Yerin Tedje—‘Ẹdẹ Rode Ri Jihova Sikẹrẹ Re’
“A rho tedje.”—HIB 6:1, NW.
1, 2. Diesorọ o vwo fo nẹ Inenikristi rehẹ Judia djẹ vabọ, kẹ, mavọ yen ayen se vwo ruo?
ỌKE ri Jesu vwọ hẹ otọrakpọ na, idibo rọyen de bro rhe, ayen da nọ: “Kọrhọ re cha dia oka rẹ ẹcha rẹ ọmọ rẹ ohwo, kugbe oba rẹ akpọ na?” Jesu kpahenphiyọ onọ rayen na, obo rọ vuẹ ayen phiare vwẹ ẹgbukpe ujorin rẹsosuọ. Jesu tare nẹ emuọvo ra je mrẹ ọkpọ rọyen dẹvo-o cha phia ro che djephia nẹ oghwọrọ ri Jerusalẹm te otọ re. Ọ vuẹ ayen nẹ ayen da mrẹ oka rẹ obo re cha phia na, “e gbe jẹn ihwo ri Judia djẹ kpo enu rẹ ugbenu” na. (Mt 24:1-3, 15-22) Idibo ri Jesu che vwo oniso rẹ oka na ji ru obo ri Jesu tare?
2 Omarẹ ẹgbukpe 30 re vwọ kpahọn, vwẹ 61 C.E., ọyinkọn Pọl da vwẹ orhọesio ọgangan vwọ kẹ Inenikristi re dia Jerusalẹm vẹ e re kẹrerẹ. Pọl vẹ iniọvo na riẹnre nẹ ẹgbukpe iyorin yin chekọ tavwen oka rẹ ‘ukpokpogho rode’ na ke cha vwomaphia-a. (Mt 24:21) Vwẹ 66 C.E., isodje ri Rom da vwọso Jerusalẹm ji dino ghwọrọ. Siẹvuọvo na, isodje ri Rom de vrẹn nu Jerusalẹm, ọnana da nẹrhẹ uphẹn rẹ Inenikristi na vwọ djẹ vabọ rhiẹphiyọ.
3. Uchebro vọ yen Pọl vwọ kẹ Inenikristi rehẹ Hibru, kẹ, diesorọ?
3 Ofori nẹ Inenikristi na riẹn nẹ obo ri Jesu tare yen ruẹgba na, rere ayen sa vwọ djẹ vabọ. Ẹkẹvuọvo, evo “nyo ẹme-e.” Ayen hepha kerẹ emọboba re guọnọ ameivie. (Se Hibru 5:11-13.) Dede nẹ evo Inenikristi ikpe buebun re, jẹ ayen “she nẹ idjerhe rẹ Ọghẹnẹ ro jeghwo na.” (Hib 3:12) Evo vwo ẹkuruemu rẹ ayen vwo jẹ emẹvwa rẹ Inenikristi ẹra, vwẹ ọke “ẹdẹ na [vwo] si kẹre re” na. (Hib 10:24, 25) Pọl da kẹ ayen uchebro nana: “Rọ vwọ dianẹ avwanre yerin vrẹ uyono rẹsosuọ ro shekpahen Kristi re na, e gbe jẹ avwanre pharhe rere a rho tedje.”—Hib 6:1, NW.
4. Diesorọ o vwo fo nẹ e roro kpahen oborẹ aroẹmrẹ na vwo shekpahen avwanre, kẹ, die yen cha chọn avwanre uko vwo ru ọtiọyen?
4 Ọke rẹ ẹbẹre rọ koba rẹ aroẹmrẹ ri Jesu na che vwo rugba yen avwanre de yerẹn na. “Ẹdẹ rode rẹ Ọrovwohwo na si kẹri re,” ọyen ẹdẹ ro che phioba phiyọ eyeren rẹ akpọ rẹ Eshu nana. (Zẹf 1:14) Ọ vwọ dianẹ e sikẹrẹ oba na mamọ re na, ko fori nẹ e roro kpahen oborẹ aroẹmrẹ nana vwo shekpahen avwanre. (1Pi 5:8) Avwanre ghini ru ọtiọyen? Avwanre da rho tedje, ka cha karophiyọ nẹ ọke rẹ oba na yen avwanre de yerẹn na.
Die Yen O Mudiaphiyọ Onenikristi Vwọ Rho Tedje?
5, 6. (a) Die yen o mudiaphiyọ Onenikristi vwọ rho tedje? (b) Erọnvwọn ivẹ vọ yen ofori nẹ a davwẹngba vwo ru a da guọnọ rho tedje?
5 Pọl vwẹ uchebro kẹ Inenikristi rehẹ Hibru vwẹ ẹgbukpe ujorin rẹsosuọ nẹ ayen rho tedje, ọ da je vuẹ ayen oborẹ ayen se vwo ru ọtiọyen. (Se Hibru 5:14.) Ọ dia ameivie ọvo yen ihwo ri tedje guọnọre-e, ayen je guọnọ “emuọre ọgangan.” Ọtiọyena, ayen riẹn erọnvwọn elọlọhọ kugbe “emu okokodo” rẹ uyota na. (1Kọ 2:10) Vwọba, ihwo ri tedje davwẹngba vwọ reyọ oborẹ ayen yono vwo ruiruo, ọnana me chọn ayen uko vwọ phi ofẹnẹ phiyọ obo ri yovwirin vẹ obo re brare. Ọtiọyena, vwẹ ọke rẹ ayen de che brorhiẹn, kẹ ayen reyọ oborẹ ayen yono vwo nẹ Baibol rhe na vwo ruiruo.
6 Ọyinkọn Pọl de si: “Avwanre gba nabọ kerhọn rẹ obo rẹ avwanre nyori na, ọ rha dia ọtiọye-e avwanre de rhe bo ghwru.” (Hib 2:1) A ke rhe riẹn, je bo ghwrẹ nẹ esegbuyota na re. Ọnana se jẹ avwanre ephia kẹ siẹrẹ a da “nabọ kerhọn rẹ obo rẹ avwanre nyori” vwẹ ọke re de yono Baibol na. Ọtiọyena, ofori nẹ avwanre ohwo ọvuọvo nọ oma avwanre: ‘Erọnvwọn elọlọhọ ọvo yen mi ji yono rhi te ọke nana? Mi ghini vwo omavwerhovwẹn kpahen eyono rẹ Ota rẹ Ọghẹnẹ gbanẹ mi di se ghevweghe? Mavọ yen mi se vwo ru esegbuyota mẹ ganphiyọ?’ A sa vwọ rho tedje, a cha davwẹngba vwo ru erọnvwọn ivẹ siẹrẹ e da hanvwe. Ẹsosuọ, ofori nẹ a nabọ riẹn Ota rẹ Ọghẹnẹ rọ dia Baibol na. O ji fo nẹ a dia ihwo ri nyẹme.
Nabọ Riẹn Ota rẹ Ọghẹnẹ
7. Mavọ yen avwanre sa vwọ mrẹ erere siẹrẹ a da nabọ riẹn Ota rẹ Ọghẹnẹ?
7 Ọyinkọn Pọl de si: “Kohwo kohwo ro vie evie yo ji vwo ọhọ rẹ ọvwata rẹ Ọghẹnẹ-ẹ, kidie yọ je hẹ omotete vwobọ.” (Hib 5:13) A sa vwọ rho tedje, ofori nẹ a nabọ riẹn Ota rẹ Ọghẹnẹ rọ dia ovuẹ rọ vwọ kẹ avwanre. Ọ vwọ dianẹ Baibol na yen ovuẹ rọyen hepha na, kẹ ofori nẹ a dia ihwo re nabọ yono Baibol na vẹ ẹbe rẹ “omamọ rẹ odibo esiri na” teyanphia. (Mt 24:45-47) Uyono tiọyena chọn avwanre uko vwọ riẹn ẹro rẹ Ọghẹnẹ vwo nẹ emu, o ji yono ẹgba iroro rẹ avwanre. Roro kpahen udje rẹ oniọvo aye ọvo re se Orchid.a Ọ da ta: “Isese ri Baibol ri mi vwobọ vwọ kẹdẹ kẹdẹ wene akpeyeren mẹ. Me reyọ omarẹ ẹgbukpe ivẹ vwo se ọsoso ri Baibol na re, me da rhe mrẹ nẹ mi rhi vughe ọmemama mẹ re. Mi yono kpahen obo ri je vẹ obo ro vwo utuoma kpahen, ọtiọyen ji te idjerhe vẹ ẹgba kugbe aghwanre rọyen. Isese ri Baibol ri kẹdẹ kẹdẹ chọn vwẹ uko vwo yerin ghene ebẹnbẹn evo re pha gangan ri mi hirharoku vwẹ akpeyeren.”
8. Mavọ yen Ota rẹ Ọghẹnẹ sa vwọ kẹ avwanre ẹgba?
8 Avwanre de se ẹkpo ri Baibol ọvuọvo kẹdẹ kẹdẹ, ọ sa kẹ avwanre ẹgba. (Se Hibru 4:12.) Isese ri Baibol na se djobọte oka rẹ ohwo rẹ avwanre hepha vwẹ obevun je nẹrhẹ oma vwerhen Jihova. Wọ sa rhuẹrẹ ọke phiyọ vwọ kẹ isese ri Baibol na ji roro kokodo kpahọn?
9, 10. Die yen o churobọ si a vwọ nabọ riẹn obo ri Baibol na tare? Djudje rọyen.
9 A vwọ riẹn obo ri Baibol na tare pha ghanghanre, jẹ ọyena ọvo teri-i. Vwẹ ọke ri Pọl, ọ sa dianẹ Inenikristi rehẹ Jerusalẹm riẹn obo ri Baibol na tare. Ẹkẹvuọvo, ayen reyọ vwo ruiruo-o. Ayen nabọ riẹn Ota rẹ Ọghẹnẹ te asan rẹ ayen da vwẹ uphẹn kẹ nẹ o sun orhiẹn rẹ ayen brẹ vwẹ akpeyere-en.
10 Ofori nẹ avwanre nabọ riẹn Baibol na ji ru obo rọ tare. Oborẹ oniọvo aye ọvo re se Kyle rhiẹromrẹ nẹrhẹ avwanre riẹn obo re se vwo ru ọtiọyen. Kyle vwo ẹghwọ vẹ aye ọvo rẹ ọ vẹ ọyen gba wian vwẹ asan ọvo. Die yen o ruru vwọ rhuẹrẹ ẹghwọ na phiyọ? Ọ da ta: “Ẹkpo ri Baibol rọ djẹ rọ ẹwẹn mẹ yen Rom 12:18, ọ tare nẹ, ‘udu wẹn da gba, wọ vẹ ohwo ọvuọvo ghwọ-ọ.’ Ọtiọyena, me da nọ aye na sẹ avwanre sa ta ota vwẹ ọke iruo de kuphiyọ nu.” Ayen nabọ vwo omamọ rẹ otaẹtakuẹgbe, oma je vwerhen aye na nẹ Kyle jowọ tiọyena. Kyle da ta: “Ọnana yono uvwe nẹ erhuvwu che norhe ọkieje siẹrẹ a da reyọ uchebro ri Baibol na vwo ruiruo.”
Dia Ohwo ro Nyẹme
11. Die yen djerephia nẹ ọkievo ọ sa bẹn re vwo ru obo ri Baibol na tare?
11 Ọ sa bẹn ọkievo re vwo ru obo ri Baibol na tare. Kerẹ udje, vwẹ ọke ri Jihova vwo sivwin emọ rẹ Izrẹl vwo nẹ abọ rẹ ihwo rẹ Ejipt nu, o kriri-i, “ivun ri Mosis ko miovwi” ayen, kẹ ayen “davwẹ Ọrovwohwo nẹ.” Diesorọ ivun ri Mosis vwo miovwon ayen? Kidie nẹ ayen mrẹ ame da-a. (Ey 17:1-4) Ayen veri nẹ ayen cha kerhọ rẹ “eta rẹ Ọrovwohwo tare ejobi,” ẹkẹvuọvo, o te emeranvwe ivẹ-ẹ, ayen da churhi rọyen je ga ẹdjọ. (Ey 24:3, 12-18; 32:1, 2, 7-9) Ayen ru ọtiọyen kidie nẹ oshọ mu ayen nẹ Mosis krinọ vwẹ Ugbenu ri Horẹb? Gbanẹ ayen roro nẹ ihwo rẹ Amalẹk cha rhoma kpare ofovwin vwọso ayen, e mi rhi phi ayen kparobọ kidie nẹ Mosis herọ rọ cha chọn ayen uko-ọ? (Ey 17:8-16) Ọ sa dia ọtiọyen, jẹ obo rọ wanre eje, ihwo rẹ Izrẹl “davwerhọn rọye-e.” (Iru 7:39-41) Pọl vwẹ uchebro kẹ Inenikristi nẹ ayen davwẹngba ayen ‘vwo je she kerẹ emọ rẹ Izrẹl ri jẹ ọghọ evwo na,’ re sa ro Otọ rẹ Ive na-a fikirẹ oshọ rehẹ udu rayen.—Hib 4:3, 11.
12. Mavọ yen Jesu vwo yono ẹmienyo, kẹ erere vọ yen ọ mrẹre?
12 A cha wian gangan vwo nyupho ri Jihova siẹrẹ a da guọnọ rho tedje. Kerẹ Jesu, e se yono ẹmienyo vwo nẹ ebẹnbẹn rẹ avwanre hirharoku. (Se Hibru 5:8, 9.) Tavwen Jesu ke rhe otọrakpọ na, ọ vwomakpotọ kẹ Ọsẹ rọyen. Ẹkẹvuọvo, ro vwo nyupho rẹ Ọsẹ rọyen ọke rọ vwọ hẹ otọrakpọ na lọhọ kẹ-ẹ, kidie ọ cha rioja rẹ ọmiaovwẹ buebun. Kidie nẹ Jesu kerhọ ri Jihova vwẹ ọke erọnvwọn da ma bẹn kẹ, ọ da nẹrhẹ o muwan rọ vwọ dia Ovie kugbe Orherẹn Rode.
13. Die yen che djephia sẹ e yono ẹmienyo re?
13 Kẹ owẹ vwo? Avwanre muegbe re vwo nyupho ri Jihova ọ da tobọ dianẹ e hirharoku ebẹnbẹn re nẹrhẹ ofu dje avwanre? (Se 1 Pita 1:6, 7.) Uchebro rẹ Ọghẹnẹ vwọphia vwọ kpahen obo ro fori nẹ a reyọ ẹrẹnvwe na vwo ruiruo wan, uruemu ro fori nẹ e djephia, ra vwọ ta uyota, re vwo se ji yono Baibol komobọ, kugbe re vwo kpo emẹvwa rẹ Inenikristi ji vwobọ vwẹ iruo rẹ aghwoghwo na phẹnre. (Jos 1:8; Mt 28:19, 20; Ẹf 4:25, 28, 29; 5:3-5; Hib 10:24, 25) Avwanre nyupho ri Jihova vwẹ ẹdia nana ọ da tobọ dianẹ e hirharoku ebẹnbẹn? Ẹmienyo rẹ avwanre ọyen odjephia nẹ avwanre yerin tedje re.
Erere vọ Yen Che Norhe A da Dia Onenikristi ro Tedje?
14. Djudje rẹ obo re vwo yerẹn tedje sa vwọ sẹro rẹ ohwo.
14 Avwanre de yono ẹgba iroro rẹ avwanre vwo phi ofẹnẹ phiyọ obo ri yovwirin vẹ obo re brare, ọ cha sẹro avwanre vwẹ akpọ nana rọ pha “zighi zighi” na. (Ẹf 4:19) Kerẹ udje, oniọvo ọshare ọvo re se James, ro se Baibol na ọkieje je vwẹ ẹro ọghanghanre vwo nẹ ẹbe rẹ ukoko na, ruiruo vwẹ asan rẹ ihwo rọ vẹ ọyen gba wiankuẹgbe eje da dia eya. James da ta: “Dede nẹ buebun rayen dje uruemu rẹ ẹfuọn phia-a, jẹ, ọvo vwẹ usun rayen vwo omamọ rẹ uruemu, ọ je guọnọ yono Baibol na. Mẹvwẹ vẹ ọyen ọvo vwọ hẹ asan ọvo wian, ko dje uruemu rẹ mẹ vẹ ọyen vwo gbe ọfanrhiẹn phia. Me mrẹrẹ bẹnbẹn me vwọ dobọ rọyen ji kidie mi ke roro nẹ eha yen ọ hepha jovwo. Ugege yena, me da karophiyọ Uwevwin Orhẹrẹ rọ ta ota kpahen oniọvo ọvo ro hirharoku oka rẹ ẹdia ọtiọna vwẹ asan ro de ruiruo. Uwevwin Orhẹrẹ na reyọ Josẹf vẹ aye ri Pọtifa vwo ru udje. Kpakpata mi de gere ọmọtẹ na, ọ da djẹ ro otafe.” (Jẹ 39:7-12) Oma vwerhen James nẹ etiyin yen ọ ghwa ba, ọ je sẹro ẹwẹn obrorhiẹn rọ fonro.—1Ti 1:5.
15. Mavọ yen e vwo yerẹn tedje sa vwọ nẹrhẹ a fuevun kẹ Jihova phiyọ?
15 A vwọ rho tedje sa chọn avwanre uko vwọ fuevun kẹ Jihova phiyọ, ọ je sẹro avwanre vwo nẹ “odju rẹ uyono kuyono ọkpokpọ” ri se sun avwanre ghwru. (Se Hibru 13:9.) A da davwẹngba vwo yerin tedje, ke se mu ẹwẹn phiyọ “obo ri yovwiri.” (Fil 1:9, 10) Ọnana ko che mu avwanre vwọ kpẹvwẹ Jihova vwọ kẹ erọnvwọn iyoyovwin eje ro ru kẹ avwanre. (Ro 3:24) Onenikristi rọ “dia omiragua” vwẹ ẹruọ rọyen cha kpẹvwẹ Jihova je riavwerhen rẹ uvi rẹ oyerinkugbe vẹ ọyen.—1Kọ 14:20.
16. Die yen chọn oniọvo aye ọvo uko vwo fiudugberi?
16 Oniọvo aye ọvo re se Louise tare nẹ ọke rẹ ọyen vwo bromaphiyame nu, obo re ma ghanre kẹ yen o vwo ru obo re cha nẹrhẹ oma vwerhen ihwo efa. Ọ da ta: “Obo ri mi ruẹ na brare-e, ẹkẹvuovo, mi ghwe vwo oruru vwẹ ẹga ri Jihova-a. Me da rhe mrẹvughe nẹ me da guọnọ ga Jihova vọnvọn, kẹ ofori nẹ mi ru ewene evo. Ewene rọ marho ri mi ruru yen mi vwo phi ẹga ri Jihova phiyọ ẹdia rẹsosuọ vwẹ akpeyeren mẹ.” Kidie nẹ Louise davwẹngba ru ewene nana, ọ da nẹrhẹ o fiudugberi vwẹ ọke rọ vwọ muọga. (Jem 5:8) Louise da ta: “Ọ lọhọre kakaka-a, ẹkẹvuọvo, ọ nẹrhẹ mi se sikẹrẹ Jihova.”
Ẹmienyo Wẹn, E jẹ o nẹ Otọ rẹ Ẹwẹn Rhe
17. Diesorọ ẹmienyo vwọ ghanre kẹ Inenikristi rehẹ Jerusalẹm?
17 Uchebro ri Pọl vwọphia kpahen a vwọ “rho tedje, NW” sivwin arhọ rẹ Inenikristi re dia Jerusalẹm vẹ Judia. Ihwo re kerhọ ri Jesu rhi vwo ẹruọ oborẹ ota rọyen mudiaphiyọ ukuko na, rẹ ayen vwọ “djẹ kpo enu rẹ ugbenu.” Ọke rẹ ayen vwọ mrẹ “ukpokpogho rẹ ẹgua . . . ro mudia vwẹ asan ọfuanfon na,” kọyen isodje ri Rom re gba riariẹ Jerusalẹm phiyọ, ayen da riẹn nẹ o te ọke rẹ ayen vwọ djẹ re. (Mt 24:15, 16) Inenikristi re kerhọ rẹ orhọesio ri Jesu na vrẹn nẹ Jerusalẹm tavwen a ke ghwọrọ, ogbikuegbe ọvo re se Eusebius tare nẹ ayen kpo orere re se Pella. Ọnana da nẹrhẹ ayen vrabọ rẹ oghwọrọ ro me muoshọ vwẹ Jerusalẹm.
18, 19. Diesorọ ẹmienyo vwọ ghanre vwẹ ọke avwanre na?
18 Avwanre da rho tedje, ọ cha chọn avwanre uko vwọ dia ihwo ri nyẹme, ọnana mi sivwin arhọ avwanre ọke ra da cha mrẹ orugba rẹ aroẹmrẹ ri Jesu rọ tare nẹ “ukpokpogho ride ke cha phia.” (Mt 24:21) E jẹ avwanre djephia nẹ avwanre ihwo ri nyẹme womarẹ e che vwo nene odjekẹ rẹ “odibo rẹ esiri” na cha kẹ avwanre obaro obọ. (Luk 12:42) Mavọ yen ọ ghanre te re vwo nyẹme nẹ otọ rẹ ẹwẹn rhe!— Ro 6:17.
19 A sa vwọ rho tedje, ofori nẹ e yono ẹgba iroro rẹ avwanre. Ọ sa dia ọtiọyen siẹrẹ a da nabọ riẹn Ota rẹ Ọghẹnẹ ji yono ẹmienyo.
[Eta rehẹ obotọ na]
a E wene edẹ evo.
Die Wo Yonori?
• Die yen o mudiaphiyọ ra vwọ rho tedje, kẹ, mavọ yen e se vwo ru ọtiọyen?
• Diesorọ o vwo fo a vwọ nabọ riẹn obo ri Baibol na tare a da guọnọ rho tedje?
• Mavọ yen avwanre se vwo yono ẹmienyo?
• Idjerhe vọ yen ẹmienyo vwo fierere kẹ avwanre?
[Uhoho]
Baibol na sa chọn avwanre uko vwọ rhuẹrẹ ebẹnbẹn avwanre phiyọ vwẹ idjerhe rẹ aghwanre
[Uhoho]
Uchebro ri Jesu rẹ Inenikristi re dia Jerusalẹm vẹ Judia neneri sivwin arhọ rayen