Tài liệu tham khảo cho Chương trình nhóm họp Lối sống và thánh chức
NGÀY 4-10 THÁNG 5
KHO BÁU TỪ KINH THÁNH | SÁNG THẾ 36, 37
Tìm kiếm những viên ngọc thiêng liêng
it-1-E trg 678
Ê-đôm
[Đỏ], dân Ê-đôm.
Ê-đôm là biệt danh của Ê-sau, anh em sinh đôi của Gia-cốp (Sa 36:1). Ông được đặt thêm tên này do đã bán quyền trưởng nam chỉ vì một món hầm đo đỏ (Sa 25:30-34). Điều trùng hợp là lúc mới sinh, Ê-sau có màu da đỏ hoe (Sa 25:25), và một số vùng đất mà ông cùng con cháu định cư sau này cũng chủ yếu là có màu đỏ.
it-1-E trg 561, 562
Trông nom; giam giữ
Khi một người chăn bầy thỏa thuận bằng lời nói rằng mình sẽ canh giữ một bầy cừu, nghĩa là ông nhận trách nhiệm pháp lý về bầy cừu đó. Ông cam kết với chủ bầy là cừu sẽ được nuôi dưỡng và không con nào bị bắt trộm. Nếu mất con nào, ông phải bồi thường. Tuy nhiên, ông sẽ không có trách nhiệm tuyệt đối. Theo luật pháp, trong trường hợp bất khả kháng như cừu bị thú dữ tấn công thì người chăn được miễn trách nhiệm. Để được miễn trách nhiệm, ông cần đưa ra bằng chứng, chẳng hạn như xác cừu bị ăn thịt. Khi có bằng chứng thì chủ buộc phải miễn tội cho người chăn.
Nguyên tắc ấy cũng áp dụng chung cho bất kỳ vật gì được giao cho trông nom, kể cả người trong gia đình. Chẳng hạn, người anh cả được xem là người giám hộ pháp lý của em mình. Do đó, chúng ta hiểu lý do Ru-bên, con trưởng nam của Gia-cốp, lo sợ khi các em mình toan giết Giô-sép. Sáng thế 37:18-30 ghi lại: “[Ru-bên] nói: ‘Đừng lấy mạng nó’... ‘Đừng gây đổ máu... đừng ra tay hại nó’. Thật ra, Ru-bên định giải cứu Giô-sép và trả cậu về với cha”. Khi không thấy Giô-sép, Ru-bên lo lắng đến mức “xé áo mình” và thốt lên: “Thằng nhỏ biến mất rồi! Còn anh, anh phải làm sao đây?”. Ông biết mình phải chịu trách nhiệm với cha về việc Giô-sép biến mất. Để không bị quy trách nhiệm, các anh của Giô-sép đã gian xảo làm giả bằng chứng cho thấy em mình bị thú dữ giết. Họ làm thế bằng cách nhúng áo của Giô-sép vào máu dê, rồi đưa bằng chứng đó cho Gia-cốp, vừa là cha của họ vừa là người xét xử trong chế độ tộc trưởng. Dựa vào bằng chứng là chiếc áo đẫm máu, Gia-cốp kết luận Giô-sép đã bị thú dữ xé xác, và miễn tội cho Ru-bên.—Sa 37:31-33.
NGÀY 11-17 THÁNG 5
KHO BÁU TỪ KINH THÁNH | SÁNG THẾ 38, 39
Tìm kiếm những viên ngọc thiêng liêng
it-2-E trg 555
Ô-nan
[Đến từ một từ gốc có nghĩa là “khả năng sinh sản; năng lượng”]
Con trai thứ hai của Giu-đa, do con gái của Su-a người Ca-na-an sinh ra (Sa 38:2-4; 1Sử 2:3). Anh của Ô-nan là Ê-rơ đã bị Đức Giê-hô-va diệt vì làm điều xấu. Vì lúc ấy Ê-rơ chưa có con nên Giu-đa bảo Ô-nan kết hôn theo bổn phận của anh em chồng, tức lấy vợ góa của anh mình là Ta-ma. Nếu bà sinh được con trai thì người con ấy sẽ nối dõi cho Ê-rơ, chứ không phải cho Ô-nan, và thừa kế sản nghiệp; còn không thì cả sản nghiệp sẽ về tay Ô-nan. Khi ăn ở với Ta-ma, Ô-nan lại “cho tinh dịch rơi xuống đất”. Đây không phải là hành vi thủ dâm vì lời tường thuật cho biết ông làm thế “khi ăn ở với vợ của anh mình”. Dường như ở đây nói đến sự giao hợp gián đoạn, ông đã cố tình để tinh dịch chảy ra ngoài âm hộ Ta-ma. Chính vì tội bất hiếu với cha, tham lam và xem thường sự sắp đặt về hôn nhân, Ô-nan bị Đức Giê-hô-va trừng phạt phải chết không con, chứ không phải vì tội thủ dâm.—Sa 38:6-10; 46:12; Dân 26:19.
NGÀY 25-31 THÁNG 5
KHO BÁU TỪ KINH THÁNH | SÁNG THẾ 42, 43
it-2-E trg 108 đ. 4
Giô-sép
Khi thấy những gì diễn ra, các anh cùng cha khác mẹ của Giô-sép nghĩ họ đang bị Đức Chúa Trời trừng phạt vì nhiều năm trước đã bán em mình làm nô lệ. Họ tự trách trước mặt Giô-sép, người em mà họ vẫn chưa nhận ra. Khi Giô-sép nghe những lời hối cải của các anh, cảm xúc của ông dâng trào đến độ ông phải đi chỗ khác và khóc. Sau đó, Giô-sép trở lại và bắt giữ Si-mê-ôn cho đến khi họ quay lại cùng với người em út.—Sa 42:21-24.
Tìm kiếm những viên ngọc thiêng liêng
it-2-E trg 795
Ru-bên
Việc Ru-bên thuyết phục chín người em quăng Giô-sép xuống giếng nước cạn thay vì giết đi và có ý định lén trở lại giải cứu Giô-sép cho thấy ông có một số đức tính tốt (Sa 37:18-30). Hơn 20 năm sau, những người em nghĩ rằng họ bị vu tội do thám ở Ai Cập là vì đã đối xử tệ bạc với Giô-sép. Lúc ấy, Ru-bên nhắc họ nhớ rằng ông không dính líu đến việc hại Giô-sép (Sa 42:9-14, 21, 22). Rồi khi Gia-cốp không chịu để Bên-gia-min đi cùng các anh trong chuyến đi thứ hai đến Ai Cập, Ru-bên đã lấy hai con trai mình bảo lãnh cho Bên-gia-min và nói: “Nếu con không mang em về cho cha thì cha có thể giết hai con trai của con”.—Sa 42:37.