re kpahen 1920, ayen da rhe mrẹvughe nẹ orufon rẹ odẹ rẹ Ọghẹnẹ yen obo re ma ghanre. Mavọ yen Ota rẹ Ọghẹnẹ vwo dje uyota nana phia? Roro kpahen idje ivẹ. Ọrhọ yen orọnvwọn ọvo kiriguo rọ nẹrhẹ Ọghẹnẹ si ihwo rẹ Izrẹl vwo nẹ Ijipt? Jihova da ta: “Rere a vwẹ odẹ mẹ phia vwẹ akpọ na ejobi.” (Eyan. 9:16) Diesorọ Jihova vwo gbe arodọnvwẹ kẹ ihwo rẹ Izrẹl ọke rẹ ayen vwo gbevwọsuọ? Jihova da je ta: “Mi ruro fiki rẹ odẹ mẹ, rere ayen vwo jẹ phọphọ oma vwẹ obaro rẹ ẹgborho na.” (Izi. 20:8-10) Die yen Emọ-uyono ri Baibol na yono nẹ ikuegbe nana vẹ efa rehẹ Baibol na?
14. (a) Vwẹ okuphiyọ rẹ ikpe re kpahen 1920, die yen idibo rẹ Ọghẹnẹ nabọ rhi vwo ẹruọ rọyen? (b) Mavọ yen ẹruọ kpokpọ rẹ Emọ-uyono ri Baibol na vwo djobọte iruo aghwoghwo na? (Ji ni ekpeti na “Oboresorọ Dẹn E Vwo Ghwoghwo.”)
14 Vwẹ okuphiyọ rẹ ikpe re kpahen 1920, idibo rẹ Ọghẹnẹ ke nabọ rhi vwo ẹruọ rẹ ọghanrovwẹ rẹ oborẹ Aizaya tare omarẹ ẹgbukpe 2,700 re wanre. Aizaya da ta kpahen Jihova: “Ọtiọye wo sun ihwo wẹn, re wọ vwọ re odẹ rẹ urinrin kẹ oma wẹn.” (Aiz. 63:14) Emọ-uyono ri Baibol na riẹnre nẹ obo re ma ghanre dia usivwin romobọ raye-en, ẹkẹvuọvo orufon rẹ odẹ rẹ Ọghẹnẹ. (Aiz. 37:20; Izi. 38:23) Vwẹ ukpe rẹ 1929, ọbe re se Prophecy da djẹ ota yena koko rọ vwọ ta: “Odẹ ri Jihova yen ma ghanre vrẹ emama eje.” Ẹruọ kpokpọ nana de mu idibo rẹ Ọghẹnẹ vwo ghwoghwo kpahen Jihova je sẹro rẹ odẹ nana vwọ vrabọ rẹ ekan.
15. (a) Vwẹ ọtonphiyọ rẹ ikpe re kpahen 1930, ẹruọ vọ yen iniọvo rẹ avwanre nabọ rhi vwo? (b) Ọke vọ yen tere?
15 Vwẹ ọtonphiyọ rẹ ikpe re kpahen 1930, jẹ iniọvo rẹ avwanre nabọ rhi vwo ẹruọ rẹ ọghanrovwẹ rẹ odẹ rẹ Ọghẹne re, ji te iruo rẹ Ọghẹnẹ vwọ kẹ ayen, kugbe ota rọ ma ghanre ra cha rhuẹrẹphiyọ. Ọnana yen ọke ri Jihova vwo brọghọphiyọ ihwo rọyen nẹ ayen vwẹ odẹ rọyen vwọ yan. A sa vwọ riẹn oborẹ Jihova ru ọnana wan, e jẹ a fuẹrẹn erọnvwọn evo re ka phia.
Jihova Reyọ “Ihwo Fikirẹ Odẹ rọyen”
16. (a) Idjerhe oghẹresan vọ yen Jihova vwo titi odẹ rọyen? (b) Amono yen ka dia ihwo vwọ kẹ odẹ rẹ Ọghẹnẹ vwẹ ọke rọ wanre?
16 Idjerhe oghẹresan ọvo rẹ Jihova vwo titi odẹ rọyen, ọyen o vwo vwo ihwo re vwẹ odẹ rọyen vwọ yan vwẹ otọrakpọ na. Vwo nẹ 1513 B.C.E., ẹgborho rẹ Izrẹl yen mudia kẹ Jihova kerẹ ihwo rọyen. (Aiz. 43:12) Ẹkẹvuọvo, ayen sa yan mu ọphọ rẹ ayen vẹ Ọghẹne rere na-a, ọtiọyena vwẹ 33 C.E., ayen de ku uvi rẹ oyerinkugbe rayen vẹ Jihova kufia. Ọmọke krẹn vwọ wan nu, Jihova da reyọ ihwo ri keferi “vwo ru ihwo fiki rẹ odẹ rọye.” (Iruo 15:14) E de se ihwo kpokpọ nana “Izrẹl rẹ Ọghẹnẹ,” rọ dia idibo ri Jesu ra jẹreyọ, nẹ ẹgborho eje rhe.—Gal. 6:16.
17. Ona rẹ Eshu vọ yen phikparobọ?
17 Omarẹ 44 C.E., e de “mu odẹ kẹ idibo na nẹ otu ri Kristi.” (Iruo 11:26) Ẹsosuọ, odẹ yena fẹnẹre kidie Inenikristi rẹ uyota ọvo yen a reyerọ vwo se. (1 Pita 4:16) Ẹkẹvuọvo, kirobo re djunute vwẹ itẹ ri Jesu kperi kpahen irosu vẹ ego na, Eshu phikparobọ vwẹ ona rọyen rọ vwọ reyọ odẹ na Inenikristi vwo se Inenikristi rẹ efian eje. Ọtiọyena, vwẹ ikpe ujorin buebun, a sa mrẹ ofẹnẹ rẹ Inenikristi rẹ uyota vẹ e rẹ efia-an. Ẹkẹvuọvo, ẹdia na de rhi wene ọke rẹ “orhọ” vwo te, rọ tonphiyọ vwẹ 1914. Diesorọ? Kidie, ọke yena yen emekashe vwọ ton ẹsanọ na phiyọ, ẹsanọ rẹ Inenikristi rẹ efian vwo nẹ e rẹ uyota.—Mat. 13:30, 39-41.
18. Die yen vwẹ ukẹcha vwọ kẹ iniọvo rẹ avwanre vwọ riẹn nẹ ayen guọnọ odẹ kpokpọ?
18 A vwọ vwẹ odibo rọ fuevun na vwo mu vwẹ ukpe rẹ 1919 nu, Jihova da chọn ihwo rọyen uko vwo vwo ẹruọ rẹ iruo rọ vwọ kẹ ayen. Ayen da rhe mrẹvughe nẹ iruo aghwoghwo ri nẹ uwevwin kpo uwevwin nẹrhẹ ayen fẹnẹ Inenikristi rẹ efian. Ugege rẹ ayen ghwa vwọ mrẹ ọnana vughe nu, o rhe kri ayen ke rhe riẹn nẹ odẹ na “Emọ-uyono ri Baibol na” ghwe phi ofẹnẹ ọrhuarho phiyọ uvwre rayen vẹ ẹga efa-a. Ọdavwẹ rẹsosuọ rẹ ayen vwori dia ayen di vwo yono Baibol na-a, ukperẹ ọtiọyen ọyen ayen vwo se oseri kpahen Ọghẹnẹ, e mi rhe muọghọ ji titi odẹ rọyen. Kẹ odẹ vọ yen che fo iruo rẹ ayen ruẹ na? A mrẹ ẹkpahọnphiyọ rẹ onọ nana vwẹ ukpe rẹ 1931.
19, 20. (a) Orhiẹn vọ yen e bruru vwẹ ọghwẹkoko rẹ 1931? (b) Mavọ yen oma ru iniọvo na kpahen odẹ kpokpọ na?
19 Vwẹ July 1931, Emọ-uyono ri Baibol na ri te omarẹ 15,000 de kpo ọghwẹkoko re ruru vwẹ Columbus, Ohio, U.S.A. Iniọvo na ghwa vwọ mrẹ opharo rẹ ọbe ọrhuẹrẹphiyotọ rẹ ọghwẹkoko na re si J vẹ W phiyọ, kẹ ayen guọnọ riẹn obo ro mudiaphiyọ. Kẹ ayen nọ, ‘Die yen J vẹ W nana mudiaphiyọ?’ Iniọvo evo ki roro nẹ o mudiaphiyọ ‘Fọ nughe’ (Just Watch); efa de rhe roro nẹ ‘De hẹrhẹ’ (Just Wait). Vwẹ Sunday, July 26, Oniọvo Joseph Rutherford da ta ota kpahen oborẹ J vẹ W nana mudiaphiyọ rọ vwo ta: “Avwanre brorhiẹn nẹ e se avwanre odẹ nana Iseri ri Jihova” (Jehovah’s witnesses). Ugege yena, ihwo rehẹ evunrẹ ọghwẹkoko na eje da rhe riẹn nẹ J vẹ W na mudiaphiyọ Iseri ri Jihova, odẹ re mu kpahen Aizaya 43:10.
20 Ọke rẹ otu na eje vwo nyo orhiẹn-ebro yena, ayen de kperi gangan je teyen abọ krekri. Iredio de ghwoghwo omavwerhovwẹn nana rọ phiare vwẹ Columbus na vwo nene ẹkuotọ buebun! Ernest vẹ Naomi Barber rehẹ Australia karophiyọ nẹ, “Ọke ra vwọ teyen abọ vwẹ America, iniọvo rehẹ Melbourne de vrẹn mudia siẹvuọvo jẹ ayen teyen abọ. Ọ cha sa chọrọ avwanre ẹro-o!”a
E Titi Odẹ rẹ Ọghẹnẹ Nene Akpọneje
21. Mavọ yen odẹ kpokpọ na vwo phi ẹgba phiyọ iruo aghwoghwo na?
21 Odẹ na Iseri ri Jihova re mu kpahen Baibol na, nẹrhẹ idibo rẹ Ọghẹnẹ vwo ẹgba vwo ruiruo aghwoghwo na phiyọ. Edward vẹ Jessie Grimes, aye gbe ọshare re dia ekobaro rehẹ United States ri kpo ọghwẹkoko re ruru vwẹ Columbus ukpe rẹ 1931 na, da ta: “Avwanre kpo ọghwẹkoko na kerẹ Emọ-uyono ri Baibol na, ẹkẹvuọvo avwanre rhivwin kpo kerẹ Iseri ri Jihova. Oma vwerhen avwanre re vwo vwo odẹ rọ chọn avwanre uko vwo titi odẹ rẹ Ọghẹnẹ.” Re vwo ru ọghwẹkoko yena nu, iniọvo evo da vwẹ ona kpokpọ vwo ru ọyena. Womarẹ ikadi kọyen ayen vwo dje oma kẹ ihwo vwẹ aghwoghwo na, e si phiyọ nẹ, “Mẹvwẹ oseri ri JIHOVA ro ghwoghwo Uvie ri JIHOVA, Ọghẹnẹ rẹ avwanre.” Oma vwerhen idibo rẹ Ọghẹnẹ rẹ ayen vwọ vwẹ odẹ ri Jihova vwọ yan, ayen je choma ayen vwo ghwoghwo ọghanrovwẹ rẹ odẹ na vwẹ akpọneje.—Aiz. 12:4.
“Avwanre kpo ọghwekoko na kerẹ Emọ-uyono ri Baibol na, ẹkẹvuọvo avwanre rhivwin kpo kerẹ Iseri ri Jihova”
22. Die yen djerephia nẹ a vwẹ odẹ rẹ Ọghẹnẹ vwọ riẹn avwanre mamọ re?
22 Ikpe buebun wanre rẹ Jihova vwọ chọn iniọvo ra jẹreyọ na uko vwo rhiabọreyọ odẹ rayen na. Rhanvwẹ ukpe rẹ 1931 rhire na, Eshu se ruo rere ihwo vwo jẹ idibo rẹ Ọghẹnẹ evughe? Eshu sa nẹrhẹ ọ dia bẹnbẹn vwọ kẹ ihwo rere ayen sa vwọ fẹnẹ avwanre vwo nẹ ẹga efa? Ẹjo, kakaka! Ukperẹ ọtiọyen, obo re vwo vughe avwanre kerẹ iseri rẹ Ọghẹnẹ rhoma teyenphia vwọ vrẹ obo ri jovwo. (Se Maika 4:5; Malakae 3:18.) Vwọrẹ uyota, ihwo nabọ vwẹ odẹ rẹ Ọghẹnẹ vwọ riẹn avwanre mamọ, siẹrẹ ohwo ọfa da vwẹ odẹ na vwo ruiruo ọkieje ka tobọ roro nẹ ohwo na Oseri ri Jihova. Ukperẹ ẹga rẹ efian vwo rhurhu avwanre muotọ kerẹ ugbenu, ẹga ri Jihova “mudia gogorogo vwẹ usun rẹ igbenu na.” (Aiz. 2:2) Vwọrẹ uyota, ẹga ri Jihova vẹ odẹ ọfuanfon rọyen nabọ titi mamọ nonẹna.
23. Kirobo Une Rẹ Ejiro 121:5 tare, uyota ọghanghanre ro shekpahen Jihova vọ yen sa kẹ avwanre ẹgba?
23 Mavọ yen ọ bọn avwanre gan te a vwọ riẹn nẹ Jihova cha sẹro rẹ avwanre vwo nẹ ẹvwọsuọ rẹ Eshu nonẹna vẹ ọke rọ cha vwẹ obaro na! (Une 121:5) Ọtiọyena, e gbe jẹ e vwo oka rẹ ẹwẹn ro mu obuine na vwo si: “Ebruba kẹ orere rẹ Ọghẹnẹ rọye dia Ọrovwohwo, ihwo rọ jẹreyọ nẹ a dia ireuku rọye!”—Une 33:12.
a Wọ da guọnọ riẹn evuẹ efa kpahen obo ra vwẹ iredio vwo ruiruo wan, gbe ni Uyovwinrota 7, aruẹbe 72-74.