Sáng thế

41 Trọn hai năm sau, Pha-ra-ôn nằm mơ+ thấy mình đang đứng bên sông Nin. 2 Từ sông đi lên bảy con bò tốt mã và béo mập, chúng đến ăn cỏ bên sông Nin.+ 3 Theo sau những con đó, từ sông đi lên bảy con bò xấu xí và gầy gò, chúng đến đứng cạnh những con bò béo mập kia trên bờ sông Nin. 4 Rồi những con bò xấu xí và gầy gò ăn hết bảy con bò tốt mã và béo mập. Lúc ấy Pha-ra-ôn tỉnh giấc.

5 Pha-ra-ôn ngủ lại và nằm mơ lần nữa. Này, có bảy bông lúa mọc trên cùng một thân, tốt và chắc hạt.+ 6 Mọc lên sau chúng là bảy bông lúa lép hạt, bị gió đông thổi héo khô. 7 Các bông lúa lép nuốt chửng bảy bông lúa tốt và chắc hạt. Lúc ấy Pha-ra-ôn tỉnh giấc và nhận ra đó chỉ là giấc mơ.

8 Nhưng đến sáng thì tâm trí Pha-ra-ôn lại bối rối. Pha-ra-ôn bèn triệu tập tất cả các pháp sư cùng nhà thông thái của Ai Cập đến, rồi kể lại các giấc mơ của mình, nhưng không một ai giải nghĩa được.

9 Bấy giờ, viên tổng quản dâng rượu tâu với Pha-ra-ôn: “Hôm nay hạ thần xin nhắc lại tội mình. 10 Pha-ra-ôn từng nổi cơn phẫn nộ với bề tôi của ngài nên truyền giam hạ thần vào tù trong nhà quan chỉ huy vệ binh, cả hạ thần và tổng quản làm bánh.+ 11 Sau đó, cả hai chúng thần đều nằm mơ trong cùng một đêm, mỗi người thấy một giấc mơ mang ý nghĩa riêng.+ 12 Ở chung với chúng thần có một thanh niên người Hê-bơ-rơ, là tôi tớ của quan chỉ huy vệ binh.+ Khi chúng thần kể cho cậu ấy nghe+ thì cậu ấy đã giải cho chúng thần ý nghĩa của mỗi giấc mơ. 13 Mọi việc xảy ra y như lời cậu ấy đã giải nghĩa. Hạ thần được phục chức, còn quan làm bánh thì bị treo lên”.+

14 Thế là Pha-ra-ôn truyền gọi Giô-sép+ và cậu lập tức được đưa ra khỏi tù.+ Giô-sép cạo râu,* thay áo rồi vào diện kiến Pha-ra-ôn. 15 Pha-ra-ôn phán với Giô-sép: “Ta thấy một giấc mơ nhưng không ai giải nghĩa được. Ta được biết rằng khi nghe kể lại một giấc mơ, ngươi có thể giải nghĩa nó”.+ 16 Giô-sép thưa với Pha-ra-ôn: “Tiện dân không là gì! Chính Đức Chúa Trời sẽ cho biết về sự an lành của Pha-ra-ôn”.+

17 Pha-ra-ôn bèn kể với Giô-sép: “Trong giấc mơ, ta đang đứng bên bờ sông Nin. 18 Từ sông đi lên bảy con bò tốt mã và béo mập, chúng đến ăn cỏ bên sông Nin.+ 19 Theo sau những con bò đó là bảy con bò trông thê thảm, rất xấu xí và gầy gò. Trong cả xứ Ai Cập, ta chưa từng thấy những con bò xấu đến vậy. 20 Rồi những con xấu xí và gầy gò ấy ăn hết bảy con béo mập lên trước. 21 Nhưng khi chúng đã ăn hết bảy con kia, không ai biết là chúng đã ăn vì trông chúng vẫn xấu xí như lúc đầu. Khi ấy ta tỉnh giấc.

22 Sau đó, ta lại nằm mơ và thấy có bảy bông lúa mọc trên cùng một thân, tốt và chắc hạt.+ 23 Mọc lên sau chúng là bảy bông lúa còi cọc, lép hạt, bị gió đông thổi héo khô. 24 Các bông lúa lép nuốt chửng bảy bông lúa tốt. Ta đã kể cho các pháp sư nghe+ nhưng không một ai giải nghĩa được cho ta”.+

25 Giô-sép nói với Pha-ra-ôn: “Hai giấc mơ của Pha-ra-ôn là một. Đức Chúa Trời báo cho Pha-ra-ôn biết điều ngài sẽ làm.+ 26 Bảy con bò tốt là bảy năm. Bảy bông lúa tốt cũng là bảy năm. Hai giấc mơ ấy là một. 27 Bảy con bò gầy gò và xấu xí lên sau là bảy năm, bảy bông lúa lép bị gió đông thổi héo khô là bảy năm đói kém. 28 Như tôi đã thưa với Pha-ra-ôn: Đức Chúa Trời cho Pha-ra-ôn thấy điều ngài sẽ làm.

29 Sẽ có bảy năm bội thu trong khắp xứ Ai Cập. 30 Nhưng sau đó sẽ là bảy năm đói kém, sự sung túc của xứ Ai Cập sẽ chìm vào quên lãng và nạn đói sẽ làm cho xứ kiệt quệ.+ 31 Thời sung túc trước kia của xứ sẽ không còn được ai nhớ đến vì cớ nạn đói sau đó, bởi nạn đói ấy rất trầm trọng. 32 Giấc mơ được báo cho Pha-ra-ôn hai lần vì sự việc đã được Đức Chúa Trời ấn định chắc chắn, và Đức Chúa Trời sẽ sớm thực hiện điều đó.

33 Vậy, bây giờ Pha-ra-ôn hãy tìm một người thông sáng và khôn ngoan để đặt cai quản xứ Ai Cập. 34 Xin Pha-ra-ôn hãy hành động và lập những người giám sát trên khắp xứ, ngài hãy thu một phần năm hoa lợi của xứ Ai Cập trong bảy năm bội thu.+ 35 Họ phải thu lương thực trong những năm được mùa sắp tới; tại các thành, họ phải trữ thóc lúa vào kho thuộc quyền Pha-ra-ôn để làm lương thực và canh gác các kho ấy.+ 36 Đó sẽ là lương thực dự trữ cho bảy năm đói kém xảy ra tại Ai Cập, hầu cho xứ không bị diệt bởi nạn đói”.+

37 Những lời ấy đẹp ý Pha-ra-ôn và các quần thần. 38 Pha-ra-ôn bèn phán với các quần thần: “Có ai khác như người này không, một người có thần khí của Đức Chúa Trời?”. 39 Rồi Pha-ra-ôn phán với Giô-sép: “Vì Đức Chúa Trời tiết lộ cho ngươi mọi điều này, nên không có ai thông sáng và khôn ngoan bằng ngươi. 40 Ngươi sẽ trực tiếp cai quản nhà ta, toàn thể dân ta sẽ tuyệt đối vâng lời ngươi.+ Chỉ mình ta lớn hơn ngươi vì ngự trên ngai mà thôi”. 41 Pha-ra-ôn phán tiếp: “Này, ta đặt ngươi cai quản cả xứ Ai Cập”.+ 42 Rồi Pha-ra-ôn cởi chiếc nhẫn đóng dấu trên tay mình mà trao cho Giô-sép, mặc áo vải lanh mịn cho cậu và đeo chiếc vòng vàng vào cổ cậu. 43 Pha-ra-ôn cũng cho cậu lên chiếc xe ngựa hàng danh dự thứ hai của mình, và có người đi trước xe hô lên: “A-vơ-rét!”.* Như vậy, Giô-sép được đưa lên cai quản cả xứ Ai Cập.

44 Sau đó, Pha-ra-ôn nói với Giô-sép: “Dù trẫm là Pha-ra-ôn nhưng nhất cử nhất động của dân trong khắp xứ Ai Cập đều phải được khanh cho phép”.+ 45 Pha-ra-ôn đặt tên Giô-sép là Xa-phơ-nát-pha-nê-ách và cho cưới Ách-nát,+ con gái Phô-ti-phê-ra là thầy tế của thành Ôn,* làm vợ. Vậy Giô-sép bắt đầu cai quản xứ Ai Cập.+ 46 Giô-sép được 30 tuổi+ khi chầu Pha-ra-ôn, vua Ai Cập.

Rồi Giô-sép cáo biệt Pha-ra-ôn mà đi khắp xứ Ai Cập. 47 Suốt bảy năm bội thu, đất sinh hoa lợi dư dật. 48 Giô-sép thu lương thực của xứ Ai Cập trong bảy năm đó và trữ trong các thành. Tại mỗi thành, Giô-sép dự trữ lương thực thu được từ các cánh đồng xung quanh thành ấy. 49 Giô-sép tiếp tục trữ rất nhiều thóc lúa, nhiều như cát biển, đến nỗi cuối cùng họ phải ngừng đong vì không thể đong được nữa.

50 Trước khi những năm đói kém đến, Ách-nát, con gái Phô-ti-phê-ra là thầy tế của thành Ôn,* sinh cho Giô-sép hai con trai.+ 51 Giô-sép đặt tên con trưởng là Ma-na-se*+ vì nói: “Đức Chúa Trời đã cho tôi quên đi mọi gian nan và cả nhà cha tôi”, 52 còn con thứ hai thì ông đặt tên là Ép-ra-im*+ vì nói: “Đức Chúa Trời cho tôi sinh con tại xứ tôi phải chịu khổ sở”.+

53 Bảy năm bội thu trong xứ Ai Cập chấm dứt+ 54 và bảy năm đói kém bắt đầu, đúng như lời Giô-sép nói.+ Nạn đói xảy ra trong tất cả các xứ nhưng khắp xứ Ai Cập đều có lương thực.+ 55 Rồi xứ Ai Cập cũng bị đói và dân chúng kêu nài Pha-ra-ôn ban lương thực.+ Pha-ra-ôn bèn nói với tất cả người dân: “Hãy đến gặp quan Giô-sép và làm theo mọi điều người bảo”.+ 56 Nạn đói tiếp tục bao trùm khắp mặt đất.+ Giô-sép mở tất cả kho vựa trong xứ để bán cho người Ai Cập+ vì nạn đói hoành hành dữ dội khắp xứ. 57 Dân các nước đều đến Ai Cập để mua lương thực từ Giô-sép vì nạn đói hoành hành dữ dội khắp mặt đất.+