UYONO 38
Sikẹrẹ Orua ri Jihova
“Mi yerẹ bru Ọsẹ mẹ kugbe Ọsẹ rẹ ovwan.”—JỌN 20:17.
UNE 3 Ẹgba, Iphiẹrophiyọ, Vẹ imuẹro rẹ Avwanre
ỌDJẸKOKOa
1. Oka rẹ oyerinkugbe vọ yen idibo ri Jihova re fuevun ga se vwo vẹ ọyen?
JESU rọ dia “ọmọ ọkpako rẹ emama na ejobi,” vẹ emekashe na, ayen ọvo usun rẹ orua ri Jihova re vwẹ ẹga kẹ. (Kọl. 1:15; Une 103:20) Ọke rẹ Jesu vwọ hẹ akpọ, ọ chọn ihwo uko vwọ mrẹvughe nẹ ayen se se Jihova Ọsẹ rayen. Ọke rọ vwọ ta ota kẹ idibo rọyen, Jesu de se Jihova “Ọsẹ mẹ kugbe Ọsẹ rẹ ovwan.”(Jọn 20:17) Avwanre da vwomakpahotọ kẹ Jihova ji bromaphiyame, jẹ avwanre rhe dia ẹbẹre ọvo rẹ orua ri Jihova re.—Mak 10:29, 30.
2. Die yen avwanre cha ta ota kpahen vwẹ uyono nana?
2 Evo mrẹ bẹnbẹn rẹ ayen vwọ mrẹ Jihova kerẹ Ọsẹ ro vwo ẹguọnọ. Efa riẹn oborẹ ayen se vwo dje ẹguọnọ kẹ iniọvo na-a. Vwẹ uyono nana, avwanre che yono kpahen oborẹ Jesu chọn avwanre uko vwọ mrẹ Jihova kerẹ Ọsẹ ro vwo ẹguọnọ, rọ je dia ohwo rẹ avwanre se sikẹrẹ. Avwanre je cha ta ota kpahen ẹdia sansan rẹ avwanre da sa vwẹrokere Jihova vwọ riẹn oborẹ a vẹ iniọvo na che yerin wan.
JIHOVA GUỌNỌRE NẸ WO SIKẸRẸ ỌYEN
3. Mavọ yen ẹrhovwo rẹ udje na vwo si avwanre kẹre Jihova?
3 Jihova Ọsẹ ro vwo ẹguọno. Jesu guọnore nẹ avwanre ni Jihova kerẹ Ọsẹ—kerẹ ọmiọvwọn rẹ emọ rọyen se rhie evun ta ota kẹ, ọ dia ohwo ro di jẹ urhi kẹ avwanre ọvo-o. Avwanre mrẹ ọnana vughe ọke rẹ Jesu vwo yono idibo rọyen kpahen oborẹ ayen nẹrhovwo wan. Ọ ton ẹrhovwo rẹ udje na phiyọ rọ vwọ ta: “Ọsẹ rẹ avwanre.” (Mat. 6:9) Jesu rha sa vuẹ avwanre jovwo nẹ e se Jihova “Ọghẹnẹ ro vwo Ẹgba,” “Ọmẹma” yẹrẹ “ovie ri bẹdẹ”—enane eje na nabọ shephiyọ, Baibol na yen ayen ji nurhe. (Jẹn. 49:25; Aiz. 40:28; 1 Tim. 1:17) Ukperẹ ọtiọyen Jesu vuẹ avwanre nẹ e se Jihova “Ọsẹ.”
4. Mavọ yen avwanre ru riẹn nẹ Jihova guọnọre nẹ avwanre sikẹrẹ ọyen?
4 Wọ mrẹ bẹnbẹn wọ vwọ mrẹ Jihova kerẹ Ọsẹ ro vwo ẹguọnọ? Avwanre evo mrẹ bẹnbẹn. Avwanre sa mrẹ bẹnbẹn re vwo ni Ọghẹnẹ kerẹ Ọsẹ ro vwo ẹguọno ọ da dianẹ ọsẹ ro vwiẹ avwanre dje ẹguọnọ kẹ avwanre-e. Ẹkẹvuọvo avwanre sa mrẹ uduephiophiyawọ kidie Jihova nabọ riẹn avwanre fiotọ, kugbe oborẹ oma ruẹ avwanre. Ọ guọnọ sikẹrẹ avwanre. A gbe ta rẹ Baibol na vwọ tanẹ: “Si kẹrẹ Ọghẹnẹ, rere o si kẹre owẹ.” (Jems 4:8) Jihova vwo ẹguọnọ rẹ avwanre ọ je guọnọ dia omamọ rẹ Ọsẹ kẹ avwanre.
5. Kirobo rehẹ Luk 10:22, mavọ yen Jesu sa vwọ chọn avwanre uko vwo sikẹrẹ Jihova?
5 Jesu sa chọn avwanre uko vwo sikẹrẹ Jihova. Jesu riẹn Jihova te ẹdia ro de dje iruemu rọyen ejobi phia gbagba, kọyensorọ ọ vwọ ta: “Ọ rọ mrẹ vwẹ nu yọ mrẹ Ọsẹ na re.” (Jọn 14:9) Kerẹ oniọvo ọkpako, Jesu yono avwanre oborẹ avwanre se vwo muọghọ ji nyo urhuru rẹ Ọsẹ rẹ avwanre, kugbe oborẹ a sa vwọ kẹnoma kẹ obori tuoma, vẹ oborẹ avwanre se vwo ru obo ri cha nẹrhẹ oma vwerhọn. Ẹkẹvuọvo, ọke ri Jesu vwọ hẹ akpọ na oborẹ o ruru vẹ uruemu rọyen ghwe djephia nẹ Jihova vwo ẹguọnọ kugbẹ ọdavwẹ rẹ avwanre. (Se Luk 10:22.) E jẹ ta ota kpahen idje evo.
6. Djudje rẹ oborẹ Jihova kpahenphiyọ ẹrhovwo ri Jesu wan?
6 Jihova kerhọ kẹ emọ rọyen. Roro kpahen idjerhe rẹ Jihova vwọ kerhọ kẹ ọmọ rọyen ọkpako. Jihova kerhọ kẹ ẹrhovwo buebun ri Jesu nẹre ọke rọ vwọ hẹ akpọ na. (Luk 5:16) O nyo ẹrhovwo rọ nẹre ọke ro che vwo bru orhiẹn ọghanghanre ọvo kerẹ ọke rọ cha vwọ sane idibo 12 rọyen na. (Luk 6:12, 13) Jihova ji nyo ẹrhovwo ri Jesu ọke rọ vwọ hẹ ẹdia ebẹnbẹn. Ọmọke krẹn a ke shẹ Jesu, ọ je nẹrhovwo rhe ọsẹ rọyen nẹ ọ chọn ọyen uko vwo hirharoku ebẹnbẹn na. Ọ dia Jihova di nyo ẹrhovwo ri Jesu ọvo-o, ẹkẹvuọvo o ji amakashe rọyen ra bọn ọmọ ọghanghanre rọyen na gan.—Luk 22:41-44.
7. Mavọ yen oma ruẹ avwanre a vwọ riẹn nẹ Jihova kpahanphiyọ ẹrhovwo rẹ ihwo rọyen?
7 Nonẹna, ọkieje yen Jihova je vwọ kerhọ rẹ ẹrhovwo rẹ idibo rọyen, je kpahanphiyọ ayen vwẹ ọke ro fori kugbe idjerhe ro me shephiyọ. (Une 116:1, 2) Roro kpahen oborẹ oniọvo aye ọvo rọ dia India vwo rhiẹromrẹ ọnana komobọ. O hirharokuẹ ẹdia ẹnwan ọgangan vwẹ ọke evo re, ọ da nẹrhovwo ro nẹ ọtọ rẹ udu rọyen rhe vwo rhe Jihova kpahen ẹdia na. O de si: “JW Broadcasting® ri May 2019 rọ ta ota kpahen obore se vwo nene ẹnwan muabọ ghwa oborẹ me guọnọre vwẹ ọke yena. Ọyena ghwa ẹkpahọnphiyọ vwọ kẹ ẹrhovwo mẹ.”
8. Idjerhe vọ yen Jihova vwo dje ẹguọnọ kẹ Jesu?
8 Jihova dje ẹguọnọ rọyen kẹ avwanre kirobo ro dje ẹguọnọ kẹ Jesu ọke rọ vwọ hẹ otọrakpọ na. (Jọn 5:20) Ọ chọn Jesu uko vwo ru esegbuyota rọyen gan, o phi udu phiyọ awọ ọke rẹ udu vwo no awọ, ọ je kẹ emu eje rọ guọnọre ro vwo yeren akpọ. Jihova vuẹ ọmọ rọyen nẹ ọyen vwo ẹguọnọ rọyen nẹ oma rọyen je vwerhan ọyen. (Mat. 3:16, 17) Kidie nẹ Jesu vwẹroso Ọsẹ rọyen, ọnana chọn rọ uko vwọ riẹn nẹ ọ vẹ ọyen herọ ọkieje.—Jọn 8:16.
9. Mavọ yen avwanre ru riẹn nẹ Jihova vwo ẹguọnọ rẹ avwanre?
9 kerẹ Jesu avwanre eje rhiẹromrẹ idjerhe sansan rẹ Jihova vwo dje ẹguọnọ rọyen kẹ avwanre re. Gbe di roro: Jihova kẹ avwanre uphẹn ra vwọ dia ugbeyan rọyen, ọ je kẹ avwanre iniọvo ri vwo ẹguọnọ rẹ avwanre re kẹ avwanre omavwerhovwẹn re je bọn avwanre gan vwẹ ọke rẹ ukpokpogho. (Jọn 6:44) Jihova je kẹ avwanre oborẹ a guọnọre eje rẹ avwanre sa vwọ sẹro rẹ esegbuyota rọ ghwotọ. Ọ je chọn avwanre uko vwọ vwẹrote ọdavwẹ rẹ ugboma rẹ avwanre. (Mat. 6:31, 32) Avwanre de roro kpahen ẹguọnọ rẹ Jihova vwo kpahen avwanre, ẹguọnọ rẹ avwanre vwo kpahọn ko che kodophiyo.
NENE INIỌVO REHẸ UKOKO NA YERIN KIROBO RẸ JIHOVA NENE AYEN YERẸN WAN
10. Die yen avwanre se yono vwo nẹ oborẹ Jihova nene iniọvo rẹ avwanre yerẹn wan?
10 Jihova vwo ẹguọnọ rẹ iniọvo rẹ avwanre. Ẹkẹvuọvo ọ dia ọkieje yen ọ vwọ lọhọ rẹ avwanre vwo vwo ji dje ẹguọnọ phia kẹ iniọvo na-a. Ọ sa dia obore bẹnre kidie asan rẹ avwanre nurhe vẹ ẹkuruẹmu rẹ avwanre fẹnẹre. Avwanre eje ruẹ chọ, oruchọ tiọyena sa nẹrhẹ ivun miovwo ihwo efa. Dedena, avwanre eje se toroba ẹguọnọ rọhẹ ukoko na. Vwẹ idjerhe vọ? Ọyen avwanre vwọ vwẹrokere Jihova vwo dje ẹguọnọ kẹ iniọvo rẹ avwanre. (Ẹfe. 5:1, 2; 1 Jọn 4:19) E jẹ eroro kpahen oborẹ avwanre se yono vwo nẹ udje ri Jihova.
11. Mavọ yen Jesu vwo dje uruemu rẹ “arodọvwe” ri Jihova phia?
11 Jihova gbẹ “arodọvwe.” (Luk 1:78) Omavwerhan ohwo ro gbẹ arodọvwẹ ọke rọ da mrẹ ihwo efa re rioja-a, fikirẹ ọtiọyena kọ davwẹngba rọyen eje rọ vwọ vwẹ ukẹcha vwọ phia ji bọn ayen gan. Jesu dje oborẹ Jihova vwo ọdavwẹ rẹ ihwo te womarẹ obo ro nene ayen yerin wan. (Jọn 5:19) Vwọ ọke ọvo rẹ Jesu vwọ mrẹ otu buebun, “ẹro da dọn, fikiridie ayen da hra ke ro ẹnwan kerẹ igegede ri vwo osu-un” (Mat. 9:36) Ọ dia Jesu di vwo ẹguọnọ rẹ ihwo ọvo-o, ọ je chọn ayen uko. O sivwin ihwo re muọga je vwẹ ukẹcha kẹ ihwo rẹ “owian kugbe oghwa bẹn.”—Mat. 11:28-30; 14:14.
12. Mavọ yen avwanre se vwo gbẹ arodọvwẹ kẹ iniọvo rẹ avwanre?
12 Avwanre ki se gbe arodọnvwẹ kẹ iniọvo rẹ avwanre, ofori nẹ avwanre riẹn ẹdia rẹ ayen hepha. Kerẹ udje, ọ sa dianẹ ọniọvo aye ọvo muọ okpọga ọvo. Ọ cha vuẹ avwanre kpahọ-ọn, jẹ oma cha vwerhọn rẹ ohwo ọvo da vwẹ ukẹcha kẹ. Ọ sa vwẹrote ọdavwẹ rẹ orua rọyen? Avwanre sa chọn uko vwo chere emu yẹrẹ nene ru uwevwin rọyen fon? Yẹrẹ ọ sa dianẹ iruo va oniọvo ọshare ọvo abọ. A sa vwẹ imigho vwọ chọn uko rere ọ sa vwọ vwẹrote oma rọyen ri te ọke rọ vwọ mrẹ iruo ọfa. Ọkiẹvo e se ruo vwẹ idjerhe ro vwo jẹ riẹn nẹ avwanre yen vwẹ igho na kẹ
13-14. Mavọ yen avwanre sa vwọ dia ihwo ri ruẹse kerẹ Jihova?
13 Jihova ohwo ro ruẹse. (Mat. 5:45) E jẹ avwanre hẹrhẹ ọke rẹ iniọvo rẹ avwanre vwọ nokpẹn rẹ ukẹcha rẹ avwanre tavwen e ki gbẹ arodọvwẹ ke aye-en. Kerẹ Jihova, avwanre sa jẹ owọ ra vwọ chọn ayen uko tavwan ayen ke tobọ nọ miẹ avwanre dede. Ọ nẹrhẹ uvo rọyen muẹ avwanre ọ dia kidie nẹ avwanre nọ mie. Jẹ avwanre eje mrẹ erere nẹ uvo na cha, ọ dia ihwo ri dje ọdavwaro phia ọvo-o. Aphro herọ-ọ nẹ Jihova kẹ avwanre emu eje rẹ avwanre guọnọre, ọnana djerephia nẹ o vwo ẹguọnọ rẹ avwanre. Avwanre vwo ẹguọnọ ri Jihova kidie ọyen ohwo ro ruẹse.
14 Iniọvo rẹ avwanre buebun ruẹse vwọ kẹ ihwo efa kidie ayen guọnọ vwẹrokere Ọsẹ rẹ avwanre rọhẹ obodjuvwu. Kerẹ udje, vwẹ 2013, okpo ogiribo ọgangan ọvo de dju rọ so oghwọrọ rode vwẹ ẹkuotọ rẹ Philippines. Ọnana da guọghọ uwevwin rẹ iniọvo rẹ avwanre kugbe ekuakua rẹ akpeyeren rayen buebun. Ẹkẹvuọvo iniọvo rẹ ukoko na vwẹ akpọneje de bicha ayen. Evo toro igho, efa vwobọ vwẹ ebanbọn rẹ uwevwin kugbẹ ẹrhuẹrẹ rẹ iwevwin ri te omarẹ 750, ayen ru enana eje vwẹ uvwre rẹ ẹgbukpe ọvo. Vwẹ ọke rẹ ọga ri COVID-19 na, iniọvo rẹ avwanre wianre gangan rere ayen se vwo bicha iniọvo na. Avwanre da fobọ bicha iniọvo rẹ avwanre rehẹ ukoko na jẹ avwanre dje kẹ ayen nẹ e vwo ẹguọnọ rayen.
15-16. Kirobo rehẹ Luk 6:36, idjerhe ọghanghanre vọ yen avwanre sa vwọ vwẹrokere Ọsẹ rẹ avwanre rọhe obodjuvwu?
15 Jihova vwo ghovwo, o ji gbe arodọnvwẹ. (Se Luk 6:36.) Ọkieje yen Jihova vwo gbe arodọnvwẹ kẹ avwanre ji vwo ghovwo avwanre (Une 103:10-14) Idibo ri Jesu gbare-e, dedena o gbe arodọnvwẹ kẹ ayen ji vwo ghovwo ayen. Ọ je choma rọ vwọ vwẹ arhọ rọyen vwọ kpahotọ fikirẹ imwemwu rẹ avwanre. (1 Jọn 2:1, 2) Vwọrẹ uyota uruemu rẹ arodọnvwẹ vẹ evwoghovwo ri Jihova vẹ Jesu na ghini nẹrhẹ avwanre siẹkẹrẹ ayen.
16 Avwanre kpuriẹn phiyọ ẹguọnọ rọhẹ evunrẹ orua ri Jihova siẹrẹ avwanre de “vwo ghovwo ohwohwo” ọphọphẹ. (Ẹfe. 4:32) Ẹkẹvuọvo ọ dia ọkieje yen ọ vwọ lọhọ ra vwọ reyọ vwo ghovwo iniọvo rẹ avwanre-e, ọtiọyena ofori nẹ avwanre davwẹngba. Oniọvo aye ọvo mrẹvughe nẹ Uwevwin orhẹrẹ ro vwo uyovwinrota na “Forgive One Another Freely” chọn rọ uko vwo ru ọtiọyenb. O de si: “Uyovwinrota na chọn vwẹ uko vwo vwo ẹruọ rẹ erere ro che te vwe obọ siẹrẹ mi de vwo ghovwo ihwo efa. Uyovwinrota na djere fiotọ nẹ ọ dia wo de vwo ghovwo, kọ nana mudiaphiyọ nẹ oborẹ ayen ruru na shephiyọ yẹrẹ ivun rhe miovwo uwe kpahọ-ọn. Ẹkẹvuọvo evwoghovwo mudiaphiyọ wọ vwọ kpairoro vrẹ oruchọ na, ọna mi nẹrhẹ wo vwo ufuoma wẹ rhivwin.” Ọke rẹ avwanre de vwo ghovwo iniọvo rẹ avwanre, jẹ e djephia nẹ e vwo ẹguọnọ rayen, nẹ avwanre je guọnọ vwẹrokere Ọsẹ rẹ avwanre Jihova
JẸ OMA VWERHEN OWẸ NẸ WẸ ẸBẸRE ỌVO RẸ ORUA RI JIHOVA
17. Kirobo rẹ Matiu 5:16 tare, mavọ yen avwanre se vwo muọghọ kẹ Ọsẹ rẹ avwanre rọhẹ obodjuvwu?
17 Okpuphẹn rode yen avwanre vwori rẹ avwanre vwọ dia ẹbẹre ọvo rẹ orua ri Jihova rọhẹ akpọeje. Avwanre guọnọre nẹ ihwo buebun kuomagbe avwanre vwọ ga Ọghẹnẹ rẹ avwanre na. Ọtiọyena e jẹ avwanre ruẹ emu vuọvo rọ cha nẹrhẹ ihwo vwẹ orharhe ẹro vwo ni Jihova yẹrẹ ihwo rọye-en. Avwanre guọnọ dje omamọ rẹ uruemu phia ọkieje rere ọna se vwo si ihwo vwọ rhe ukoko na.—Se Matiu 5:16.
18. Die yen sa chọn avwanre uko vwo soseri vwọri jẹ oshọ ẹdjẹ?
18 Ọkievo ihwo sa harha avwanre yẹrẹ muẹkpahan avwanre kidie nẹ avwanre nyo upho rẹ Ọsẹ rẹ avwanre rọhẹ obodjuvwu. Kẹ ọ da rha dianẹ oshọ muẹ avwanre ọke rẹ avwanre da vuẹ ihwo efa kpahen oborẹ avwanre segbuyota vwo? Avwanre sa vwẹroso Jihova vẹ Jesu nẹ ayen cha chọn avwanre uko. Jesu vwẹ imuẹro kẹ idibo rọyen nẹ e jẹ udu bru ayen kpahen oborẹ ayen cha ta yẹrẹ oborẹ ayen cha ta wan. Diesorọ? Jesu da ta: “Kidie vwẹ ọke yena ke che dje obo re wọ ta kẹ wẹ. Kidie ọ dia owẹ re ta ota na-a, ẹkẹvuọvo Erhi [Ẹwẹn NW ] rẹ Ọsẹ na ọye re ta ota vwẹ evun wẹ.”—Mat. 10:19, 20.
19. Djudje rẹ ohwo ọvo ro fiudugberi soseri?
19 Roro kpahen udje ri Robert. Ọke ọvo rọwanre rẹ ọ vwọ ton uyono ri Baibol na phiyọ obọ ro ji rhi vwo eranriẹn ri Baibol na ọtiọye-en, o de kpo aguare re dje oboresorọ ro che se kuomagbe isodje-e vwẹ South Africa. O de fiudugberi vuẹ aguare na nẹ ọyen cha sa ka ẹbẹre vuọvo-o, fikirẹ ẹguọnọ ro vwo kpahen iniovo rọyen. O ni ẹdia rọyen vwẹ orua ri Jihova ghanghanre. Oguẹdjọ na da nọ “ono yen iniọvo wẹn?” Robert rhẹro rẹ onọ yena jovwo-o, siẹvuọvo na ọ da ghwa karophiyọ ẹkpo ri Baibol re muẹ isese ri kẹde kẹdẹ rẹ ẹdẹ yena kpahen. Ọyen ọbe ri Matiu 12:50: “Kidie ohwo kohwo ro ru ẹguọnọ rẹ Ọsẹ mẹ rọ hẹ obo odjuvwu, ọye hẹ oniọvo mẹ rẹ oshare kugbe ọ rọ ọmọtẹ kugbe oni mẹ.” Dede nẹ Robert yono Baibol na obọ jẹ ẹwẹn ọfuafon ri Jihova chọn rọ uko vwọ kpahen phiyọ onọ yena kugbe enọ efa ro rhẹro rọye-en. Oma ri Robert ghini vwerhen Jihova. Oma rẹ avwanre je vwerhen Jihova ọke rẹ avwanre da vwẹrọsuọ fiudugberi soseri vwẹ ọke rẹ ebẹnbẹn.
20. Die yen ofori nẹ avwanre eje davwẹngba vwo ru? (Jọn 17:11, 15)
20 E jẹ avwanre vwẹ ọkieje vwọ vwẹ ẹro ọghanghanre vwo ni uphẹn rẹ avwanre vwọ dia ẹbẹre ọvo rẹ ukoko nana rọ vọnre vẹ ẹguọnọ na. Avwanre vwo omamọ rẹ Ọsẹ ọtiọyen ji te iniọvo ri vwo ẹguọnọ rẹ avwanre. E jẹ avwanre vwẹ ikabọ vwo muẹ uphẹn nana-a. Eshu vẹ usun rọyen guọnọre nẹ avwanre roro nẹ Jihova vwo ẹguọnọ rẹ avwanre-e, ayen je guọnọ gbowọphiyọ ufuoma rọhẹ ukoko na. Jesu nẹrhovwo kpahen ẹdia nana kẹ avwanre, ọ da rẹ Ọsẹ rẹ avwanre nẹ o bicha avwanre rere a sa vwọ dia kugbe kẹrẹ orua ọvo. (Se Jọn 17:11, 15.) Jihova ghini kpahanphiyọ ẹrhovwo yena. Kerẹ Jesu e jẹ avwanre vwo ẹwẹn ivivẹ kpahen ẹguọnọ vẹ ukẹcha rẹ Ọsẹ rẹ avwanre rọhẹ obodjuvwu vwọ kẹ avwanre-e. E jẹ avwanre vwẹ ọkieje vwo sikẹrẹ orua ri Jihova.
UNE 99 Iniọvo Buebun
a Okpuphẹn rode ọvo rẹ avwanre vwori, ọyen ra vwọ dia ẹbẹre ọvo rẹ orua ri Jihova. Avwanre guọnọ kpuriẹn phiyọ ẹguọnọ rọhẹ uvwre rẹ avwanre na rere ọ ghwotọ phiyọ. Mavọ yen e se vwo ru ọtiọyen? Ọyen a vwọ vwẹrokere ẹguọnọ rẹ Jihova dje kẹ avwanre vẹ re vwo nene udje ri Jesu kugbe ọ rẹ iniọvo rẹ avwanre.
c IDJEDJE RẸ IHOHO: Jihova ji amakashe ra bọn Jesu gan vwẹ ogba ri Getsimani.
d IDJEDJE RẸ IHOHO: Vwẹ ọke rẹ ọga ri COVID-19 na, iniọvo rẹ avwanre buebun wian gan rere ayen se vwo mue emu vwo rhe iniọvo efa.
e IDJEDJE RẸ IHOHO: Oni ọvo chọn ọmọtẹ rọyen uko vwo si ileta vwo rhe oniọvo ọvo re mu phiyọ uwodi.