Ana Mpaka Tusagule Camtuli Yakusangalasya Yakuŵajilwa?

1, 2. Ligongo cici tukusosekwa kusamala mnope patukusagula yakusangalasya?

TUWANICISYE kuti akusaka kulya cisogosi cakunong’a mnope, nambo akuyiwona kuti mbali jine ja cisogosico jili jewole. Ana mpaka atende cici ni cisogosico? Ana mpaka alye? Ana mpaka ajase? Kapena ana mpaka akate mbali jewolejo ni kwasa, mbali jambonejo ni kulya?

² Yakusangalasya mpaka yilandanesoni ni cisogosici. Yakusangalasya yine mpaka yiŵe yambone. Nambo yakusangalasya yejinji ya masiku agano yili yewole m’litala lyakuti yigumbele ni yacikululu, yaciwawa, soni yamisimu. M’yoyo pakusagula yakusangalasya akajilaga kuti, “Yili yakusaka yangu. Mpaka sagule yakusangalasya yiliyose.” Ana kapena akusajila kuti, “Ana yakusangalasya yosope yili yakusakala”? Kapena, ana akusasagula yakusangalasya mwakusamala, mwakuyiŵenga yayili yakusakala ni kunonyelaga yambone?

 3. Ana tukusosekwa kuganicisyaga cici patukusagula yakusangalasya?

³ Tukusamanyilila kuti wosopewe tukusasosecela yakusangalasya. Nambo tukusasosekwa kusagulaga mwakuŵajilwa. Tukusosekwa kuliwusyaga naga yakusangalasya yatukusasagula mpaka yikwaye kulambila kwetu Yehofa.

 4. Ana ciwundo capi ca m’Baibulo campaka citukamucisye kuti tusaguleje cenene yakusangalasya?

⁴ Patwalipelece kwa Yehofa, twamsalile jwalakwe kuti tucikamulicisya masengo umi wetu pakumtumicila. (Aŵalanje Jwakulalicila 5:4.) Twamsalile kuti ‘tucitenda yosope kuti tumcimbicisye Mlungu.’ (1 Akolinto 10:31) Yeleyi yikugopolela kuti twalipelece kwa Mlungu atamose pandaŵi jatukutenda yakusangalasya, ngaŵa pandaŵipe jatuli ku misongano ja mpingo kapena mu undumetume wa mumgunda.

 5. Ana tukusosekwa kumlambila Yehofa mwamtuli?

⁵ Cilicose catukusatenda paumi wetu cikusakwaya kulambila kwetu Yehofa. Paulo jwasasile kuti, “Mpelece yilu yenu kuti yiŵe mbopesi jacijumi, jajiswela, ni jakumsangalasya Mlungu.” (Aloma 12:1) Yesu jwaŵecete kuti, “Mumnonyeleje Yehofa Mlungu jwenu ni mtima wenu wosope, umi wenu wosope, ni nganisyo syenu syosope, ni macili genu gosope.” (Maliko 12:30) Ndaŵi syosope tukusasaka kulipeleka kwa Yehofa mwampaka tukombolele. Mu ndaŵi ja Ayisalayeli, ŵandu ŵapelekaga mbopesi ja nyama kwa Yehofa, jemanjaji ŵapelekaga nyama jambone. Naga mbopesijo jikwete cakusawusya, Mlungu nganapocelega. (Lefitiko 22:18-20) Mwakulandana ni yeleyi, kulambila kwetu Yehofa mpaka kuŵe kwangakundidwa. Mwamtuli?

6, 7. Ana yakusangalasya yatukusasagula mpaka yikwaye camtuli kulambila kwetu Yehofa?

⁶ Yehofa akusatusalila kuti, “Aŵeje ŵaswela, ligongo une ndili jwamswela.” (1 Petulo 1:14-16; 2 Petulo 3:11) Yehofa mpaka apocele kulambila kwetu naga kuli kweswela. (Detulonomo 15:21) Naga tukutenda yindu yakusayiŵenga Yehofa, nikuti kulambila kwetu nganikuŵa kuŵele kweswela. Yine mwa yinduyi yili ndamo syakusakala, ciwawa soni yamisimu. (Aloma 6:12-14; 8:13) Nambosoni wuli ungamcimbicisya Mlungu naga tukutendaga nawo yindu yeleyi. Yeleyi mpaka yitendekasye kulambila kwetu kuti kukaŵa kweswela soni kuti Yehofa akakujiticisya. Soni mpaka yijonanje unasi wetu ni Mlungu.

⁷ M’yoyo, ana mpaka tusagule wuli yakusangalasya mwalunda? Ana yiwundo yapi ya m’Baibulo yampaka yitukamucisye kumanyilila yakusangalasya yakuŵajilwa kapena yangaŵajilwa?

8, 9. Ana yakusangalasya yapi yatukusayiŵenga, soni ligongo cici?

⁸ Masiku agano, yakusangalasya yipali yejinji. Yine mwa yakusangalasyayi yili yambone, nambo yejinji yili yakusakala. Kwende tulole yakusangalasya yatukusosekwa kuyiŵambala.

⁹ Mafilimu gamajinji, mawebusayiti, mmalo mwakulocesya mafidiyo, mang’asi ga pa kompyuta, soni nyimbo akusalosya yamsese, yaciwawa, kapena yamisimu. Ndaŵi syejinji yindu yakusakala yikusawoneka mpela yangalemweceka soni yakusangalasya. Nambo Aklistu akusayiŵenga yakusangalasya yangalosya ndamo syeswela sya Yehofa. (Masengo 15:28, 29; 1 Akolinto 6:9, 10) Patukukana yakusangalasya mpela yeleyi, tukusaŵa tuli kumlosya Yehofa kuti tukusayiŵenga yakusakala.—Salimo 34:14; Aloma 12:9.

10. Ana pakusapagwa yakuyicisya yamtuli ligongo lya kusagula mwakulemweceka yakusangalasya?

¹⁰ Ŵane akusasala kuti pangali kulemweceka kulikose ni yakusangalasya yayili yaciwawa, yacikululu kapena yamisimu. Jemanjaji akusaganisya kuti, ‘Ana kogoya kwakwe kuli papi? Kwamba kuti une nganimba ndesile yeleyi.’ Naga tukuganisya m’yoyo, nikuti tukulilambusya. Baibulo jikusasala kuti, “Mtima wuli wakulambusya kupunda cine cilicose, soni wuli wakusakala mnope.” (Yelemiya 17:9) Ana yili yakomboleka kusala kuti tukusayiŵenga yakusakala, mbali jineji tuli mkulolela yindu yakusayiŵenga Yehofa? Patukwendelecela kulolela yindu yeleyi, ni patukusayiwonasoni kuti yili yangalemweceka. Mkupita kwa ndaŵi, cikumbumtima cetu cikusaleka kukamula cenene masengo soni cikusaleka kutukalamusya patukusaka kutenda yakusakala.—Salimo 119:70; 1 Timoteo 4:1, 2.

11. Ana lilemba lya Agalatiya 6:7 mpaka litukamucisye camtuli kusagula yakusangalasya yakuŵajilwa?

¹¹ Maloŵe ga Mlungu gakusasala kuti, “Cilicose camisile mundu cacigowola cicoco.” (Agalatiya 6:7) Yili yisyene kuti naga tukulolega yindu yakusakala, mkupita kwa ndaŵi yindu yatukulolelayo mpaka tuyitende. Mwacisyasyo, ŵane aŵele mkulolela yakusangalasya yakwayana ni yacikululu, yakuyicisya yakwe atesile yacikululuyo. Nambo Yehofa akusatukamucisya kuti tusaguleje mwalunda yakusangalasya.

12. Ana cici campaka citukamucisye kusagula cenene yakusangalasya?

¹² Pana yakusangalasya yine yele Baibulo jikusasala mwangapita mumbali kuti yili yakulemweceka, soni tukusasosekwa kuyiŵambala. Nambo ana mpaka tutende wuli naga Baibulo ngajikusala cilicose? Yehofa nganatupa ndandanda ja malamusi gakutusalila yangatukusosekwa kulolela, kupikanila kapena kuŵalanga. M’malo mwakwe, jwalakwe akusasaka kuti tukamulicisyeje masengo cikumbumtima cecijiganye cenene Baibulo. (Aŵalanje Agalatiya 6:5.) Yehofa ŵatupele yiwundo, yayili usyesyene watukusalijiganya mwampaka tuyiwoneleje yindu yine. Yiwundoyi yikusatukamucisya kwiganya cikumbumtima cetu. Yikusatukamucisyasoni kumanyilila “lisosa lya Yehofa,” kuti tutende yakusagula yakumsangalasya jwalakwe.—Aefeso 5:17.

13. Ligongo cici Aklistu akusalekangana pangani jakusagula yakusangalasya? Nambo ana cakusosekwa mnope kwa Aklistu wosope cili cici?

¹³ Ndaŵi syejinji, yakusangalasya yampaka asagule Mklistu jwine mpaka yiŵe yakulekangana ni yakusayinonyela jwine. Ligongo cici? Ligongo lyakuti wosopewe tukusanonyela yindu yakulekangana. Nambosoni yindu yampaka yiŵe yakuŵajilwa kwa jwine mpaka yiŵe yangaŵajilwa kwa mundu jwine. Atamose yili m’yoyo, Aklistu wosope akusosekwa kamulicisya masengo yiwundo ya m’Baibulo kuti asaguleje cenene yindu. (Afilipi 1:9) Yeleyi mpaka yitukamucisye kusagula cenene yakusangalasya yakusayijiticisya Mlungu.—Salimo 119:11, 129; 1 Petulo 2:16.

14. (a) Ana cici catukusosekwa kuciganicisya mnope pa ngani jakamulicisya masengo ndaŵi jetu? (b) Ana Paulo ŵakalamwisye camtuli Aklistu?

¹⁴ Cindu cine cakusosekwa kuciganicisya cili ndaŵi jatukusamalila pa yindu yakusangalasya. Yeleyi mpaka yilosye mwatukusakuwonela kusosekwa kwa yakusangalasya. Mpela Aklistu, undumetume wetu wuli wakusosekwa mnope paumi wetu. (Aŵalanje Mateyu 6:33.) Nambo mwangamanyilila, mpaka tukunde kuti yakusangalasya yitumalileje ndaŵi jetu. Paulo ŵakalamwisye Aklistu kuti, “Asamale mnope kuti kajende kawo kakaŵa mpela ŵandu ŵangali lunda, nambo ŵalunda, pakulipatilaga ndaŵi jambone.” (Aefeso 5:15, 16) Tukusosekwa kuliŵicila ndaŵi jakutendela yakusangalasya soni tulolecesyeje kuti undumetume wetu kwa Mlungu uŵeje pamalo gandanda paumi wetu.—Afilipi 1:10.

15. Ana tukusalicenjela mwamtuli ku yakusangalasya yampaka yijonanje unasi wetu ni Yehofa?

¹⁵ Kusala yisyene, tukusosekwa kuyikana yakusangalasya yakusayiŵenga Mlungu. Nambi wuli pakwamba ya yakusangalasya yatukusayikayicila? Ana tukusosekwape kusamala? Aganicisye ayi. Naga akwenda mumbali mwa litumbi lyalikwete lisimbo lyekulungwa, ana mpaka ajendeje mumbali musyesyene mwa lisimbolyo? Iyayi. Naga akusawunonyela umi wawo, mpaka ajende kwakutalikangana ni lisimbolyo pakusaka kuŵambala ngosi. Yeleyi yili yakulandana ni yakusangalasya yatukusasagula. Maloŵe ga Mlungu gakusatusalila kuti, “Tyosyani sajo syenu pa yindu yakusakala.” (Misyungu 4:25-27) M’yoyo ngatukusosekwa kuŵambala yakusangalasya yakusakala yatukuyimanyililape, nambo tukusosekwasoni kuŵambala yakusangalasya yatukuyikayicila kuti mwine nganiyiŵa yambone kwetuwe soni yampaka yijonanje unasi wetu ni Yehofa.

16. (a) Ana ni yindu yine yapi yakusayiŵenga Yehofa? (b) Ana tukusalosya wuli kuti tukusayiŵenga yindu yakusayiŵengaga Yehofa?

¹⁶ Jwamalumbo jwalembile kuti, “Jemanja ŵamkumnonyela Yehofa, mŵenganeje naco cakusakala.” (Salimo 97:10) Baibulo jikusatujiganya mwakusaganicisya soni mwakusapikanila Yehofa. Aliwusyeje naga yalijiganyisye mpaka yakamucisye kuyiwona yindu mpela mwakusatendela Yehofa. Mwambone, tukusalijiganya kuti Yehofa akusaŵengana ni “lulumi lwawunami, soni magasa gakuwulaga ŵandu ŵangalemwa, mtima wawuciswamba, sajo syakuwutucila kukutenda yakusakala.” (Misyungu 6:16-19) Tukusalijiganya kuti tuŵambaleje “cikululu, . . . kulambila milungu jakupanganyidwa, yamisimu, . . . jelasi, kupya mtima, . .  litima, kolelwa, yindimba yakulemweceka ni yine yejinji.” (Agalatiya 5:19-21) Ana ayiweni yiwundo ya m’Baibulo yeleyi kuti mpaka yakamucisye pakusagula yakusangalasya? Tukusosekwa kuya ndamo sya Yehofa pa yakutendekwa yiliyose paumi wetu. Tutendeje yeleyi patuli jika kapena ni ŵandu ŵane. (2 Akolinto 3:18) Kusala yisyene, yakusagula yetu patuli pajika yikusalosya mtundu wa mundu watuli.—Masalimo 11:4; 16:8.

17. Ana tukusosekwa kuliwusya yiwusyo yapi mkanitusagule yakusangalasya?

¹⁷ Pakusagula yakusangalasya aliwusyeje kuti, ‘Ana yakusagula yangu mpaka yisokonasye wuli unasi wangu ni Yehofa? Ana mpaka yijonanje wuli cikumbumtima cangu?’ Kwende tulole yiwundo yine yampaka yitukamucisye patukusagula yakusangalasya.

18, 19. (a) Ana Paulo ŵapelece cikamucisyo camtuli kwa Aklistu? (b) Ana yiwundo yapi yampaka yitukamucisye kusagula cenene yakusangalasya?

¹⁸ Patukusagula yakusangalasya, tukusasagula yindu yakuti tuyigumbasye mu nganisyo mwetu. Paulo jwalembile kuti, “Yiliyose yayili yakuwona, yiliyose yayili yakucimbicikwa, yiliyose yayili yakulungama, yiliyose yayili yayiswela, yiliyose yayili yakunonyelesya, yiliyose yayili yaucimbicimbi ni yiliyose yakwenela kuyilumba, ajendelecele kuyiganicisya yeleyo.” (Afilipi 4:8) Naga mumtima mwetu tukugumbasya yindu yambone, mpaka tuŵecete kuti, “Maloŵe gapakamwa pangu soni yakuganicisya ya mumtima mwangu, yasangalasyeje wawo Yehofa.”—Salimo 19:14.

¹⁹ Aliwusyeje kuti, ‘Ana mu nganisyo mwangu mugumbele ni cici? Pamalisisye kulolela filimu, ana ngusasangalala kapena kola nganisyo syambone? Ana ngusalipikana kuti ndili pa mtendele, soni ngwete cikumbumtima cambone? (Aefeso 5:5; 1 Timoteo 1:5, 19) Ana ngusapopela mwagopoka kwa Yehofa? Kapena ngusaŵa jwakutaŵika? Ana yakusangalasya yangusalolela yikusiyindendekasya kuganicisya ya ciwawa kapena yindu yakusakala? (Mateyu 12:33; Maliko 7:20-23) Pa yakusangalasya yangusasagula, ana “ngusajigalila lunda lwa ndaŵi ajino”?’ (Aloma 12:2) Kwanga kwetu mwakuwona mtima mpaka kutukamucisye kulola yampaka tutende kuti tujendelecele kuŵa paunasi wakulimba ni Yehofa. Tukusaka tupopeleje mpela muŵatendelaga jwamalumbo kuti, “Atendekasye meso gangu kuti gakalola yindu yangali mate.”a—Salimo 119:37.

20, 21. Ligongo cici patukusagula yakusangalasya tukusasosekwa kuganicisyasoni mwakupikanila ŵane mumtima?

²⁰ Ciwundo cine catukusosekwa kucikumbucilaga cili cakuti, “Yindu yosope yili yakundidwa, nambo ngaŵa yosope yayili yakamucisya. Mundu akagambaga kulisosela jika yambone, nambo ŵasoselejesoni ŵane yambone.” (1 Akolinto 10:23, 24) Ngatukusosekwa kwamba kutenda yineyakwe ligongo lyakuti tukwete ufulu wakutendela yinduyo. M’malo mwakwe, tukusosekwa kuganicisya cenene mwampaka yakwayile abale ni alongo ŵetu yakusagula yetu.

²¹ Ŵanduwe tukwete yikumbumtima yakulekanganalekangana. Mwambone, mundu jwine cikumbumtima cakwe mpaka cimkunde kulolela pologalamu jinejakwe pa TV. Nambo mwine mpaka amanyilile kuti cikumbumtima ca abale ni alongo ŵane ngacikwakunda kulolela pologalamujo. Ana pelepa mpaka atende cici? Atamose kuti akwete ufulu wakwatendekasya kulolela, nambo mpaka asagule kuti akalolela. Ligongo cici mpaka atende yeleyi? Ligongo lyakuti ngakusaka “kumleŵela m’bale jwawo,” kapena “kumleŵela Klistu.” (1 Akolinto 8:12) Ngatukusasaka kutenda cilicose campaka cakuŵasye Aklistu acimjetu.—Aloma 14:1; 15:1; 1 Akolinto 10:32.

22. Ana mpaka tulosye wuli kwaganicisya ŵane naga asagwile yakulekangana ni yatusagwile?

²² Nambi ana mpaka atende wuli naga cikumbumtima cawo ngacikwakunda kulolela, kuŵalanga, kapena kutenda cinecakwe campaka ŵane aciwone kuŵa cakuŵajilwa? Ligongo lya cinonyelo soni kwacimbicisya ŵanewo, ngasiŵakanganicisya kuti asagule yakulandana ni yasagwile wawojo. Mundu jwakwendesya galimoto akusamanyilila kuti ŵane mpaka ajendesyeje mwakuwutuka, nambo ŵane mwapanandipandi. Nambo wosopeŵa akusaŵa ŵakwendesya galimoto ŵambone. Yeleyi yili yakulandana ni ŵanduwe. Wosopewe, mpaka tukuyeje yiwundo ya m’Baibulo yakulandana, nambo nikulekanganaga nganisyo panandi pangani ja yakusangalasya yayili yakuŵajilwa.—Jwakulalicila 7:16; Afilipi 4:5.

23. Ana cici campaka citukamucisye kuti tusaguleje cenene yakusangalasya?

²³ M’yoyo, ana cici campaka citukamucisye kuti tusaguleje cenene yakusangalasya? Naga tukukamulicisya masengo cikumbumtima cecijiganye cenene Baibulo soni kwaganicisya abale ni alongo ŵetu, tucisagula yakusangalasya yakuŵajilwa. Soni tuciŵa ŵakusangalala mnope pakumanyilila kuti “tukutenda yosope kuti tumcimbicisye Mlungu.”