CHƯƠNG 11
“Đường lối ngài thảy đều công bằng”
1, 2. (a) Giô-sép phải gánh chịu những sự bất công trắng trợn nào? (b) Đức Giê-hô-va đã sửa đổi những sự bất công đó ra sao?
Giô-sép phải gánh chịu những sự bất công trắng trợn trong cuộc đời. Khi 17 tuổi, Giô-sép suýt bị các anh ruột của mình giết hại. Nhưng rồi chàng bị họ bán làm nô lệ sang một xứ khác. Ở đó, vợ của ông chủ đã quyến rũ Giô-sép ăn nằm với bà. Khi Giô-sép cự tuyệt thì bà rất tức giận và vu oan cho chàng tội hãm hiếp bà. Dù không làm gì sai nhưng chàng lại bị bỏ tù. Dường như không ai can thiệp để giúp Giô-sép.
2 Nhưng Đức Chúa Trời, đấng “yêu sự công chính và chuộng công lý”, đang quan sát (Thi thiên 33:5). Ngài đã hành động để sửa đổi sự bất công. Ngài lèo lái sự việc để Giô-sép được trả tự do, thậm chí chàng còn được tôn lên khi nhận được địa vị cao trong triều đình (Sáng thế 40:15; 41:41-43; Thi thiên 105:17, 18). Cuối cùng, Giô-sép được minh oan, và chàng đã dùng địa vị của mình để đẩy mạnh ý định của Đức Chúa Trời.—Sáng thế 45:5-8.
Giô-sép chịu khổ trong tù vì sự bất công
3. Tại sao tất cả chúng ta đều muốn được đối xử công bằng?
3 Hẳn câu chuyện của Giô-sép an ủi chúng ta vì ai trong chúng ta cũng từng chứng kiến hoặc là nạn nhân của sự bất công. Quả thật, tất cả chúng ta đều muốn được đối xử công bằng. Tại sao? Vì Đức Giê-hô-va ban cho chúng ta những phẩm chất giống như ngài, và công bằng là một trong những phẩm chất chính của ngài (Sáng thế 1:27). Để biết rõ về Đức Giê-hô-va, chúng ta cần hiểu quan điểm của ngài về công lý. Nhờ thế, chúng ta sẽ càng quý trọng đường lối tuyệt vời của ngài và được thôi thúc để đến gần ngài hơn.
Công lý là gì?
4. Theo quan điểm của con người, công lý thường được hiểu thế nào?
4 Theo quan điểm của con người, công lý thường được hiểu đơn giản là áp dụng luật pháp một cách công bằng. Một sách cho biết: “Công lý có liên hệ đến luật pháp, bổn phận, quyền hạn và trách nhiệm; công lý thưởng phạt tùy theo điều một người làm”. Nhưng đối với Đức Giê-hô-va thì công lý không chỉ là áp dụng luật vì bổn nhận hay trách nhiệm.
5, 6. (a) Những từ nguyên ngữ được dịch là “công lý” có nghĩa gì? (b) Khi Kinh Thánh nói rằng Đức Chúa Trời là công bằng thì điều đó có nghĩa gì?
5 Chúng ta có thể hiểu rõ hơn về công lý của Đức Giê-hô-va khi xem xét những từ nguyên ngữ được dùng trong Kinh Thánh. Trong phần Kinh Thánh tiếng Hê-bơ-rơ, ba từ chính được sử dụng. Từ thường được dịch là “công lý” cũng có thể được dịch là “điều đúng” (Sáng thế 18:25). Còn hai từ kia thường được dịch là “công chính”. Trong phần Kinh Thánh tiếng Hy Lạp, từ được dịch là “công chính” được định nghĩa là “đúng hay công bằng”. Vậy về cơ bản, công chính và công lý có mối liên hệ chặt chẽ với nhau.—A-mốt 5:24.
6 Vì thế, khi nói Đức Chúa Trời là công bằng thì Kinh Thánh cho thấy ngài luôn làm điều đúng và ngài làm thế một cách nhất quán, không thiên vị (Rô-ma 2:11). Thật khó để tưởng tượng là ngài sẽ làm ngược lại. Người trung thành Ê-li-hu nói: “Đức Chúa Trời không bao giờ làm điều ác, Đấng Toàn Năng chẳng hề làm điều sai!” (Gióp 34:10). Quả thật, Đức Giê-hô-va không thể làm điều bất công. Tại sao? Vì hai lý do quan trọng.
7, 8. (a) Tại sao Đức Giê-hô-va không thể hành động bất công? (b) Điều gì thôi thúc Đức Giê-hô-va đối xử công bằng với người khác?
7 Thứ nhất, ngài là thánh. Như chúng ta đã xem trong chương 3, Đức Giê-hô-va thanh khiết tột bậc và chính trực. Vì thế, ngài không thể hành động bất công. Hãy xem điều đó có nghĩa gì. Sự thánh khiết của Cha trên trời cho chúng ta mọi lý do để tin rằng ngài không bao giờ đối xử tệ với con cái ngài. Chúa Giê-su tin chắc điều đó. Vào đêm cuối cùng ở trên đất, ngài cầu nguyện: “Lạy Cha thánh, xin gìn giữ họ [các môn đồ] vì cớ danh Cha” (Giăng 17:11). Trong Kinh Thánh, chỉ Đức Giê-hô-va được gọi là “Cha thánh”. Điều này thật thích hợp, vì không người cha nào trên đất có thể sánh được với ngài về sự thánh khiết. Chúa Giê-su hoàn toàn tin rằng các môn đồ sẽ được an toàn trong tay Cha, là đấng thanh khiết tột bậc và hoàn toàn tách biệt khỏi mọi tội lỗi.—Ma-thi-ơ 23:9.
8 Thứ hai, tình yêu thương bất vị kỷ là bản tính của Đức Chúa Trời. Tình yêu thương này thôi thúc ngài đối xử công bằng với người khác. Trái lại, những người hành động một cách bất công và đối xử tệ với người khác thường là vì họ tham lam và ích kỷ, là hai tính trái ngược với tình yêu thương. Nói về Đức Chúa Trời của tình yêu thương, Kinh Thánh đảm bảo rằng: “Đức Giê-hô-va là đấng công chính, ngài yêu việc làm công chính” (Thi thiên 11:7). Đức Giê-hô-va nói về chính ngài: “Ta, Đức Giê-hô-va, yêu công lý” (Ê-sai 61:8). Thật an ủi khi biết Đức Chúa Trời vui thích làm điều đúng và công bằng!—Giê-rê-mi 9:24.
Lòng thương xót và công lý hoàn hảo của Đức Giê-hô-va
9-11. (a) Có mối liên hệ nào giữa công lý và lòng thương xót của Đức Giê-hô-va? (b) Tại sao giá chuộc cho thấy Đức Giê-hô-va vừa công bằng vừa biểu lộ lòng thương xót với con người?
9 Giống như mọi phẩm chất tuyệt vời khác, công lý của Đức Giê-hô-va là hoàn hảo. Môi-se ca tụng Đức Giê-hô-va như sau: “Công việc ngài thật hoàn hảo, đường lối ngài thảy đều công bằng. Đức Chúa Trời của sự trung tín chẳng bao giờ bất công. Ngài là đấng công chính và ngay thẳng” (Phục truyền luật lệ 32:3, 4). Ngài luôn thực thi công lý một cách hoàn hảo, không quá dễ dãi và không quá khắt khe.
10 Công lý và lòng thương xót của Đức Giê-hô-va có mối liên hệ chặt chẽ với nhau. Thi thiên 116:5 nói: “Đức Giê-hô-va đầy trắc ẩn và công chính [“công bằng”, Bản Diễn Ý]; Đức Chúa Trời chúng ta có lòng thương xót”. Thật vậy, Đức Giê-hô-va vừa công bằng vừa thương xót. Hai phẩm chất này không mâu thuẫn nhau. Khi Đức Giê-hô-va thể hiện lòng thương xót thì điều này không có nghĩa là công lý của ngài quá khắt khe và cần làm nhẹ đi. Trái lại, ngài thường thể hiện hai phẩm chất này cùng một lúc. Hãy xem một ví dụ.
11 Mọi người đều bị di truyền tội lỗi từ A-đam nên tất cả đều phải gánh chịu cái chết (Rô-ma 5:12). Nhưng Đức Giê-hô-va không vui trước cái chết của những người tội lỗi. Ngài là “Đức Chúa Trời sẵn lòng tha thứ, trắc ẩn, thương xót” (Nê-hê-mi 9:17). Tuy nhiên, vì là thánh nên ngài không thể dung túng tội lỗi. Vậy làm thế nào ngài có thể biểu lộ lòng thương xót đối với những người mắc tội di truyền? Lời giải đáp được tìm thấy nơi một trong những sự thật quý giá nhất của Lời Đức Chúa Trời, đó là ngài cung cấp giá chuộc để cứu nhân loại. Trong chương 14, chúng ta sẽ học thêm về sắp đặt đầy yêu thương này, một sắp đặt vừa công bằng vừa thương xót tột bậc. Qua sắp đặt này, Đức Giê-hô-va có thể biểu lộ lòng thương xót trìu mến với những người ăn năn tội lỗi, đồng thời vẫn tôn trọng các tiêu chuẩn về công lý hoàn hảo của ngài.—Rô-ma 3:21-26.
Công lý của Đức Giê-hô-va kéo chúng ta đến gần ngài
12, 13. (a) Tại sao công lý của Đức Giê-hô-va kéo chúng ta đến gần ngài? (b) Đa-vít kết luận điều gì về Đức Giê-hô-va, và điều này an ủi chúng ta ra sao?
12 Công lý của Đức Giê-hô-va không khiến chúng ta xa lánh ngài nhưng thôi thúc chúng ta đến gần ngài. Kinh Thánh cho thấy rõ Đức Giê-hô-va thực thi công lý một cách yêu thương và đầy trắc ẩn. Hãy xem một số ví dụ ấm lòng.
13 Công lý hoàn hảo của Đức Giê-hô-va thôi thúc ngài tỏ lòng trung tín với các tôi tớ ngài. Người viết Thi thiên là Đa-vít đã cảm nghiệm rõ khía cạnh này về công lý của Đức Giê-hô-va. Qua trải nghiệm bản thân và việc học về đường lối của Đức Chúa Trời, Đa-vít đã kết luận điều gì? Ông nói: “Đức Giê-hô-va yêu chuộng công lý; người trung thành của ngài, ngài không bỏ mặc. Họ sẽ được gìn giữ luôn luôn” (Thi thiên 37:28). Quả là những lời an ủi biết bao! Đức Chúa Trời sẽ không bao giờ bỏ mặc những ai trung thành với ngài. Vì ngài là Đức Chúa Trời của công lý nên chúng ta có thể tin chắc rằng ngài sẽ ở gần và yêu thương chăm sóc chúng ta!—Châm ngôn 2:7, 8.
14. Luật pháp được ban cho dân Y-sơ-ra-ên cho thấy Đức Giê-hô-va quan tâm đến những người có đời sống khó khăn như thế nào?
14 Vì yêu chuộng công lý nên Đức Giê-hô-va quan tâm sâu xa đến những người có đời sống khó khăn. Điều này được thấy rõ qua Luật pháp được ban cho dân Y-sơ-ra-ên. Chẳng hạn, Luật pháp có những sắp đặt đặc biệt để đảm bảo cho trẻ mồ côi và góa phụ được chăm sóc (Phục truyền luật lệ 24:17-21). Đức Giê-hô-va biết rõ đời sống của những người mất cha hoặc chồng có thể rất khó khăn. Thế nên, ngài trở thành Cha của họ, là đấng che chở cũng như “thi hành công lý cho trẻ mồ côi cha và góa phụ” (Phục truyền luật lệ 10:18; Thi thiên 68:5). Đức Giê-hô-va cảnh báo dân Y-sơ-ra-ên rằng nếu họ đối xử tệ với những phụ nữ và trẻ em cô thế thì chắc chắn ngài sẽ lắng nghe và hành động khi họ kêu cầu ngài giúp đỡ. Ngài phán: “Cơn nóng giận ta phừng lên” (Xuất Ai Cập 22:22-24). Dù Đức Giê-hô-va không dễ nổi giận nhưng khi ai đó cố tình đối xử bất công với người khác thì sẽ khơi dậy lòng phẫn nộ chính đáng của ngài, nhất là khi nạn nhân là người thấp hèn và cô thế.—Thi thiên 103:6.
15, 16. Điều gì cho thấy Đức Giê-hô-va là đấng không thiên vị?
15 Đức Giê-hô-va cũng đảm bảo với chúng ta rằng ngài sẽ “không đối xử thiên vị với ai cũng chẳng nhận hối lộ” (Phục truyền luật lệ 10:17). Khác với những người có quyền hành, Đức Giê-hô-va không bị ảnh hưởng bởi sự giàu có hoặc vẻ bề ngoài. Ngài không hề thiên vị. Hãy xem một bằng chứng tuyệt vời về sự không thiên vị của Đức Giê-hô-va. Ngài không chỉ cho vài người đặc biệt có cơ hội thờ phượng ngài và sống mãi mãi. Trái lại, “trong các dân, hễ ai kính sợ ngài và làm điều đúng thì được ngài chấp nhận” (Công vụ 10:34, 35). Triển vọng tuyệt vời này mở ra cho tất cả mọi người, bất kể vị thế xã hội, màu da hay quốc gia mà họ đang sống. Chẳng phải điều này cho thấy Đức Giê-hô-va thực thi công lý một cách tuyệt vời sao?
16 Công lý hoàn hảo của Đức Giê-hô-va còn có một khía cạnh khác đáng xem xét, đó là cách ngài đối xử với những người vi phạm tiêu chuẩn công chính của ngài.
Không miễn trừ hình phạt
17. Tại sao việc có quá nhiều bất công ngày nay không phải là lý do để nghĩ Đức Giê-hô-va là đấng không công bằng?
17 Một số người có thể thắc mắc: “Nếu Đức Giê-hô-va không dung túng tội lỗi thì tại sao có quá nhiều đau khổ và bất công trên thế giới ngày nay?”. Tình trạng tồi tệ này không phải là lý do để nghĩ Đức Giê-hô-va là đấng không công bằng. Sự bất công mà chúng ta thấy ngày nay là vì hậu quả của tội lỗi mà con người phải gánh chịu từ A-đam và do thế giới có đầy dẫy những người chọn không vâng lời Đức Giê-hô-va. Nhưng tình trạng này sắp thay đổi.—Phục truyền luật lệ 32:5.
18, 19. Điều gì cho thấy Đức Giê-hô-va không chịu đựng mãi những kẻ cố tình vi phạm luật pháp công chính của ngài?
18 Đúng là Đức Giê-hô-va biểu lộ lòng thương xót lớn lao với những người có lòng thành và muốn đến gần ngài, nhưng ngài sẽ không để cho danh thánh của ngài bị sỉ nhục mãi mãi (Thi thiên 74:10, 22, 23). Đức Chúa Trời của công lý không để mình bị khinh thường; ngài sẽ không bao che cho những ai cố tình bất tuân thoát khỏi hình phạt thích đáng. Đức Giê-hô-va là “Đức Chúa Trời thương xót và trắc ẩn, chậm nóng giận, giàu tình yêu thương thành tín và sự chân thật... Nhưng chẳng bao giờ ngài để kẻ phạm tội thoát khỏi hình phạt” (Xuất Ai Cập 34:6, 7). Trong quá khứ, Đức Giê-hô-va đã nhiều lần cho thấy điều đó.
19 Chẳng hạn, hãy xem cách Đức Chúa Trời đối xử với dân Y-sơ-ra-ên xưa. Ngay cả khi đã được định cư trong Đất Hứa, dân Y-sơ-ra-ên vẫn nhiều lần bất trung với ngài. Dù cảm thấy “đau lòng” trước những điều họ làm nhưng ngài không vội từ bỏ họ (Thi thiên 78:38-41). Thay vì thế, ngài tỏ lòng thương xót và nhiều lần cho họ cơ hội để thay đổi. Ngài khẩn thiết kêu gọi họ: “Ta không vui chút nào trước cái chết của kẻ ác, nhưng ta muốn kẻ ác thay đổi con đường mình để được sống. Hãy từ bỏ, từ bỏ đường lối xấu của các ngươi! Lẽ nào các ngươi phải chết, hỡi nhà Y-sơ-ra-ên?” (Ê-xê-chi-ên 33:11). Đức Giê-hô-va xem sự sống là quý giá nên nhiều lần ngài phái các nhà tiên tri đến với dân Y-sơ-ra-ên để khuyên họ từ bỏ đường lối gian ác. Nhưng đa số dân chúng cứng lòng, không chịu lắng nghe và không ăn năn. Cuối cùng, để cho thấy rõ ngài là thánh và công bằng, Đức Giê-hô-va đã phó họ vào tay kẻ thù.—Nê-hê-mi 9:26-30.
20. (a) Cách Đức Giê-hô-va đối xử với dân Y-sơ-ra-ên dạy chúng ta điều gì về ngài? (b) Tại sao sư tử là biểu tượng thích hợp cho công lý của Đức Giê-hô-va?
20 Cách Đức Giê-hô-va đối xử với dân Y-sơ-ra-ên dạy chúng ta nhiều điều về ngài. Chúng ta học được là ngài thấy mọi điều bất công và điều này tác động sâu xa đến cảm xúc của ngài (Châm ngôn 15:3). Chúng ta cũng được trấn an khi biết rằng ngài tìm cơ hội để thể hiện lòng thương xót đối với những người ăn năn. Ngoài ra, chúng ta học được rằng ngài không bao giờ thực thi công lý một cách hấp tấp. Vì Đức Giê-hô-va kiên nhẫn nên nhiều người kết luận sai là ngài sẽ không bao giờ trừng phạt kẻ ác. Nhưng điều này hoàn toàn không đúng, vì cách Đức Chúa Trời đối xử với dân Y-sơ-ra-ên cũng dạy chúng ta rằng sự kiên nhẫn của ngài có giới hạn. Đức Giê-hô-va sẽ luôn đảm bảo là công lý sẽ được thực thi. Con người thì thường do dự thực thi công lý nhưng Đức Giê-hô-va luôn can đảm bênh vực điều đúng. Đó là lý do Kinh Thánh dùng hình ảnh sư tử can đảm làm biểu tượng cho công lý của Đức Giê-hô-vaa (Ê-xê-chi-ên 1:10; Khải huyền 4:7). Thế nên, chúng ta có thể tin chắc ngài sẽ thực hiện lời hứa loại bỏ sự bất công khỏi trái đất. Thật vậy, sự phán xét của ngài có thể được miêu tả như sau: Kiên định khi cần thiết và thương xót bất cứ khi nào có thể.—2 Phi-e-rơ 3:9.
Đến gần Đức Chúa Trời của công lý
21. Khi suy ngẫm về cách Đức Giê-hô-va thực thi công lý, chúng ta nên nghĩ ngài là đấng như thế nào, và tại sao?
21 Khi suy ngẫm về cách Đức Giê-hô-va thực thi công lý, chúng ta không nên nghĩ ngài là một quan xét lạnh lùng, nghiêm nghị và chỉ muốn trừng phạt những người làm điều sai. Trái lại, chúng ta nên nghĩ ngài là một người Cha yêu thương nhưng kiên định và luôn làm điều tốt nhất cho con cái ngài. Là người Cha công chính, Đức Giê-hô-va kiên định với điều đúng nhưng cũng thể hiện lòng trắc ẩn dịu dàng với con cái trên đất của ngài, là những người cần được ngài giúp đỡ và tha thứ.—Thi thiên 103:10, 13.
22. Đức Giê-hô-va đã sắp đặt để chúng ta có tương lai tuyệt diệu nào, và tại sao ngài làm thế?
22 Chúng ta thật biết ơn Đức Giê-hô-va, vì đối với ngài, công lý không chỉ bao hàm việc trừng phạt những người làm điều sai. Vì làm mọi điều một cách công bằng, ngài đã sắp đặt để chúng ta có triển vọng tuyệt diệu là được hưởng đời sống hoàn hảo và vô tận trong một thế giới mà ‘sự công chính ngự trị’ (2 Phi-e-rơ 3:13). Ngài làm điều này vì công lý thôi thúc ngài tìm cách để cứu người ta thay vì trừng phạt họ. Quả thật, việc hiểu rõ hơn về công lý của Đức Giê-hô-va thu hút chúng ta đến gần ngài! Trong những chương tiếp theo, chúng ta sẽ xem xét kỹ hơn cách Đức Giê-hô-va biểu lộ phẩm chất tuyệt vời này.
a Điều đáng chú ý là Đức Giê-hô-va tự ví ngài như sư tử khi thi hành sự phán xét trên nước Y-sơ-ra-ên bất trung.—Giê-rê-mi 25:38; Ô-sê 5:14.