UYOVWINROTA 2
Baibol Na—Ọbe ro Nẹ Obọ rẹ Ọghẹnẹ Rhe
1, 2. Diesorọ Baibol na vwọ dia okẹ ọghanghanre ro nẹ obọ rẹ Ọghẹnẹ rhe?
MAVỌ oma ru we siẹrẹ ugbeyan wẹn de ruẹse kẹ wẹ? Aphro herọ-ọ, wo brokpakpa rhie, oma vwerhen owẹ nẹ ugbeyan wẹn vwo ọdavwẹ wẹn. Wọ je nabọ kpẹvwẹ.
2 Baibol na, ọyen okẹ ro nẹ obọ rẹ Ọghẹnẹ rhe. A cha sa mrẹ evuẹ rehẹ evun rọyen vwẹ asan ọfa-a. Kerẹ udje, ọ vuẹ avwanre nẹ Ọghẹnẹ yen ma odjuvwu, akpọ, kugbe ọshare vẹ aye rẹsosuọ. Baibol na vọnre vẹ ichebro re sa chọn avwanre uko siẹrẹ avwanre de hirharoku ebẹnbẹn. Vwevunrẹ Baibol na, avwanre yono oborẹ Ọghẹnẹ che vwo ru akpọ na phiyọ iparadaisi vwo nene ọhọre rọyen. Baibol na ghini uvi rẹ okẹ!
3. Die wọ cha riẹn, ru wo vwo yono Baibol na?
3 Wo vwo yono Baibol na, wọ cha riẹn nẹ, Ọghẹnẹ guọnọre nẹ wọ dia ugbeyan rọyen. Oyerinkugbe wẹn vẹ ọ rẹ Jihova cha ganphiyọ siẹrẹ wo de yono kpahọn ọkeneje.
4. Die yen vwerhen owẹ oma kpahen Baibol na?
4 A fan Baibol na kpo ejajẹ ri te omarẹ 2,800. Oduima buebun rẹ Baibol na yen a teyenphia re. A da ghare ihworakpọ na phiyọ ẹkẹn 100, ẹkẹn rọ vrẹ 90 yen se Baibol na vwẹ ejajẹ rayen. Kudughwrẹn kudughwrẹn, ọyen a vwọ gharẹ Baibol na kẹ ihwo re vrẹ oduduru ọvo. Vwọrẹ uyota, o vwo ọbe vuọvo re se vwo dje Baibol na-a.
5. Diesorọ a sa vwọ tanẹ “Ọghẹnẹ mu ihwo vwo si” Baibol na?
5 “Ọghẹnẹ mu ihwo vwo si” Baibol na. (Se 2 Timoti 3:16, NW.) Ihwo evo se roro nẹ, ‘Mavọ yen Baibol na vwo nẹ obọ rẹ Ọghẹnẹ rhe, jẹ ihworakpọ yen siro?’ Baibol na da ta: “Ihwo rẹ ẹwẹn ọfuanfon na muru yen ta ota ro nẹ obọ rẹ Ọghẹnẹ rhe.” (2 Pita 1:21, NW) Ẹdia nana pha kerẹ ọga ro vwo ikọpini, rọ vuẹ osiẹbe rọyen nẹ o si ileta. Ono yen vwo ileta na? Ọga na yen vworo, ọ dia osiẹbe na-a. Ọtiọyena, Ọghẹnẹ yen vwo Baibol na, ọ dia ihwo ro vwo sio-o. Ọghẹnẹ yen vwẹ ukẹcha kẹ ayen vwo si iroro rọyen phiyotọ. Baibol na, ghini “ota rẹ Ọghẹnẹ.”—1 Tẹsalonaika 2:13; ni Eta rẹ Odjefiotọ 2.
BAIBOL NA PHA GBAGBA
6, 7. Diesorọ a sa vwọ tanẹ eta rehẹ evunrẹ Baibol na vwọso ohwohwo-o?
6 Ikpe re vrẹ 1,600, ọyen e vwo si Baibol na. Ihwo ri siro yerin vwẹ ọke sansan. Evo kpo isikuru, efa rare-e. Kerẹ udje, ọvo usun rayen idọktọ. Efa eghwẹrẹ, ihwiyerin, isuigodẹ, emraro, iguẹdjọ, kugbe ivie. Dede nẹ ihwo sansan yen siro, eta rehẹ evun rọyen vwọso ohwohwo-o.a
7 Ọbe rẹsosuọ rẹ Baibol na dje oborẹ ebẹnbẹn rẹ ihworakpọ tonphiyọ wan, ọbe rọ koba da rha vuẹ avwanre oborẹ Ọghẹnẹ che si ebẹnbẹn na no, ji ru akpọneje phiyọ iparadaisi. Baibol na gbikun obo re phiare ikpe uriorin buebun re wanre, re nẹrhẹ avwanre riẹn nẹ ọhọre Ọghẹnẹ ruẹgba ọkieje.
8. Djunute idje ri djerephia nẹ obo rẹ Baibol na ta kpahen uyono rẹ egbaerianriẹn pha gbagba.
8 Baibol na dia ọbe rẹ egbaerianriẹn yẹrẹ ọbe re vwo yono ihwo vwẹ isukuru-u, ẹkẹvuọvo obo rọ ta kpahen uyono rẹ egbaerianriẹn dia gbagba ọkeneje. Ọyen obo avwanre sa rhẹro rọyen vwo nẹ ọbe ro nẹ obọ rẹ Ọghẹnẹ rhe. Kerẹ udje, vwevunrẹ ọbe rẹ Livitikọs, Ọghẹnẹ vwẹ irhi ri shekpahen omakpokpọ vwọ kẹ ihwo rẹ Izrẹl. E si irhi nana ọke grongron tavwen ihwo ke rhe riẹn kpahen obo re so ọga kẹ ihworakpọ. Baibol na tarọ gbagba nẹ e mu akpọ na kpahen emu vuọvo-o. (Job 26:7) O vwo ọke ọvo ihwo vwo roro nẹ akpọ na pha pẹpẹghẹ, ẹkẹvuọvo Baibol tare nẹ akpọ na pha ghorien ghorien.—Aizaya 40:22.
9. Die yen evun-ẹfuọn rẹ ihwo ri si Baibol na nẹrhẹ avwanre riẹn?
9 Ikuegbe rehẹ Baibol na pha gbagba. Ọkiọvo, iyẹnrẹn rẹ ẹbe ikuegbe rẹ ihworakpọ gba-a, kidie ihwo ri si ayen ta uyota-a. Kerẹ udje, siẹrẹ e de phi orere rayen kparobọ vwẹ ofovwin, ayen rhọnvwa djunute-e. Ẹkẹvuọvo, ihwo ri si Baibol na ihwo uyota, ayen tobọ djunute ọke re vwo phi ihwo rẹ Izrẹl kparobọ vwẹ ofovwin. Ayen ji si kpahen oruchọ rayen. Kerẹ udje, vwẹ ọbe rẹ Ukeri, Mosis si oruchọ rọyen rọ nẹrhẹ Ọghẹnẹ ghwọkuo phiyotọ. (Ukeri 20:2-12) Evun-ẹfuọn rẹ ihwo ri si Baibol na djerephia nẹ obọ rẹ Ọghẹnẹ yen Baibol na nurhe. Ọtiọyena, avwanre sa vwẹroso Baibol na.
ỌBE RẸ AGHWANRE
10. Diesorọ uchebro rẹ Baibol na sa vwọ chọn avwanre uko nonẹna?
10 “Ọbe ọfuanfon na ejobi rẹ Ọghẹnẹ mu ihwo vwo si na, vọnre vẹ erere kẹ uyono, ẹghwọkuo, ẹrhuẹrẹ phiyọ.” (2 Timoti 3:16, NW) Uchebro rẹ Baibol na vwẹ ukẹcha kẹ avwanre nonẹna. Jihova riẹn oborẹ avwanre hepha, ọtiọyena, o vwo ẹruọ rẹ iroro vẹ ọdavwẹ rẹ avwanre. Ọ nabọ vughe avwanre fiotọ, ọ guọnọre nẹ oma vwerhen avwanre. Ọ riẹn obo ri fo kẹ avwanre vẹ obo ri je fo.
11, 12. (a) Omamọ rẹ uchebro vọ yen Jesu vwọphia vwẹ Matiu uyovwin 5 re te 7? (b) Erọnvwọn efa vọ yen avwanre se yono nẹ Baibol na rhe?
11 Vwẹ Matiu uyovwin 5 re te 7, Jesu kẹ avwanre ichebro ri shekpahen obo re se vwo vwo omavwerhovwẹn, oborẹ avwanre vẹ ihwo efa se vwo yerinkugbe, obo ra nẹrhovwo wan, kugbe ubiẹro ro fori nẹ e vwo nẹ igho. Dede nẹ ẹgbukpe 2,000 wanre, eta rẹ Jesu na ji vwo ẹgba, a je sa vwẹ ayen ruiruo nonẹna.
12 Vwevunrẹ Baibol na, Jihova yono avwanre iji ri shekpahen akpeyeren rẹ orua, iruo, kugbe oborẹ avwanre vẹ ihwo se vwo yerinkugbe vwọ rẹ ufuoma. Baibol na sa chọn avwanre uko ọkeneje, otoro oka rẹ ohwo rẹ avwanre hepha, asan rẹ avwanre dia, yẹrẹ ebẹnbẹn avwanre hirharoku-u.—Se Aizaya 48:17; ni Eta rẹ Odjefiotọ 3.
WỌ SA VWẸROSO AROẸMRẸ RẸ BAIBOL NA
13. Die yen Aizaya mraro nẹ ọ cha phia kẹ orere rẹ Babilọn?
13 Aroẹmrẹ buebun vwevunrẹ Baibol na rugba re. Kerẹ udje, Aizaya mraro nẹ a cha ghwọrọ orere rẹ Babilọn. (Aizaya 13:19) O dje obo ra cha ghwọrọ wan. Orere na vwo ẹchẹ ride vẹ urhie rọ riarierẹ phiyọ. Ẹkẹvuọvo, Aizaya mraro nẹ urhie na cha kpọ, e ji che rhie ẹchẹ rẹ orere na phiyọ. Isodje na cha ro evunrẹ orere na ababọ rẹ ofovwin. Aizaya tobọ tanẹ ohwo re se Sairọs yen che phi Babilọn kparobọ.—Se Aizaya 44:27–45:2; ni Eta rẹ Odjefiotọ 4.
14, 15. Mavọ yen aroẹmrẹ rẹ Aizaya rugba wan?
14 Ẹgbukpe 200 vwọ wan nu, isodje evo da kpare ofovwin rhe Babilọn. Ono yen onotu rayen? Sairọs ovie rẹ Pẹsha, kirobo rẹ aroẹmrẹ na djere. Ọnana yen ọtonphiyọ rẹ orugba rẹ aroẹmrẹ na.
15 Ihwo rẹ Babilọn ruẹ orẹ vwẹ ason rẹ ẹdẹ yena. Oshọ vuọvo mu aye-en, kidie igbẹhẹ rode vẹ urhie riariẹ orere na phiyọ. Ẹkẹvuọvo, Sairọs da tọn ugbo rere urhie na vwọ djẹ kpo asan ọfa, ame na da kpọ te ẹdia rẹ isodje rẹ Pẹsha da sa vwẹ owọ shariẹ wan. Kẹ mavọ yen ayen sa vwọ wan igbẹhẹ orere na vrẹ? Kirobo ra mraro rọyen, ẹchẹ rẹ orere rẹ Babilọn rhie phiyọ, rọ nẹrhẹ isodje na sa ro orere na ababọ rẹ ofovwin.
16. (a) Die yen Aizaya tare nẹ ọ cha phia kẹ Babilọn vwẹ ukuotọ rọyen? (b) Mavọ yen avwanre ru riẹn nẹ aroẹmrẹ rẹ Aizaya rugba?
16 Aizaya mraro nẹ ukuotọ rọyen, ohwo vuọvo rha cha dia Babilọn bẹdẹ-ẹ. O de si: “A gbe sa vwọ reuku bẹdẹ-ẹ eyẹ e gbi yeren vwẹ uvwiẹ na bẹdẹ-ẹ.” (Aizaya 13:20) Aroẹmrẹ nana rugba? Asan rẹ Babilọn hepha jovwo, rọ vwẹ imaili 50 vwo sheri nẹ Baghdad vwẹ Iraq, iwurhie ọvo yen herọ, o rhe vwo ohwo vuọvo rọ dia etiyin asaọkiephana-a. Jihova vwẹ “uhwerhe rẹ ughwu vwo hwerhe.”—Aizaya 14:22, 23.b
17. Diesorọ avwanre sa vwọ vwẹroso ive rẹ Ọghẹnẹ ejobi?
17 Rọ vwọ dianẹ aroẹmrẹ rẹ Baibol buebun rugba re na, ọnana mudiaphiyọ nẹ, avwanre sa vwẹroso obo rẹ Baibol na ta kpahen obaro na. Avwanre se vwo imuẹro nẹ, Jihova che ru ive rọyen ro vwo ru akpọ na phiyọ iparadaisi gba. (Se Ukeri 23:19.) Vwọrẹ uyota, avwanre vwo “iphiẹrophiyọ rẹ arhọ rẹ bẹdẹ na, rẹ Ọghẹne rẹ uyota na ve phiyọ rhabae rhe.”—Taitọs 1:2.c
BAIBOL NA SE WENE AKPEYEREN WẸN
18. Mavọ yen Pọl djisẹ rẹ “ota rẹ Ọghẹnẹ”?
18 Avwanre yonori nẹ o vwo ọbe ọfa re se vwo dje Baibol na-a. Eta rehẹ evunrẹ Baibol na vwọso ohwohwo-o. Obo rọ ta kpahen egbaerianriẹn vẹ ikuegbe, pha gbagba. Ọ vwẹ uchebro rẹ aghwanre vwọ kẹ avwanre, ọ je vọn vẹ aroẹmrẹ buebun ri rugba re. O ji vwo erọnvwọn efa rehẹ Baibol na. Ọyinkọn Pọl siri nẹ, “Ota rẹ Ọghẹnẹ na ọkpokpọ gbrọgbrọ sasasa.” Die yen ota yena mudiaphiyọ?—Se Hibru 4:12.
19, 20. (a) Mavọ yen Baibol na sa chọn wẹ uko vwọ riẹn oka rẹ ohwo ru wọ hepha? (b) Mavọ wo se vwo djephia nẹ wo vwo ọdavwaro kpahen okẹ rẹ Baibol na?
19 Baibol na se wene akpeyeren wẹn. Ọ sa vwẹ ukẹcha kẹ wẹ vwọ riẹn oka rẹ ohwo wọ ghene hepha. Ọ sa chọn wẹ uko vwọ riẹn iroro vẹ ọdavwẹ wẹn. Kerẹ udje, avwanre se roro nẹ avwanre vwo ẹguọnọ rẹ Ọghẹnẹ. Ẹkẹvuọvo avwanre ghini se djephia nẹ avwanre vwo ẹguọnọ rẹ Ọghẹnẹ, ọ da dianẹ avwanre ru obo rẹ Baibol na tare.
20 Baibol na ghini ọbe ro nẹ obọ rẹ Ọghẹnẹ rhe. Ọghẹnẹ guọnọre nẹ wo se Baibol na, yono, ji vwo ẹguọnọ rọyen. Dje ọdavwaro wẹn kpahen okẹ nana, wo ji rhe yono ọkieje. Ọtiọyena, ku wo che vwo ẹruọ rẹ ọhọre Ọghẹnẹ vwọ kẹ ihworakpọ. Vwẹ uyovwinrota rọ vwọ kpahen ọnana, avwanre che yono kpahen ọhọre yena.
a Ihwo evo tare nẹ eta rẹ Baibol na vwọso ohwohwo, jẹ ota yena dia uyota-a. Ni uyovwinrota 7 rẹ ọbe na, The Bible—God’s Word or Man’s? rẹ Iseri rẹ Jihova teyenphia.
b Vwọ kpahen aroẹmrẹ rẹ Baibol efa, ni aruẹbe 27-29 rẹ ibroshọ na A Book for All People rẹ Iseri rẹ Jihova teyenphia.
c Oghwọrọ rẹ Babilọn ọyen ọvo usun rẹ aroẹmrẹ rẹ Baibol ri rugba. Wọ sa mrẹ aroẹmrẹ ri shekpahen Jesu Kristi vwevunrẹ Eta rẹ Odjefiotọ 5.